Proeftermen
Valerie Bollen verzamelde en beschreef de proefterminologie die we gebruiken om wijn te beschrijven.
Er staan momenteel 74 termen in deze lijst
Alcohol
De ethanol in de wijn die ontstaat tijdens het fermentatieproces (gisten zetten de druivensuikers om in alcohol en koolzuurgas). Het alcohol- gehalte wordt beschreven in percentages of als laag, medium en hoog.
Amber
Wijnen van witte druiven kunnen een oranje kleur krijgen, dit komt voornamelijk voor bij oudere wijnen door het rijpingsproces.
Aroma
Een geurcomponent van een wijn, zoals bijvoorbeeld de frambozengeur van een fruitige pinot noir.
Balans
Een wijn is in balans wanneer er harmonie is tussen de zuren, tannines, alcohol, suikers, eikenhout en overige smaken. Ook wel: evenwichtig, harmonieus. De balans is een totaalbeoordeling.
Balsem
Een wijn heeft balsemachtige geuren wanneer deze doen denken aan b.v. bijenwas, hars of wierook.
Biodynamisch
Bij biodynamische wijnbouw wordt er bovenop biologische praktijken ook rekening gehouden met de cycli van planeten, sterren en de maan. Daarnaast worden er verschillende homeopathische preparaten gebruikt om de grond te bemesten, ziekten te behandelen en ongedierte af te weren.
Biologisch
Biologische wijnbouw wordt gekenmerkt door de focus op het verbeteren van de wijngaardbodem en biodiversiteit om zo de behoefte aan het gebruik van kunstmest, chemische bestrijdingsmiddelen en sulfieten te minimaliseren. Biologische wijnen zijn te herkennen aan verschillende keurmerken.
Bitter
Veroorzaakt door tannines en kleurstoffen uit de schil of stoffen uit oude vaten. Door rijping verdwijnt onprettige bitterheid. Onrijpe tannines kunnen zorgen voor een bittere, wrange smaak in wijn.
Concentratie
Een geconcentreerde, volle wijn wordt gekenmerkt door veel fruit, tannines, alcohol en zuren.
Delicaat
Een delicate wijn voelt zacht, verfijnd en elegant in de mond, dus zonder overdadige tannines of zuren.
Eetwijn
Wijn die stevig is, vaak met bitters, geen avondwijn, komt beter tot zijn recht bij de maaltijd, term ligt moeilijk bij sommige proevers.
Elegant
Een elegante wijn voelt zacht, verfijnd en delicaat in de mond, dus zonder overdadige tannines of zuren.
Evenwichtig
Een wijn is in evenwicht wanneer er harmonie is tussen de zuren, tannines, alcohol, suikers, eikenhout en overige smaken. Ook wel: balans, harmonieus.
Filligraan
Lichtvoetige wijn met ragfijne zuren, vaak gebruikt bij mooie wijn van de riesling druif.
Finesse
Een wijn heeft finesse wanneer deze zowel complex als in balans is. Heel positief. Wijn die veel plezier geeft en waar iets aan te ontdekken is.
Hap sap
Wanneer je een wijn proeft en meteen zin krijgt in een volgende slok. Fijne reflex. Typische bws-term.
Harmonieus
Een wijn is harmonieus of in harmonie wanneer er een balans is tussen de zuren, tannines, alcohol, suikers, eikenhout en overige smaken. Ook wel: evenwichtig.
Hout(erig)
Een wijn heeft hout of is houterig door het gebruik van eikenhout tijdens het rijpingsproces en wordt gekenmerkt door geuren van vanille, kokosnoot, kruidnagel en boter. Ook wel: eiken.
Jong
Een wijn van 1 of 2 jaren oud met meestal frisse smaken, gewoonlijk gebotteld en verkocht binnen een jaar na de oogst.
Klassiek
De term klassiek verwijst naar oude-wereldwijnen die van oudsher in een bepaalde stijl worden gemaakt, zoals bijvoorbeeld een Bordeaux-blend van cabernet sauvignon en merlot. Vergelijkbaar met traditioneel.
Krachtig
Wijn met veel alcohol, zuren, tannines (voor rode wijn) en een hoge smaakintensiteit (garnacha, montepulciano).
Lengte
De tijd dat de smaken voortduren na het doorslikken of uitspugen van de wijn. Typisch voor een kwaliteitswijn is een lange afdronk.
Oxidatief
Wijn verandert van kleur en geur na in contact te zijn geweest met zuurstof. Dit kan de bedoeling van de wijnmaker (Sherry, Madeira, Vin Jaune) of een fout zijn (bruinige kleur, azijngeur).
Popcorn
Ongebruikelijke spijs/wijn combinatie, past verrassend goed bij chardonnay, pas na veertig jaar proeven ervaren.
Rijk
Een wijn rijk aan smaak wordt gekenmerkt door veel verschillende fruittonen, evenals veel tannines, alcohol en zuren.
Robijnrood
Rode wijnen waarvan de kleur niet neigt naar oranje, bruin of paars, worden robijnrood genoemd.
Rond
Een ronde wijn is toegankelijk, gemakkelijk te drinken en wordt gekenmerkt door niet te hoge tannine- en zuurgehaltes. Ook wel: soepel.
Scherp
Een wijn kan als scherp worden ervaren door verschillende kenmerken, waaronder een hoog alcohol- of zuurgehalte, jonge tannines en/of onrijp fruit.
Soepel
Een soepele wijn is toegankelijk, gemakkelijk te drinken en wordt gekenmerkt door niet te hoge tannine- en zuurgehaltes. Je mond trekt niet samen. Ook wel: rond.
Straf
Jonge, droge en bittere wijnen met onrijpe tannines en weinig fruitsmaak (jonge cabernet sauvignon). Ook wel: stroef, stug of wrang.
Stroef
Jonge, droge en bittere wijnen met onrijpe tannines en weinig fruitsmaak (jonge cabernet sauvignon). Ook wel: straf, stug of wrang.
Stroperig
Een stroperige wijn is gemakkelijk te herkennen aan de duidelijke, langzaam omlaagzakkende tranen in het glas. Deze wijnen bevatten een hoog alcoholpercentage en (in het geval van dessertwijnen) een bovengemiddeld restsuikergehalte (Sauternes, Monbazillac).
Structuur
Het algehele mondgevoel van de wijn met name tannines, alcohol, suikers en zuren hebben hier invloed op.
Stug
Jonge, droge en bittere wijnen met onrijpe tannines en weinig fruitsmaak (jonge cabernet sauvignon). Ook wel: straf, stroef of wrang.
Tandplak
De tannines in rode wijn hechten zich aan tandplak en kunnen zo zorgen voor een paarsige gloed op de tanden. Daarnaast benoemt men tandplak wanneer de suikers van een wijn een plakkend laagje op de tanden achterlaten.
Tannines
Tannines zijn chemische stofjes welke te vinden zijn in fruit (zoals de pitjes en schilletjes van druiven) en hout (eikenhout welke voor wijnrijping wordt gebruikt). Ze komen voornamelijk voor in rode wijnen en hebben een grote invloed op de structuur en smaak. Je mond trekt samen van tannines. Essentieel in bewaarwijnen.
Terraswijn
Licht, fris, soepel en toegankelijk, positieve term, heel gebruikelijk in proeverijen, vooral in eerste series.
Traditioneel
De term traditioneel verwijst naar wijnen die van oudsher in een bepaalde stijl (veel zuren, tanninerijk en complex) worden gemaakt, zoals bijvoorbeeld een Bordeaux-blend van cabernet sauvignon en merlot. Vergelijkbaar met klassiek.
Tranen
In hoeverre de wijn aan de binnenkant van het glas blijft plakken na walsen of drinken. Tranen kunnen dun, dik, doorzichtig of stroperig zijn.
Troebel
Een ondoorzichtige wijn met veel zwevende deeltjes impliceert meestal een fout of de behoefte om de wijn te decanteren.
Typisch
Een wijn is typisch wanneer deze kenmerken heeft die worden geassocieerd met het betreffende druivenras, het terroir van de bijbehorende appellatie of traditionele wijnmaaktechnieken die worden toegepast in de regio van afkomst. Altijd positief.
Verfijnd
Een verfijnde wijn voelt zacht, elegant en delicaat in de mond, dus zonder overdadige tannines of zuren. Heel positief.
Viscoos
Een wijn met een hoog alcohol- en/of suikerhalte. Te herkennen aan een geconcentreerde structuur en de dikke, stroperige druppels die aan de binnenkant van het glas blijven plakken.
Vlak
Een vlakke wijn wordt gekenmerkt door weinig alcohol en een laag zuur- en tanninegehalte. Negatief.
Warme wijn
Gebruikt om wijn aan te duiden uit de nieuwe wereld verwarrend omdat er ook warme wijnen uit de oude wereld komen en koude uit de nieuwe.
Wrang
Jonge, droge en bittere wijnen met onrijpe tannines en weinig fruitsmaak (jonge cabernet sauvignon). Ook wel: straf, stroef of stug.
Zacht
Een zachte wijn voelt delicaat, verfijnd en elegant in de mond, dus zonder overdadige tannines of zuren.
Zoet
Een zoete wijn bevat meer dan 45 gram suiker per liter. Hoe hoger het suikergehalte, des te zoeter de wijn.
Zuur
Wijnen hebben meestal een gemiddelde zuurwaarde tussen de 5 en 9 gram zuur per liter. Hoe hoger de zuurgraad, des te frisser de wijn.
Zuurstof
Wanneer een wijn zuurstof heeft gehad, kan dit leiden tot een verandering in de kleur, geur en smaak.