We proeven Bordeaux 2010 wijnen uit de kelder van Willem Jan Withagen. Belangrijke vragen die naar voren komen: is de wijn op dronk, is er nog ontwikkelingspotentieel? Waarom is de ene proever positiever over een wijn dan de andere, is dat omdat smaken verschillen? Een fijne proeverij waarbij we verwend worden op de tong én kwaliteit indringend bespreken. De indrinker is overigens – klassiek! – een witte Bourgogne, Meursault 2010 van Albert Bichot. Ik heb de moeite genomen om ieder domein even op te zoeken in Jane Ansons Inside Bordeaux, de actuele ‘bijbel’ voor liefhebbers.
Château Taillefer 2010 Pomerol
Een Moueix-domein, onder leiding van vijfde generatie Claire Moueix. 12 hectares aaneengesloten wijngaard op zandgronden. Een intens stinkertje is het eerste dat mij opvalt. Leer. Paardenzadel. Later ook ijzer. En een zekere gronderigheid. RobG noemt bos en pruimen. Hij benoemt complexiteit. Een wijn met veel kracht. Tannines zijn nog aanwezig, terwijl de geur toch al naar het tertiaire neigt. Een wijn voor de middellange termijn, zegt Anson.
Jacques Boyd 2010 Margaux
De tweede wijn van Boyd Cantenac, moeilijk te krijgen in ons land, zei Willem Jan. Ik ben die nog nooit tegengekomen. Ik zocht naar Jacques Boyd 2022… tevergeefs. Anson is overigens kritisch over Boyd Cantenac, die zij een trede lager inschat dan de 3e Grand Cru Classés. 17 hectares wijngaard, waarvan maar 50% voor de eerste wijn wordt gebruikt. In extreem goede jaren zoals 2010 is de tip van kenners om juist die tweede wijnen te kopen van Grand Cru Classés. Tegen de helft van de prijs van de eerste wijn biedt zo’n tweede wijn dan gegarandeerd topkwaliteit. Maarten benoemt zwarte bessen, enige strafheid dus nog ontwikkeling mogelijk en goede lengte. Mijn aantekeningen: de donkere kleur heeft een ontwikkelde rand, expressieve en mooie bessen in de geur, zijdezachte aandronk – zo typerend voor Margaux – en ook nog wat tannines. Prachtig, een pareltje in de kelder én op de dinertafel.
Château Poujeaux 2010 Moulis
Altijd een wijn om te overwegen. Groot domein van 68 hectares wijngaard. 70% gaat in de eerste wijn. In 2008 werd de Cuvelier familie eigenaar. Directeur Christophe Labenne is de kleinzoon van de vorige eigenaar. Sinds de overname is Stephane Derenoncourt consultant. De wijngaard heeft 10.000 stokken per hectare – bijzonder voor Moulis. Twaalf maanden houtrijping, eenderde van de barriques nieuw hout. Anson zegt dat Poujeaux een van de beste domeinen in Moulis is, een domein bovendien dat vaak gemakkelijk presteert op het niveau van Grand Cru Classés. Deze 2010 toont dat. De wijn staat naar Château d’Armailhac en doet daar wat mij betreft niet voor onder. Ontwikkeling in kleur zichtbaar, grafiet en vanille in de geur, later ook sigarenkistjes/cederhout. Sappige charmeur qua smaak, heel aangenaam en op dronk. Opmerkelijk: de afdronk is veel langer dan die van de Grand Cru Classé ernaast. Voor mij is dit een van de wijnen van de avond. Schitterend glas.
Château d’Armailhac 2010 Pauillac
Groot domein van 70 hectares in eigendom van de beroemde Rothschild familie. 80% van de wijn gaat in de eerste wijn en – opmerkelijk – er is géén tweede wijn. Die 20% gaat in de merkwijnen van Rothschild. Eric Boissenot is de oenoloog/consultant. Altijd goed om buurdomeinen van beroemde wijngaarden in de gaten te houden, zeker als de wijnen daarvan onbetaalbaar zijn voor gewone stervelingen. D’Armailhac is de buur van Mouton Rothschild. Met net iets meer zand in de wijngaarden, waardoor de wijn minder krachtig is dan de Premier Cru. Mouton 2022 kost in de voorverkoop 750 euro. Mooi natuurlijk voor het vieren van een feestelijk kroonjaar of het halen van een diploma. Maar je kunt 12 flessen d’Armailhac kopen voor één fles Mouton. Goed, de wijn. Pruimen en kersen benoemt Eric. Ik zie kleurontwikkeling aan de rand, ruik hele rijke vanille – mooie nieuw houten barriques, kruidigheid en cassis. De geur is heerlijk breed. De wijn heeft geen lange afdronk, maar is sappig en vol rondeur.
Château Cantenac Brown 2010 Margaux
48 hectares groot domein. Drie jaar geleden wisselde het domein van eigenaar, nu Tristan Le Lous. Eric Boissenot is de oenoloog/consultant. Er gaat maar 55% van de wijn in de eerste wijn, 45% in de tweede wijn Brio de Cantenac. Cantenac Brown is zo’n wijn die vaak niet top of mind is, schrijft Anson, maar die na 10 tot 20 jaar rijping wonderlijk mooie archetypische Bordeaux wijnen produceert. Onder de nieuwe directeur José Sanfins zijn de wijnen in kwaliteit gestegen. De wijngaardpercelen worden apart gevinifieerd, rekening houdend met de druivensoort en de ouderdom van de stokken. Proefaantekeningen: ontwikkelde kleur aan de rand, hele brede geur. Cassis duidelijk herkenbaar. Hoewel de wijn al in de ochtend was geopend, doet bij deze wijn de lucht in het glas óók nog heel veel. De fruitigheid neemt toe en de geur is bedwelmend mooi. Sappige smaak met goede zuren en een bittertje in de middellange afdronk. De wijn trekt nog wat in de mond. Er zit nog potentieel in deze wijn, die gaat nog mooier worden. Fijn perspectief.
Château d’Issan 2010 Margaux
44 hectares groot domein. Anson schat deze 3e Grand Cru Classé een trede hoger in. 55% van de wijn gaat in de eerste wijn. De familie Cruse en Lorenzetti zijn 50/50 eigenaar. Eric Boissenot is de oenoloog/consultant. Issan heeft tientallen jaren geleden doordat de eigenaars te weinig investeerden, schrijft Anson. Totdat Emmanuel Cruse in 1995 op het domein kwam, toen 27 jaar. In 1998 werd hij directeur. Interessant is wat je dan allemaal kan doen aan de kwaliteit: herplanten van wijnstokken, terroir en drainage studies, nieuwe kelders, nieuwe werkruimtes met installaties, nieuwe kantoren. Ja, zo zie je maar dat wie slim wil inkopen ook de wijnliteratuur voortdurend moet bijhouden. De wijnstokken staan met 9.000 per hectare aangeplant. Alle percelen worden apart gevinifieerd en later geblend. 18 maanden houtrijping met voor de helft nieuwe barriques. Al die aandacht proef je. Claartje is onder de indruk van de bloemigheid, Maarten roemt de elegantie van de wijn. Mooie evenwichtige kleur, rode kers in de geur met een lekkere balsamico toets. Ook fraai terroir in de geur. En de smaak… aaah, zo mooi: rondeur en een fluwelige toets. Grootse wijn.
Château Smith Haut Lafitte 2010 Pessac Leognan
78 hectares groot domein, 67 hectare voor rode wijn, 11 hectare voor witte wijn. Bij rooid gaat maar 40% in de eerste wijn. Daniel en Florence Cathiard, ooit Olympische skiërs voor Frankrijk, zijn sinds 1990 eigenaar en brachten dit domein naar de top van de Pessac Leognan streek. Ze zijn uiterst betekenisvol geweest voor het hele wijntoerisme in de streek, schrijft Anson, die zegt dat ze daar te weinig waardering voor krijgen. Maar liefst twee oenologen worden hier ingeschakeld als consultant: Stéphane Derenoncourt én Michel Rolland. Vroegere eigenaren maakten de wijngaard kapot met gebruik van onkruidverdelers. De Cathiards werken biologisch. De wijngaard wordt hier bewerkt met paarden. Ze gebruiken eigen compost. Ze maken zelf de wijnbarriques sinds 1995. Op een eiland in de Garonne kweekt het domein de stammen voor de wijnstokken – geen enkel ander domein doet dit. Dat komt allemaal ook wel tot uiting in de prijs: voorverkoop 2022 doet een fles Smith Haut Lafitte euro 161. De wijn brengt de tongen los. Geen twijfel mogelijk: dit is dé wijn van de proeverij. Aan de rand ontwikkeling. Een explosie van rood zomerfruit in het glas: bramen en kersen. Vanille van het nieuwe hout van de barriques die de wijn voornaam maken. Lichte kruidigheid. Kees benoemt eucalyptus, chocolade en pruimen. Toos ruikt nóg meer smaakimpressies: laurier, drop, koffie. Een klein zoetje. De wijn is he-le-maal in balans, aldus Toos. Dat ben ik met haar eens: sappige aandronk en enorm veel power. Deze wijn geeft nu heel veel plezier en zal dat vermoedelijk nog zeker twee decennia doen. Een geweldige compositie.
Château Pichon Baron 2010 Pauillac
Dit is een zogeheten Super Second, een 2e Grand Cru Classé. 73 hectares groot domein. Maar 45% van de wijn gaat in de eerste wijn. Interessant: er zijn twéé tweede wijnen, Les Griffons de Pichon Longueville van merendeels cabernet sauvignon en Les Tourelles de Pichon Longueveille van merendeels merlot. In 1987 kocht de verzekeringsmaatschappij AXA het domein, toen nog maar 33 hectares wijngaard groot. De technische directeur Jean René Matignon werkt hier al sinds 1985. Eric Boissenot is oenoloog/consultant. In 1850 net voor de 1855 classificatie is het domein gesplitst in een Baron en een Comtesse château. Tot de verbeteringen die zijn doorgevoerd op dit domein behoort de optische controle van alle druiven via een loopband, in 2010 voor het eerst. Anson schrijft dat de wijn bekend staat als een krachtpatser, erg geconcentreerd en met mannelijke tannines. 10.000 stokken per hectare. De wijn blijft 16 tot 20 maanden in barriques, waarvan maar liefst 70 tot 80 procent nieuw. Het aandeel cabernet sauvignon in de wijn is de afgelopen tien jaar gestegen naar zo’n 85 procent. Positieve commentaren voor de wijn. Maarten benoemt diepte én lengte, hoe de wijn nu mooi in balans is. Toos roemt de helderen dieprode kleur en een smaak met droppigheid en paprika. Mijn aantekeningen. Wat kruidigheid in een gesloten neus – ook al is de wijn al ’s morgens geopend. De smaak is sappig en heeft veel rondeur. Zó geproefd in een proeverij komt de wijn onvoldoende tot zijn recht. Misschien als de wijn in een karaf heeft gestaan en genoten kan worden bij een flinke steak dat de hemelpoort een beetje open gaat. Dit is de wijn van de avond die nóg niet geeft wat er allemaal in zit, een kindermoordje na dertien jaar.
Château Clos Haut Peyraguey 2010 Sauternes
21 hectares groot domein. Was sinds 1914 in eigendom van de Pauly familie, die het in 2012 verkochten aan Bernard Magrez. Bijna de hele wijngaard staat aangeplant met sémillon stokken, nu gaat het aandeel sauvignon omhoog om meer frisheid in de wijn te brengen. In de wijngaard is een 8,5 hectare grote ommuurde Clos, dáár komen de druiven vandaag voor de eerste wijn en dan nog maar 35% van de stokken die daar staan. Het resulteert in werkelijk prachtige dessertwijn met expressief tropisch fruit, elegant én dik geconcentreerd. Een perfecte kaaswijn. Zo blijkt ook.
Het jaar 2010 werd de opbrengst van de wijngaarden beperkt door langdurige droogte. Wat er overbleef aan wijn wordt ‘briljant’ genoemd in de literatuur. Dan nog zijn er verschillen tussen de appellaties: Margaux was van exceptionele kwaliteit. Pessac Leognan, Saint Julien en Pauillac leverde mooie wijnen. De kwaliteit in Saint Emilion wordt als iets minder beschouwd, waar Pomerol weer wél enkele exceptionele wijnen produceerde. Het zijn meestal geen kleine bedragen die worden geïnvesteerd in een wijnkelder met oplegwijnen. Wat het gemeen heeft met de beurs en aandelen, is dat je je écht goed moet documenteren om de mooiste wijnen eruit te pikken. Die leveren vloeibaar geluk als dividend.
Peter van den Besselaar