Eric Hoepelman brengt witte Rioja op tafel. Met druiven als viura (ook bekend als macabeo), malvasia en garnacha blanca maken kwaliteitsbewuste producenten prachtige witte wijnen. Door de koude nachten blijven frisheid en zuurgraad in de wijn behouden. De karaktervolle wijnen met bewaarpotentieel zijn heel bijzonder, echt een ‘acquired taste’.
Berry zegt dat hij zich niet kan herinneren dat er ooit een witte Rioja-proeverij is gehouden in de 21 jaar dat hij lid is van de Brabantse Wijnsociëteit. Dat Eric een thema weet te vinden dat nog niet eerder was uitgevoerd, is op zijn zachtst gezegd bijzonder!
Over het bewaarpotentieel van witte Rioja kwamen wij op bijzondere wijze veel te weten. Lees maar mee.
Serie 1
Conde Valdemar – FINCA ALTO CANTABRIA 2017
De eerste mousserende wijn uit de regio met de nieuwe Viñedo Singular-certificering, die aangeeft dat de wijn afkomstig is van één specifieke wijngaard. Hoewel Kees geen grote ‘bubbel-fan’ is, ontdekt hij wel gist en kruiden in de neus, en mooie zuren in de smaak. Hij vindt het een fijn glas. Kati vult aan dat het voor haar een mooi aperitief is. Al met al een mooi, levendig glas. De zilte ondertoon, typisch voor deze witte bodems, versterkt de frisheid, ondanks 40 maanden flesrijping.
Serie 2
RODA I Blanco 2021
De eerste witte wijn van Bodegas RODA, ontstaan na jaren van testen en proeven. In de heuvelachtige omgeving van Haro liggen kleine wijngaarden op winderige hellingen. De bovenste delen van deze hellingen, sterk geërodeerd door eeuwenlange bewerking, zijn arm en minder geschikt voor Tempranillo. Vroeger werden hier witte druivenrassen aangeplant, die krachtiger en productiever zijn.
Viura vormt de basis voor deze wijn, aangevuld met kleine hoeveelheden garnacha blanca en malvasía de Rioja. Mogelijk doordat dezelfde druif is gebruikt, ontdekt Toos overeenkomsten met het eerste glas. Ze omschrijft walnoot, mineraliteit en citrus. Eric vindt het een prettig glas met mooie zuren; mede daardoor is het een van zijn lievelingetjes.
Finca ALLENDE 2020
Deze goudgele Rioja wordt gemaakt van 95% viura en is aangevuld met 5% malvasía. De druiven worden in 48 uur zacht geperst, en daarna vindt de vergisting in 28 dagen plaats bij 20 graden. Vervolgens gaat de wijn 14 maanden op Frans eiken. De wijn heeft minder zuren dan het vorige glas. MartijnU merkt op dat het karakter, met name door de bitters, lijkt op dat van het vorige glas.
Rioja Vega 2020
Deze wijn is gemaakt van 100% tempranillo blanco. De vergisting vond plaats gedurende 30 dagen in Franse en Hongaarse eikenhouten vaten. Aansluitend rijpte de wijn 6 maanden op de lies (de fijne gistcellen), wat bijdraagt aan structuur en complexiteit. Daarna volgde een traditionele rijping van 12 maanden in Franse eiken vaten. Van deze wijn zijn in totaal 1.248 genummerde flessen geproduceerd. Wij proefden deze avond fles 581. Toos omschrijft meer houttonen dan glas 1 en vindt de wijn licht oxidatief, maar ervaart dat zeker niet als storend. Door het houtgebruik heeft de wijn lichte tannines, merkt Fritjof op. Ondanks dat deze wijn van een andere druif gemaakt is, komen de zuren en de bitters uit de vorige glazen hierin terug. De wijn wordt hierdoor dynamisch en eigenzinnig.
Serie 3
Een bijzondere wijn
Eric stelt maar één vraag bij deze wijn: ‘Hoe oud denken jullie dat deze wijn is?’ In het glas hebben we een okergele wijn die duidelijk ontwikkeld is. In de neus: overrijp fruit, abrikoos en ook iets mufs. Dan proeven we…
Appels, appelsap, noottonen, abrikozencompote, en tot slot vult Valerie aan met pepermunt.
De leeftijd vinden we lastig te bepalen. Leeftijden tussen de 15 en 30 jaar oud worden genoemd door verschillende proevers.
Eric verlost ons: we proeven een witte Rioja uit 1931. Er is wat ongeloof te horen bij de proevers. Eric vindt het zelf een interessant glas; hij staat nog. Hij geeft ruiterlijk toe dat hij het niet direct lekker vindt, maar wel ontzettend bijzonder.
De wijn werd in 2015 gekocht van een gepensioneerde wijndistributeur in Haro, La Rioja. Tot op heden is hij bewaard in een privékelder onder uitzonderlijke omstandigheden. Volledig gerijpt en daarom nu goed te drinken — of voor de komende 20-25 jaar nog geschikt om te bewaren.
Een van de zeldzaamste witte wijnen en jaargangen die ooit zijn geproduceerd in Rioja. Het uitbreken van de Spaanse Burgeroorlog (1936-1939) en de naoorlogse situatie stopten het bottelen. De wijn werd destijds niet gebotteld vanwege de ernstige financiële moeilijkheden waarmee de wijnmakerij in de naoorlogse periode kampte. De hele jaargang bleef nog 15 jaar in een oude houten kuip. In 1946 werd de wijn geheveld en gebotteld door de voormalige Bodegas del Romeral, in het dorp Fuenmayor. Die flessen zijn nooit op de markt gebracht en werden verkocht of geschonken, alleen fles voor fles, aan trouwe klanten.
Mariano J. Lacort was een van de oprichters van de meest traditionele wijnhuizen in Rioja (Federico Paternina, La Rioja Alta). Het wijnhuis was gevestigd in het dorp Haro, aan de overkant van de straat van R. López de Heredia – Viña Tondonia, in “El Barrio de la Estación”. De kelders werden in de jaren 60 gekocht door de familie MUGA.
Serie 4
Viña Tondonia Cosecha de 2001
De Viña Tondonia Gran Reserva Blanco is een prestigieuze witte wijn uit de Rioja Alta-regio, geproduceerd door Bodegas R. López de Heredia. Deze wijn is samengesteld uit 90% viura en 10% malvasía, afkomstig van de eigen wijngaarden van het wijnhuis. De wijn ondergaat een rijping van 10 jaar in eikenhouten vaten, waarbij hij tweemaal per jaar wordt overgestoken en geklaard met verse eiwitten. Na de vatrijping rijpt de wijn verder op fles voordat hij op de markt wordt gebracht.
Wij ontdekken geel fruit, tropisch fruit, ananas in de neus. Smaken van vanille, verse boter, gecombineerd met citrus tonen en persistente bitters. Een serieuze, belegen wijn.
Viña Tondonia Reserva 2008
Nog een wijn van R. López, ditmaal de Reserva uit 2008. Deze wijn is gemaakt van dezelfde viura- en malvasía-druif, maar heeft ‘maar’ 6 jaar op eiken gelegen. Valerie omschrijft hazelnoot en marsepein, gecombineerd met een beetje kruiden en wat florale tonen. De sinaasappelschil komt, net als in het vorige glas, ook in dit glas terug. En zelfs een beetje gember en grapefruit. Ik onderschrijf dit volledig.
Viña Gravonia Blanco Crianza 2009
Tot slot nog een wijn van R. López: de Viña Gravonia Blanco Crianza 2009. Mogelijk door de (jongere) leeftijd valt bij deze wijn de neus voor een aantal proevers een beetje weg. Maar de smaken komen overeen met de eerste twee glazen van R. López. We erkennen wel dat de andere twee glazen geconcentreerder waren.
Serie 5
Vivanco Colección Dulce de Invierno Rioja
Deze van nature zoete wijn is gemaakt van een late winteroogst in januari 2021, waarbij de druiven zijn aangetast door edele rotting (botrytis). De blend bestaat uit 40% garnacha, 40% carignan (mazuelo), 10% tempranillo en 10% graciano – allemaal traditionele rode Rioja-druiven. Het is een wijn die bij Hans in de smaak valt. Hij vindt de wijn smaakvol en mooi in balans. Annemiek vult aan dat de wijn voor haar voldoende zuren heeft, en mede daarom vindt zij de wijn erg mooi.
Verslag en proefnotities door Maarten Roos