Van zuur naar zoet, educatieve proeverij maakt kritisch
By in ,

Van zuur naar zoet, educatieve proeverij maakt kritisch

Geef bij het beoordelen van wijn extra aandacht aan één
facet, bijvoorbeeld de concentratie van de wijn, de balans of de zuurgraad, en
je bent kritischer. Zo werkt dat tenminste bij mij. Merkte ik tot mijn eigen
verbazing. Willem Jan Withagen is de programmeur van deze educatieve proeverij,
van zuur naar zoet. Met deskundig commentaar van scheikundige Annemiek. We
kijken wel een beetje raar als we gaan zitten tussen al die reageerbuisjes. Die
zetten we een krap half uurtje later aan de mond om zuren te proeven: wijnsteenzuur,
melkzuur, appelzuur en citroenzuur. 

Willem Jan heeft de series samengesteld met het instructieve
overzicht van Winefolly (van zuur naar zoet) in gedachten. We proeven in de
serie beendroog Auxerrois uit Luxemburg, Grüner Veltliner uit Oostenrijk en
Chardonnay uit Frankrijk. Ze zijn alle drie voorzien van flinke zuren. Annemiek
nodigt uit om die zuurgraad ook echt te meten met ph meetstrips. 

Chablis 2010 1er
Cru Beauroy Pascal Bouchard

Eigenlijk vind ik alleen deze wijn lekker, de andere wijnen
acceptabel. Dat komt omdat deze wijn veel mineralen in de geur heeft, een
bouquet dat zich als een pauwenstaart opent en zeker ten opzichte van de wijnen
ernaast heel verfijnd is. De smaak is opmerkelijk rond. Een wijn waar je wat
moeite voor moet doen om alle smaakcomponenten te proeven, dan proef je toch
iets hemels. 

In de serie droog proeven we een Duitse Riesling, een Franse
Viognier en Franse Chardonnay. De Duitse wijn uit Mittelrhein en de Condrieu
staan bij mij wat in de schaduw van alweer de Chardonnay. 

Meursault 2013 Bouchard et files

Heeft mooie karakteristieken: een verfijnd stinkertje en
boterige rondeur.

Tussendoor proeven we fruitsapjes, te weten peer, citroen,
mandarijn en ananas. Dat zouden we vaker kunnen doen om die fruitzuren ook te
herkennen in de wijn. Na een instructief betoog over suikers (glucose, fructose
en sucrose) proeven we twee halfzoete wijnen. En wéér liggen mijn scores flink
uiteen. De Gewürztraminer uit de Pfalz vind ik wat log, waar de Riesling uit
Mittelrhein zich fantastisch manifesteert.

Bopparder Hamm Mandelstein Riesling Spätlese 2015 Edition MM
Matthias Müller Mittelrhein

Mooi geconcentreerde wijn. Wij hebben nog al eens discussies
over zuren. Zijn ze er niet dan mopperen we. Zijn ze te dominant dan trekken we
een vies gezicht. In deze wijn zie je dat de zuren de wijn spannend maken en
uitgebalanceerd. Een wijn met mooi concentraat. Prima als aperitief, héél goed
inzetbaar bij maaltijden. 

Na uitleg over de Duitse suikerstandaard proeven we drie
dessertwijnen. Ik ben ervan overtuigd dat iedere fles een dag een zilveren
randje kan geven. We proeven een 31 jarige Spaanse wijn van Pedro Ximenes, een
11-jarige Sauternes van sémillon, sauvignon en wat muscadelle en een 6-jarige
Riesling  uit de Moezel. Wederom maakt het
denken aan en de focus op zuren mij kritisch. Ik vind dat zowel de PX als
Sauternes tekort schieten in spanning en viefheid. 

Graacher Himmelreich 2011 Riesling Beerenauslese Cardinal
Cussanus Stiftswein

Het is altijd de moeite waard wijngaarden te bezoeken omdat
zo’n beeld zich vaak in je geheugen etst en je beter snapt wáárom een wijn
groots kan zijn. De Graacher Himmelreich is zo’n wijngaard op steile hellingen
langs de Moezel. Je krijgt eerbied en respect voor wijngaardwerkers. Met deze
wijn in het glas denk ik aan het weggetje naar een ultiem lunchadres. Denk aan
het gevaarlijke werk in de wingerd. En snap wáárom dit een wereldwijn is. Dit glas
is een ultiem spannende wijn door een perfecte balans tussen zuren en zoet.
Zéker een van de grootste wijnen in de wereld. Iedere fles die in de kelder
ligt is een pareltje dat ligt te wachten op een goed moment om te vieren. 

Een unieke en heerlijke proeverij die tot denken aanzet.
Want ben ik nou echt kritischer door méér vanuit zuren te denken en te proeven.
Of zijn het de wijnen die al decennialang uitmuntend en daarmee klassiek zijn
die in deze proeverij het hoofd boven het maaiveld uitsteken?

Riesling uit Duitsland is niet te overtreffen
By in ,

Riesling uit Duitsland is niet te overtreffen

De Britse
wijnschrijver Oz Clarke schreef in 2001 het volgende. “Ik vraag me af hoe het
is om de lievelingsdruif van wijnliefhebbers te zijn die de smaakpapillen van
de  overgrote meerderheid van de
wijndrinkers niet kan bekoren. Voelt dat alsof u het kneusje van de klas bent
dat door de juf geprezen wordt voor zijn tienen voor alle proefwerken, maar die
in de pauze moederziel alleen staat terwijl zijn brutalere klasgenoten
rondspringen en schreeuwen en samen plezier maken?” Ik vraag me af of riesling
nu een halve generatie verder populairder is bij het brede publiek? Berry
Marinussen stelde een proeverij samen met alléén riesling. Oz schreef in 2001
ook: “De meeste riesling is saai, zelfs flauw omdat wijnfirma’s er een
massaproduct van willen maken en hem niet de aandacht, toewijding en fantasie
geven die hij vereist.” 

Kleine wonderen

Er staat niet
één saaie riesling op tafel, in de proeverij van Berry Marinussen, wel wijn die
in het glas de reputatie van het huis niet waarmaakt, want ja het blijft een
levend product. Er staan ook wijnen op tafel die zonder meer als klein wonder
te betitelen vallen. Misschien is er een Hogere Macht die het niet leuk vindt
dat Berry een voorkeur heeft voor Duitse wijnen. Want het zijn nou net de
Franse en Oostenrijkse rieslings die tegenvallen. En niet van de minste namen,
Zind Humbrecht, Knoll. Met wat omdenken kan je ook redeneren: Duitse riesling
zijn onovertroffen. 

Maximim
Grünhäuser Spätburgunder 2014
is de enige rode wijn van de proeverij. Martijn
associeert de wijn met aardbei en Toos is vol lof over de verfijning: kersen,
kruiden, mineralen en een pepertje. Elegante en lekkere wijn. 

De oudste wijn
die we proeven is 23 jaar oud en volstrekt vitaal. Hét bewijs. Riesling kan
ouderen. Riesling moet ook even ouderen, aldus Berry, omdat de wijn daarmee aan
diepte wint. 

 

Wijnstokken in de Wehlener Sonnenuhr

Wegelers 2002
Wehlener Sonnenuhr Kabinett
maakt indruk: vijftien jaar oud maar dat heb je
geen moment in de gaten. Mooie zuren, veel lengte, excellente balans. Mineralen
in de geur en veel roomboterbabbelaar. 

Berry wijst
erop dat in de jaarlijkse Gault Milau gidsen de ranglijsten van beste wijnen
voor wijnen met restzoet worden aangevoerd door Moezelwijnen. 

Clemens Busch
Kabinett 2009 Marienburg Erste Lage
is een hartedief van Berry. Diederick
benoemt perzik en abrikoos, hij noemt de wijn verfijnd. Eric ruikt munt,
ananas, abrikoos, turks fruit, petrol en een bittertje. Mijn aantekeningen:
mooie lentebloemen, prachtige aanzet, ontzettend fraaie balans met geweldige
zuren. Klassieke wijn! 

Op bezoek bij de broers Merkelbach

Merkelbach,
Erdener Treppchen 2003 Spätlese
kan niet iedereen evenveel bekoren, want roept
niet meteen een ‘wow’ ervaring op. Rob noemt de wijn lichtvoetig en een
filligrane wijn (filligran = licht en luchtig). Ik hoor ook noemen perzik,
zachte zuren, sinaasappelbitters achterin de wijn. Mijn aantekeningen:
verfijnde bloemetjes, lichte kleur, goede balans en zeer klassiek. Na onthullen
ben ik helemaal blij: het is Merkelbach! Wie daar is geweest, drinkt iedere
fles Merkelbach met een goudgerande herinnering en… ik heb Erdener Treppchen
2006, 2007 en 2010 in de kelder liggen. Fijn vooruitzicht. 

Keller, Dalsheimer
Hubacker 2003 Spätlese komt uit Rheinhessen.
We ruiken ananas en proeven een
frissen wijn met lekkere zuren. Veertien jaar oud inmiddels en springlevend.
Talloze rode wijnen trekken dat niet. Ik vind de geur wat rokerig, met
mineralen. De wijn heeft een zoetere aanzet dan de Merkelbach, heeft prima zuren.
Ik vind de balans iets lastiger dan bij de klassieke Moezel. 

Reinhold Haart,
Piesport Domherr 2009 Spätlese
heeft een geur die bij riesling liefhebber HansL
niet helemaal in goede aarde valt. Hij noemt zwavel, kattebak en zelfs de
aloude donkere kamer (doka) en dan de geur van ontwikkelaar. De smaak kan hem
dan weer wel bekoren vanwege het mooie spel tussen zoet/zuur en rins. Rob
prijst de balans van deze wijn. Ik ruik passiefruit alsof ik naast een boom in
de tropen sta, wow. De neus heeft inderdaad iets dat ik als ‘stinkertje’ heb
beschreven maar niet verder benoemd. De smaak is heel intens, in mijn
aantekeningen staat: oef! Wat een mooi zoet. 

Karl Erbes,
Ürziger Würzgarten 1994 Auslese,
doet Eric alles proeven wat de abrikoos te
bieden heeft: het zoete vruchtvlees maar ook de pit en de bitters van binnen.
Hij noemt ook amandel en spijs. Rob is kritisch: de geur is wat gesloten in
zijn ogen en de wijn wel oké, al mist die complexiteit. Mijn aantekeningen: petrol
in de geur en ook een hint van stopverf, en dan een mondvullend zoet met veel
zuren in de afdronk. Later ook mineraal in de geur. Fraai hoor dat we dit in
2017 drinken. De vader van de huidige wijnmaker heeft deze wijn geoogst en
gemaakt. In 1994 werd Nelson Mandela president van Zuid Afrika, in het najaar
werd Airmiles geïntroduceerd, Ruud Lubbers probeerde in dat jaar voorzitter te
worden van de Europese Commissie, waar de vorige week overleden Helmut Kohl een
stokje voor stak. Mooi hoor. 

Schloss Lieser,
Niederberg Helden 1998 Auslese **
heeft botytris, zegt Rob. Zowel hij als Eric
benoemen de kleur als oudgoud. Ik ruik in de wijn groene olijven, de wijn is
voller dan de wijn uit Ürzig, meer zoet en iets minder spel. 

Riesling kun je
heel goed leren waarderen in het glas, écht onder de indruk raak je pas als je
bovenop zo’n beroemde wijnberg staat en enigszins duizelend de diepte in kijkt.
Dan besef je dat Duitse rieslings met hun eeuwenoude traditie onovertroffen
zijn.

Ahr, Moezel en Pfalz uit ingepakte flessen
By in ,

Ahr, Moezel en Pfalz uit ingepakte flessen

Brauneberger Juffer Sonnenuhr, tópwijngaard voor Riesling

Boele
de Bie houdt zijnmaiden
proeverijvoor ons. Hij neemt ons mee naar Duitsland, met onderweg twee
ondeugende uitstapjes buiten Duitsland. Zoals gebruikelijk proeven we uit ingepakte flessen.

We
starten met een mousserende indrinker uit een zware, degelijke fles.
Berry proeft granny smith en Kees proeft goudreinet. Hans L zegt
dat de zuren later komen én blijven over! Ook Noël benoemt de
citruszuren. Peter zegt: lentebloemen en peer en vraagt zich af
of deze uit de Pfalz komt. Het blijkt een mooie drogeReichsrat
Von Buhl, Riesling, 2014.
En dat ‘droge’ is nu net een bewuste keuze van keldermeester
Mathieu Kauffmann, die eerder zijn sporen verdiende bij
Champagnehuis Bollinger.

We
vervolgen met een serie van drie droge witte wijnen. Achteraf
blijkt dat we van noord naar zuid gingen…

De
eerste,Nik
Weis, Riesling trocken, 2014,
is strakdroog, met flinke zuren. Kees vindt het wel een typische
Moezel, waarbij ook Hans L de ‘petrol in de neus’ moeiteloos
herkent. Nik Weis weet op het relatief grote wijngoed Sankt
Urbans-hof steeds hooggewaardeerde wijnen te maken.

De
tweede,Zilliken
Saarburg Riesling trocken Alte reben, 2015,
is een hartendief van Boele. Kees beschrijft de boenwas,
viooltje en kruidigheid. Hans L gebruikt beschrijvende woorden
als bloemig, zestes, kamille, zacht, rode grapefruit, weinig
zuren, romig en vraagt zich af of het een jonge Moezel is. RAAK!

De
derde van de serie isVon
Winning, Deidesheim Paradiesgarten Riesling, 2015.
Wederom ‘petrol’ en ook rijk van smaak. Peter vindt ‘m bloemig,
lieflijk en voorzien van ‘goeie zuren’.

De
volgende serie heeft van Boele als subtitel ‘bloemen, kruiden en
zo’ meegekregen. En weer (achteraf) blijken we van noord naar
zuid te proeven.

Het
eerste glas is een Nederlandse wijn:Apostelhoeve,
Pinot Gris, 2016.
Zonder dat te weten, beschrijft Diederick het lichtzoet karakter.
Ook ik ervaar tropisch fruit, salie, en boter. Martijn proeft
appelsap, fruitella en mist wat zuren. Het tweede glas isFritz
Haag, Brauneberg Juffer Sonnenuhr, Riesling Spätlese, 2015.
Dit is de tweede hartedief van Boele van vanavond. Terecht! Toos
ervaart een vette aanzet en vermoedt dat het een Riesling
auslese is. Peter schat in dat het een lieblich is. En ik dacht
een feinherb. Toch mooi hoe we zo verschillend denken. En knap
van Oliver Haag om zo’n spannende wijn te maken. Het is dan ook
mede dit huis dat Moezel-riesling zo wereldberoemd maakt.

De
derde isTheo
Minges, Edition Rosenduft, Gewürztraminer Spätlese, 2015.
De zoetste van de drie, met termen als perzik, honing, exotisch
en gekonfijt fruit. Iets meer zuren zou deze wijn nog mooier maken.
Het wijnhuis Theo Minges weet van een breed assortiment
druivensoorten knappe wijnen te maken, zoals we in de proeverij later nog zullen
merken.

Bij
de derde serie gaan we langs de ‘meridiaan van noord naar zuid’.
Rode wijnen, achtereenvolgens uit de Ahr, Pfalz en – ondeugend –
Bourgogne.

Jean
Stodden, Spätburgunder, Ahr, 2013:
Rob noemt rijp rood fruit, ‘steeltjes’, niet heel vol of stevig.
Berry zegt ceder, chocolade, kersen en bitters en concludeert
dat het wel ‘Ahr’ moet zijn. Raak! De wijn is dan ook van de
hand van Spätburgunder-expert Alexander Stodden.

Het
tweede glas isReichsrat
Von Buhl, Spätburgunder, Pfalz, 2014.
In deze wijn zit, volgens Rob, ‘meer spel’ en wederom rood fruit
als rode besjes, kersen en framboos. Volgens Noël komt deze uit
een ‘koude streek’. En Berry heeft ‘gist in de neus’. 

Het derde
glas is geen Duitse wijn. Het isJean-Luc
Joillot, Pommard Pinot Noir, 2005.De wijn komt van de 1er Cru wijn gaard Les Noizons (geel omcirkeld op het kaartje).
En wederom Berry plaatst deze in de correcte streek: Bourgogne.
Over de wijn zegt hij: ceder,
rooibos, oud hout, kersen, Franse neus, tannines, zuren.

We
sluiten deze avond af met heerlijkeTheo
Minges, Riesling, trockenbeerenauslese, 2015.
Adembenemende wijn, zoet/zuur in prachtige verhouding en perfecte balans. En daarmee zet Boele een prachtige eerste proefavond voor ons
neer. Ik verheug me nu al op zijn volgende!

Proefnotities en verslag Eric Hoepelman 

MIgranten druiven proeverij: Zinfandel maakt indruk in Zuid Frankrijk
By in ,

MIgranten druiven proeverij: Zinfandel maakt indruk in Zuid Frankrijk

Oostenrijkse wijnbouwer Kurt Angerer

Druivenrassen
kennen een oorsprong. Dat is daar waar ze oorspronkelijk vandaan komen.
Zo komt Sangiovese uit Italië, Riesling uit Duitsland en Albariño uit
Spanje. So far, so good.Toch
hebben druiven hun weg over de wereld gevonden. Samen met reizende
mensen, zijn druiven op plekken terecht gekomen waar ze oorspronkelijk
niet te vinden waren. Jaap noemt deze druiven ‘migranten’ en zet ons
vanavond hiervan monocepages voor. Aan ons de schone taak om druivenras
en nieuwe herkomst te herkennen. En dat blijkt geen sinecure.

We starten met een indrinker. Het isSteinmühle, Sauvignon Blanc, 2014, Rheinessen, Duitsland. We herkennen dat het een ‘koude wijn’ (d.w.z. kouder gelegen) is. De druif is lastiger te herkennen.

We
vervolgen met witte wijnen. En ook hier is makkelijker om te herkennen
dat het een ‘warme wijn’ is, dan welke druif het is. We noemen Semillon,
Pinot Gris en zelfs Verdejo. Jaap verklapt wat het is:Simonsig, Chenin Blanc, 2016, Stellenbosch Zuid-Afrika. Tja, het blijkt de constante van deze avond te worden. We vinden migrerende druiven lastig te herkennen!

We proevenKurt Angerer, VI, Viognier, 2011, Oostenrijk. Deze is zeker houtgelagerd. EnLaurent Miquel, Albariño, 2015, Languedoc, Frankrijk. Dit is een mooie, speelse wijn met hints van citrus en mineraliteit. Voor Jaap is dit een van de toppers van deze avond!

BijYalumba, Barossa, Riesling, 2014, Australiëruiken we de typische benzine/petrol. Kees vindt de wijn strakdroog. De smaak is wat vlakker.

Over naar de rode wijnen.Errazuriz Estate Series, Sangiovese, 2013, Chiliis
mooi helder, transparant. Claartje benoemt het rood fruit, zoals kers.
De wijnstokken staan pas sinds 2008 in de Chileense wijngaard.Gaja, Ca’Marcanda Promis, Merlot / Syrah, 2013, Toscaneheeft een fijne neus, maar is in de mond nog wat stroef.

Ondertussen
steekt een stevige discussie de kop op. Zijn druiven en herkomst nog
wel herkenbaar? Hoe kunnen wij dat nu blindproeven? Wat gebeurt de
laatste jaren al met de nieuwe gisten? Het is te merken dat we onthand
zijn!

Zinfandel van d’Arjolle maakt indruk

Ik vindDomaine de l’Arjolle, Zinfandel, 2015, Frankrijkde
boeiendste van de avond. En proefkampioen Rob herkent zelfs de druif! Hij beschrijft
de wijn als dieppaars met bramen, bosbes en intense zuren. De volgende
is voor Jaap weer een topper:Morgenster, Nu Series 1, Cabernet Franc, 2014, Zuid-Afrika. Anderen vinden de ‘rook’ in deze wijn toch iets te prominent. BijDomaine de l’Arjolle, Carménere, 2015, Frankrijkmeenden wij Syrah of Malbec te herkennen. Tja, het is geen typische Carménere.

We sluiten af metYalumba, Museum Reserve, Muscat, Australië. Het is een heerlijke, donkerbruine wijn: dik sappig. Geen Palamino, geen Madeira, maar Muscat.

We danken Jaap voor deze leerzame avond. Het was een mooie les in nederigheid.


Verslag en proefnotities Eric Hoepelman 

In nevelen gehuld
By in ,

In nevelen gehuld

‘Het determineren van blind geproefde wijnen’. Dat is het thema van Claartje Grielis. Determineren doen we graag, dus kom maar op! Om al bij het eerste glas in lichte wanhoop te vervallen. Want ja, het is een mousserende witte wijn, wat rijker van smaak. Met een fijne mousse. ‘Nee, juist een grove mousse’. Ergo: ‘een bek vol schuim’. Is het champagne? ‘Te rijk, te vol’. Cava dan? Zo flitsen de mogelijkheden voorbij. Appel, pepertje, chardonnay wordt geoppperd. Bij de onthulling wordt duidelijk; dit kan een zware avond worden. Land: Frankrijk (toch champagne?). Druif: blend van chardonnay en pinot noir. Gebied: Jura!


Jaar: 2013. (Champ d’ Etoiles, Cuvée Chanson, zero dosage) En als je dat zo hier ziet staan dan lijkt de champagne-associatie zo gek nog niet. Maar in de mond: nectarine, ananas, zwoel en rijp. De (biodynamische) producenten geven eet-suggesties: pruimen in bacon of tarte tatin. Zo zwoel dus.

De lezer dezes vraagt zich inmiddels af: wat doet die sterrenhoop ‘in hemelsnaam’ op een blog over wijn proeven? Welnu: om de argeloze lezer het gevoel te geven hoe het voelt om ‘lost in the stars’ te zijn. Verdwaald in eigen hersenpan. Hopeloos verloren in een zee aan weetjes, smaaksensaties en -herinneringen die maar niet zinnig op een rijtje willen verschijnen. Wat valt hier te determineren? Waar hebben we houvast? We verdwijnen als Bowie’s Major Tom in het niets. Wat zien we, wat proeven we, wat moeten we? Weten we wel iets? Hulpeloos. Reddeloos. Radeloos.

Het tweede paar doet de verwarring slechts toenemen. Wijn 2 blijkt uit Griekenland te komen. Een zuivere en bloemige malagouzia, met ver weg een buxustoontje. Sauvignon blanc of verdejo? Spanje dan maar? Oostenrijk
wellicht. Veel rijp wit fruit, zachte zuren. Voor niemand leidt het spoor naar Griekenland, terwijl in februari nog een malagouzia is geproefd. Wijn 3 is een 50/50 blend van Chardonnay en Savagnin. Cuvée stellaire – Castor. Wederom uit de Jura, van dezelfde makers als glas 1. De zuren van de Savagnin treden duidelijk op de voorgrond. De wijn wordt – mede door behoorlijk wat hout – in de Bougogne gedacht. Ook Chablis wordt genoemd.

Gaan wij dan even terug naar de beginfoto. We kijken naar een gedeelte van het sterrenbeeld Tweelingen. De sterren Castor & Pollux zijn de belangrijkste herkenningspunten in de constellatie. Pollux is helder en goudkleurig, Castor is zwakker en wit van kleur. We menen de twee nu te herkennen.

Wanneer wordt het makkelijker, smeken we Claartje. De volgende serie zou meer herkenningspunten moeten hebben. Maar niet heus. We vervolgen met Fié Gris (lees: Sauvignon gris) uit de Loire (Ampelida)en een Meursault. De Meursault (Les Grand Charrons, 2012) wordt vooral in Zuid-Afrika geplaatst, vanwege veel
warmte, hout en toffee.

Met de rode series gaat het al niet veel beter: de serie Toscaanse wijnen wordt eerst in Italië geplaatst, maar verhuist later naar Chili. (Le volte dell’Ornellaia, 2013 en Collosorbo, Brunello di Montalcino, 2010). Tot wanhoop
van Berry: “zit ik al een week Brunello’s te proeven [voor zijn proeverij over 3 weken], maar nog nooit proefde ik zo overduidelijk cassis!” Bij de volgende serie van 3 revancheert Berry zich: hij determineert loepzuiver Argentinë en Malbec. (Don David, uit Calchaqui valley, zo’n 1700 meter hoog, 2013) De ‘ster’ van de avond is wijn 4.2. Leer, chocolade, floraal, rozen, pruimen, kers en koffie. De rozen voeren ons naar Noord-Italië. (“het is gewoon een barolo, punt uit!) Dat klopt (weer) niet. De volbloed negroamaro is een Salice Salentino riserva (Vigne delle Monache, Cantina Sampietrana, 2012). ‘Evenwichtig, rond, met sappigheid en een fantastisch spel’, aldus de Roermondse importeur. De prijs/kwaliteitsverhouding is voorbeeldig. Aanrader!

De laatste serie voert ons langs Baden met een Rülander auslese (=Grauburgunder, Abril, 2011) en eindigt in de buurt van Valencia met een fles superzoete vloeibare bramenjam. (Laudum Dulcenegra) En zeggen we bramen, dan denken we aan Mourvèdre. Met recht zeggen de Spanjaarden daar Monastrell tegen, want de
oorsprong van deze zonliefhebber ligt in Spanje.

Nog een keer terug naar de beginfoto: Castor & Pollux. Nou ja, dat denken we, gezien de gegeven informatie. In werkelijkheid zijn dit de sterren die één van de voeten van Castor vormen. We kijken naar nevel IC 1443. In de kern van de nevel bevindt zich een neutronenster, dat is het restant van een ontplofte ster, zo’n 30.000 jaar geleden. Zo spatte ook onze wijnkennis uit elkaar, zo’n 5 dagen geleden. Of waren we gewoon be-neveld?

Verslag en proefnotities van Hans Lodewijkx 

De hand van de wijnmaker
By in ,

De hand van de wijnmaker

De ‘gouden’ Schweicher Annaberg in dit jaargetijde

Dezelfde
druiven kunnen in de handen van verschillende wijnmakers resulteren in
volstrekt verschillende wijnen. De hand van de wijnmaker is het thema van Eric
Hoepelman die zich verzekerd weet van deskundig advies van wijn &
spijsspecialist Michael Daals. Wáár zitten die verschillen dan in? Bijvoorbeeld
een keuze om zo weinig mogelijk of geen bestrijdingsmiddelen ge gebruiken. Het
kunnen keuzes zijn in de opbrengst van de wingerd, wel of geen groene oogst,
interventies in het wijn-maak-proces. Misschien hadden we daar nog wel wat meer
over moeten praten, maar ja… iedere proeverij is ook een oefening in het
benoemen en genieten van wijnen. 

In de eerste
serie staan – alles blind geproefd – drie fraaie wijnen. 

Wijn 1

Mooi romige
geur met vanille, peren, heel geurig, ik ruik ook jasmijn, de wijn heeft veel
body en hangt mooi na. Veel mineralen en goede zuren. Just benoemt nog méér
smaakcomponenten: cacao en sinaasappel, petrol, cacao en noot in de smaak.
HansL benoemt appel en ananas. 

Wijn 2

Geen
gemakkelijke wijn, goudkleurig, sinaasappel in de geur, goede balans, bittertje
in de smaak, gastronomische wijn schrijf ik op. Maar wat maakt die wijn nou zo
karakteristiek? Ik bedenk dat in de geur een eaux de vie associatie zit, ik
denk aan mijn moscato grappa en ja, dan gaan die grijze cellen altijd met je op
de loop, het zou wel eens muscat kunnen zijn? Just benoemt die geurtoets als
hars, hij ruikt en proeft ook ananas en noten. 

Wijn 3

Voor mij de
mooiste wijn. Gesloten neus die pas langzaam in het glas iets meer van zichzelf
prijsgeeft, meest geel/goudkleurig, prima balans, lang nahangend, mooie
citrustonen en vooral héél veel verfijning en mineraliteit. Just prijst de
balans en benoemt – waar ik de wijn nogal gesloten oordeel – toch veel
smaakcomponenten: zaagsel, mandarijn, stallucht. Claartje benoemt
oranjebloesem. HansL benoemt mooie zuren, petrol en gesloten neus.

Verschillende
proevers hebben in de gaten dat we drie rieslings in het glas hebben. Van welke
jaren vraagt Michael? 

Het blijken tien jaar oude wijnen te zijn.

1 Piesporter
Goldtröpfchen 2007 Reinhold Haart, GG

2 Marienburg
Rothenpfad 2007 Clemensch Busch, GG

3
Kastanienbusch 2007 Ökonomierat Rebholz, GG

In de tweede
serie opnieuw drie witte wijnen. 

Wijn 4

In de serie
is dit de wijn van mijn voorkeur. Vuursteen in de geur, heel bescheiden geur,
mooie mineralen. De wijn heeft een opmerkelijk uitstekende balans en véél
verfijning. Berry noemt de wijn speels, hij benoemt hooi, stro, roten schiefer.
Toos noemt de wijn zuiver en elegant, met appel en perzik. Na het onthullen van
de flessen blijkt deze wijn te zijn gemaakt van hele oude stokken, die zijn
geplant in 1906. 

Wijn 5

Toos benoemt
rijper fruit, ananas, een krachtiger en rijkere wijn. Berry ruikt botytris,
maar de balans is wat minder dan in wijn 4, een hoekiger wijn. Mijn
aantekeningen: best wel expressief, jasmijn en peer, een fraai
amandelbittertje, goede balans en mooie zuren. 

Het terroir van de Morstein wijngaard

Wijn 6

De wijn met
de meeste geur: hooi en mineraliteit. Sappig. Hap sap, slik-reflex, moeilijk om
uit te spuwen bij het proeven. Amandelbitters en veel verfijning. Berry zegt
mint, floraal. Toos noemt de wijn prachtig, rijp fruit, elegantie met een klein
zoetje. 

De wijnen
blijken opnieuw rieslings na onthullen:

4 Schweicher
Annaberg 2009 Bernard Eiffel

5
Eitelsbacher Karthäuserhofberg 2009 Karthäuserhofberg

6 Morstein
2009 Morstein Weingut Wittmann Grosses Gewachs

Bij de rode
wijn hebben we veel discussie rondom twee Pinor Noir wijnen. 

Wijnmakers van de Chanterêves

Chanterêves
Bourgogne 2014

Twee
talentvolle wijnmakers Tomoko Kuriyama en Guillaume Bott maken Chanterêves
sinds 2010. Noel prijst de frisse zuren en noemt de wijn wat smal. Een lichtvoetige
wijn, zegt Martin. Ik ben alleen al op het bouquet verkocht voor deze wijn:
zéér expressief, een pruimenhemel, cacao. Een uitwaaierende pauwenstaart.
Liefelijke smaak met heel hoge zuurgraad, drinkt bijna als limonade (positief)
en dan verrassen de wat straffe bitters. Een mooie lunchwijn. 

Gevrey
Chambertin 2012 La Justice Gérard Seguin

Klassieke
Bourgogne, dat kan geweldig mooi zijn. Ik ruik héél veel leer, mocca, cacao.
Hap sap, je verlangt naar de volgende slok, rijke wijn waaraan alles klopt. Prachtige
balans. Munt in de geur, zegt Martin. Zwoel en lux, aldus Noel. 

Fijne avond
waarop we ook kunnen delibereren over de gedroomde combinaties van wijn en
spijs.Dát te weinig doen… daar doen we onszelf mee te kort, maakt Michael Daals duidelijk.

Cool climate wijnen
By in ,

Cool climate wijnen

Gualtallary wijngaard in Argentinië, hoog gelegen, koel klimaat

Bij het
determineren van wijn is één van de vragen altijd: is dit een ‘warme’ of
‘koude’ wijn. Het klimaat beïnvloedt de smaak van de wijn. Koele klimaat
streken staan bekend om hun mooie witte wijnen met hogere zuurgraad. Rob van Ginneken
laat ons een fraaie selectie koele klimaat wijnen proeven, naar eigen zeggen
ook om “mijn imago wat bij te stellen.” Van Rob zou het beeld bestaan dat hij
liefhebber is van dikke Australische wijnen met veel kracht. Met een
betrekkelijk onschuldig gezicht vraagt Rob zich af hoe hij aan dat imago komt –
hoewel hij grif toegeeft graag zijn aversie tegen Bordeaux te uiten. Rob van
Ginneken benoemt Engeland, Duitsland, Luxemburg, Zwitserland en Oostenrijk als
koel klimaat, net als de Franse streken Champagne, Beaujolais, Chablis,
Bourgogne en Loire. Tot zover niks aan de hand. Maar óók cool climate zijn in
de VS Lower Columbia Valley in Washington State, Oregon, Carneros en Anderson
Valley in Noord-Californië, de zuidelijke wijngaarden in Chili en Zuid-Afrika,
het Zuidereiland in Nieuw Zeeland. Een koel klimaat wijn kan dus ook uit een
nieuwe wereld land komen. Waarmee die vraag over een koude of warme wijn bij
het determineren niet zo zinnig meer lijkt. 

 

We starten
met een serie van drie mousserende wijnen blind geproefd. Dan ben ik meteen
blij. Het is leuk én moeilijk. De prima Helden Sekt 2011 van Kirsten en Vazart
Coquart Champagne
staan voor mij wat in de schaduw van de vintage champagne. Best
wel wonderlijk, want ik vind die eerstgenoemde twee wát expressiever met
duidelijke smaakcomponenten.Iets gemakkelijker te proeven. 

Champagne Barnaut Cuvée Edmond, Millésime 2008 Brut

Een
bescheidener geur dan de andere mousserende wijnen, maar wél een die opvalt.
Opvalt door een mooie toast toets én vooral door verfijning. Ik hoor ook andere
proevers voorkeur uitspreken voor deze bubbel. Deze champagne toont zich het
meest rins van de drie glazen. Mooie neus, zegt Noël. Lekker zuiver, aldus
Paul. Kees ruikt wat mandarijn en goudreinet. Fraai. 

In de tweede
serie gaan we van kurkdroog naar relatief zoet. 

Muscadet St. Vincent 2015 van
Michel Delhommeau
is een liefhebberswijn, die lang niet iedereen kan bekoren.
Zéér true to type, erg ondergewaardeerd. Heel rinse, zuivere smaak met hoge
zuurgraad. Gerard ruikt een lychee impressie en noemt de wijn elegant. Geweldig
goed inzetbaar bij schaaldieren en vis. De Chablis 2014 van Durup heeft een
mooie strakke smaak, mineralen en verfijnde neus. De eerste slok daarna van
Viña Casa Marin 2013 Miramar Riesling uit Chili doet me de ogen dichtknijpen. Oef,
zoet. Maar bij de tweede slok realiseer ik me, mooie balans, dit is lekker.
Prima bij aziatische keuken. Groen gras, wat romig. Gerard ruikt honing.
Verrassende wijn. 

Rob heeft
twee Pinot Noirs gezet naast een Cabernet Sauvignon in de derde serie.
Staetelandt 2014 Pinot Noir uit Marlborough Nieuw Zeeland is geurig, mooie
kersenimpressie, bittertje en balans. 

Zuccardi Q 2011 Cabernet Sauvignon, Gualtallary, La
Consulta Valle de Uco, Argentinië

Ik heb mooie
aantekeningen maar haalde helaas de druif er niet uit. Rijke geur, kruidig,
vanille/oud hout, wat paprika, duidelijk een wijn met karakter, geen
allemansvriend, wel heel interessant, fraai bittertje in de afdronk. 

De
zoeterikken spreken tot de verbeelding, het zijn topwijnen uit hun streek. 

Domaine de Sablonettes 2009 Coteaux de Layon Rablay

Willem Jan
constateert een lichte oxytoon, hij ruikt honing. Ik vind de kleur al héél ver
voor een acht  jaar oude Chenin Blanc.
Rijke neus met mooie rozengeur en gebakken ananas, prima balans met goede
zoet/zuur balans. Heel viefe wijn. 

Clemens Busch
Mariënburg 2008 Riesling Spätlese

Deze wijn is
nu voortreffelijk maar kan ook nog rijpen. Fris, romig, herkenbaar Riesling,
mineralen, uitstekende balans tussen zoet/zuur. Heel erg mooi. 

Dat
bijstellen van het imago… tja, een imago komt te voet en gaat te paard. Er zijn wel enkele stappen gezet naar een imago als liefhebber van elegante wijnen,
Rob! 

Hans' wonderlijke parenclub (Niepoort ea)
By in ,

Hans' wonderlijke parenclub (Niepoort ea)

Hans Lodewijkx proeverij thema is “Opgedirkt”:  een selectie uit de wijnen van Dirk Niepoort.
Dirk heeft het Niepoort familiebedrijf de laatste 20 jaar omgevormd van
conservatieve portmaker naar een internationale hightech wijnproducent, met een
gedreven marketing en bijzondere vormgeving. En Dirk experimenteert er lustig op
los. Met bijzondere druiven, oude en nieuwe wijngaarden, bijzondere etiketten
en een merk voor elke markt. Binnen het Niepoort bedrijf, maar ook in andere
Landen met lokale projecten en partners. Zoals hijzelf zegt “it’s a logistic
nightmare”.
Op de Niepoort site vond ik na snel tellen al 109 verschillende
wijnen…

Nu kennen we Hans als iemand die niet terugschrikt voor een
wijntje meer of minder. Maar hier heeft hij zijn meerdere toch herkend en de
Niepoort proeverij opgedeeld. Vandaag te beginnen met Hans’ Wonderlijke
Parenclub: 6 paartjes gerelateerde wijnen verdeeld over 3x Dirk en 3x Duits.
Wat natuurlijk al een wonderlijke paring an sich is ….

De Gestolen Fiets als ‘hommage’ aan witte wijnliefhebber Peter van Straaten

1 Gestolen fiets branco 2014 Niepoort Douro Rabigato, Códega
do Larinho, Gouveio, Dona Branca, Viosinho, Bical e.a. 12,5%

2 Dócil
Loureiro 2014 Niepoort Projectos Minho Loureiro 11%

3 Alvarinho 2015 Soalheiro Minho Alvarinho 12,5%

4 Mandelberg GG 2014 Dr Wehrheim Pfalz Weisser Burgunder
13,5%

5 Kalmit GG 2012 Kranz Pfalz Weisser Burgunder 13,5%

6 Redoma branco 2014 Niepoort Douro Rabigato, Códega do
Larinho, Viosinho, Arinto e.a. 12,5%

7 Tiara 2014 Niepoort Douro Códega do Larinho, Rabigato,
Donzelinho, Cercial e.a. 12%

8 Halenberg GG 2011 Emrich
Schönleber Nahe Riesling 13%            

9 Halenberg GG 2011 Schäfer-Fröhlich Nahe Riesling 13%

10 Batuta
2013 Niepoort, Douro, Tinta Rouriz, Touriga Franca, Rufete, Malvasia Preta ea
12,5%

11 Leiwener
Laurentiuslay 2007 St. Urbanshof Moezel Riesling Spätlese feinherb 12%

12 Ockfener Bockstein 2007 St. Urbanshof Saar Riesling
Auslese 8%

 

Na de indrinker Gestolen Fiets Branco 2014 (bleekgeel,
vrolijke neus, zwoele aanzet, leuk fruit en ondanks stevig bittertje prima
drinkbaar) gaan we van start met het eerste Paar. Moeilijke wijnen. Bij de Dócil
Loureiro 2014
noteer ik een groenzweem, groenteneus en “groene” smaken. De
tweede wijn is de Soalheiro Minho Alvarinho 2015. Iets zweet in de neus, levendiger,
beetje spritzig, flinke citruszuren, wat tandplak. Beide wijnen krijgen
terughoudende beoordelingen van de proevers. De eerste wijn is een “projectwijn” van Niepoort met een andere partij. Docil maakt Niepoort met de maker van de Soalheiro.

In het tweede paar treffen we twee WeissBurgunders uit de
Pfalz: Dr Wehrheim Mandelberg GG 2014 en Kranz Kalmit GG 2012. Degelijke
wijnen maar tjonge jonge wat is het moeilijk omschakelen van Vinho Verde en
Alvarinho naar Weissburgunder.

In het derde paar treffen we twee high-end Niepoort wit uit
2014: de Redoma en de Tiara.
Beide gemaakt van klassieke Portugese druiven
(o.a. Rabigato, Códega do Larinho). Niet de “fudge” romige Redoma maar de
levendige Tiara trekt mij het meest. Mooi bleekgoudgeel, “bergbeek” zuivere
neus en mond. Wat banaan, mild in bitters, fijn zuur en veel spel. Mooie wijn.

In het vierde paar dan toch de Riesling. Allebei GG 2011 van
de Halenberg in de Nahe.  En daar houdt
de overeenkomst op. Twee totaal verschillende wijnen als resultaat. Emrich
Schönleber
maakt er een frisse levendige groenjonge wijn van met citrus en
appeltjes die iets romiger wordt in de mond, een mooie opwekkende wijn.  Bij Schäfer-Fröhlich domineert de brandnetel
en wat reductievere geuren, volgens Kees bijzonder goed passend bij wildpaté in
de herberg…

Als laatste Niepoort wijn en als teaser voor de volgende rode
Niepoort proeverij zet Hans ons de Batuta 2013 voor. In 1999 gelanceerd met als
doel een kwalitatief hoogwaardige en toch elegante Dourowijn te maken. Genoemd
naar de baton, het stokje van de orkestdirigent. De druiven komen van Quinta do
Carril, een wijngaard met stokken van meer dan 70 jaar oud, en van twee
wijngaarden met meer dan 100 jaar oude wijnstokken op een hoogte van 750 meter. Batuta
is een krachtige wijn met groot ouderingspotentieel. Donkerrood, mooie neus met
bramen en cacao die ook terugkomen in de smaak. Is nog groenig jong, steeltjes
tannines. Niet agressief of overdonderende in de aanzet maar wel vasthoudend. Veel
te jong nu nog. Bijzondere wijn.

Bij de afsluitende Urbanshof 2007 zoeterikken (Leiwener
Laurentiuslay Spätlese feinherb en Ockfener Bockstein Auslese
) kunnen we
constateren dat 1) Dirk zijn marketing wel onder controle heeft 2) de
experimenten nog wat aandacht nodig hebben 3) de Riesling weer top was 4) maar
ook een stuk duurder dan andere Portugezen 5) en de paren inderdaad wonderlijk
waren 🙂 Hans, we kijken al uit naar de “opgedirkt” proeverij!

Verslag en proefnotities Noël Geisen

Proefavond met contrasten
By in ,

Proefavond met contrasten

De werkavond is een proeverij met ontdekkingen van de leden. We proeven van een piepjonge
Alvarinho 2015 tot een fraai rijpe Château Poujeaux 2003. We proeven Belgische
Chardonnay van Genoels-Elderen en Slowaakse Furmint. We proeven Nebbiolo uit
Chili en Merlot uit Toscane. Voor dit verslag beschrijf ik de wijn met het
meest klassieke etiket en de wijn met het meest modernistische etiket. 

Scharshofberger
Riesling 2007 Kabinett Egon Müller

Deze wijn
geniet een mythische reputatie. Staat gewoon als derde wijn blind in de eerste
serie. Jawel, daar begint het vloeibaar geluk dus meteen mee! Ongelofelijk
fraaie riesling expressie, mooi vanille in de neus en prachtige zuren bij een
geweldige balans. Ja, allemaal superlatieven en dat is deze wijn dubbel en
dwars waard. Iedere keer een feest om te drinken. Fles Moezel met klassiek
etiket. Ik denk dat de wijn in 1910 ook met dit etiket is gebotteld. 

Kappa Toscana
2013

Hip, trendy
en typografisch. De fles met het modernistische etiket komt uit Toscane. Erg
lekkere wijn, heel kruidig (kardemom en laurier) met tonen van mocca en toffee.
Minder dan 3% autochtone druiven, 35% Syrah, 35%Cabernet Franc en 25% Cabernet
Sauvignon, aangevuld met een beetje Petit Verdot. Unieke combinatie van druiven.
Ook wat cassis en koffie in de geur. Nogal a-typische wijn, desalniettemin als
conclusie: erg lekker. 

In deze
werkavond werden twee commissies geformeerd, ter voorbereiding op de wedstrijd
en ter voorbereiding van de studiereis 2017.

Zomerwijnen - we hebben vakantie tot 20 september
By in ,

Zomerwijnen - we hebben vakantie tot 20 september

De laatste
proeverij van het seizoen staat in het teken van de zomerwijnen. Een begrip dat
ruim geïnterpreteerd kan worden. Voor mij staat het voor: wijnen die je
zorgeloos kunt drinken, die interessant genoeg moeten zijn om te boeien. Ik hou
niet van de wijnen die je gedachteloos drinkt, mwahh feitelijk drinken
wijnliefhebbers natuurlijk heel weinig wijnen gedachteloos. Een proeverij met
soms zotte wijnen. Alle wijnen zijn blind geproefd. 

Abavas Dãrzi

Met deze wijn
zijn we flink bij de neus genomen, het is geen wijn maar gemaakt van appels.
Uit Letland. En verduveld: verrassend goed! Bloemrijke neus, brede neus,
viooltjes, goede balans, hele mooi glas, goede aciditeit. HansL vat dit glas
uit Letland in één woord samen: vrolijk. Ik voeg daaraan toe: zot. 

2015 Groiss
Sommerwein

Dit is héél
letterlijk een zomerwijn. Gemaakt van 80% pinot noir 20% zweigelt, de wijn
krijgt op verschillende wijn-apps hoge waarderingen. Zalmkleurig, kleine neus,
frisse zuren. Onze leden zijn wat kritisch. Zoet, vermoeiend en eenvoudig zijn
kwalificaties. 

2012
Swanenplaats

Nederlands!
Gemaakt van Cabernet dorsa. Paarse kleur, gekoelde wijn, kleine neus, wat
onbestemd,olijven in de neus, straf nog. Moeilijke wijn, zegt Toos. Boers en
boeiend, zegt Nello. Een neus waarin lelies zich ontwikkelen, zegt Cobie. 

Zilliken 2009
Riesling 

Heel
expressief, snoepwinkel, turks fruit, toast, aandronk demi-sec maar wel goed, riesling
met verfijning, sappig, goede zuren. Claartje benoemt lichtgeel, petrol,
complexe neus, citrus, goed concentraat, lange afdronk.

Soave
Classico 2014 Gini

Pakkende
omschrijving van HansH: zomer/regen/hooi/acacia/mineraal en romig. 

Viognier 2015
Fairview

Pakkende
omschrijving van Willem Jan: citrus, appel, vanille/roomboter, hele lekkere
bitters feestje van begin tot eind. 

Nerelo Mascarlese
2013 Tascante

Licht,
sappig, vrolijk, wel veel alcohol, pinot noir karakter, kers, hoge zuren
stevige wijn.

Regnie 2012
Laforest

Kruidig,
sappig, hoge zuurgraad, tandplak, karaktervol, wijn met veel spel.

2008 Barbera
d’ Alba Burlotto

Sappig, heel
hoge zuurgraad, levendige wijn, veel concentraat, Eric benoemt amarene kersen.