Tag: Zuid Italië

Etna wijnen fascineren met grote variëteit
By in

Etna wijnen fascineren met grote variëteit

Dat mensen gefascineerd zijn door vulkanen. Ik begrijp het. Dat komt omdat ik de film The Fire Within zag, een requiem voor het echtpaar uit de Elzas, Katia en Maurice Krafft, die hun hele leven in het teken stelden van de studie naar vulkanen. De wijngaarden bij de Etna liggen op een hoogte tussen 350 en wel 1000 meter in een halve cirkel aan de noord-, oost- en zuidkant van de Etna. Er kan 30 graden verschil zijn tussen dag en nacht. Wijnliefhebbers kunnen een fascinatie hebben voor Etna wijnen. Voor de nerello mascalese. Daarover zo meer. Want we beginnen met het blindproeven van vier witte wijnen, met de carricante druif.

Witte wijnen

Laat ik met de deur in huis vallen: ik vind de druif carricante zo goed als niet herkenbaar. Dat komt omdat de vier wijnen die we proeven fors verschillen.

Cottanera, Etna Bianco DOC 2021

Lichte gele kleur, fris bloemige geur, viooltjes en limoen. Sappige wijn met een mooi licht bittertje. 100% carricante.

Tenuta delle Terre Nere, Etna Bianco DOC 2020

Lichtgeel, een schralere neus, nootachtig amandel, mineralen getypeerd, minder charme dan de vorige wijn, meer karakter. 70% carricante, 20% cattaratto, 5% greganico en 5% minnella.

Tenuta delle Terre Nere, Etna Bianco DOC ‘Calderara Sottana’ 2019

Goudimpressie, stenig en mineralig. Wat limoen, 100% carricante.

Terra Costantino, Etna Bianco DOC ‘Contrada Blandado’ 2016

Hartendief van Maarten. Oud goud in kleur. Impressie van perzik/abrikoos, uiterst karaktervol. Gastronomische wijn. 90% carricante, 10% cataratto.

 

In de evaluatie zegt Valerie dat de hoge bitters en hoge alcohol een karakteristiek van carricante is. Kati zegt dat voor haar de smaakexplosie in de mond een karakteristie is.

Rode wijnen

Je moet een beetje geluk hebben, maar een mooie nerello mascalese doet onze harten sneller kloppen. Denk aan een love baby van de pinot noir en nebbiolo, en je hebt het gevoel. De druif is laatrijpend, geeft een krachtige wijn met een floraal karakter. De druif heeft een dunne schil, de wijnen zijn licht van kleur. Bescheiden in de tannines en relatief hoog in de zuren. Het terroir van Etna geeft de wijnen ook vulkanische mineraliteit en soms rokerigheid. Voor de DOC Etna Rosso moet de wijn minimaal 80% nerello mascalese bevatten.

Tenuta Tascante, “Ghiaia Nera” Rosso Etna 2019

Zéér licht, tuilé kleur, mineralige geur, lichtvoetig, mooie lunchwijn. 100% nerello mascalese.

Tenuta delle Terre Nere, Etna Rosso DOC 2020

Lichte kleur, roodbruine kleur, aardbei, rondeur, hap sap met slikfactor, mooie stijl. 98% nerello mascalese & 2% nerello cappuccio.

Pietradolce, ‘Contrada Rampante’ Etna Rosso DOC 2018

Lichte kleur, wat dof. Koekkruiden, aardbei, drop. Laurier, tannineus, nog erg jong. 100% nerello mascalese.

Tenuta Tascante, ‘Contrada Rampante’ Etna Rosso DOC 2019

Hartendief van Maarten. Lichte kleur, liefelijke geur, expressief, lichte honingimpressie en wat kardemom. 100% nerello mascalese, Gambero Rosso 3 bicchieri (2023).

Cottanera, ‘Contrada Feudo di Mezzo’ Etna Rosso DOC 2016

Wijn met relatief meer kleur, dof. Mineralige, stenige neus met veel rijkdom. Expressief, veel karakter, ook mineralen in smaak. Bitters. 100% nerello mascalese, Gambero Rosso 3 bicchieri (2020).

Terra Costantino, ‘Contrada Blandado’ Riserva Etna Rosso DOC 2016

Hartendief van Maarten. Heel veel karakter, ik v ind de wijn nog te jong, maar daarover verschillen de meningen. Stenige geur, ingetogen, wat olijf. Eric noemt de wijn mooi op dronk. Er is een breed scala van geuren/smaken die bij deze wijn benoemd worden. Rokerigheid, noten, caramel, koffie en tannine (Claartje), lichte pruimen, rood fruit, houttonen, earl grey thee (Gerard). 90% nerello mascalese & 10% nerello cappuccio.

Boeiende proeverij.

Proefnotities van Maarten bij de proeverij

Peter van den Besselaar

Kritisch zijn op paars
By in ,

Kritisch zijn op paars

Rob van Ginneken brengt vijf champagnes op tafel, omdat alléén maar ‘deep purple’ wijnen… zwaar is. Wijnen met paarse kleur komen van aglianico, petit syrah, syrah, malbec, touriga nacional en mourvèdre (aldus Wine Folly). Rob wil graag dat we daar kritisch op zijn. Doen we dus. Overigens blijkt in de loop van de proeverij dat twee wijnen écht paars bieden.

Champagne

Het Champagne deel van de proeverij bestaat uit vijf Champagnes die zijn gemaakt van 100% chardonnay. De verschillen zijn ontstaan door hóe de wijnmaker aan de knoppen zit. Rob daagt ons uit om die knoppen te benoemen. Is er veel of weinig dosage
gebruikt? Hoe lang heeft de wijn ‘sur lattes’ kunnen rijpen in de fles? Van welk gedeelte van de champagne komt de wijn; terroir dat zorgt voor fruit of terroir dat mineralen oplevert. De vijf wijnen komen voor in de top 10 lijstjes van Christie’s World Encyclopedia of Champagne. Ieder van de champagnes maakt mij gelukkig. Kleine verschillen in waardering, allemaal 90+ punten wat mij betreft.

Twee jaargang champagnes Sublime 2012 en Le Mesnil 2006 komen van dezelfde coöperatie. Beide champagnes hebben 8 gram dosage gehad en ik hoor verschillende proevers inderdaad het ‘zoet’ benoemen. Een deel van de proevers waaronder Rob geeft de voorkeur aan de jongere champagne. Zoniet deze scribent, ik geef de voorkeur aan de Le Mesnil 2006 Prestige die ruikt naar appelmoes, gebutste appels. In de smaak vind ik de enorme hoeveelheid zuren veel sprekender dan eventueel zoet,
heel true to type en wat champagne herkenbaar maakt in vergelijking met bijvoorbeeld cremant, cava of prosecco. Appels in de smaak met een bittertje in de afdronk. Véél elegantie, schrijf ik op. Diederick benoemt het bittertje, citrusfruit en amandelen.

Ik vergeet zowaar de indrinker, een ‘Brut Sans Annee’, een BSA: Larmandier Bernier Latitude Brut Blanc de Blancs, biodynamisch gemaakt. Een van de hartendiefjes van Rob en het moet gezegd: levendige wijn, heel zuiver. Mooi gist in de geur,
appelig, granny smith in de smaak, veel zuren.

Palmer & Co. Blanc de Blancs is de champagne met mijn hoogste score. Een enorm fraaie geur met veel expressie, ik ruik bloemen en rozen. De wijn komt met een héél expressieve mousse de mond binnen, hallo! Dat is een hardhandige kennismaking
met een wijn die daarna een heel ander karakter toont: mildheid, liefelijkheid. De appelzuren proef ik pas in tweede instantie in de afdronk. ‘Keidroog’ zegt Paul.

Paarse wijnen

Mastroberardino ‘Redi More’ Irpinia Aglianico 2014 is het tweede hartendiefje van de proeverij. Wát een complexiteit, verzucht Rob. De wijn uit Campanië heb ik voor de zoveelste keer níet als Aglianico herkend. Toos benoemt de wijn als zwoel,
jammig en met droge houttonen. Ik ruik kruiden, kersen, proef een bittertje in de afdronk. Frivool staat in mijn aantekeningen, en als kritische noot: wat dunnig. Die complexiteit komt op mijn tong niet tot zijn recht.

Mogelijk heeft de vorige wijn last gehad van Catena Alta Malbec Historic Rowes 2015, waar ik enorm van onder de indruk raak. Paars! Zegt Toos. En ook weer zwoel. Mijn aantekeningen: wát een neus, een lichte stalimpressie en een heerlijke gelaagde geur met steeds iets nieuws te ontdekken: pruimen, chocolade, turf, tabak, een zoetje, in de mond een bek vol wijn, stevig, wow.

Het is daarna alleen maar beter, ook die rode wijnen zijn allemaal 90+ in mijn boekje. De Quinta do Noval 2009 vind ik niet helemaal 100%. Cono Sur 20 barrel Syrah uit Chili is sappig, zit hoog in de zuren en heeft mooie tonen van kreupelhout en zoethout.

 

 

Ridge Lytton Estate 2015 Petit Syrah

Voor mij dé wijn van de proeverij. Paars rood. Morelkersen. Een heel rijke geur. Annemiek benoemt anijs, kruiden en cacao. Ik proef wat salmiak, een tikje drogende, voluptueuze rijke wijn.

We sluiten de leerzame proeverij af met een glas vintage port 2007 Noval. Ik besluit om enkele flessen van deze wijnen in de kelder te gaan leggen. Het was een blije dinsdagavond.

Corsica en Sardinië, ontdekkingsreizen-in-het-glas
By in ,

Corsica en Sardinië, ontdekkingsreizen-in-het-glas

De Reden? Peter van den Besselaar zucht even. “Ach, er zijn
geen diepe redenen. Als je begint met wijndrinken laat je je verrassen door
wijn. M’n eerste Bourgueil, m’n eerste Dāo, m’n eerste Gigondas, ik weet het
nog (…).  En nu: al die druiven met
vreemde namen, ik ben gewoon benieuwd. Het half jaar zoeken en proeven heeft me
al veel plezier opgeleverd. Daar doe je het toch voor?”

Clos Venturi op Corsica

Ik kreeg het dringende verzoek dit verslag beknopt te
houden. Dat kàn ik niet. Ook ìk ben -benieuwd. Onontgonnen wijnterrein voor
onze proefclub. Maar wat voor terrein! Trek de bergen in! Zwem in dat
azuurblauwe water! Rust uit met een koel glas coole Vermentino. Zet je tanden
in Pane Carasau of (voor de durfal)
in Casu Marzu. Kijk je ogen uit in schommelende
treinwagonnetjes, langs afgronden en ravijnen. Ga in het voorjaar en bewonder
de bloemenzee in ruw en woest terrein. Beide eilanden zijn wonderschoon. Maar
hoe zit het met de wijnen? 
Goed. We starten met een serie van 3 Vermentino’s (Co, Sa, It). De tweede serie
is Corsicaans rood met Niellucciu en Sciaccarellu in de hoofdrol. De derde
serie bestaat uit Sardijns rood, met Cannonau, Carignano en Monica als
smaakmakers. Vervolgens eisen twee icoon-wijnen de aandacht op (Co, Sa) en we
sluiten af met een typische specialiteit uit West-Sardinië, een Vernaccia di
Oristano, oxidatief gerijpt in vaten onder een gistlaag. De flessen zijn niet
geblindeerd. Dat scheelt ‘eilandje-raden’ en er is zo meer aandacht voor de
proefnotities.

Ik bespreek hieronder de uitblinkers in elke serie. In een soortement voetnoot
probeer ik geschiedenis en druivenrassen met elkaar te verbinden. Voor de
liefhebber.

Serie 1 > Vico 1769* | Clos Venturi | Corsico
Vermentino Blanc | 2016 

Kruidige, expressieve neus, grapefruit, rijpe appel. In de
mond sappig en levendig, oranjebloesem, prettig met een spannend rafelrandje en
van die heerlijke-doordrink-bitters.

Clos venturi | Domaine Vico > 80 ha, opgericht in 1901.
In het binnenland van Noord-Corsica (Ponte Lecchia). Modern, biologisch
bedrijf. Experimenteren met moderne amforen (betonnen eieren), foeders en klei-amforen.
De meeste wijnen in RVS. Oude rassen krijgen meer aandacht. “De wijnen hebben
een pure stijl, licht modern”.

Serie 2 > San’Angelo | Patrimonio | UVAL les Vignerons
Corsicans | Nielluciu | 2015


Kwaliteitscoöperatie uit het noordoosten van Corsica.
Beheert ongeveer 900 ha. Biedt de mogelijkheid aan een aantal wijnbedrijven om
onder eigen label wijn te maken. Distributie gebeurt dan weer door de
coöperatie. Opvallend trendy etiketten.

In de neus dartel rood fruit, met zure kersen. In de mond
iets serieuzer, met speurbare tannines. Associaties met Gamay (neus) en
Cabernet Franc (mond). Voor veel proevers nog te hard en stroef. De importeur:
“fris, aards en vol energie”. Volmondig mee eens.

Serie 3
> Arruga | Carignano del Sulcis Superiore | Sardus Pater | 2008


Dit is de enige Carignano in de line up en tevens de oudste rode wijn van de avond.Peter kijkt bedenkelijk. En daar is reden toe: in serie 2
stond een wijn uit 2012. De commentaren: tandplak, natte bladeren, z’n beste
tijd gehad, geen fruit meer, levenloos.Deze wijn is echter springlevend en zo klinken de woorden
veel vriendelijker: ceder, herfstbos, zwarte bes, braam, aards. Een
gedistigeerde heer, lees ik in m’n aantekeningen.

Gemaakt van 80 jaar oude bushvine
stokken (a piede franco), op
zandgrond op zeeniveau. Maceratie en fermentatie in RVS, rijping 12 maanden in
barrique en 12 maanden in de fles.Sulcis is de streek in het uiterste zuiden van Sardinië en Arruga
betekent weg in Sardijns dialect, de gravelweg die naar de wijngaarden leidt.
Schommelt tussen twee en drie bicchieri
in de Gambero Rosso.

Serie 4 > Clos Canarelli | Amphora | 2015  (Co)enTurriga | Argiolas| Isola dei Nuraghi | 2013 (Sa)


Natuurlijk, Turriga is het vlaggenschip van Argiolas èn van
Sardinië. Dik, diep, mooi tranend in het glas, maar nu veel te jong. Het hout
en de extreme extractie werken (nog) niet mee. Lijkt op een gewichtheffer die
te veel vertrouwt op z’n spierversterkers.

Het tegendeel komt uit Corsica. Een bonte mix van inheemse
druivenrassen, met naast Niellucciu en Sciaccarellu, Minustellu (= Graciano),
Carcaghjolu (= Parraleta) en Morescone (= Aubun). Biodynamisch verbouwd. De
druiven worden ontsteeld, met blote voeten geperst, maceratie van enkele weken,
fermentatie, dan 3 maanden op amforen van 400 liter, daarna 4 maanden op
gebruikte barriques. Er wordt niet gefilterd, geklaard en geen sulfiet
toegevoegd. De wijnmaker, Yves Canarelli, gebruikt amforen omdat ze meer
zuurstof doorlaten. Ze wapenen de wijn beter tegen ouderingsinvloeden.


Het domein bevindt zich in het uiterste zuiden van Corsica
en heeft ongeveer 30 ha. aan wijngaarden, waaronder een 0,5 hectare
pre-phylloxera perceel met 140 jaar oude ongeënte stokken. Waarschijnlijk de
oudste wijngaard van Corsica.We proeven een uiterst speelse en levendige wijn. Zwart
fruit, kersen, ‘Fruitella’ (complimenteus bedoeld, geloof ik), ronde tannines,
de zuren zoemen er vrolijk doorheen. ‘Eigenlijk erg lekker’. ‘Old School
gemaakt en toch modern’. De wijn geeft plezier naast diepgang, is complex
zonder zwaar te zijn. Zo proef ik ze graag.

Ter afsluiting > Contini | Vernaccia di Oristano | 2004

Er is veel over deze wijn te zeggen. Dat doe ik niet. Ik
laat het beeld het werk doen. De beelden zijn allemaal van de website van Contini, bij
goed kijken kun je de flor zien,
kastanjehouten vaten, Romeinse zuilen en een Aragonese uitkijktoren ontwaren.

En dat brengt mij bij de ‘voetnoot’.

Proefnotities en verslag Hans Lodewijkx

Voetnoot: 2 landen, 2
wijnstijlen?

Ja. Er zijn verschillen.En ook: Nee. Er zijn onvoldoende verschillen om het als battle te presenteren.De overeenkomsten: eilanden, slechts door een nauwe
zeestraat van elkaar gescheiden. Beide bergachtig binnenland, woest en ruig. De
wijngaarden in de kustgebieden. Zon en wind spelen op beide eilanden (voor
wijn) een (positieve) rol. (Corsica bijvoorbeeld kent 2800 zonuren per jaar, de
meeste regen valt in de winter. De wind houdt de druiven gezond.) Veel inheemse
druivenrassen, langzaam weer herplant en gekoesterd. Een vrijgevochten en
opstandige mentaliteit van de bevolking. Beide eilanden kennen/kenden een
militante onafhankelijkheidsbeweging. De vlag van Corsica en Sardinië draagt
dezelfde afbeelding; de-Moor-met-hoofddoek. Beide eilanden zijn verregaand
autonoom. In wijnverband is er een andere overeenkomst: een geschiedenis van
overheersing door Italië of Spanje. En dat verklaart veel over de
druivenrassen.

Corsica. Het
waren de Grieken die de eerste wijnbouw introduceerden. Onder de Romeinen werd
de wijnbouw grootschaliger en professioneler. Van de 13e tot de 18e
eeuw was Corsica bezit van de republiek Genua. De wijnbouw werd steeds
belangrijker. Na een aantal gewonnen veldslagen kwam Corsica met het verdrag
van Versailles onder Franse controle.

*= En laten we even
fantaseren: stel dat Frankrijk had verloren, wat was er dan van het jongetje
geworden dat op 15 augustus 1769 in Ajaccio werd geboren? Had vader Carlo
Buonaparte dan bij de Franse gouverneur een studiebeurs kunnen bemachtigen,
zodat de kleine Napoleone kon gaan studeren aan de militaire school in Brienne
op het vasteland?? Het schijnt dat Napoleon zijn hele leven met een zwaar
Corsicaans accent heeft gesproken.

Onder Frans gezag groeide wijnbouw uit tot de belangrijkste
bedrijfstak van het eiland; 75% van de bevolking was werkzaam in en om de
wijnbouw. Door de druifluis en wereldoorlogen stortte de wijnproductie volledig
in. Dankzij de instroom van Algerijnse bulkwijnmakers kwam de productie weer
overvloedig op gang. Pas recentelijk heeft men ingezien dat een eenduidige keus
voor kwaliteit perspectieven opent voor een duurzame afzet, hetzij in Corsica
zelf, hetzij in Frankrijk, hetzij in Europa of de VS. (Kermit Lynch is
inmiddels fan.)

Sardinië kent een
nog rijkere geschiedenis aan buitenlandse bewoning en overheersing. Dat loopt
van Feniciërs, Puniërs, Romeinen, Germaanse vandalen, Byzantijnen tot
Arabieren. Waarna Pisa en Genua weer orde op zaken moesten stellen. In
1324 won de kroon van Aragón de slag bij Lucocisternia en lijfde Sardinië in.
Nog altijd wordt Catalaans gesproken in en rondom Alghero.En zo zijn er directe verbanden te leggen met de
druivenrassen die we voorbij hebben zien komen.  

Niellucciu op Corsica is
genetisch gelijk aan Sangiovese. Door de afzondering heeft de Corsicaanse
variant een eigenheid ontwikkeld: het typisch italiaanse zuurtje is wat meer
ingekapseld, de kruidigheid gaat wat meer de zilte kant op. 

Sciaccarellu
heeft ook een italiaanse oorsprong, want genetisch hetzelfde als de niet zo
bekende Toscaanse druif Mammolo. In Italië vaak als blend-partner gebruikt met
Sangiovese. Sciaccarellu betekent zoiets als krokant. De druif presteert het
best op granietbodems.

Cannonau is genetisch gelijk aan Garnacha. Op
Sardinië eveneens met een eigen karakter, de druiven zijn geconcentreerder, met
veel fruitimpressies en vaak met potentieel hoge percentages aan alcohol. 

Carignano
is waarschijnlijk door de Feniciërs geïntroduceerd, de druif is goed bestand
tegen zoute zeewind. 

Monica’s oorsprong is omstreden. Of door monniken
gebracht en verbouwd, of door de Spanjaarden geïmporteerd als Morillo of Mora.
En inderdaad, heeft geur- en smaakimpressies van bramen. Doet het juist goed op
kalkhoudende bodems.

Vermentino: Ook de bakermat van deze druif is
omstreden. Robinson & Harding houden het op Italië, anderen schuiven het
Iberisch schiereiland naar voren. Doordat de druif in Ligurië verbouwd wordt
(als Pigato) en in Piëmonte bekend staat als Favorita, lijkt mij de Italiaanse
claim aannemelijk. Via Corsica aan het einde van 1800 aangekomen in
Noord-Sardinië. Inmiddels op het hele eiland verbouwd. Op graniet en iets hoger
gelegen wijngaarden geeft ie de meeste kwaliteit. Op beide eilanden frisser en
lichter dan op het vasteland. Meestal op RVS opgevoed. De malolactische gisting
wordt geblokkeerd om een goede frisheid te behouden. In handen van goede
producenten kan de druif complexe, rijke wijnen voortbrengen.


–

Kunnen we iets concluderen
na deze proeverij? Is er een voorkeur
voor een eiland?

Een aantal puntjes om te overwegen:

–    Dit was slechts een introductie. Beide eilanden
verdienen een afzonderlijke, verdiepende proeverij.

–       Rosé ontbrak totaal. Juist op Corsica wordt
tegenwoordig uitstekende rosé gemaakt, ook door Canerelli of Antoine Arena, het
grote voorbeeld voor jonge generatie kwaliteitsgerichte wijnmakers. Maar voor
rosé krijgen wij de handen maar moeilijk op elkaar. Geheel ten onrechte, vind
ik.

–      Vermentino bleef onderbelicht. Verdient meer
aandacht in een aparte proeverij.Met diverse wijnstijlen Vermentino en
diverse producenten, van commercieel tot buitenbeentje. Van superfris tot
machtig rijk. 

 

·         Voor de liefhebbers van rode krachtpatsers,
rijke, machtige wijnen (machtig mooie
wijnen zullen de liefhebbers denken) is Sardinië hèt eiland. Raadpleeg de
Gambero Rosso op Cannonau, Carignano, Bovale of Nuragus en er zal een rijke
wereld opengaan.

·       Liefhebbers van avontuur en orginaliteit kunnen
zich naar mijn mening beter richten op Corsica. Er zit hier meer vaart en
energie in de nieuwe kijk op wijn; terroir, authenticiteit, eigenwijsheid,
diepgang, elegantie en experiment zijn de woorden die daarbij horen. En dan kan
het nog alle kanten op.Maar dat is de onmetelijke vrijheid
die het reizen-in-het-glas kan bieden.

 

 

Proefnotities en verslag Hans Lodewijkx

Meer lezen/kijken/luisteren

Corsica:

https://proefschrift.nl/wijn-uit-corsica/

polyfonische muziek uit Corsica:

https://youtu.be/s2PU4dT0cHA

Sardinië:

https://www.decanter.com/wine-news/opinion/jefford-on-monday/andrew-jefford-wines-from-sardinia-300038/

Casu Marzu:

https://youtu.be/jg233hDdj78

Vermentino:

https://winefolly.com/review/vermentino-wine-guide/

Perswijn 2018/07, Ronald de
Groot, Investeren in Vermentino, het succes van Sardinië

Prix Proeven - competitie maakt wat los...
By in ,

Prix Proeven - competitie maakt wat los...

 

 
Wildtijd. Tijd voor mooie wijnen!

 

We hebben beelden in ons hoofd. Bijvoorbeeld van een bridgeavond, een vogeltjestentoonstelling of een wijnproeverij. Wie onze Prix Proeverij van Noël Geisen bijwoont, ziet van alles dat je níet associeert met wijnproeven. Juichende proevers (zoals bij voetbal), een winnaar die een lustopwekkende dans maakt (zoals bij theatersport). Competitie brengt emoties naar boven. 

We proeven steeds twee wijnen blind en moeten een keuze maken uit vijf aangegeven wijnregio’s. En dan met drie proevers sámen een antwoord formuleren. Zo doen er deze proeverij vijf teams mee. Het team met twee oud proefkampioenen én nieuw lid Leila (welkom) behaalt de meeste punten. Punten worden gehaald door wijnregio’s goed te determineren én de druif te herkennen. 

Er staan achtereenvolgens op de proeftafel: een Spaanse Cava als indrinker, Barbera uit Noord Italië naast Shiraz uit Australië, Gamay uit Noord Oost Frankrijk naast Pinot Noir uit USA, Carmenere uit Chili naast Tempranillo uit Spanje, Merlot uit Bordeaux naast een Chateauneuf du Pape blend uit Zuid Oost Frankrijk, Malbec uit Argentinië naast Primitivo ui Zuid Italië. En als uitdrinker een vin santo van Sangiovese. Een selectie beschreven.

Schug Pinot Noir 2015 Sonoma Coast

Mooie neus, pinot, lekker sappig

 

 

Bodegas Luis Cañas 2006 Rioja Reserva Selection de Familia

Zwoel, kruidig, warm, ceder. Een rijke volle smaak met goede zuren.

Château Peyrelongue 2009 Saint Emilion

Uitermate karaktervolle wijn met veel hout, kruidig, goed concentraat, stal en peperkoek.

Domaine Charvin 2010 Chateauneuf du Pape

De wijn die de minste punten scoorde en dus moeilijk te determineren was. Mooie volle en brede geur, open, aangenaam, rondeur.

Primitivo di Manduria 2014  Feudi di San Marzano

Open geur, kers, kers, kers, lekkere bitter-kruidige afdronk.

Vin Santo Occhio di Pernice 2010 Sangiovese

Prettige rondeur, harmonieus, vijgen.

Mooie proeverij, waarbij ik zo geconcentreerd zat te determineren dat de
aantekeningen summier zijn.

Over troetelkinderen, boerenpummels en het zout der aarde (maidenproeverij)
By in ,

Over troetelkinderen, boerenpummels en het zout der aarde (maidenproeverij)

Elqui Valley | Tenuta delle Terre Nere | Caves Frédéric Mabileau

Mineralen.
Oef. Een uiterst lastig thema. En dat als eerste proeverij. Annemiek Vermeijlen
durft het aan, gesteund door haar scheikundige achtergrond. En haar echtgenoot
die onze ‘rituelen’ aanschouwt en ontnuchterend verzucht, “nou, jullie zijn wel
erg serieus, hè?”. Annemiek
dronk een witte wijn uit Santorini. Het alom aanwezige vulkanisme daar en het
achteretiket met lovende woorden over mineralen deden de rest. Mineraliteit,
wat is dat eigenlijk?

Bodem en
mineraliteit zijn de nieuwe troetelkindjes in wijnland. Mineraliteit is goed.
Van mineraliteit is er nooit te veel. (ooit gehoord? > “mooie wijn, maar
storend veel mineraliteit op het eind”). Een prachtig  romantisch idee; druivenstokken met lange
wortels, die de fijnste mineralen uit de bodem opzuigen – uit oeroude
aardlagen, toen de wereld nog onschuldig was – en die de mineralen een ereplaatsje
geven in de druiven. Druiven vol met calcium, magnesium, jodiden, fluoriden.
Koester ze, pers ze zachtjes. Poets de vuurstenen nog wat op. Kalk is goed voor
de botten, kan daar nog iets meer van bij? Wijn; met al het goede dat de bodem
en bronwater ons gegeven heeft…Tja, zo
romantisch is het niet. Wat wij menen te proeven aan mineralen is onzin.
Mineralen hebben geen smaak. Wij hebben er geen woorden voor. Wijn bevat per
liter ongeveer 1 à 3 gram minerale stoffen, waarvan kalium en fosfaat verreweg
de meest voorkomende zijn. (Gerhard Horstink, zie link onderaan dit verslag)
“Net zoals het beschrijven van florale tonen in een wijn niets te maken heeft
met bloemen in de wijn, heeft mineraliteit niets te maken met mineralen in de
wijn.” (Chris Kissack) “There can be no direct relationship between what is
below the vineyard and what is in the glass.” (Jancis Robinson)

Keren we
terug naar de proeverij. Wat verstaan we onder mineraliteit? Annemiek refereert
aan een onderzoek naar wijnproducenten uit de Chablis en consumenten uit
Bourgogne. Welke termen worden genoemd? Begrippen die door beide groepen
genoemd worden: puurheid, kwaliteit, terroir, Chablis, frisheid, geologie,
vuursteen, wijn, steen, ziltheid, schelpdieren, kalk, chardonnay, mineralen, witte
wijn, zuren. Zo wordt al duidelijk dat mineraliteit een fijn containerbegrip
is, waar we aardig wat woorden in kunnen wegstouwen. Een ander onderzoek propt
daar nog wat zaken bij: zuren, citrus, fris, natte steen, chemische aroma’s,
reductief, gras-aroma’s, bitters. 

Het wordt
tijd om wat te gaan proeven: 3 verschillende witte droge wijnen, uiteraard
geblindeerd.De
aanwezige proevers doen hun uiterste best om die mineraliteit te adstrueren met
natte stenen (wijn 1), kalk (wijn 2), zouten en zwavel (wijn 3).

Wijn 1
blijkt blijkt een riesling uit de Pfalz. De producent: “kühl, straff, präzise, mineralisch und
knackig”. Mijn eigen
notities: tropisch fruit, in de mond nogal braaf met een net zuurtje op het
einde. Een wijn van vrij jonge stokken, uit vijf verschillende wijngaarden, met
zeer gevarieerde bodems, uit een relatief warm gebied. Haal daar maar eens
mineraliteit uit.

Wijn 2 is
twee keer verrassend: ten eerste vanwege de druif > pedro ximinez en ten
tweede vanwege het gebied: Elqui Valley in Chili. Eén van Chili’s meest
noordelijke wijngebieden, woestijnachtig droog met grote
temperatuursverschillen overdag en ‘s nachts. Deze wijn is met opzet door
Annemiek ingebracht; er is een hoge concentratie aan natriumionen in de bodem
en de wijnen van dit semi-woestijngebied te vinden. We zouden dit als
ziltigheid kunnen terugproeven. En dat doen we niet; de zouten menen we vooral
in de wijn 3 te herkennen: een Etna Bianco. Daar wordt ook zwavel genoemd. Goed
getroffen, denk ik. Alleen; is zwavel een mineraal?

____

Reichsrat
von Buhl, Pfalz, Von Buhl Riesling trocken 2016

Vina Falernia, Elqui valley, Pedro Ximenez 2015

Tenuta delle Terre Nere, Etna Bianco 2016, 60% carricante,
25% catarrato, 10% grecanico, 5% minella

–


De
volgende serie van 3 witte wijnen is van 100% sauvignon blanc, 1x Frankrijk, 1x
Nieuw-Zeeland, 1x Chili. Het is hier de Chileen die zich onderscheidt door het
reductieve karakter, rokerigheid en amandelbitters. Claartje roemt de ziltige
aanzet (na+ ionen!). De Nieuwzeelandse sauvignon is het tegendeel van
mineralig, stuivende buxusbollen met vrolijk pissende katten op
kruisbespootjes. De bedoeling van de Haut Poitou snap ik niet helemaal; een
strenge sancerre had voor meer onderscheid en discussie kunnen zorgen. Het
bleef nu toch het kattenluikje voor uitgeplaste Kiwikatten.

____

Domaine
La Tour Beaumont, Haut Poitou, Sauvignon Blanc 2016

Clos Marguerite, Marlborough, The Grape Whisperer,
Sauvignon Blanc 2017

Falernia, Elqui valley, Sauvignon Blanc 2016

–

Elqui valley | Bourgueil | Terre Were


We
stappen over op 2 series rood en ongemerkt verschuift het referentiekader naar
terroir.

Begrijpelijk, de term mineraliteit lijkt voor driekwart te zijn voorbehouden
aan witte wijn. Als de Fransen het over mineraliteit hebben zeggen ze goût de terroir. Maar: als mineraliteit al een
containerbegrip is, dan is terroir een container-schip-begrip.

Bij de
eerste serie rode wijnen keren de notities terug naar bekend gebied: aardbei,
hout, tabak, bitters, kersen, tannine. We twisten wat over de beide pinot
noirs, spannend tegenover saai, kersenfruit tegenover vlak.

____

Weingut Juris, Burgenland, Pinot Noir 2014

Domaine Robert Sirugue, Bourgogne, Pinot Noir 2014

–

De tweede
serie rood biedt door een eigenzinnige keuze discussiestof: het eerste glas
doet vermoeden dat we geteleporteerd zijn naar een varkensstal die wacht op de
jaarlijkse schoonmaak. De flinke lik Brett verdwijnt wel door de achterpoort,
maar het woord poep is dan al twee keer gevallen. In de mond zwart fruit,
paprika, iets staligs (ja, slechts één l), gelaagd, lang nahangend. Even
nagezocht, verbouwd op graviers; zand en grind.

De tweede
wijn geeft meer ruimte voor de mineralenspeurtocht; aardser, een hintje petrol
in de neus, evenwichtiger dan de boerenpummel ervoor, met z’n voeten in de lava
en met z’n neus naar de zwaveldampen van de vulkaan. De producent maakt er
bijna poëzie van: refined
fingers weaving deftly through soil and stone, creating shade upon shade of
chromatic and sensorial variations.

En zo
zijn we weer terug bij de romantiek. En de mooie verkooppraat.

____

Frédéric Mabileau, St Nicolas de Bourgueil, Les
Rouillères 2014, 100% Cabernet Franc

Tenuta delle Terre Nere, Etna Rosso, 2015, 95% Nerello
mascalese en 5% Nerello cappuccio

–

De vraag
blijft: geeft dit soort proeverijen inzicht of vergroot het de verwarring
alleen maar? Tja. Ik vrees dat het laatste het geval is. Maar dit nadeel ‘heb’
zeker z’n voordeel. We zijn er nog lang niet klaar mee. Uit deze verwarring
doemen onvermijdelijk nieuwe proefthema’s op die bij ons weinig aan bod komen.
Chemische processen tijdens vergisting, de rol van zwavel, geologie en
bodemkunde, (micro)biologie, wetenschap en wijn, de (on)maakbaarheid van wijn,
enzovoorts. Hieronder een aantal (onverwachte?) verbanden die voeding geven aan
die verwarring, en een uitdaging zijn om verder te graven naar de heilige
wijngraal. Die wij dus niet gaan vinden. Maar dan zou het ook oersaai worden…

Minerale
aroma’s door vergisting  Wat
wijndrinkers omschrijven als ‘minerale geuren’, geuren van stenige dingen, zijn
chemische verbindingen die in de druiven gevormd worden, vaak pas tijdens de
vergisting. Het vuursteenaroma van Chablis is door Prof. Denis Dubordieu in
2003 ontrafeld. Hij toonde aan dat dit aroma (arome
pierre à fusil) van een
zwavelhoudende organische verbinding komt, benzeenmethaanthiol, die tijdens de
vergisting wordt gevormd.


Rol van
kalium  Kalium kan een verbinding aangaan
met wijnsteenzuur en wijnsteen vormen. Dat leidt tot een lichte verzilting, een
versterking van de smaak. (zie G. Horsting)

Stikstofarm,
vergisting en zwavel  De
schijnwerper wordt nu gericht op stikstof. Stikstofarme grond en een beetje
waterstress beperken de groeikracht, en dat is goed voor de druiven. Rotsige,
kalksteenrijke en vulkanische bodemsoorten zorgen voor deze gunstige
omstandigheden. Een stikstofgebrek in de bodem van de wijngaard zorgt voor
aanmaak van zwavelverbindingen in de most. Gisten hebben namelijk stikstof
nodig als voeding. Als de gisten niet voldoende stikstof in de most vinden,
verzinnen ze een list; ze breken bepaalde zwavelhoudende aminozuren af (voor de
liefhebbers: methionine en cysteïne) en maken zo stikstofdelen vrij. Daarbij
onstaan ook zwavelcomponenten die weer gereduceerd worden tot mercaptaan
(thiol) dat, mits het gehalte laag is, moeilijk definieerbare aroma’s geeft,
die wij als als mineraliteit benoemen.
(zie Lars Daniëls, Lars over wijn in Perswijn september 2011, onderaan deze post)

Carotenen Professor Attilio Scienza: mineraliteit
die wij in een wijn menen te proeven zijn vooral norisprenoïden. In de
druivenschil zitten carotenoïden, een kleurstof die de druiven beschermt tegen
fel zonlicht. Afgeleide stoffen hiervan vormen tijdens de fermentatie nor-isoprenoïden
(aromastoffen). Het gaat hier om een enzymatisch proces, waarbij mineralen uit
vulkanische bodems waarschijnlijk een belangrijke rol spelen.

Zuurstofarm Velen concluderen dat
mineraliteit staat voor het tegenovergestelde van uitbundige fruitigheid; vaak
wijnen met een reductief karakter, door een opvoeding met minimale
zuurstofinvloed of een langere rijping sur lie.

Structuur
en gezonde bodem  Tjitske
Brouwer: mineraliteit is meer onderdeel van de smaak dan van de geur van de
wijn, mineralen in de wijn zorgen voor structuur, los van zuren en tannine. Hoe
groter het vermogen om mineralen uit de bodem op te nemen, des te groter zal
het effect op de smaak van een wijn zijn.Het
vermogen van een wijnstok om mineralen op te nemen, hangt voor een groot deel
af van de aanwezigheid in de bodem van schimmels, die in symbiose leven met de
wortels van de plant. In het bijzonder die van mychorriza. Het lijkt dat
mychorriza een positief effect heeft op de hoeveelheid en vooral de
verscheidenheid aan mineralen die een wijnplant opneemt. Een gezonde,
evenwichtige bodem is dan een voorwaarde.

Annemiek,
er zit nog een heleboel chemie in wijn. Vertel ons er meer van.

Verslag en
proefnotities Hans Lodewijkx

Meer lezen? 

Mineraliteit en wijn

Een glas vol zwavelverbindingen – over mineraliteit in wijn


Mineraliteit nog even ongrijpbaar

Blader ook nog eens door Volcanic
Wines, Salt, grit and power van John Szabo, met hoofdstukjes
over Chili, Sicilië en Santorini

Zuid Italiaanse wijnen…. Klinkt als….
By in ,

Zuid Italiaanse wijnen…. Klinkt als….

Wijnhuis Mastroberardino

Klinkt als… Caricante. Aglianico. Fiano. Falanghina.
Greco. Primitivo.Klinkt
als… operazangers ? Voetballers ? Maffiabazen ?
Medicijnen ? Inlandse meren ? Bergtoppen ? Ach, als je je
fantasie de vrije loop laat, dan brengen die grijze cellen je werkelijk in alle
hoeken van de kamer. De werkelijkheid is niet heel poëtisch, het zijn druiven.
De druiven van Italiaanse wijnen die Martijn de Groot op tafel zet met als motto:
het andere Italië. We proeven wijnen uit Sicilië, Campanië, Apulië en
Basilicata. Het zijn nogal ongelijksoortige gebieden: Sicilië heeft met 100.000
hectares ongeveer net zoveel als álle wijngebieden in Duitsland bij elkaar,
Basiliata heeft iets meer dan 50 hectares, da’s net zoveel als château Gloria
in Saint Julien. Van de genoemde druiven is de kans het grootst dat iemand
Primitivo kent en heeft gedronken. De andere wijnen hebben soms faam bij
liefhebbers. Een selectie van de wijnen die we proefden. 

La Stipula Millesimato 2012 Cantina del Notaio, metodo
classico spumante brut

100% Aglianico.
Cantina del Notaio is een biologisch wijnhuis dat is gespecialiseerd in
Aglianico. Deze Brut heeft 18 maanden ‘sur lattes’ gerijpt. Goudgeel. Deze wijn
heeft diepgang, zegt Paul heel treffend. Een mooie zweem van Turks fruit in de
geur, jasmijn ook. Veel concentraat in de smaak met tonen van amandel en
abrikoospit. Nuances en complexiteit. Echt een fraaie bubbel!

Morabianca 2016
Mastroberardino, Falanghina

100% Falanghina.
Historische producent in Campanië, die verschillende inheemse druivensoorten
voor uitsterven heeft behoed. Kwaliteitshuis. Deze witte wijn ziet er waterig
uit, ik ruik wat citrusvruchten die ook in de smaak terugkomen. Mist wat
verfijning, de wijn doet me aan Chablis denken – en die gedachte komt nog
vaker terug in deze proeverij. Toos typeert de wijn als fruitig, peperig en
een stevige eetwijn. 

Bagnare 2016 Cantine Due Palme, Fiano

100% Fiano.Mineraal
en vettig, zegt Toos die de wijn niet zo lekker vindt. Ik ruik amandelen en
proef bitters, goede balans. Fijne witte wijn uit Apulië. 

Novaserra 2016 Mastroberardino, Greco di Tufo

100% Greco.Kruisbessen
zegt Kees. Kruidig volgens Paul. Boterig en fris noemt Annemiek de wijn. Deze
witte wijn maakt indruk op mij. Amandelen en bloemen in de geur. Stevige wijn
(eetwijn) met veel karakter. Deze wijn heeft dat schraal-positieve van Chablis.
Erg goed. 

Sessantanni 2013 Fuedi di San Marzano, Primitivo di
Manduria

100% Primitivo.
60 jaar oude stokken. Just zegt niet veel te ruiken, maar komt als altijd goed
los: bosvruchten, zoete bramen, leer, jammig. Krachtig, zegt Paul, veel nieuw
hout en Mon Cherie. Veel zuren en zoet, zegt Berry, die kersen én zoete bramen
proeft. Ik vind de geur pure kwaliteit met een rubbertje en mocca dat zich
doorzet in de uitgebalanceerde smaak. 

Nativ 2012
Eremo San Quirico

100% Aglianico.
18 maanden houtrijping. Tot 200 jaar oude stokken. Bijna ondoorzichtig. Ik ruik
wat dennennaalden, conifeer en veel kruiden. Zoetige aanzet en dan een enorm
concentraat. Deze wijn is een charmeur. Diederick benoemt cacao. HansH benoemt
bramen, een rijpige en romige wijn, heel goed in balans. Toos ruikt laurier,
cederhout en peper. Een droppige wijn, een stevige dame, zegt Toos. 

Radici Taurasi
2010 Mastroberardino, Aglianico

100% Aglianico.
Prachtige geur met morellenkersen. Donkere kleur maar wel half doorzichtig met
wat dakpannenbruine rand. Heel veel karakter. Ik vind dit een hele leuk wijn
omdat ie van zichzelf best wel koppig is, ontoegeeflijk en daarom leuk. Een
stoere jongen, aldus Toos. 

Sicilië

Rallo Solera 20
jaar oude Marsala

100% Grillo. Hier
mag je mij wakker voor maken. Walnoten, pecannoten, vijgen en krenten, maar
vooral een excellente balans. Wat is het zonde dat Marsala uit de mode is – en
daarom moeilijk te vinden. Een werkelijk mooie Marsala zoals deze, die kan
tegen iedere dessertwijn op. De wijn is ook beslist niet zoet. De uitstekende
balans staat voorop.

Pracht
proeverij die volgens Martijn moeiteloos herhaald kan worden – met andere
druiven maar net zoveel kwaliteit.

Witte wijnen: blijkbaar heb ik het jullie heel moeilijk gemaakt
By in ,

Witte wijnen: blijkbaar heb ik het jullie heel moeilijk gemaakt

Toos Dusee zet ons geblindeerd
witte wijnen voor. In principe komt vanavond elke druif maar één keer voor en
steeds uit een andere land. Nog niet wetend hoe pittig het wordt, gaan we
enthousiast van start. Na afloop zegt Toos terecht: blijkbaar heb  ik het jullie moeilijk gemaakt.

Russian Valley uit Californië maakt indruk

We beginnen met een mousserende indrinker.
Het is een ‘overrijpe goudreinet’. De wijn is wat drogend en lijkt wat geouderd
door de sherrytonen. De wijn mist wat verfijning. We plaatsen deze in een warme
streek. Verrast zijn we dan ook als het Champ Divin, Crémant du Jura,
Pinot/Chardonnay blend, Frankrijk blijkt te zijn.

We vervolgen met de eerste serie,
van drie wijnen. Het eerste glas is met recht een witte wijn. De meeste witte
wijnen hebben geeltinten, maar niet deze. Witter dan wit. Daarnaast valt in het
glas nog een minuscuul bubbeltje waar te nemen. Hans L vindt de wijn ‘dartel’.
Claartje ruikt wilde perzik en proeft peer, met een korte afdronk. Het is Katxiña,
Txakolina, Hondarribi Zuri, Spanje, 2016.

In het tweede glas zit Aaldering
Estate, Pinotage Blanc, Stellenbosch, Zuid Afrika, 2016. In de neus: boter,
amandel en zelfs ‘pickels’. Het is een stevige wijn met een zacht bittertje en
weinig zuur. De derde wijn van deze serie is Vert d’Été, Wijngaard
Slingehorst, Cabernet blanc en Johanniter, Nederland, 2012. We twijfelen of
de wijn nog ‘correct’ is. Termen als zuurkool horen niet bij mooie wijn….

De tweede serie van drie start met Herdade
do Esporão, Reserva, Alentejo, Semillon, Portugal, 2015. Het is net
vloeibaar hout. Zowel in de neus als in de mond. Daarnaast toch ook nog een
‘vetje’ en wat later wat zuren. Het is de eerste hartedief van Toos deze
avond.

Het tweede glas is La Roncaia,
Friulano, Colli Orientali del Friuli Refosco, Italië, 2013. Goudgroen van
kleur. Een neus als Sauternes zegt Berry: zoet en ananas, maar in de mond toch
anders en minder zoet. Peter herkent (Italiaanse) ‘lijm’, hooi en citrus.

De
derde is weer een hartedief  van Toos: Domäne Wachau,
Himmelstiege Smaragd, Grüner Veltliner, Oostenrijk, 2015. Ik ruik steen,
boter/karnemelk, witfruit en bloemen. En proef een frisse wijn met abrikoos.
Peter zegt: “suikermeloen”, een zoete aanzet, goed concentraat en een bittertje
na.

De laatste serie van drie start met
een glas met frivole bloemetjes, amandel en lychee. Peter vermoedt dat het
Viognier is vanwege de ‘perzik’. Hij heeft gelijk! Het is Ktima
Gerovassiliou, Epanomi Viognier, Griekenland, 2016. Het tweede glas is De
Ladoucette, Pouilly-Fumé, Loire, Sauvignon Blanc, 2015. Hans L ruikt
bloemige Bergamot en earl grey. Volgens hem heeft de wijn een mooie zoet-zuur-balans,
waar anderen de wijn aan de zure kant vinden.

De derde wijn is Marimar
Estate, Don Miguel Vineyard, Russian River Valley, Chardonnay, unoaked, 2014.
De derde hartedief van Toos. De wijn brengt de tongen los. We ruiken
stallucht, ruim alcohol, vermolmd hout en abrikoos. We proeven een zachte
aanzet, lychee en zelfs botrytis. Een knappe wijn!

We sluiten de proeverij van witte
wijnen af met een helderrode! Tiefenbrunner, Rosenkönig, Rosenmuskateller,
Noord Italië, 2014. Het is een frisse (niet logge) afsluiter. Aardbei is
onmiskenbaar; zowel in de geur als de smaak. Noël herkende de druif door de
Muscat-neus, prikkelende aanzet en bitters achterin.

Aldus heeft Toos een meegenomen op
een mooie reis langs vele landen en druiven. En dat allemaal in zomers wit.
Mooi!

Proefnotities en verslag Eric Hoepelman 

Mooie Maidenproeverij: Nieuwe versus Oude wereld
By in ,

Mooie Maidenproeverij: Nieuwe versus Oude wereld

Mount Difficulty

Twee weken geleden nam Nello, de Nestor van de
Brabantse Wijnsociëteit, afscheid met een mooie wedstrijdproeverij. Diederick Swagemakers,
onze Benjamin en pas sinds kort lid, scoorde in die wedstrijd meteen sterk met
een mooie derde plaats. Voor zijn maiden-proeverij kiest Diederick het thema
“Oude versus nieuwe Wereld”. We zijn benieuwd. 

1a. 2015, Belondrade Apolonia, IGP Vino de la Tierra de Castilla y León,
Verdejo

1b. 2015, Belondrade Y Lurton, DO Rueda, Verdejo

Serie 1 opent met twee forse witte wijnen van
dezelfde druif en hetzelfde jaar. De eerste heeft een iets harsige neus, een
mooie zwoele aanzet maar ook forse zuren en alcohol die je voelt op je
tandvlees. De tweede is ondanks het ruime hout meer in evenwicht met een fijne
zoet-zuur balans. Het zijn allebei vette Verdejo’s uit 2015 van Belondrade,
respectievelijk de Apolonia (IGP Vino de la Tierra de Castilla y León) en de
Belondrade Y Lurton (DO Rueda). Moeilijk om blind te herkennen, geen duidelijke
Verdejo-kenmerken (kruidig, zweetneusje, noot, grapefruit, bittertje).
Misschien speelt het een rol dat de Didier Belondrade en zijn (ex-)vrouw
Brigitte Lurton Franse roots hebben. Hoe dan ook, het zijn mooie wijnen die
door de proevers breed gewaardeerd worden.

 2a. 2014, Domaine Michelot, Meursault ‘Sous la
Velle’, Chardonnay

2b. 2014, Marisco Vinyards, The King’s Bastard, Marlborough, Chardonnay

2c. 2014, Tenuta Rapitala, IGT Siciliane, Chardonnay GC

Serie 2 was duidelijk herkenbaar als Chardonnay
(2014). De rokerige Meursault ‘Sous la Velle’ van Michelot was in verhouding
licht gebouwd en kort. Hij had mogelijk nog last van de vorige gang. Ik vond de
bloemige neus van The King’s Bastard (Marisco Vinyards, Marlborough)
aantrekkelijk, net als de fijne zuren en de ronde mondvullende smaak. Kort en
peperig in de afdronk maar toch een fijne nieuwe wereld wijn. De Chardonnay van
Tenuta Rapitala (Sicilië) was ondanks zijn groene spinazie-neus wel verfijnd en
elegant, maar winnaar bij de Chardonnay was in mijn ogen de Nieuwe Wereld
Bastard van Marisco.

3a. 2012, E. Guigal, Condrieu, Rhône, Viognier

3b. 2012, Marisco Vinyards, The Exemplar, Marlborough, Viognier

In Serie 3 (Viognier, 2012) werd de vlakke
Condrieu van Guigal overtuigend verslagen door de expressieve “The
Exemplar” van Marisco Vinyards. Goudgeel, iets natte wol in de neus maar
vooral perzik, muskaat, iets evolutie, vuursteen. In de mond flinke zuren, dik
viscoos, sappige perzik, beetje prikkelig achterin, “knetterlekkere
dubbeldrank” volgens Paul en voor Berry was dit “de eerste Viognier
ooit die ik lekker vind”. 

4a. 2012, Alvi’s Drift, Drift Red Fushion,
Worcester / Zuid-Afrika, Cabernet Sauvignon & Pinotage & Shiraz &
Petit verdot

4b. 2012, Chateau Taillefer, Pomerol / Bordeaux, Cabernet Sauvignon,
Merlot

4c. 2012, Tenuta Rapitala, Hugonis, IGT Siciliane, Cabernet Sauvignon &
Nero D’avola

In de de rode serie 4 (Cabernet Sauvignon
gedomineerde wijnen, 2012) werd de toon gezet met een herkenbaar
Zuid-Afrikaanse wijn (Alvi’s Drift, Drift Red Fushion, Worcester), veel
pruimen, bramen, koffie, drop in de neus, een zachte aanzet met dezelfde smaken
maar vrij scherp achterin met harde tannines. Op positie 2 was de Pomerol van
Chateau Taillefer was duidelijk de koude wijn, streng, smal, kersen, koffie en
bramen maar nog lang niet rijp. In tegenstelling tot de prachtige derde wijn in
de serie die al volledig op dronk was: de Hugonis van Tenuta Rapitala (IGT
Siciliane, CabS & Nero D’avola). Diep donker rood, zwart hart, iets
evolutie in de rand. Mooie neus, al iets belegen maar toch vrolijk met bramen
en bessen. Heel sappig wijn, cassis, fijne afdronk, duidelijk nog tannines. In
mijn proefnotitie schrijf ik “bijna Italiaanse zuren, Bolgheri?” en
dan is het toch een heel zuidelijke wijn. Mooi gemaakt. Is dit nog Oude Wereld?

5a. 2010, Roland Thevenin, AOC
Gevrey-Chambertin, Pinot Noir

5b. 2010, Mt. Difficulty, Target Gully, Central Otago (N-Z)

Het is gewaagd om na CabS nog Pinot Noir in te
zetten. Toch blijven de Gevrey-Chambertin van Thevenin en de Mt. Difficulty van
Target Gully (Central Otago NZ) prima overeind. Beide wijnen worden duidelijk
herkend. De Gevrey-Chambertin is voor een 2010 wel lichtgebouwd, helder van
kleur met in verhouding al veel ontwikkeling. Met zijn flinke zuren frist hij
ons wel weer op na de CabS. De Target Gully doet heel bio aan. Donkerder rood,
diffuus, ongefilterd, veel stal in de neus, volle jammige aanzet met minder
zuur, meer ontwikkeling. Fijne wijnen met een vrolijk plusje voor de Oude
Wereld wijn.

Bij de kaas proeven we Quinta do Noval Silval
Vintage 2005 die nog piepjong fruitig aandoet.

Als hartediefjes kiest Diederick de Belondrade Y
Lurton (heerlijk bij de kaas!), de Marisco’s en de Rapitala CabS.En wint dan Oude of Nieuwe Wereld? Onder de streep staat een smakelijke
proeverij met een interessante line-up waarin de klassiekers vaak rechts
gepasseerd werden door de nieuwelingen… Mooie maidenproeverij!

Proefnotities en verslag Noël Geisen

Wie van de drie? Wil de monocepage opstaan?
By in ,

Wie van de drie? Wil de monocepage opstaan?

Oude stokken leveren mooie wijn: Alto Moncayo

Martijn de Groot gaat
ons drie series van ‘drie grote druiven’ voorzetten. Iedere serie bestaat uit
één monocepage en twee blends met dezelfde druif. Ook bestaat iedere serie uit drie
landen. Niet geheel toevallig stammen deze landen uit zijn eerdere proeverijen
waarbij we een ‘ronde’ maakten:  (Giro) Italië, (Tour) Frankrijk en
(Vuelta) Spanje.

Om onze smaakpapillen
weer op scherp te zetten starten we met een ‘indrinker’. Het is Berlucchi,
Cuvee Imperiale 2014, een Franciacorte uit Corte Franca in het hart van de
Franciacorte regio, gemaakt van Chardonnay en Pinot Noir. We proeven friszure
appeltjes, eikenhout en een prominente mousse.

Na deze intro mogen wij
echt aan de bak! Martijn geeft ons bordjes waarmee we na elke ronde stemmen. Welke druif is het? Uit welk land komt dit glas? En geheel in de stijl
van ‘Wie van de drie’ (https://youtu.be/Ckahk2E0GOQ): wil de echte monocepage opstaan ?

De eerste serie blijkt
om Viognier te gaan. De monocepage is Cinerino, Marziano Abbona, 2013
uit Piemonte. Gemiddelde leeftijd van de stokken is 20 jaar. De wijn heeft
zeven maanden gerijpt op Frans eiken en Acacia vaten. De vanilletonen zijn dan
ook overduidelijk aanwezig. Rijk aroma van honing, witte bloemen, brandnetel en
citrus.

De blends zijn Coudoulet
de Beaucastel, 2015 en Aigua de Llum, Vall Llach, 2014. De eerste is
de beroemdste wijn van Châteauneuf-du-Pape. Deze witte Coudoulet is een blend
van Marsanne 30%, Viognier 30%, Bourboulenc 30% en Clairette 10%. De druiven
blijven voor acht maanden in houten vaten en RVS tanks voordat de wijn wordt
geblend. In de neus is de wijn bloemig met tropisch fruit. De smaak is
aangenaam.

De tweede blend, Aigua
de Llum, is een echte rariteit van het grote huis Vall Llach in de priorat.
Slechts 986 flessen deze jaargang. 60% Viognier, 35% Garnacha Blanca en 5%
Macabeu, Moscatel en Mersaguera. De helft van de druiven gaat in nieuw Frans
eiken vaten, de andere helft in RVS tanks. In de neus rijpe vruchten als
ananas. In de mond mooi geïntegreerde zuren. Een frivole wijn!

Ribera del Gudiana met káársrechte rijen wijnstokken

De tweede serie betreft Cabernet
Sauvignon. Niet dat we daar van meet af aan eenduidig over zijn, maar toch.
De monocepage is Vaso de Luz, Reserva, Ribera del Guadiana 2009. Hans vdH en ik ruiken
‘Velpon’. Anderen nemen zwart fruit, vijgen en drop waar. Een mooie wijn!

Château d’Issan in Margaux

De blends zijn Château D’Issan, Grand Cru Classe, 2007 en Guidalberto,
Tenuta San Guido, 2008.De eerste is een typische Margaux, ruim een jaar gerijpt op deels nieuw
eiken vaten. 63% Cabernet Sauvignon en 37% Merlot. Noël ziet een donkerrode,
half transparante wijn. Peter en Berry ruiken ceder. Daarnaast ruikt Berry
zwarte bes en groene paprika en benoemt de ‘Bordeaux-neus’. Paul herkent tabak,
leer en bramen. Ik vind het een rijke wijn met houttonen. 

De tweede blend, Guidalberto,
Tenuta San Guido, 2008, is een ‘hartedief’ van Martijn. Naar verluid is het
een typische Maremma wijn. 60% Cabernet Sauvignon en 40% Merlot. Ook ruim een
jaar houtgelagerd. Ik ruik en proef dadels. Diederik zegt chocolade en bessen.
Anderen benoemen: ceder, rood fruit, lijm, toffee, tabak, koffie, cacao en
droppig. Ook dit is een heerlijke wijn.

Mooi hoor, de wijngaard van Alto Moncayo

De derde serie van drie
blijkt Grenache te zijn. De monocepage is Alto Moncayo, Garnacha,
2011. Martijn vindt dit een ‘hartedief’ en van mij krijgt hij helemaal
gelijk! Deze Garnacha komt uit de D.O. Campo de Borja ten zuidoosten van Rioja.
Komt van 40 tot 70 jaar oude stokken die op 500 tot 800 meter hoogte staan.
Berry heeft het over ‘vloeibaar hout met morelkers’…

De blends zijn Le Bossu, Château du Trignon, 2011 en Barrile,
Contini, Isola dei Nuraghi, 2013.De eerste komt uit Vacqueyras en is gemengd met Syrah en heeft een zeer
beperkte houtrijping gekregen. Als ik de wijn ruik denk ik aan vroeger, wanneer
mijn moeder haar haren werden voorzien van permanent vloeistof. Gelukkig ruikt
Gerard rood fruit en Boele wat meer aardse geuren en paprika. Peter onderkent
dan weer stal, peper, piment en espresso. 

De tweede blend komt van
Sardinië waar Grenache onder de naam Cannonau bekend staat. Naast een beetje
Cannonau bevat de wijn 90% Nieddera. De wijn heeft een klein jaar op hout
gerijpt. Ik ruikt kruisbes en lijm en proef ‘groen’, nootmuskaat en gezoete
gember. Kees daarentegen tabak en zwarte kers.

We sluiten af met een
‘uitdrinker. Het is Korlat, Vinarija Benkovac, 2011, een
Merlot-monocepage uit Dalmatië, twee jaar op eiken gerijpt. Ik ruik
ijzer en proef gedroogde pruimen met
wat bitters. Al snel komt dan de film Sideways ter sprake: “I’m not drinking f
***** Merlot”.

Verslag en proefnotities
Eric Hoepelman

In nevelen gehuld
By in ,

In nevelen gehuld

‘Het determineren van blind geproefde wijnen’. Dat is het thema van Claartje Grielis. Determineren doen we graag, dus kom maar op! Om al bij het eerste glas in lichte wanhoop te vervallen. Want ja, het is een mousserende witte wijn, wat rijker van smaak. Met een fijne mousse. ‘Nee, juist een grove mousse’. Ergo: ‘een bek vol schuim’. Is het champagne? ‘Te rijk, te vol’. Cava dan? Zo flitsen de mogelijkheden voorbij. Appel, pepertje, chardonnay wordt geoppperd. Bij de onthulling wordt duidelijk; dit kan een zware avond worden. Land: Frankrijk (toch champagne?). Druif: blend van chardonnay en pinot noir. Gebied: Jura!


Jaar: 2013. (Champ d’ Etoiles, Cuvée Chanson, zero dosage) En als je dat zo hier ziet staan dan lijkt de champagne-associatie zo gek nog niet. Maar in de mond: nectarine, ananas, zwoel en rijp. De (biodynamische) producenten geven eet-suggesties: pruimen in bacon of tarte tatin. Zo zwoel dus.

De lezer dezes vraagt zich inmiddels af: wat doet die sterrenhoop ‘in hemelsnaam’ op een blog over wijn proeven? Welnu: om de argeloze lezer het gevoel te geven hoe het voelt om ‘lost in the stars’ te zijn. Verdwaald in eigen hersenpan. Hopeloos verloren in een zee aan weetjes, smaaksensaties en -herinneringen die maar niet zinnig op een rijtje willen verschijnen. Wat valt hier te determineren? Waar hebben we houvast? We verdwijnen als Bowie’s Major Tom in het niets. Wat zien we, wat proeven we, wat moeten we? Weten we wel iets? Hulpeloos. Reddeloos. Radeloos.

Het tweede paar doet de verwarring slechts toenemen. Wijn 2 blijkt uit Griekenland te komen. Een zuivere en bloemige malagouzia, met ver weg een buxustoontje. Sauvignon blanc of verdejo? Spanje dan maar? Oostenrijk
wellicht. Veel rijp wit fruit, zachte zuren. Voor niemand leidt het spoor naar Griekenland, terwijl in februari nog een malagouzia is geproefd. Wijn 3 is een 50/50 blend van Chardonnay en Savagnin. Cuvée stellaire – Castor. Wederom uit de Jura, van dezelfde makers als glas 1. De zuren van de Savagnin treden duidelijk op de voorgrond. De wijn wordt – mede door behoorlijk wat hout – in de Bougogne gedacht. Ook Chablis wordt genoemd.

Gaan wij dan even terug naar de beginfoto. We kijken naar een gedeelte van het sterrenbeeld Tweelingen. De sterren Castor & Pollux zijn de belangrijkste herkenningspunten in de constellatie. Pollux is helder en goudkleurig, Castor is zwakker en wit van kleur. We menen de twee nu te herkennen.

Wanneer wordt het makkelijker, smeken we Claartje. De volgende serie zou meer herkenningspunten moeten hebben. Maar niet heus. We vervolgen met Fié Gris (lees: Sauvignon gris) uit de Loire (Ampelida)en een Meursault. De Meursault (Les Grand Charrons, 2012) wordt vooral in Zuid-Afrika geplaatst, vanwege veel
warmte, hout en toffee.

Met de rode series gaat het al niet veel beter: de serie Toscaanse wijnen wordt eerst in Italië geplaatst, maar verhuist later naar Chili. (Le volte dell’Ornellaia, 2013 en Collosorbo, Brunello di Montalcino, 2010). Tot wanhoop
van Berry: “zit ik al een week Brunello’s te proeven [voor zijn proeverij over 3 weken], maar nog nooit proefde ik zo overduidelijk cassis!” Bij de volgende serie van 3 revancheert Berry zich: hij determineert loepzuiver Argentinë en Malbec. (Don David, uit Calchaqui valley, zo’n 1700 meter hoog, 2013) De ‘ster’ van de avond is wijn 4.2. Leer, chocolade, floraal, rozen, pruimen, kers en koffie. De rozen voeren ons naar Noord-Italië. (“het is gewoon een barolo, punt uit!) Dat klopt (weer) niet. De volbloed negroamaro is een Salice Salentino riserva (Vigne delle Monache, Cantina Sampietrana, 2012). ‘Evenwichtig, rond, met sappigheid en een fantastisch spel’, aldus de Roermondse importeur. De prijs/kwaliteitsverhouding is voorbeeldig. Aanrader!

De laatste serie voert ons langs Baden met een Rülander auslese (=Grauburgunder, Abril, 2011) en eindigt in de buurt van Valencia met een fles superzoete vloeibare bramenjam. (Laudum Dulcenegra) En zeggen we bramen, dan denken we aan Mourvèdre. Met recht zeggen de Spanjaarden daar Monastrell tegen, want de
oorsprong van deze zonliefhebber ligt in Spanje.

Nog een keer terug naar de beginfoto: Castor & Pollux. Nou ja, dat denken we, gezien de gegeven informatie. In werkelijkheid zijn dit de sterren die één van de voeten van Castor vormen. We kijken naar nevel IC 1443. In de kern van de nevel bevindt zich een neutronenster, dat is het restant van een ontplofte ster, zo’n 30.000 jaar geleden. Zo spatte ook onze wijnkennis uit elkaar, zo’n 5 dagen geleden. Of waren we gewoon be-neveld?

Verslag en proefnotities van Hans Lodewijkx