Als er nu een wijngebied is, waar je het totale spectrum aan wijn kan genieten… van droog wit tot demi-sec tot edelzoet… van licht frivole rode wijnen tot wijnen met spek op de botten tot rode bewaarwijnen die pas na een jaar of tien charme gaan vertonen… bubbels in tal van variëteiten… dan is het het Loire gebied. Zó groot dat het uiteenvalt in Pays Nantais, Anjou, Saumur, Touraine, Sancerre/Pouilly Fumé, Côte d’Auvergne en leuke sub gebieden eromheen , zoals Coteaux du Loir, Jasnières, Coteaux du Vendômois, Menetou Salon, Quincy, Saint Pourçain, Haut Poitou, Coteaux de Giennois. Kati Bujdoso doet het bijna onmogelijke: een fraaie proeverij neerzetten van het totale gebied. Heel knap gedaan. We zijn hier in het land van sauvignon blanc, chenin blanc en cabernet franc.
Een mousserende Saumur zet de mond naar wijn en dan proeven we twee sauvignon blanc. Blind geproefd, maar zeer herkenbaar.
2021 Bouchié-Chatellier, Premier Millésimé, Pouilly Fumé
Toos ruikt de silex bodem. Annemiek ruikt de karakteristieke buxus. Mijn aantekeningen: brandnetel in de geur, passiefruit, frivole wijn, mooie zuren in deze elegante wijn.
2018 Denis Jamain, Les Chênes de mon grand-père, Reuilly
Deze wijn vind ik nóg mooier dan de Pouilly Fumé, al is die minder herkenbaar als sauvignon blanc. Dat komt door de houtrijping. Ik heb al vaker ervaren als je deze wijnen jong proeft, dat je denkt: wáárom houtrijping. En dan na 5 tot 8 jaar ontwikkelt zich zo’n fles fabelachtig. Olie-achtig zegt Annemiek, zachte bitters en boters. Just benoemt papaya en mango. Kees wijst er op dat de wijn wat los moet komen, hij benoemt banaan. De erg lange afdronk, altijd een goed teken, is wat Eric opvalt. Mijn aantekeningen: goudgele kleur, vette wijn, olie-achtig, mooie boenwas en vanille in de geur, meer rondeur dan de vorige wijn met heerlijke bitters. Pracht eetwijn uit deze kleine AOC.
Vervolgens gaan we naar een serie van drie witte wijnen, die naar blijkt allemaal zijn gemaakt van chenin blanc, de druif die als een kameleon heel verschillende wijnen kan voortbrengen.
2020 Domaine Pinon, Les Déronnières sec, Vouvray
Heerlijk glas Vouvray, gemaakt van chenin blanc, vijf maanden gerijpt op houten fusten. Lichtgele kleur, expressief kruidige geur met wat groene tonen, pittige zuren en fraicheur, goede balans, fruit en zuur getypeerd. Levendige wijn. Willem Jan benoemt rijpe appel.
2020 Domaine Pallus, Le Coq de Pallus, Chinon
Hartendief van Kati. Negen maanden houtrijping. Deze wijn is meer mineraal getypeerd. Citrus en grapefruit in de geur, zegt Willem Jan, die ook de bitters benoemt. Mijn aantekeningen: ontwikkelde gele kleur, geparfumeerd bouquet met wat hooi en kaki fruit, hele elegante smaak, met als enige kritiekpunt wellicht tikje eendimensionaal. Mooi glas.
2017 Domaine De La Noblaie, La Part des Anges, Chinon
Wijnen van chenin blanc ontwikkelen zich op fles zoals een mensenleven, ze komen van pubertijd naar volle wasdom en met een fraaie ouderdom. In dit glas zijn die extra drie flesjaren goed terug te proeven. Voor mij is dit de mooiste van de drie chenin blancs, vanwege de complexiteit. Een deel van de druiven is aangetast door edele rotting, zegt Kati. De kleur is helder geel, een brede geur met verschillende lagen, amandelen en peer. Gerard noemt tropisch fruit, Willem Jan de roomboter. De wijn heeft in de smaak eigenlijk alles: fraaie balans, veel rondeur en lang nahangend. Gerard proeft krachtige zuren, Willen Jan ook carameltonen.
En komen er twee wijnen in het glas waarbij de proevers verwonderd kijken. Niet zo gek, want de eerste wijn heeft een kleur zoals we werkelijk nog nooit hebben gezien.
2023 Domaine Mosse, cuvee Bangarang Nouveau, Anjou
Vanaf de start werken Agnes en René Mosse zonder gebruik van chemisch hulpmiddelen. Het domein is biologisch, en ze passen ook veel bio-dynamische methodes toe. De vinificatie gebeurt met zo weinig mogelijk ingrijpen. Dus: natuurlijke gisten gebruiken, niet chaptaliseren, niet aanzuren, geen enzymen of andere toevoegingen gebruiken, geen klaring. Sulfiet wordt slechts mondjesmaat gebruikt. Ik proef meteen: dit is een natuurwijn. Die drinken vaak als limonade. Onze proevers kunnen het niet waarderen; de bezoekers van wijnbars waar de wijn veel wordt geschonken uiteraard wel. Ja, hoe die kleur te beschrijven? Dof, doet denken aan druivensap dat nog gefermenteerd moet worden, roze, uiterst licht. Het donkerste roze van boudoir fotografie (foto). De wijn is gemaakt van pinot d’aunis en chenin blanc.
2022 Domaine Mosse, Bisou, Anjou
Wijn gemaakt van een lokaal curieus druifje dat meestal ultra lichte wijnen voortbrengt, grolleau noir, grolleau gris en gamay. Met ook nog cabernet franc en chenin blanc. Wat een liefdevolle naam: bisou, kus! Een wijn zonder enige pretentie, héérlijke lunchwijn, frivool. Lichtvoetig, liefelijk, veel framboos. Ik hou ervan. Just prijst de geur opmerkelijk aan: “Een hele verse koeienvlaai ruik ik… en dat vind ik een mooie geur!”. Valerie benoemt melkchocolade, Just ruikt juist pure chocolade.
Dan volgt een serie van drie cabernet francs.
2022 Terre de l’Élu, cuvee Maupiti, Anjou
Merendeels cabernet franc, met gamay en grolleau. Het wijnmakers echtpaar Thomas en Charlotte Carsin komt uit de Bretagne. Thomas hielp bij een wijnoogst in de Bourgogne en ontdekte zo dat hij wijnmaker wilde worden. Na een studie landbouw deed hij achtereenvolgens ervaring op in Sonoma, Californië, in Champagne en de Provence. In 2008 kochten ze 20 hectares in Anjou. Tien jaar later stapten ze uit de appellation Anjou vanwege rigide wetgeving. Daarom verkopen ze hun wijnen als Vin de France. Kees doet de smaak denken aan een wijnbal op de kermis, Fritjof benoemt de paarse kleur en het bescheiden alcoholpercentage. Ik val als een blok voor deze wijn: zéér fruit getypeerd, framboos in het kwadraat. Paarse kleur. Onverwacht stevige smaak. Een heel vrolijke wijn.
2017 Domaine De Pallus, Les Pensées de Pallus, Chinon
Kees noemt kersen, Annemiek cederhout, Maarten zwart fruit en bossen, de lange afdronk. Dit is een heel serieus glas wijn: vanille in de geur, koekkruiden, aangename rondeur, best stevig en met mineralen in de afdronk. Veel proevers geven de voorkeur aan deze wijn uit de serie, omdat die nu zo mooi drinkt.
2014 Frédéric Mabileau, Éclipse no. 11, Saint Nicolas de Bourgueil
Dit is een wijn die gemaakt is door Fréderic Mabileau om te rijpen, een cuvée die alleen in de beste jaren wordt gemaakt. Druiven van stokken uit 1963, de beste percelen, zorgvuldig gecontroleerde vinificatie en rijping in nieuwe vaten, met alleen natuurlijke gisten. Wijngaard met klei-kalksteen bodem. De wijn heeft 24 maanden houtrijping. Mijn aantekeningen: balans van vanille en fruit, serieus glas met diepgang. Kees proeft dat het een belegen wijn betreft, heel vol en geconcentreerd. De wijnmaker adviseert om de wijn in de tien jaar na botteling te drinken. De meeste proevers benoemen dat er nog tannines proefbaar zijn, dat deze wijn ook na tien jaar nog moet rijpen. Just is het daar mee eens, hij ruikt het begin van een truffelgeur en is benieuwd of die doorzet.
2018 Domaine Des Forges, Quarts de Chaume Grand Cru
Hartendief van Kati. Als je in de Quarts de Chaume Grand Cru wijngaarden loopt, wijst niets erop dat hier een van de grootste witte wijnen uit Frankrijk vandaan komt. Een van de oud leden noemde dit deel van Anjou zelfs wat suffig. Je staat in een micro klimaat met zacht glooiende wijngaarden. Zo’n 42 hectares groot, verdeeld over een twintigtal producenten. Gelegen op het zuiden, op een steile helling die uitkijkt over de Layon, bevordert de mist de groei van de edele rotting schimmel Botrytis Cinerea, die de schil van de druiven verschrompelt waardoor water verdampt en suikers concentreren. Klei-steenachtige bodem. De druiven worden met de hand geplukt door 3 of 4 keer door de wijngaarden te gaan, waarbij steeds door de schimmel aangetaste druiven worden geplukt. Fermentatie en rijping gedurende één jaar in eiken vaten van 400 liter. De opbrengst per hectare is minder dan 17 hl/ha. Wie enkele flessen Quarts de Chaume in de kelder legt, kan ze gerust vergeten, want de wijn kan, tien, twintig, dertig jaar rijpen tot een bijzonder moment. De Grand Cru wijnen zijn kostbaar, maar minder kostbaar dan Sauternes. Wie economisch wil kopen, koopt Chaume 1er Cru (dat ligt tegen Grand Cru aan) en geeft dezelfde sensatie bij proeven.
Wij proeven de wijn aan het eind van een proeverij en dan krijgt de wijn eigenlijk te weinig aandacht. Het is een mooie aperitief met witlof besmeerd met Fourme d’Ambert kaas, peer met blauwe kaas of foie gras. Valerie benoemt honing en sinaasappelschil. Dit is heel erg lekker, zegt Eric, die de combinatie van zuren en bitters naast het zoet roemt. Kees verzucht dat de wijn totaal niet log is, fris drinkt. Mijn aantekening zijn ulta kort: gouden kleur, prachtneus met edele rotting, adembenemende balans. Een van Frankrijks Grote Wijnen.
Een groot merci, Kati.
Peter van den Besselaar