Tag: Bourgogne

Wijn van Franse druiven op Zuid-Afrikaanse grond (maidenproeverij)
By in ,

Wijn van Franse druiven op Zuid-Afrikaanse grond (maidenproeverij)

De gemakkelijkste reis naar de andere kant van de wereld…
maak je in het glas. We overbruggen vlot 13.500 kilometer als we een Zuid Afrikaanse wijn ontkurken. Interessant is dat zo’n 350 jaar geleden wijnstokken de reis daadwerkelijk maakten. Franse druivenrassen werden door de Franse Hugenoten meegenomen naar de West Kaap, waar de wijnbouw zo rond 1680 een grote groei doormaakte. In het begin van de vorige eeuw (1925) werd uit Cinsault en Pinot Noir de Pinotage ontwikkeld. Tegenwoordig komt er veel bulkwijn uit Zuid Afrika – de consumentengids hekelt deze maand de omstandigheden en beloning van de werkers in de wingerd. Maarten Drop verhaalt ontspannen over de kwaliteitswijnen die hij in zijn maidenproeverij op tafel brengt. Conceptueel zit de blindproeverij spannend in elkaar, met in iedere serie een Franse wijn. Herkennen we die? En overstijgt de Zuid Afrikaanse wijn van een Franse druif wijn uit het moederland?



We starten met een mousserende De Morgenzon Méthode Cap Classique.
Chenin Blanc uit Stellenbosch. Vergisting deels in RVS vaten, deels in kleine Frans eikenhouten vaten. Tweede gisting en rijping 18 maanden op fles. Mooie bubbel, met duidelijk appeltjes in de geur, Elstar en niet de voor Champagne vaak typerende Granny Smith, citrus, goede zuren, sappige wijn. Lekker. Just benoemt sinaasappelzest in geur en smaak.


In de eerste serie staan drie witte wijnen van chenin blanc.
Na afloop kent Maarten een hartendiefje toe aan Domaine Champalou ‘Le Portail’ 2017 uit Vouvray. Inderdaad prachtig: verfijnde geur met citrus, bloemetjes.
Heel levendige wijn met veel spel. Práchtige mineraal toets. Eric benoemt fudge, boter en munt. Bosman Family Vineyards Optenhorst Chenin Blanc 2017 uit Wellington doet het ook goed. Gemaakt van oude ‘bush vine’ stokken uit 1952 (de op drie na oudste wijngaard van Zuid-Afrika en bijna in 2008 gerooid) van single vineyard Optenhorst, op een terroir van zachte leisteen in Paarl (bij Wellington). Goudkleurig, ik ruik mineralen en ananas, stevige wijn met veel bitters die een karakteristiek filmend laagje in de mond brengt.


De tweede serie blijkt na onthullen te bestaan uit wijnen van chardonnay. Maartens huis-Bourgogne Remoissenet Père & Fils Renommée Blanc 2016, is aangenaam, maar hier ‘wint’ voor mij de wijn uit Stellenboch. Renommée’ betekent ‘hernoemd’, in dit geval: gedeclasseerd. Druiven van percelen Chablis, Côte de Beaune en Mâconnais worden als AOC Bourgogne op de markt gebracht.De wijn wordt grotendeels vergist is oudere eiken vaten van 342 liter, en beperkt(30%) in nieuwe. Willem Jan ruikt subtiel mandarijn in de witte wijn. Een wat expressief tropische geur vind ik een grote kwaliteit, terwijl de smaak aardse tonen kent.


Jordan Barrel Fermented Chardonnay 2018 uit Stellenbosch is gemaakt van 14-30 jaar oude stokken (op een bodem van gravel, zand en graniet op een  laag van klei), vergist op Frans eikenhouten vaten van 228 liter (ongeveer ¼ nieuw, restant vaten van opeenvolgende oudere jaren) met 9 maanden ‘sur-lie’ rijping met omrollen van de vaten. Mijn aantekening: natte aarde, turf en boter in de geur, heel uitgebalanceerde wijn met vlotte hap sap smaak, je wilt snel een nieuwe slok, een nieuw glas. RobK benoemt vanille, jasmijn en abrikoos. Hij roemt de balans.In de derde serie brengt Maarten wijnen die zijn gemaakt van cinsault en pinot noir, de ‘moeder’druiven van pinotage, waar ook twee wijnen van op tafel staan.


Bosman Family Vineyards Cinsaut Twyfeling 2017, Wellington
“Cinsault is een jonge broer in de gevangenis – je hebt hem lief, maar praat nooit over hem”, heeft wijnmaker Eben Sadie gezegd over cinsault. De wijn is vrij licht, doorzichtig. Een aanvankelijk prachtige geur met mocca, maar erg snel weg, vluchtig. Just benoemt anijs en braam. Gerard proeft ronde bitters en kersen. Mijn aantekeningen over de smaak: frivool, speels en sappig.


Remoissenet Père & Fils Renommée Rouge 2017 Bourgogne

Doorzichtige kleur, aardbei in de geur, karaktervolle smaak.


Bosman Family Vineyards Pinotage 2015 Wellington

Hartendief van Maarten. De wijn vergist in Frans (60%) en Amerikaans (40%) eiken vaten van 225 liter en 500 liter, met ‘push down’ en ‘pump over’ voor extra extractie van kleur en smaak. Warm, gebrande kruiden, kers, zwoele aanzet, sappige wijn, mooi nahangend.


Lemberg Spencer Pinotage 2014 Tulbaugh

Voornamelijk op fruit gemaakte stijl van wijn maken: ’s ochtends vroeg geoogst, druiven gekoeld bij sorteren en ontstelen en vóór vergisting 48 uur koude inweking. Houtrijping 12 maanden in deels nieuwe en deel gebruikte Frans eiken vaten van 225 liter en 300 liter.
Ongeklaard en ongefilterd gebotteld. Voor mij de mooiste wijn uit deze serie: morelkers, forse smaak met tannines en veel potentieel, prachtwijn. Karaktervol, boers.


In de vierde serie kan de Pauillac niet tippen aan The Legend Left Wing 2016 Windmeul, Paarl. 70% Cabernet Sauvignon, 20% Petit Verdot en 10% Merlot. Heeft 18 maanden houtrijping gehad in nieuwe Frans eiken vaten. De wijn is vernoemd naar een voormalige directeur van Windmeul, Theun Briers, die als ‘left wing’ in het Zuid-Afrikaanse rugbyteam de Springboks heeft gespeeld. Bruine rand. Toos benoemt de wijn als warm, zwoel, peperig, hoog in zuren. Mijn aantekeningen:
bospaddestoelen in de geur, zoetje in de aandronk, vrij belegen overkomende smaak, mooi.

Grote diversiteit in pinot noir uit oude en nieuwe wereld
By in ,

Grote diversiteit in pinot noir uit oude en nieuwe wereld

 
Lichte kleur? Pinot Noir!
Pinot noir als thema geeft altijd interessante proeverijen. Een ‘moeilijke’ druif* die afhankelijk van waar ze groeit, en van de hand van de wijnmaker, heel verschillende wijnen oplevert. En dat zien en proeven we ook op de proeverij van Gerard van Avendonk, met wijnen uit acht verschillende landen. 
 
We vangen aan met een indrinkbubbel. Het is een witte wijn, maar gezien het thema vermoeden we een Blanc de Noirs en dat klopt: het is de Cordillera Brut van Miguel Torres, uit Chili. Een fijne bubbel, veel citrus en appelfruit, door velen herkend als een nieuwe wereldwijn vanwege het zoetje. Ik vind zelf dat de wijn voldoende zuren heeft, maar wel wat meer body kan gebruiken.
 
De eerste series bestaan uit vier hele lichte wijnen, alle uit 2016. In de eerste serie meteen het contrast tussen in dit geval een typische pinot noir neus (ik dacht zelf aan een Duitse) van de Bulgaarse wijn (de ‘Soli’ van de niet heel Bulgaars klinkende wijnmaker Edoardo Miroglio) en een veel fruitiger (frambozen, rozebottel) wijn die wél Duits bljkt te zijn: Spätburgunder Trocken van Dagernova uit de Ahr. De tweede serie wijnen: de luguber genaamde ‘Galgenberg’ waar in het Weinviertel tot in de 19e eeuw misdadigers werden opgehangen, maar nu een door kersen gedomineerde, en voor een pinot noir vrij paarse wijn wordt gemaakt, een sappig glas. Uit Frankrijk komt de pinot van Trimbach, stoffig rood fruit heeft deze, een verfijnde afdronk met mooie tannines.
 
Het gas gaat erop en de wijnen worden geconcentreerder, met stijgende houtinvloed ook. Een van mijn favoriete wijnen is de pinot noir 2016 uit de Terroir Hunter serie van Undurraga, met volgens het etiket tonen van kers en aardbei.
Ik val juist voor de niet-fruittonen van wildjus en rook, en op de mooie smaakvoortzetting en -intensiteit. Er zijn wat bitters en wat warmte maar alles prima in balans; de tannines beloven een mooie toekomst. Frambozenjam in de wijn die volgt, met sap en fijne zuren, lekker om nu te drinken, is de Givry, ook uit 2016, van handelshuis Chanson.
 
Onder wijndrinkers gevleugeld geworden woorden…
Dan een serie van twee Amerikanen uit 2015: uit het koele Russian River komt de De Loach. Een klein stinkertje heeft deze wijn, ik schrijf er verder geen uitgebreide proefnotitie bij maar wel dat ik hem goed in balans vind, voor mij een van de belangrijkste kwaliteitsindicatoren. De Bernardus van de onlangs overleden Ben Pon uit het veel zuidelijker gelegen Carmel is aards, heeft vrij veel vanille en een zoetje.
 
Bin 23 pinot noir van topniveau uit Australië
In de laatste serie heeft de Mas Boras 2014 helaas kurk, alhoewel menig proever er de kwaliteit van deze wijn nog wel doorheen proeft. De Bin 23, 2016, van Penfolds wordt pas sinds de oogst van 2009 gemaakt in de koele Adelaide Hills. Hij is wat gesloten, met voor mij al wat tertiairs in de neus, frambozen in de verte. Volgens Peter moet de wijn juist nog op dronk komen. De website geeft aan dat de wijn beter zal worden met de tijd, maar ook een relatief kort drinking window voor zo’n kwaliteitswijn: tot 2022. Leuk om van deze wijn een doosje te hebben om de wijn te volgen, maar dat is dan wel een kostbaar experiment @ 59 euro per fles.
 
Een mooi avondje diversiteit!
 
Proefnotities en verslag Rob van Ginneken 
 
* Mocht de lezer Sideways nog niet gelezen of gezien hebben: doen! Pinot
noir in een belangrijke bijrol, verder gewoon een heel goed boek en superfilm.
Tien jaargangen Bourgogne uit de liefhebberskelder
By in ,

Tien jaargangen Bourgogne uit de liefhebberskelder

Corgoloin vroeger

Wijnen uit de
liefhebberskelder van Noël Geisen, met prachtige documentatie over de
jaargangen. We proefden twee witte Côtes de Nuits Villages, twee Meursault,
drie Pommard, vier rode Côtes de Nuits Villages en twee Beaune Premier Cru. Het
gaat om kleine verschillen proeven, zei Noël. 

Corgoloin nu

De proevers waren prima in staat
om die verschillen te duiden. In mijn verslag zoals altijd een selectie. Alle
wijnen zijn van Domaine Desertaux Ferrand in Corgoilon. 

Côte de Nuits Villages Blanc 2014

Gemaakt van
chardonnay (70%) en pinot blanc (30%). De 2000 uit magnum staat hiernaast, die
heeft al wat oxydatieve tonen. Mede daardoor komt de 2014 met witgele kleur
goed tot zijn recht. Rokerige tonen in de geur, een zweem van viooltjes, fijne
zuren met veel spel, een wijn met goede vulling en frivoliteit. 

Meursault
“Les Bouchéres” 2015

Gemaakt van
100% chardonnay. Staat naast 2012. Meursault drinken is altijd een feest. De
2012 mist wat vulling. Deze wijn heeft een geelgroene kleur, bescheiden geur die
echt los moet komen en dan ruik je een viooltjes impressie. Vettige wijn, echt
een eetwijn vanwege veel bitters, heeft duidelijk nog potentieel. Kees prijst
het fijne houtgebruik, Annemieke benoemt lychees, tropische fruit en in de
smaak wat tijm. 

Pommard 2012

De jongste
Pommard brengt een heldere kleur, speelse neus met lekker fruit, in de mond
bessen, hoge zuurgraad en weinig tannines. Ik denk bij Pommard aan wat stoere
wijnen, maar deze is zelfs frivool – precies de reden dat ik ervan houdt, zegt
Noël die een voorkeur heeft voor elegante wijnen. Eric noemt de wijn lekker,
benoemt een zeepimressie en eucalyptus, getoast hout. Meursault liefhebber
Willem Jan benoemt potlood en kruiden, hints van lavas en tijm, duidelijk nog
tandplak, moderne stijl. 

Côte de Nuits Villages “Les Perrières”

De moeilijkste
serie. Concentreer je op kleine verschillen, zegt Noël. En verdorie, het is
moeilijk, vind ik. In de serie van vier wijnen zit een interessant ‘zuurstof’
experiment, nl. 2005 uit gewone fles en uit magnum. De laatste heeft minder
lucht gekregen voor de ontwikkeling.

1999 is
halftransparant en wat somber. In de geur kruiden, bouillon en turf. Goede
zuurgraad, turf komt terug in de smaak.

2002 is
halftransparant en somber. De geur komt moeilijk los, aardbei en met veel
lucht… daar is de truffel! Strakke smaak met vrij prominente bitters.

2005 is
halftransparant en somber uit de fles, maar helder uit de magnum (!). Ik vind
de 2005 uit de fles een niet positief stinkertje hebben dat mij tegenstaat.
Echter andere proevers zijn juichend positief. Paul: knetterlekker, snoepjes.
Toos: veel verfijning. Just: prachtige zachte zuren, toast en caramel. Ik geef
de wijn uit magnum bijna een half punt hogere score: na die heldere kleur een
geur van aardbei, mooie pinot noir geur, goede vulling en mooie zuren. Een heel
prettige wijn. 

Beaune 1e Cru “Les Sceaux” 2013

Ik vind het
opmerkelijk dat ik in de proeverij steeds de jongste wijnen het lekkerste vond;
Rob zegt het zelfde. Twee Premier Crus uit Beaune sluiten de proeverij af. 2011
biedt mineralen, kruidigheid en een hap sap smaak met goede zuren. 2013 vind ik
mooier, want frivoler en speelser. Veel meer fruit, hap sap  smaak en goede zuren. HansH is ook onder de
indruk van de goede body en mooie afdronk. 

Heerlijke proeverij!

Wijncritici
vergeleken

Er zijn heel
uurtjes werk gaan zitten in het fraaie excel overzicht dat we kregen van
Bourgogne jaren van 1999 tot 2015. Geen wonder dat Noël in proeverijen vaak uit
het blote hoofd jaren kan karakteriseren. Ik moet eerlijk zeggen: een fraaie
Bourgogne geeft mij altijd wel plezier, ook van mindere jaren. Maar ja… als
je nuances bekijkt, proeft, dan zijn jaartabellen erg nuttig. En je wilt
natuurlijk van de mooiste jaargangen iets (of méér) in je kelder leggen. 

Wine Spectator is
een Amerikaanse uitgave, gestart in 1976, drie jaar later kocht de huidige
uitgever het blad. Kantoren liggen in Napa Valley Californië. Het tijdschrift
hanteert een 100 punten schaal. Er zijn jaarlijks vijftien uitgaves, met steeds
tussen de 400 en 1.000 wijnen beschreven. De oplage van het magazine bedraagt
395.000. www.winespectator.com

 

Decanter is een
Britse uitgave, gestart in 1975. Sinds 1999 ook op het web, wordt gezien als een
van de beste online uitgaves. Decanter is overgegaan van een 20 naar een 100
puntenschaal. Sinds 2004 organiseert het tijdschrift een World Wine Awards
competitie met jaarlijks meer dan 15.000 inzendingen. De gedrukte oplage
bedraagt 40.000 en het blad wordt naar 90 landen verspreid. www.decanter.com

 

Jancis Robinson
is een toonaangevende wijnschrijver, 69 jaar oud, Master of Wine uit het
Verenigd Koninkrijk. Ze schrijft voor de Financial Times, klik hier voor haar
artikelen. Haar eigen website www.jancisrobinson.com
wordt op dagbasis bijgewerkt. Ze studeerde wiskunde en filosofie aan de
universiteit van Oxford. Encyclopedieën als Oxford Companion of Wine en Wine
Grapes zijn van haar hand. 

Aan de
rechterkant van de website van de Brabantse Wijnsociëteit staan handige links
naar nuttige websites. In het Maison du Vin in Tilburg is een adembenemende
wijnbibiotheek waar bezoekers de genoemde bladen kunnen bestuderen.

Het effect van zuurstof, wijn uit de fles of uit de karaf?
By in ,

Het effect van zuurstof, wijn uit de fles of uit de karaf?

Precies zes
jaar geleden verkenden we het effect van zuurstof. Diederick Swagemakers heeft
een pracht proeverij in petto om dat nog eens te doen. Maar dan net even anders. We proeven vijf mooie
wijnen waarbij we steeds vergelijken: a) een fles die ter plekke open gaat en
b) een wijn die 36 uur eerder is gedecanteerd en teruggedaan in de fles. De
meningen lopen uiteen. Bij drie wijnen – de witte wijnen en één rode wijn – kiezen
de meeste proevers voor de gedecanteerde wijnen en bij twee rode wijnen voor de
flessen die ter plekke open gaan.

MOLCEO 2013 OTTELA LUGANA RISERVA

Wijn gemaakt van oude stokken trebianno met een jaar houtlagering op Italiaans
eiken. De meeste
proevers geven de voorkeur aan de gedecanteerde wijn waarin de geur inlevert
aan expressiviteit maar wint aan elegantie. In de ter plekke geopende fles zijn
de zuren héél pittig aanwezig, in de gedecanteerde fles veel zachter. Ik ruik brandnetel
 en buxus in deze heel levendige wijn.

CHABLIS 2011 LES CLOS JOSEPH DROUHIN

Wijn van chardonnay van de allermooiste Grand Cru uit Chablis. In de neus is deze wijn heel mooi
maar de smaak is wat vlak, zegt Rob over de ter plekke geopende wijn. In de
gedecanteerde wijn is het fruit juist weg uit de neus terwijl de smaak voller
in de mond is geworden, aldus Rob. De meerderheid van de proevers geeft de
voorkeur aan de gedecanteerde fles. Annemiek juist aan de ter plekke geopende
fles: een lastige wijn om te determineren met zoet tropisch fruit in de geur, anijs
op achtergrond en veel bitters en kruiden in smaak.

POMMARD 2012 EN TRUFFIERE VIEILLES VIGNES VINCENT GIRARDIN

De
meerderheid van de proevers geeft de voorkeur aan de gedecanteerde wijn: in de
geur stalluch, bloemrijk (rozen!), ook mineraal, bitters. Toos zegt dat de
gedecanteerde wijn meer tot zijn recht komt: frissere neus, power. Gemaakt van
pinot noir uiteraard.

PINTIA 2005 TORO

Gemaakt van
tinta de toro, zo noemt men tempranillo in de streek. Berry gaat helemaal los
op de geur: turf, aarde, bramen en zwart fruit. Ook nog cederhout, een
geweldige snuffelwijn, zegt hij, die sappige binnenkomt in de mond en zowel een
zoetje als nog wat tannine heeft.

De meeste
proevers geven de voorkeur aan de ter plekke geopende wijn, mijn persoonlijke
voorkeur is de wijn die lucht heeft gehad: een bredere geur, koffiebonen, veel
beschaafder smaak met mocca en goede zuren, goed afgerond en met een goede
balans. Valerie benoemt frisheid, cassis en peperigheid.

MONTUS 2000 PRESTIGE MADIRAN

Verstandelijk
gezien zou je hier verwachten dat de voorkeur van de meeste proevers uitgaat
naar de gedecanteeerde fles, want minder tannineus, maar dat is toch niet zo. Zéér fraaie wijn met
dakpannenkleur aan de rand, klassieke geur met ceder, laurier, aardse tonen,
zwart rood fruit, tabakstonen én leer. Je kan dat gerust een heel complexe geur
noemen, met een sappige aandronk, wijn met veel inhoud en kracht. Saskia noemt
unami.

Altijd als we zoeken naar eenduidigheid en
overeenstemming, blijkt toch dat de wereld van wijn vaak zo is als de echte
wereld: er bestaan verschillende zienswijzes. Ongelofelijke verschillen proefden we. Ik weet zeker dat op onze proeverijen de vraag ‘Wanneer heb je de wijn opengemaakt?’ veel gesteld zal blijven. Zuurstof en decanteren blijft een mooie thema waarvan ik hoop dat het weer terugkomt. Diederick ook bedankt voor de fraaie
champagne vooraf en 20 jaar oude tawny achteraf.

Zeer leerzame proeverij: herken de Duitser
By in ,

Zeer leerzame proeverij: herken de Duitser

Thomas Seeger maakte een fantastische Blaufränkisch

Er zijn pittige
autorijders, Er zijn hele trage, voorzichtige, rustige en snelheidsduivels. Er
zijn koks die secuur met het kookboek ernaast hun grammen wegen en koks die uit
de losse pols en met flair hun gerechten maken. Wijnproevers? Die zijn er ook
in alle soorten en maten. De stille genieters. De studieuze die liefst vóór een
proeverij studeren en achteraf ook wijndruiven napluizen. Er zijn
wedstrijdproevers die net als Formule 1 rijders dansend en springend hun
victorie bezingen na winst. Er zijn proevers die eindeloos dubben en twijfelen
en proevers die feilloos druiven determineren. Er zijn proevers die koppig zijn
en hun gelijk willen halen. En er zijn proevers die vooral willen leren. Berry
Marinussen maakt een uiterst leerzame proeverij. Precies zoals we dat op de
sociëteit het liefste zien. 

Baden met glooiende wijngaarden

We proeven
gerijpte jaren. Ook al zo mooi. 2009 is jongste wijn Ik betrap mezelf erop bij
de pinot/spätburgunder serie te denken “Wijn 2 is de mooiste, dan moet wijn 1 de
Duitser zijn”. Maar allengs denk ik ook “Dit is de allermooiste wijn, dat móet
de Duitser zijn.” Devil. Da’s inconsistent. Maar beide keren blijkt het juist.
Determineren is prima. Het blijft ook een gevoelskwestie. Of zo je wilt: een
kwestie van geluk. Deze proeverij is een herhaling van een thema. Met hele
slimme keuzes van Berry, die veel in de loop der jaren opgebouwde kennis heeft
toegepast. Ik hoop dat er over enkele jaren weer een komt.

1991 Riesling
Reserve, Peter Lauer, Mosel

De sekt van
Riesling (slechts twee proevers vinden deze wijn Duits) heeft een goudgele
kleur, mineralen, vuursteen en een hoge zuurgraad. De wijn is in 2018 pas op
fles gegaan. Tikje acquired taste, Toos noemt het een moeilijke wijn. Kees
benoemt amandel, meloen en aromatisch. Curieus en mooi glas, vind ik. Fijn dat
we dit proeven. 

In de tweede
serie staan oude bekenden met wie het goed weerzien is. 

2005 Knoll Ried
Loibenberg Riesling Smaragd, Wachau

De Oostenrijkse
riesling van Knoll. Wereldklasse zegt Hugh Johnson. We zijn er volgens Berry
geen vrienden mee op de sociëteit. Een eetwijn vind ik, met mahonietint en amandel-achtige
smaak. Duidelijk aanwezige bitters. Toos benoemt meloen, peer, abrikoos, vettig,
peperig, behoorlijk zuur en Eric ervaart sherrytonen en oude boter. Dunner qua
smaak is zijn oordeel. 

2007 Robert
Weil Rheingau Kiedrich Grafenberg, 1er Gewachs Rheingau (Hartendief van Berry)

We bezochten
dit domein op een wijnreis. Oud goudgeel, zelfde geur van amandel, noten, iets
scherps, tikje onaangenaam en niet helemaal in balans lijkt het. Maar dan bij doorsklikken
heeft de wijn ineens alles: fraaier en beter in 
balans dan de Knoll. Toos prijst ananas, peperigheid, mooiere zuren in
balans met bitters. Elegante wijn. Eric ziet een witgroen zweem, ruikt brandnetel,
witte bloemen, grapefruit, rijker van smaak. 

In de serie met
Spätburgunder en Pinot Noir doet het Berry zichtbaar deugd dat er proevers zijn
die 2008 Weingut Koch *** Baden Spätburgunder beter beoordelen dan 2009 Domaine
Lecheneaut Nuits Saint Georges. 

Lekker bij Blaufränkisch, Lamsrack

In een
verrassende serie komt Blaufränkisch (Lemberger) centraal te staan. 

2008 Prieler Blaufränkisch

Een instituut
in Oostenrijk voor Blaufränkisch. Hele mooie neus, breed uitwaaierend fruit,
kruidigheid, er zit veel leven in deze wijn, spanning, elegantie, kruidkoek. Annemieke
benoemt donkerrood rood fruit, mineralen, foelie, tijm, veel zuren, licht
tannine, mooie bitters  en een zachte
afdronk. Claartje noemt de wijn een tikje stoffig, herkent drop en tannine in
een wat verbrande smaak. Noël benoemt yoghurt in de aanzet, jodium, koffie,
bramen, cacao en drop. 

2008 Weingut Seeger –
R –  Lemberger, Baden (Hartendief van
Berry)

Annemiek benoemt
zwart fruit, anijs, veel hout, potloodslijpsel, kruiden en veel zuren. Claartje
ruikt iets verbrands, noemt de wijn warm, ruikt zeep, bos en proeft behoorlijk
tannine. Mijn aantekeningen: kersen en kruiden, mon cherie chocolade, morellen,
nieuw hout. De wijnen in deze serie zijn levendiger dan de pinots en hebben
duidelijk spanning. Seeger behoort tot de wijnelite van Duitsland. Weingut
Seeger won in 2017 de Deutsche Rotweinpreis met Lemberger. Wat een mooie
feestwijn. 

2004 Dönnhoff Oberhäuser
Leistenberg Riesling Kabinett

Geluksmomentje
deze Nahe wijn. Hóe krijgen we het voor elkaar om een Kabinett-wijn veertien
jaar te laten rijpen voor we die drinken? Jong hebben ze zoveel charme dat 99%
deze leeftijd gewoon nooit haalt. Just ruikt perzik, honing, bloesem, zoete
appel, nectarine appelstroop en krentjes. Als je dat zo op een rij hoort of
leest, is meteen duidelijk: best complex.  

Wehlener
Sonnenuhr Dr F Weins-Prüm 2003 Auslese (Hartendief van Berry)

Zeer levendig,
prachtbalans! Veel zuren en true to type Moezel. Diederick benoemt perzik, Annemiek
prijst de frisheid en mooie mondvulling. 

Aan het eind
van de proeverij blijken we ‘collectief’ 4-1 te hebben gescoord, de Duitsers
zijn herkend. Fijn opgezet Berry.

Is de wijngaard bepalend voor onze topwijnen? Neuh, we zagen aan de tafelpoten van onze zekerheden.
By in ,

Is de wijngaard bepalend voor onze topwijnen? Neuh, we zagen aan de tafelpoten van onze zekerheden.

Topwijnen komen
van top terroir. We geloven het. We bezoeken wijngaarden, om de ligging te
ervaren. Wat grond te voelen, te ruiken. Als je ín de wijngaard bent geweest,
geeft het drinken van zo’n wijn daarna extra genoegen. Zoveel is zeker. Rob van
Ginneken maakt proeverijen met een studieus karakter. Hij krijgt inspiratie van
wijnliteratuur. En zie: wijnauteurs als Kees van Leeuwen en Lars Daniëls zaaien
twijfel over onze zekerheden. 

Itata vallei in Chili, herkomst van de Martino

Grondsoort is
helemaal niet zo’n belangrijke terroir-factor. De temperatuur is dat wel. En
het vermogen van de bodem om water vast te houden (en afwatering) idem.
Bovendien is de beschikbaarheid van mineralen als stikstof en kalium important.
Beperkte beschikbaarheid van stikstof is betekenisvol voor kleine rijpe druiven
(lekker voor rood), teveel kan leiden tot grote druiven en groene aroma’s
(slecht voor rood, goed voor aromatisch wit zoals sauvignon blanc). Moleculair
bioloog Benjamin Lewin stelt dat de ‘topsoil’ verantwoordelijk is voor
mineraliteit, niet het gesteente waarin de wijnstokken ten diepste wortelen. Heerlijke
vraagstukken voor echte wijn-nerds. Inspiratie voor deze proeverij, van mij
mogen er nog veel over dit thema volgen.


RODE LEISTEEN /
ROTLIEGENDES


We proeven drie
Grosses Gewächs wijnen van Staatliche Weinbaudomäne Oppenheim. Vraag aan een
wijnbouwer naar verschillen tussen wijngaarden en je krijgt explicatie. Vraag
waar zijn hart ligt en je krijgt vaak een ontwijkend antwoord: je hebt ál je
kinderen lief en trekt niemand voor. Ieder van deze wijnen is een traktatie over
een jaar of zes, zeven. Ze zijn nu veel te jong, uiterst interessant om zo jong
te proeven. Ze komen van wijngaardenn met rode leisteen.

Rothenberg Nackenheim 2016 GG

Abrikoos, peer en granny smith in de geur. Sappige wijn met veel zuren,
duidelijk bittertje,  lijkt prettig maar
is wat autonoom ontoegeeflijk. Valerie prijst de lange zachte afdronk en
benoemt passievrucht, mango, citrus. HansL prijst de zuren die horen bij jonge
riesling, noemt de wijn rijk en vet. Hij ruikt tropisch fruit en ananas. HansH merkt
op dat deze wijn de meeste petrol heeft.

Oelberg Nierstein 2016 GG

Ik ruik peer, roomboterbabbelaar en heeeel licht limoen. Pittige smaak met
bitters, wat ontoegeeflijk. De smaak wint aan charme met beluchten. Valerie benoemt
limoen, citroen en grapefruit, hoger in zuren. Kees noemt de wijn strakdroog en
benoemt appels.

Pettenthal Nierstein 2016 GG


Mijn
voorkeurwijn: rijker, vriendelijker, abrikoos, peer en banaan. Stevige wijn die
iets  vriendelijker lijkt dan Rothenberg
en Oelberg. Ook wat citrus. Valerie noemt dit de meest frisse wijn met
impressie van groene zure appeltjes. Deze wijn heeft nét iets meer te bieden
zegt Toos. Van de drie riesling de meest levendige, aldus HansL.

KALKBODEMS

Thörle Weissburgunder 2016

Lichte kleur, mooie neus met combinatie van room en fruit, banaan, mineraliteit.
De wijn mist wat stevigte in het midden, is heel licht en geurig, wel balans.
Elegante wijn met in de geur een zoutige impressie. Eric ruikt gerookte boter,
zoetje, ananas.  

Blanchots is de meest rechts gelegen Grand Cru

Chablis Grand Cru Blanchots 2014 Brocard (hartendief van Rob)

Eric typeert de kleur als goudgeel, hij ruikt verbrand turf wat weg gaat na
beluchting en plaats maakt voor stro. Claartje benoemt geroosterd brood, een prachtige
neus met geroosterde brioche en smaak met mooi ingekapselde bitters. 

Mijn
aantekeningen: ontwikkelde kleur, mineralig, stinkertje zelfs dat indicatie is
voor chardonnay, turks fruit ind e geur, mooi in de mond met een hoge doorslikfactor.
Feitelijk al mooi in balans, heel veelbelovende wijn met mooi botertje. De wijn
brengt mij terug naar Chablis, waar het zó mooi is om de zeven Grand Crus zelf
te ervaren. Ik herinnerde mij dat de weg tussen Les Clos en Blanchots een
fraaie naam had en heb het even nagezocht. La Voie Meurtrière. Het pad van de
dood. 

Gougères, kaassoesjes gaan goed bij Chablis én Barbaresco

Barbaresco 2014
Produttori del Barbaresco

Toos benoemt een hele intense geur met chocolade en truffel, komt enorm binnen,
droge smaak met stevige zuren bitters en tannines. Ik kan úúúren hieraan
blijven ruiken: geurig, mocca, toffee,
boerderijrozen, Buijsman gebrande suiker. De smaak heeft een hoge bittergraad
en heeft nu (kindermoord) iets ontoegeeflijks. 

VULKANISCH
GESTEENTEN / GRANIET & PORPHYR

De Martino Gallardia del Itata Cinsault 2014 CHILI (hartendief van Rob)

De meningen lopen uiteen. Modern en vlak, droppig, aldus Noël. Stevig rood met
kers en tabak, zegt Angelique, die de wijn ‘een beetje muffig’ noemt. Ik voel
helemaal mee met Rob die dit één van zijn hartendiefjes noemt. Mijn
aantekeningen: liefelijke wijn met een elegante geur waarin granaatappels en kers
zijn te herkennen. Zweem van zoethout. Hele soepele smaak, aantrekkelijke wijn
die me een beetje aan gamay doet denken. 

Cantina Terlan
Alto Adige Lagrein Riserva Porphyr 2012

Deze wijn is te hout gedomineerd, zegt Rob. Angelique benoemt de kleur als aubergine,
cassis, cacao en koffie in de geur, smaak met nog tannine. Noël zegt dat dit
een wijn is die ideaal is voor het publiek dat aan intense wijn de voorkeur
geeft. Mijn aantekeningen: bloedmooie en intense neus met morellenkersen, ceder
en vanille, zachte aandronk, heeeel intense smaak. 

Fijne
proeverij. Wie pakt de handschoen op en verzorgt dit thema volgend seizoen?

Ware dubbelgangers, pinot noir en nebbiolo
By in ,

Ware dubbelgangers, pinot noir en nebbiolo

Bricco Boschi plattegrond, een van de mooiste wijngaarden in Barolo

 

 

We proeven blind wijnen van pinot noir en nebbiolo. Pinot noir is een druif die het over de hele wereld goed kan doen, van Chili tot Duitsland. Met als thuisbasis Bourgogne waar de druif elegante wijnen geeft met ongeëvenaarde geur, smaak en textuur. Nebbiolo is de druif die edele, krachtige en geparfumeerde wijnen met veel bewaarpotentieel geeft, alleen in Piemonte. Een mooie proeverij van Toos Dusee en
Claartje Grielis.

Bricco Boschi in Piemonte

De wijnen van beide druiven hebben gemeenschappelijke kenmerken, zoals een lichte kleur, een geur met kersen en rozen. Het is een wonder hoe twee verschillende wijnen van verschillende druiven uit verschillende streken en verschillende landen gemaakt door verschillende wijnbouwers tóch zoveel gemeenschappelijke kenmerken kan hebben dat je ze door elkaar haalt. Het zijn soms ware dubbelgangers.

Les Grèves, iets rechts van het midden, de mooiste wijngaard in Beaune

De prachtige wijngaarden van Beaune Gréves en Bricco Bischo liggen 550 kilometer van elkaar vandaan. In het glas kan je de pinot aanzien voor nebbiolo (wat ik prompt deed) en omgekeerd.

Les Grèves

Beaune Gréves 1er Cru 1999 Jacques Prieur Antonin Rodet

Hartendief van Toos. Voor mij dé wijn van de proeverij. Het is geweldig hoe deze Bourgogne zich heeft ontwikkeld. En de tijd heeft gekregen om dat te doen. Is deze wijn nog te koop vragen meteen enkele leden. Nee dus. Dit is gekoesterd in een kelder en kan nu genoten worden, enkel en alleen met wijnvrienden. De wijn is duidelijk geëvolueerd in kleur, heeft een enorm rijke en complexe geur waar je steeds iets nieuws in ruikt: gedroogde pruimen, Schotse pijptabak, kersen en chocolade, wat rozen, een rijke geur die zich doorzet in een rijke smaak die volkomen in balans is. Schitterende wijn.

Bijschrift toevoegen

Cavollotto 2010 Riserva Bricco Boschis

Hartendief van Claartje. Van een fameuze wijngaard in Piëmonte. Waar de Bourgogne al een ingeloste belofte is, heeft deze wijn de belofte van de jeugd. Kindermoord, zegt Berry. Waarschijnlijk nog wel te koop, dus interessant voor de liefhebberskelder. Wat zou ik deze graag over tien jaar nog eens drinken! Evolutie in de kleur. Hele heldere en mooie kleur. Een kruidige geur, peperkoek. De wijn proeft nog wat stug, met een tanninerijke smaak. Heel veel potentieel.

Bijschrift toevoegen

Chambolle Musigny 2013 Robert Sirugue

We proeven blind, dus weten niet wat in het glas zit. Na onthullen ben ik helemaal in mijn nopjes. Chambolle Musigny is een van de vrouwelijkste Bourgogne wijnen. Niet zo breed, zegt Noël. Ik ruik kruidnagel en stal, zegt Willem Jan. De kleur is heel lichtrood. De geur heeft een aanlokkelijke combinatie van caramel en kers, waar warempel na veel lucht ook frambozen bij komen. Een héle hoge zuurgraad (je zou het zo voor Italiaans aanzien) met een bittertje en ongelofelijk veel elegantie en verfijning.

Essenze 2010 Barolo di Barolo, Terredavino

Eric benoemt bruinrode kleur, champignons, stal, mos en iets chemisch. Just benoemt roos. Paul chocolade en espresso, de wijn is á Point, zegt hij. Mijn aantekeningen: bruine rand, een heerlijke complexe geur met veel impressies van caramel, leer, tabak, dennen en kaneelstok. Aards vooral. Bij veel lucht komt er ook aardbei en rood fruit bij.

Als je een dubbelganger ziet, ben je altijd even verwonderd en stil. Dat werd ik ook bij deze proeverij, want… potverdriedubbeltjes, wat is het toch moeilijk om blind deze druiven te onderscheiden – vooral als de wijnen wat ouder zijn.

Op piratenjacht
By in ,

Op piratenjacht

In principe proeven wij altijd thematisch. In een ‘serie’ staan dan drie vergelijkbare wijnen naast elkaar. Het kunnen dezelfde  druiven zijn, of hetzelfde jaar, enz. Wij determineren dan de overeenkomsten en de verschillen. Zo leren wij beter te proeven.

Diederick heeft vanavond andere plannen met ons. Hij zet – meestal – drie wijnen naast elkaar, waarvan er één uit de toon valt. Deze ‘piraat’ komt dan uit een ander land, of is van een andere druif. Of nog moeilijker: in een serie van drie wijnen komt er één uit een ander land en is er één van een andere druif. Ja, en zo’n uitleg geeft dan ook meteen aanleiding tot misverstanden: is er dan één van de drie uit een ander land en van een andere druif? Of, hoe zat het ook alweer? Ach ja, in feite zoeken we gewoon net als altijd naar de overeenkomsten en verschillen.

Mooie bijkomstigheid, of misschien wel de hoofdreden, van deze opzet is dat Diederick meer van zijn beste wijnen toch op de proeftafel kan zetten. Dat is dan ook wat we gaan ervaren, veel toppers.

De indrinker is een champagne van R & L Legras, Présidence, A.C. Chouilly-Champagne, Blanc de Blancs Grand Cru, 2002.
De dosage is 6 gram / liter. Willem-Jan herkent overrijpe appels, gist, toast, Madeira-tonen in de neus en boenwas. Peter zegt dat het een ‘belegen glas’ is. Het is een knappe wijn voor een 16 jaar oude champagne.

Daarna staan drie glazen witte wijn naast elkaar. Eén komt uit een ander land, maar welke? Gaandeweg blijken we drie keer Chardonnay te proeven, de eerste twee uit Frankrijk, de derde uit Spanje. Die laatste is dan ook de ‘piraat’, want komt uit een ander land.

De eerste is Domaine Jean-Marc Boillot, A.C. Montagny 1er cru/ Bourgogne, chardonnay, 2015. Mooi lichtgeel van kleur. Meerdere proevers vinden de wijn ‘mooi in balans’! Licht getoast hout, zacht, citrus, boter en op het laatst nog wat grapefruit.

De Maison Roche De Bellene, A.C. Montagny 1er cru/ Bourgogne, chardonnay, 2010 is meer goudgeel. De bitters zijn wat flinker, samen met perzik en tropisch fruit (Kees). Voor Diederick is dit één van zijn persoonlijke toppers van deze avond.

De Julián Chivite, Collecion 125, Navarra/ Spanje, chardonnay, 2007 is de piraat van deze serie. Deze komt immers niet uit Frankrijk, maar uit Spanje. Dehoutlagering is duidelijk herkenbaar. Ook ietwat bitters, naast boter en koekjesdeeg (Berry). In naam zou dit een uitstekende wijn moeten zijn; ik vind ‘m eerder ‘goed’.

Haut Sarpe

De eerste serie rode wijnen heeft als gemeenschappelijk kenmerk de druiven: bordeaux-blend. Château Haut Sarpe, A.C. Saint Emilion Grand Cru Classé/ Frankrijk, 70% merlot en 30% cabernet franc, 2009 heeft volgens Annemiek een bruin  randje, trekt mooie tranen in het glas en heeft zachte tannines. Martijn vindt de wijn iets te tertiair. Paul proeft bramen en kersen en vermoedt dat het merlot uit 2009 is. Raak! Diederick vertelt ons dat deze wijn ook nog eens een prima prijs-/kwaliteit-verhouding kent.

De tweede is de piraat. Het is een wijn uit Israël. Pelter winery, Galilee/ Israël, Trio: 70% cabernet sauvignon, 15%  merlot en 15% cabernet franc, 2015 is een zonnige wijn met een zoetje van limonade (Martijn). Donkerrood, vanille, hout,
rood fruit.

Pauillac Grand Cru Classé
Prachtige prijs/kwaliteit verhouding

Vervolgens weer een serie rood: alle drie Malbec. Chateau Lacapelle Cabanac, A.C. Cahors/ Frankrijk, malbec, 2006 is heel mooi. Martin ziet een bijna zwarte kleur, en proeft leer, drop en tabak. Willem-Jan voegt daar ‘peat’ van turfgestookte Irish whiskey aan toe, naast een aardse en zoete component. Berry vermoedt een côt van Cahors. Knap hoor!

François Lurton, Piedra Negra Gran Malbec, O.O.  Mendoza (Uco Valley)/ Argentinië, malbec, 2009 is frisser, met toch wat stal (Peter). Willem-Jan zegt ‘slagroom’ en ik snap dat. Gelardeerd met knap rood fruit.

Kaiken, Mai (the first), O.O. Mendoza (Lujan de Cuyo)/ Argentinië, malbec, 2007 is ook heerlijk! Toos ziet een   rood/paarse kleur, met truffel, en zacht, zoet, fris fruit.

Dan gaan we over naar een ‘los glas’. Het is een zeer rijke, warme wijn. Just: drop, zwarte bes, chocolade, braam, bosbes en
aards. Ook de zuren zijn er, maar storen niet. Peter vindt de wijn nog te jong, ceder, kracht, harmonieus, laurier, kruiden, en ook nog een ‘power’-staart van rood fruit, Het is Antinori, Guado Al Tasso, D.O.C. Bolgheri Superiore/ Italië, 65% cabernet sauvignon – 25% merlot – 10% cabernet franc, 2008.

We sluiten – bijna – af met een ter plekke geopende fles ….? Dat is aan ons. Voor mij is het vloeibare kastanjehoning met alcohol. Diederick verklapt dat het port is, maar wat voor port? Zelfs de kleur verraadt niet veel. Dat de port op leeftijd is is duidelijk. De vaste stofkorrels in de wijn zijn goed zichtbaar. Krentjes, sinaasappelschil, ietwat scherp en weinig frisse tonen meer. Diederick trakteert ons op Kopke, dry white porto, 1935 (bottled in 1980). En dan is het heel bijzonder; we drinken een 83 jaar oude, witte port!

Alsof het feest nog niet compleet is, doen we nog een uitdrinker. Weingut Am Kaiserbaum, Hammel-Hundinger,  Schwarzerde, Blanc de noir, Eiswein, 2007. “Eerst zoet en dan zuur” zegt Berry. “Prachtig!” repliceert Paul.

Ook voor mij was dit een memorabele proefavond, die ik nog lang zal koesteren.

Proefnotities en verslag Eric Hoepelman

Over troetelkinderen, boerenpummels en het zout der aarde (maidenproeverij)
By in ,

Over troetelkinderen, boerenpummels en het zout der aarde (maidenproeverij)

Elqui Valley | Tenuta delle Terre Nere | Caves Frédéric Mabileau

Mineralen.
Oef. Een uiterst lastig thema. En dat als eerste proeverij. Annemiek Vermeijlen
durft het aan, gesteund door haar scheikundige achtergrond. En haar echtgenoot
die onze ‘rituelen’ aanschouwt en ontnuchterend verzucht, “nou, jullie zijn wel
erg serieus, hè?”. Annemiek
dronk een witte wijn uit Santorini. Het alom aanwezige vulkanisme daar en het
achteretiket met lovende woorden over mineralen deden de rest. Mineraliteit,
wat is dat eigenlijk?

Bodem en
mineraliteit zijn de nieuwe troetelkindjes in wijnland. Mineraliteit is goed.
Van mineraliteit is er nooit te veel. (ooit gehoord? > “mooie wijn, maar
storend veel mineraliteit op het eind”). Een prachtig  romantisch idee; druivenstokken met lange
wortels, die de fijnste mineralen uit de bodem opzuigen – uit oeroude
aardlagen, toen de wereld nog onschuldig was – en die de mineralen een ereplaatsje
geven in de druiven. Druiven vol met calcium, magnesium, jodiden, fluoriden.
Koester ze, pers ze zachtjes. Poets de vuurstenen nog wat op. Kalk is goed voor
de botten, kan daar nog iets meer van bij? Wijn; met al het goede dat de bodem
en bronwater ons gegeven heeft…Tja, zo
romantisch is het niet. Wat wij menen te proeven aan mineralen is onzin.
Mineralen hebben geen smaak. Wij hebben er geen woorden voor. Wijn bevat per
liter ongeveer 1 à 3 gram minerale stoffen, waarvan kalium en fosfaat verreweg
de meest voorkomende zijn. (Gerhard Horstink, zie link onderaan dit verslag)
“Net zoals het beschrijven van florale tonen in een wijn niets te maken heeft
met bloemen in de wijn, heeft mineraliteit niets te maken met mineralen in de
wijn.” (Chris Kissack) “There can be no direct relationship between what is
below the vineyard and what is in the glass.” (Jancis Robinson)

Keren we
terug naar de proeverij. Wat verstaan we onder mineraliteit? Annemiek refereert
aan een onderzoek naar wijnproducenten uit de Chablis en consumenten uit
Bourgogne. Welke termen worden genoemd? Begrippen die door beide groepen
genoemd worden: puurheid, kwaliteit, terroir, Chablis, frisheid, geologie,
vuursteen, wijn, steen, ziltheid, schelpdieren, kalk, chardonnay, mineralen, witte
wijn, zuren. Zo wordt al duidelijk dat mineraliteit een fijn containerbegrip
is, waar we aardig wat woorden in kunnen wegstouwen. Een ander onderzoek propt
daar nog wat zaken bij: zuren, citrus, fris, natte steen, chemische aroma’s,
reductief, gras-aroma’s, bitters. 

Het wordt
tijd om wat te gaan proeven: 3 verschillende witte droge wijnen, uiteraard
geblindeerd.De
aanwezige proevers doen hun uiterste best om die mineraliteit te adstrueren met
natte stenen (wijn 1), kalk (wijn 2), zouten en zwavel (wijn 3).

Wijn 1
blijkt blijkt een riesling uit de Pfalz. De producent: “kühl, straff, präzise, mineralisch und
knackig”. Mijn eigen
notities: tropisch fruit, in de mond nogal braaf met een net zuurtje op het
einde. Een wijn van vrij jonge stokken, uit vijf verschillende wijngaarden, met
zeer gevarieerde bodems, uit een relatief warm gebied. Haal daar maar eens
mineraliteit uit.

Wijn 2 is
twee keer verrassend: ten eerste vanwege de druif > pedro ximinez en ten
tweede vanwege het gebied: Elqui Valley in Chili. Eén van Chili’s meest
noordelijke wijngebieden, woestijnachtig droog met grote
temperatuursverschillen overdag en ‘s nachts. Deze wijn is met opzet door
Annemiek ingebracht; er is een hoge concentratie aan natriumionen in de bodem
en de wijnen van dit semi-woestijngebied te vinden. We zouden dit als
ziltigheid kunnen terugproeven. En dat doen we niet; de zouten menen we vooral
in de wijn 3 te herkennen: een Etna Bianco. Daar wordt ook zwavel genoemd. Goed
getroffen, denk ik. Alleen; is zwavel een mineraal?

____

Reichsrat
von Buhl, Pfalz, Von Buhl Riesling trocken 2016

Vina Falernia, Elqui valley, Pedro Ximenez 2015

Tenuta delle Terre Nere, Etna Bianco 2016, 60% carricante,
25% catarrato, 10% grecanico, 5% minella

–


De
volgende serie van 3 witte wijnen is van 100% sauvignon blanc, 1x Frankrijk, 1x
Nieuw-Zeeland, 1x Chili. Het is hier de Chileen die zich onderscheidt door het
reductieve karakter, rokerigheid en amandelbitters. Claartje roemt de ziltige
aanzet (na+ ionen!). De Nieuwzeelandse sauvignon is het tegendeel van
mineralig, stuivende buxusbollen met vrolijk pissende katten op
kruisbespootjes. De bedoeling van de Haut Poitou snap ik niet helemaal; een
strenge sancerre had voor meer onderscheid en discussie kunnen zorgen. Het
bleef nu toch het kattenluikje voor uitgeplaste Kiwikatten.

____

Domaine
La Tour Beaumont, Haut Poitou, Sauvignon Blanc 2016

Clos Marguerite, Marlborough, The Grape Whisperer,
Sauvignon Blanc 2017

Falernia, Elqui valley, Sauvignon Blanc 2016

–

Elqui valley | Bourgueil | Terre Were


We
stappen over op 2 series rood en ongemerkt verschuift het referentiekader naar
terroir.

Begrijpelijk, de term mineraliteit lijkt voor driekwart te zijn voorbehouden
aan witte wijn. Als de Fransen het over mineraliteit hebben zeggen ze goût de terroir. Maar: als mineraliteit al een
containerbegrip is, dan is terroir een container-schip-begrip.

Bij de
eerste serie rode wijnen keren de notities terug naar bekend gebied: aardbei,
hout, tabak, bitters, kersen, tannine. We twisten wat over de beide pinot
noirs, spannend tegenover saai, kersenfruit tegenover vlak.

____

Weingut Juris, Burgenland, Pinot Noir 2014

Domaine Robert Sirugue, Bourgogne, Pinot Noir 2014

–

De tweede
serie rood biedt door een eigenzinnige keuze discussiestof: het eerste glas
doet vermoeden dat we geteleporteerd zijn naar een varkensstal die wacht op de
jaarlijkse schoonmaak. De flinke lik Brett verdwijnt wel door de achterpoort,
maar het woord poep is dan al twee keer gevallen. In de mond zwart fruit,
paprika, iets staligs (ja, slechts één l), gelaagd, lang nahangend. Even
nagezocht, verbouwd op graviers; zand en grind.

De tweede
wijn geeft meer ruimte voor de mineralenspeurtocht; aardser, een hintje petrol
in de neus, evenwichtiger dan de boerenpummel ervoor, met z’n voeten in de lava
en met z’n neus naar de zwaveldampen van de vulkaan. De producent maakt er
bijna poëzie van: refined
fingers weaving deftly through soil and stone, creating shade upon shade of
chromatic and sensorial variations.

En zo
zijn we weer terug bij de romantiek. En de mooie verkooppraat.

____

Frédéric Mabileau, St Nicolas de Bourgueil, Les
Rouillères 2014, 100% Cabernet Franc

Tenuta delle Terre Nere, Etna Rosso, 2015, 95% Nerello
mascalese en 5% Nerello cappuccio

–

De vraag
blijft: geeft dit soort proeverijen inzicht of vergroot het de verwarring
alleen maar? Tja. Ik vrees dat het laatste het geval is. Maar dit nadeel ‘heb’
zeker z’n voordeel. We zijn er nog lang niet klaar mee. Uit deze verwarring
doemen onvermijdelijk nieuwe proefthema’s op die bij ons weinig aan bod komen.
Chemische processen tijdens vergisting, de rol van zwavel, geologie en
bodemkunde, (micro)biologie, wetenschap en wijn, de (on)maakbaarheid van wijn,
enzovoorts. Hieronder een aantal (onverwachte?) verbanden die voeding geven aan
die verwarring, en een uitdaging zijn om verder te graven naar de heilige
wijngraal. Die wij dus niet gaan vinden. Maar dan zou het ook oersaai worden…

Minerale
aroma’s door vergisting  Wat
wijndrinkers omschrijven als ‘minerale geuren’, geuren van stenige dingen, zijn
chemische verbindingen die in de druiven gevormd worden, vaak pas tijdens de
vergisting. Het vuursteenaroma van Chablis is door Prof. Denis Dubordieu in
2003 ontrafeld. Hij toonde aan dat dit aroma (arome
pierre à fusil) van een
zwavelhoudende organische verbinding komt, benzeenmethaanthiol, die tijdens de
vergisting wordt gevormd.


Rol van
kalium  Kalium kan een verbinding aangaan
met wijnsteenzuur en wijnsteen vormen. Dat leidt tot een lichte verzilting, een
versterking van de smaak. (zie G. Horsting)

Stikstofarm,
vergisting en zwavel  De
schijnwerper wordt nu gericht op stikstof. Stikstofarme grond en een beetje
waterstress beperken de groeikracht, en dat is goed voor de druiven. Rotsige,
kalksteenrijke en vulkanische bodemsoorten zorgen voor deze gunstige
omstandigheden. Een stikstofgebrek in de bodem van de wijngaard zorgt voor
aanmaak van zwavelverbindingen in de most. Gisten hebben namelijk stikstof
nodig als voeding. Als de gisten niet voldoende stikstof in de most vinden,
verzinnen ze een list; ze breken bepaalde zwavelhoudende aminozuren af (voor de
liefhebbers: methionine en cysteïne) en maken zo stikstofdelen vrij. Daarbij
onstaan ook zwavelcomponenten die weer gereduceerd worden tot mercaptaan
(thiol) dat, mits het gehalte laag is, moeilijk definieerbare aroma’s geeft,
die wij als als mineraliteit benoemen.
(zie Lars Daniëls, Lars over wijn in Perswijn september 2011, onderaan deze post)

Carotenen Professor Attilio Scienza: mineraliteit
die wij in een wijn menen te proeven zijn vooral norisprenoïden. In de
druivenschil zitten carotenoïden, een kleurstof die de druiven beschermt tegen
fel zonlicht. Afgeleide stoffen hiervan vormen tijdens de fermentatie nor-isoprenoïden
(aromastoffen). Het gaat hier om een enzymatisch proces, waarbij mineralen uit
vulkanische bodems waarschijnlijk een belangrijke rol spelen.

Zuurstofarm Velen concluderen dat
mineraliteit staat voor het tegenovergestelde van uitbundige fruitigheid; vaak
wijnen met een reductief karakter, door een opvoeding met minimale
zuurstofinvloed of een langere rijping sur lie.

Structuur
en gezonde bodem  Tjitske
Brouwer: mineraliteit is meer onderdeel van de smaak dan van de geur van de
wijn, mineralen in de wijn zorgen voor structuur, los van zuren en tannine. Hoe
groter het vermogen om mineralen uit de bodem op te nemen, des te groter zal
het effect op de smaak van een wijn zijn.Het
vermogen van een wijnstok om mineralen op te nemen, hangt voor een groot deel
af van de aanwezigheid in de bodem van schimmels, die in symbiose leven met de
wortels van de plant. In het bijzonder die van mychorriza. Het lijkt dat
mychorriza een positief effect heeft op de hoeveelheid en vooral de
verscheidenheid aan mineralen die een wijnplant opneemt. Een gezonde,
evenwichtige bodem is dan een voorwaarde.

Annemiek,
er zit nog een heleboel chemie in wijn. Vertel ons er meer van.

Verslag en
proefnotities Hans Lodewijkx

Meer lezen? 

Mineraliteit en wijn

Een glas vol zwavelverbindingen – over mineraliteit in wijn


Mineraliteit nog even ongrijpbaar

Blader ook nog eens door Volcanic
Wines, Salt, grit and power van John Szabo, met hoofdstukjes
over Chili, Sicilië en Santorini

Terroir en wijnproductie, betalen we de prijs?
By in ,

Terroir en wijnproductie, betalen we de prijs?

Aconcagua valei met wijngaarden van Errazuriz

Diederick
Swagemakers baseert zijn proeverij op de actualiteit. Door ongunstige
weeromstandigheden  gaat de wijnproductie
naar een historisch dieptepunt. Italië, Frankrijk en Spanje, de top drie
wijnlanden is zwaar getroffen met dalingen van 15 tot 23%. Dat kan effect
hebben op de prijs in de winkel. Diederick heeft van de meest gangbare druiven
(sauvignon blanc, chardonnay, pinot noir en Bordeaux blends) oude en nieuwe
wereld naast elkaar gezet.

Terroir
staat voor de combinatie van omstandigheden die invloed hebben op de wijnstok.
Klimaat, ligging en bodem, Een wijn van bijvoorbeeld pinot noir uit Bourgogne
of Californië zal anders smaken. Wijnstokken in een warm klimaat groeien
bovendien sneller. De cyclus in Californië is korter dan die in Bourgogne; om
een complexe structuur te ontwikkelen met veel smaak- en geurstoffen is die
langere periode feitelijk beter. Wijnen uit een gebied waar de druif snel kan
groeien kunnen heel krachtig zijn, maar missen het raffinement van wijn uit
koelere gebieden.

Indrinker       Champagne Drappier, Quattuor Blanc de Quatre Blancs extra brut, prachtige
Champagne van twee gangbare en twee curieuze druiven : 25% Arbanne, 25% Petit Meslier, 25% Blanc
Vrai, 25% Chardonnay. Zéér true to type met appeltjes
in de geur en gistende appeltjes in de smaak. 

In
de serie Sauvignon Blanc staat een Astrolabe,
Marlborough/ Nieuw-Zeeland, sauvignon blanc 2016 naast de klassieke Domaine des
Berthiers, Jean-Claude Dagueneau, Poully Fume 2015. Voor mij wint de Pouilly
Fumé die frivool en elegant is, brandnetels en mineralen in de geur. Heel
sappig. Dat nieuwe wereld wijnen óók kunnen rijpen bewijst de Pride &
Glory, sauvignon blanc 2011 uit Marlborough die een fantastische geur heeft met
kiwi en passiefruit, grapefruit en abrikoos. 

In
de serie Chardonnay verkies ik Joseph
Drouhin, Meursault/ Bourgogne, chardonnay 2012 boven de wijn uit Oregon
Californië van… Domaine Drouhin. Deze Chardonnay 2012 is eenvoudiger dan de
Meursault, die zich kenmerkt door een botertje in de complexe geur. Heel rijke
smaak met weer dat boterige. Een krachtige en vette jongen, deze Bourgogne. 

Wijngaarden van Hahn in Californië

De
serie Pinot Noir bestaat uit Domaine
Philippe Charlopin-Parizot, Fixin/ Bourgogne, pinot noir 2009 (kruidig,
kreupelhout en herfstbos met een voor mij te bittere smaak) en een adembenemend
mooie Californische pinot poir, hartendief van Diederick: Hahn  Lucienne2013, Santa Lucia Highlands. Ik ruik
framboos en wat kruiden, deze wijn exceleert door een uitstekende balans met
rijpe tannines. Berry noemt de wijn warm, ruikt cederhout, mineralen en kersen
en roemt de zachte aanzet. 

De
twee geblindeerde Bordeaux blends komen
uit Aconcagua Valley en Saint Julien. Errazuriz Don Maximiano is de tweede
hartendief van Diederick en dat is volkomen begrijpelijk. De wijn is voor 93%
gemaakt van cabernet sauvignon, aangevuld met cabernet franc en petit verdot. De
wijn plakt aan het gehemelte, zegt Eric. Hij proeft rood fruit en chocolade,
ruikt zwarte bes en leer in de stevige wijn. Mijn aantekeningen: ceder in de
geur, laurier, heel klassiek. Sappige wijn met een aanlokkelijke bessensmaak.
Uitgebalanceerd en harmonieus. Chateau Lagrange 1998 is krachtig en vind ik wat
moeilijk te proeven naast de prachtige Chileense wijn. Ik ruik ergens ver weg
ook een lichte oxytoon. 

           Twee
uitdrinkers hebben we. Deze Dessert
wijnen zijn allebei mooi en evengoed onvergelijkbaar. Astrolabe, Marlborough/
Nieuw-Zeeland, chenin blanc late harvest 2013 heeft mooie citrus tonen en een
excellente balans. Disznoko, Tokaji Aszu 5 puttonyos, Hongarije heeft óók een
geweldige balans, de wijn is levendig met in de geur abrikoos en kruidkoek.                                       Fijne proeverij. 

       

ij.