Port, de metgezel voor.... wie op leeftijd komt, geleerden en filosofen
By in ,

Port, de metgezel voor.... wie op leeftijd komt, geleerden en filosofen

Een mooie
proeverij voor de winter: port. Toos Dusee laat ons een breed spectrum proeven
met vintage port als toppers, maar ook met een verrassende piraat uit
Australië. Port is boeiend om te bestuderen: Is er een blend of niet? Hoe lang
heeft de port op fust gelegen? Is het een Quinta Vintage port? Of een Colheita?
Stiekem is dit best gecompliceerd. Port is afgeleid van de stad Oporto, de
havenstad. De wijn is versterkt met alcohol. Binnen de Europese Unie mag alleen
port uit Portugal de naam port dragen. In totaal mogen 26.000 hectares port
produceren. In het stroomgebied van de Douro liggen de wijngaarden op
terrassen, vaak omringd door muurtjes. In 2001 is de wijnstreek mede dank zij
die muurtjes door Unesco als werelderfgoed aangewezen. Laten we gaan proeven
van de wijn die Evelyn Waugh omschreef als volgt: “Port is not for the very young, the vain and the active. It is the comfort of age and the companion of the
scholar and the philosopher.”

Grant Burge, 10 years old Tawny, Barossa, Australië

Een piraat in
de port proeverij, en niet de minste wijn die op tafel staat. Toos noemt het
een hartendief. Gemaakt van grenache, syrah en mataro (=monastrell=mourvèdre).
Een donders mooie wijn, echt een trouvaille: caramel en vijgen in de neus,
caramel-in-het-kwadraat zet zich door in de smaak, hangt mooi na. Rob noemt de
wijn elegant, met een intens florale aanzet, caramel in de smaak die goed
plakkerig blijft hangen. Claartje benoemt noten en krentjes en roemt  de complexiteit van deze aangesterkte wijn.

 

 

Quinto de Ventozelo 2007 Late Bottled Vintage

Vanille in de
neus, die je meteen ruikt, zoals bij een zakje vanillesuiker dat je open op
tafel legt, zegt Paul. Droppige smaak. Noël ruikt mint en aardbei. Bij het
inschenken een stroperige viscositeit, diepdonkere kleur en zwoel geparfumeerde
neus. Deze port hangt mooi na.

Quinta de
Ventozelo 2003 Vintage port

Diepdonker.
Cederhout en kruiden, Rijk! RIJK! Fluwelige aandronk en veel rondeur, ik proef
chocolade en pruimen. Uitstekende balans. Ook na geruime tijd in het glas
blijft deze port een juweeltje. Noël ruikt framboos in de neus, roemt de
elegantie. Paul valt voor de volheid, mooie zuren en stevigte van de nog
tanninerijke port.

20 years
Taylors tawny port

Een deel van
de proevers geeft de voorkeur aan de 10 years old tawny. Ze zijn allebei mooi,
de 10 jaar oude en de 20 jaar oude, die staan naast de Kopke Colheita. De kleur
is vergelijkbaar met licht mahoniehout, vijgen in de mooie neus, heerlijk rijk,
de smaak kenmerkt zich door een aangename rondeur, goede balans en krentjes in
de afdronk. Fijn glas.

Kopke
Colheita 1988, gebotteld in 2013

Vijfentwintig
jaar oud, het lijkt alweer een eeuwigheid geleden, het Nederlands elftal werd
Europees Kampioen. De gebottelde zonneschijn uit dit jaar is een hartendief van
Toos. Hoe terecht. Taankleurig met een bouquet dat zich langzaam aan je opent.
Goede balans met veel rondeur. Hap sap smaak met schitterende caramel toets.
Hangt ook lang na.

Taylors 2003 vintage
port

Expressief en
mooi. Complexe port, Gerard benoemt bramen in de neus en de rijke smaak met een
dik mondgevoel, kruidigheid en toch fris. Zelf krijg ik een
framboos-associatie, deze port is een ‘pleaser’ in de goede zin van het woord.
Drop proef ik. Kreupelhout en vijg. Lekker complex en uitstekende balans.

Klik voor de beste prijs/kwaliteit verhouding in de proeverij op de opmerking hieronder (de kabouterletters). Heerlijke proeverij!

Rieslingproeverij: Eichelmann of Gault Millau, Rangfolge  der Sterne
By in ,

Rieslingproeverij: Eichelmann of Gault Millau, Rangfolge der Sterne

 

De twee toonaangevende wijngidsen in Duitsland zijn van Eichelmann
en Gault Millau. De makers van de gidsen hebben eigen criteria. Dus kunnen we
vergelijken. Hans Lodewijkx stelt een proeverij samen van een van de
allermooiste witte wijndruiven: riesling. De druif die ten grondslag ligt aan expressieve
wijnen die ook nog eens lang kunnen rijpen. De vraag die Hans zich heeft
gesteld heeft te maken met rangschikken van sterren. Waarom krijgt Philipp
Wittmann uit Rheinhessen bij Eichelmann een topscore en niet bij Gault Millau?
Waarom scoort Clüssenrath-Weiler vijf trossen (Weltbesten Weinerzeuger)  in Gault Millau en maar twee sterren (gutes
weingut) in Eichelmann? Waarom staat Egon Muller wél met maximale score in Gault
Millau en helemaal niet in Eichelmann? We krijgen perfecte documentatie,
ongetwijfeld enkele avonden werk; wie de Bestenlisten bij zich steekt, kan
jaaaarenlang uitstekende keuzes maken in wijnwinkels en restaurants.

 

Erdener
Treppchen 2012 Riesling Kabinett, Jos. Christoffel Junior, Mosel
     

Loepzuivere
wijn, aangename bloemetjesgeur, de smaak combineert een lekker zoetje met
strakke zuren. In de neus ook wat abrikoos en mineraal.

Heel
prettige indrinker met prima prijs/kwaliteit verhouding. Schitterend glas voor
lente/zomer 2014, 2015, 2016, …  en ja,
is ook op een herst/winteravond niet te versmaden.GM
91                                             

 

Morstein
2010 GG, Weingut Wittmann, Rheinhessen
                     

Hartendief
van Hans. Deze wijn scoort  in zowel
Gault Millau als Eichelmann dik in de negentig punten. Biodynamisch
gecertificeerd. Hier zitten we op een hoog niveau. Goudgele kleur. Een neus met
veel impressies: meloen, honing en peer. Tikje kruidig, zegt Noël. Rob
omschrijft de wijn als: smak, smak, een lentewijn voor iedereen die van frisse
wijnen houdt. Ik proef pittige zuren, mineraal en véél karakter, veel kracht
ook. Goede balans, een wijn met finesse.

 

Frühlingsplätzchen
2009 GG, Emrich-Schönleber, Nahe
               

Hartendief
van Hans. Goudzweem. Een neus met peer, appel, roomboterbabbelaar, petrol en
wat mint. Dit is hap sap, verlangen naar een volgende slok! Uitstekende balans.
De wijn is rijker dan de Keller, Hans noemt de wijn ook vrolijker dan de
Keller. Wijn met veel lengte. GM 92, E 95                               

 

G-max
2009, Weingut Keller, Rheinhessen

Ik
heb louter positief commentaar op deze wijn, die zich kenmerkt door een
brandnetel-mineraal-neus-in-optimale-balans. Andere proevers ruiken florale
tonen, trekdrop, petrol en kruidigheid. Veel kracht, veel inhoud en een
perfecte balans. Kristalheldere kleur en mooi nahangend. Andere proevers
prijzen ook de balans, elegantie en verfijning. Het BritseKoningshuis
is liefhebber van deze wijn. GM95, E 98

 

Ganz
Horn im Sonnenschein 2008 GG, Ökonomierat Rebholz, Pfalz
     

In
transitie naar biodynamisch, groenzweem, appeltjes/granny smith, mineraal,
boter, kruidig, abrikoos, kortom: rijk! De zuren zijn hoog in de aanzet, knap
gemaakte wijn.GM 92, E 90 

 

Scharzhofberger
P. 1e lage, 2008  Van
Volxem, Saar

Kristalhelder,
iets van kruisbes en boter, minerale edelfirne, zéér aangename aandronk,
liefelijk. Perfecte balans, bittertje in de afdronk, roomboterbabbelaar.
Verfijnder dan de Pfalz wijn, superlekker. Voor mij een van de beste wijnen uit
de proeverij.

 

Schlossböckelheimer
Kupfergrube Spätlese 2005 Dönnhof, Nahe
         

Een
heel mooi palet van impressies bidet deze fijne wijn, zegt Noël. Een van de
mooiste wijnen van de proeverij: zeer geconcentreerd in de smaak en met een
ge-wel-dige neus van rozen in het kwadraat, nectarachtige smaak met
roomboterbabbelaar.

 

Morstein
Riesling Auslese 2007, Wittmann, Rheinhessen

Lichtgeel.
Ik ruik Turks fruit + honing + mandarijntjes, dus dat betekent… botrytis. Ook
een beetje zweetlucht. Heel weelderig, ik hoor ook klaverhoning, lychee,
abrikoos. De wijn heeft een perfecte balans op de tong, heel fraai. GM  92

 

Bockenauer
Felseneck Eiswein 2009, Schafer-Fröhlich, Nahe

Goudgeel.
Ik ruik vooral lavendelhoning, maar ik hoor ook benoemen: boenwas, botrytis,
rabarber. Dit is pure nectar met maar 6% alcohol, uitstekende balans en vooral
ook hele mooie zuren.

 

Een
prachtproeverij met een ware *-sterrenparade in mijn aantekenboekje.  Hebben we een conclusie kunnen trekken over de gidsen? Mwaaah, vaak geldt dat wie een gids eenmaal goed kent, er ook aan verknocht is. Eichelmann is wat eigenwijzer, Gault Millau wellicht iets gebruiksvriendelijker.

Bourgogne, om altijd bij terug te komen
By in ,

Bourgogne, om altijd bij terug te komen

Wijnbouwer Christian Clerget waarvan we een prachtwijn proeven

Je komt
altijd terug bij de klassieke wijngebieden. En na een leven lang wijnproeven
ben je vooral verknocht aan Bourgogne. Zegt men. Een wijn voor kenners. Een
wijn die je moet leren waarderen. Daarom is het mooi dat een van onze jonge
leden Bourgogne als thema kiest. “Ik weet er eigenlijk niets van”, zegt
Sebastian Therou. Maar dat blijkt vervolgens uit niets, want Sebastian heeft
zich goed voorbereid voor een leerzame proeverij. We proeven wijnen uit de vier
regio’s Chablis, Côte de Nuits en Côte de Beaune, Côte de Chalonnaise en Maconnais.

 

Na een
mooie Cremant de Bourgogne proeven we een Maconnais wijn naast een Chablis Vaak
zijn gereputeerde wijnen echt de mooiste; in deze proeverij maakt de eenvoudige
wijn op mij méér indruk. De Chablis 1er Cru 2012 Beauroy van R et S Dauvissat was
naar mijn mening niet in balans of nog niet in balans, waardoor de bescheiden
Macon Villages goed tot zijn recht kwam. Het is een wijn met een goede prijs/kwaliteit
verhouding.

Mâcon
Villages 2011 Louis Latour

Louis
Latour is een negociant-éleveur met 50 hectaren wijngaard in Bourgogne. Deze
wijn is gemaakt van 100% Chardonnay. Groenzweem, heel helder glas wijn. Een
mooi geparfumeerde neus met een impressie van viooltjes, goede balans met een
bittertje. De smaak is eendimensionaal zonder saai te zijn, dat kan dus ook!
Wel lekker, zegt Noël. Mooie balans, aldus Rob. Trouvaille.

Drink
witte Bourgogne en rode Bordeaux, is een stelregel. Dan gaat het om wijnen
zoals de volgende, wijnen van chardonnay die uniek zijn in hun soort.

Meursault Sous La Velle 2009 Domaine de Michelot

Hartendief
van Sebastian. Te jong, zegt Berry, die citrus, boter en eiken determineert.
Wat een lekker zuurtje, aldus Paul, die ook mineralen ruikt. De neus biedt een
cocktail van drie componenten: mineralen, vanille en kleine bloemetjes. Een
serieus glas met fruit, een bittertje en een frisse en goede balans. 100%
chardonnay. Domaine de Michelot heeft wijngaarden die grenzen aan de
appellation Meursault. Aan de ene kant van sloot en weg rijpen stokken waarvan
de druiven na gisting Meursault gaan heten, aan de andere kant liggen
wijngaarden voor de Bourgogne. Het spreekt voor zich dat dat een aantrekkelijke
wijn is om te kopen. Als een goede wijnboer met het juiste terroir chardonnay
maakt, kunnen er grootste wijnen ontstaan.

Puligny Montrachet 2006 Premier Cru Les Champ Gain,
Domaine Alain Chavy

100% chardonnay.
Paul ruikt granny appels, perzik en een flinke mineraliteit. Die is inderdaad
heel evident: vuursteen, rijke mineralen. HOGE wijn, staat in mijn
aantekeningen, en dat komt vooral door de enorme intensiteit. Verfijning,
voornaam hout, amandelbitters. Citrus in de neus. Lang afdronk. Uitermate
prachtige wijn. In deze wijn is het vooral de verfijning die enorm opvalt en
dit glas wijn tot een droomwijn maken. De wijngaard ligt dicht bij de fameuze
Montrachet wijngaard.

Bij de
rode wijnen proeven we een rode Bourgogne 2010 En Truffiere van Vincent
Girardin (framboosjes, aangenaam) en een belegen Pommard Cuvee Raymond Cryot
2001 van het Hospice de Beaune (klassiek, boers, aards). Daarna proeven we een
Côtes de Beaune wijn uit Volnay en een Côtes de Nuits wijn uit Chambolle
Musigny.

Volnay Santenots du Milieu 1e Cru 2008
Francois Mikulski

Rob ruikt
kruiden, de wijn is lichtgebouwd, zegt hij. Nello denkt dat de wijn nu op zijn
best is: een wijn met nervositeit elegantie. De kleur is bruinrood. Een
cocktail van mooi fruit en een neus met veel diepte. Leer, pruim. De wijn is
elegant met mooie balans. Ik proef mineraal en steen in de afdronk. De wijn
hangt mooi na. 100% pinot noir.

Chambolle
Musigny 1999 Christian Clerget

Hartendief
van Sebastian. Dit domein heeft 25 jaar oude wijnranken, de wijn rijpt gedeeltelijk
op nieuwe eikenhouten vaten, 100% pinot noir. Mijn eerste indruk is apart:
salmiak en ketjap. Een belegen wijn. Rob ruikt weinig (bescheiden neus), wel
wat bouillon en vlezige smaak met drogende tannines. Kees roemt de neus: een

hooischuur, pioenroos (dat is precies de geur!) en Gerard noemt het cederhout.
Mijn aantekeningen: Volledig uitgerijpte, ontzettend mooie wijn. Ik ruik leer.
Heeeeel veel finesse en prachtige balans.

 Een heerlijke proeverij

De vinologen leermethode
By in ,

De vinologen leermethode

Vinologen
examens zijn multiple choice. Nello Pischedda maakte een multiple choice
proeverij. Die zijn uitermate leerzaam, als de keuzemogelijkheden slim zijn
gemaakt. En laat dat maar aan Nello over. Drie keer neemt hij de in deze
proeverij de deelnemers minzaam bij de neus. Bijvoorbeeld iedereen die de
Brunello di Montalcino 2010 van Castello Banfi denkt te proeven… “Die wijn ligt
nog op fust en kan nog niet gebotteld zijn.” Goedemorgen!

Mooiste witte
wijn

We mogen
kiezen uit a) Rias Baixas 2011 Pazo de Señoras, Albarino druif, b) Viognier
2012 Yves Cuilleron of c) Chardonnay Fontanelle 2012 Castello Banfi. Dat zijn
dus drie verschillende druiven, albarino, viognier of chardonnay, en dat moet
toch te doen zijn, zou je denken. De wijn is gekleurd, heeft een neus van
peren, perzik, aards en met kruidige bloemetjes. Finessevolle neus, vrij hoge
bitters in  de afdronk. Eetwijn is mijn
conclusie. Uiteraard is de discussie hier het interessantste, het leerzaamste,
want waaraan herkennen we… Uiteindelijk blijkt het de Spaanse wijn te zijn,
letter a.

Bordeaux
versus Italië

We mogen
kiezen uit a) Château de Fieuzal 2007, Pessac Leognan, b) Château Moulinet
2006, Pomerol of c) Brunello di Montalcino 2010 van Castello Banfi. Edele en
rijke neus, fantastisch! Kers, kreupelhout en stallucht. Ik hoor ook proevers
laurier, paprika en aardbei benoemen. Rob roemt de gedistingeerde neus. De
smaak is klassiek, met nogal wat bitters in de afdronk. De Italiaanse wijn kan
het niet zijn, dus moet het Pessac Leognan of Pomerol zijn. De Pessac zegt Rob,
want anders is het een slechte Pomerol. Het ís de letter b, Pomerol, maar die
is verdorie helemaal niet slecht, alleen wat strenger en minder rondeur dan je
zou denken. Dus toch een moeilijke keuze.

Keuze uit
drie rode druiven

We mogen kiezen uit a) Barolo 2009, Fratelli
Alessandria, b) Elzas Pinot Noir ‘Muré’ 2006, Clos Saint-Landelin of c)
Brunello di Montalcino 2001 Riserva, Col d’Orcia.Drie verschillende druiven, nebbiolo,
pinot noir en sangiovese, althans de kloon Brunello. En ook nog drie
verschillende jaren met maar liefst acht jaar verschil. Kat in het bakkie, zou
je denken. Mispoes. Bruine kleur. Interessante en mysterieuze neus, zegt Rob.
Doet hem aan linoleum denken. Henk roemt de mooie smaak, Willem-Jan benoemt
steen, tabak en leer in de neus, een pittige smaak die lang nahangt. De wijn is
van de serie waar hij in staat de meest elegante en verfijnde, ik ruik ook
dennebos. Véél kracht, prachtige balans. Mijn keuze valt op de Brunello, de
archetypische Italiaanse edele wijn, want ik ruik ook geen rozen in de neus
(karakteristiek voor Barolo) en ben geen liefhebber van Barolo. “Maar Peter,
Barolo is zó lekker!”, verzucht Nello. Het is wijn a, Barolo. Hartendief van
Nello.

Mooiste rode
wijn van de proeverij

We mogen
kiezen uit a) Château Talbot 2009, Saint Julien, b) Ornellaia 2009, Toscane of
c) Côte Rotie ‘Terres Sombres’ 2010 van Yves Cuilleron. Leer en fruit in de
neus, zegt Berry, nog veel te jong en bessensap in de smaak. Mijn
aantekeningen: diepe kleur, een rijke neus met kersen, zwoel! Te expressief
voor een Bordeaux. Klassieke sappige smaak met goede zuren en een uitstekende
balans. Rob typeert de wijn zónder de druif te determineren: te lekker voor
Bordeaux, te fris voor Orenallaia. Hij raakt the Bull’s Eye: het is wijn c,
Côte Rotie. Hartendief van Nello.

Lastigste
keuze van de proeverij

We mogen
kiezen uit a) Amarone della Valpolicella Classico 2007 Masi, b) Nuits Saint
Georges 1er Cru Aux Perdrix 2009 Domaine des Perdrix of c) Charme 2007 Douro,
Niepoort. De wijn heeft een hele lichte kleur. Noël roemt de fijne neus en
prijst de elegantie, het is zijn type wijn. Just ruikt wat zoetheid in de neus,
stooffruit en kaneel. Ik vind de neus ingetogen met vooral wat kreupelhout,
daarna volgt een heel verfijnde smaak met elegantie in het kwadraat. Waar denk
je dan aan: natuurlijk, Bourgogne! Maar deze wijn – écht iets voor de
liefhebbers – met wat toffee in de afdronk, blijkt de Portugese topper te zijn
van Niepoort. G-e-w-e-l-d-i-g glas wijn.

Deze methode
van proeven is leerzaam. Je moet immers steeds determineren en benoemen waarom
je welke keuze maakt. Maar het kan nóg beter, denk ik. Als we niet 11 series
zouden proeven, maar 3 of 4 – dan kan na de onthulling de moderator de twee
andere wijnen inschenken en kun je dus écht de drie wijnen van de multiple
choice vergelijken. Enfin, dat is een goed idee voor het volgende seizoen.
Zeker is dat je die multiple choice alleen slim kunt maken met veel wijn-en
proefkennis. De pet gaat af voor Nello, die dat fabuleus goed heeft gedaan!

El milagro de los acéquias a gran altura
By in ,

El milagro de los acéquias a gran altura

In
1541 planten Spaanse kolonisten de eerste druiven in Argentinië. De Spaanse
wijnmakers bouwden kanaaltjes, de zogenaamde acéquias, waarmee ze hun
wijngaarden voorzagen van smeltwater van de Andes. In de laatste decennia van
de 16e eeuw werden wijngaarden aangelegd rondom de pas gestichte
stad Mendoza. Dit is nu nog steeds de belangrijkste wijnregio. Toen aan het
einde van de 19e eeuw veel Europese wijngaarden verwoest werden door
de druifluisepidemie emigreerden ondernemende Franse, Italiaanse en Spaanse
wijnmakers naar Argentinië om een nieuw bestaan op te bouwen. Dit zorgde voor
een opbloei van de Argentijnse wijnbouw. 
De wijnbouwgebieden in Argentinië bevinden zich vooral in het westen van
het land, over een lengte van 2400 kilometer. De wijngaarden van Mendoza liggen
warm en droog, de  irrigatie met
smeltwater van de Andes is echt nodig.

De wijnen zijn dus afhankelijk van ‘El milagro de los acéquias a gran altura’, het
wonder van  een eeuwenoud stelsel van kanaaltjes op
hoogtes tussende
900 en 1500 meter, de acéquias. Veel immigranten investeerden in hen bekende druivensoorten,
zoals sangiovese, tempranillo en cot/malbec. De malbec druif levert prima wijn
door een droog en warm klimaat overdag, terwijl het ‘s nachts koud is. Argentinië
heeft ongeveer 210.000 hectare wijngaarden  – ruwweg twee keer zo groot als het hele
Bordeaux gebied of vier keer het hele Rioja gebied. De belangrijkste druiven
zijn Criolla (lokale wijn), Torrontés, Bonarda, Malbec, Chardonnay, Cabernet
sauvignon, Shirah, Merlot, Sauvignon blanc en Viognier.

 

Gerard
van Avendonk is liefhebber van Argentijnse wijn. Hij brengt er elf op tafel van
achtereenvolgens sauvignon blanc, chardonnay, merlot, pinot noir, cabernet
sauvignon, malbec en blends. Er valt dus veel te genieten. De witte wijnen
vallen mij op in deze proeverij. Ik vind de rode wijnen héél geschikt voor
restaurant wijnarrangementen, ze zijn voorspelbaar goed. We proeven echter óók
twee topwijnen, die in deze blogpost zijn beschreven, net als een mooi
uitgebalanceerde dessertwijn.

 

Catena
Chardonnay 2012

Wijngaarden
liggen tussen 945 en 1480 meter hoogte. Licht gele kleur, herkenbaar
chardonnay, tikje rokerig. Paul benoemt boter en roombabbelaars, ik proef
karakteristieke bitters en rondeur, de wijn is goed in balans. Hartendief van
Gerard.

Salentein single vineyard chardonnay 2010.

In
de Uco valley ligt de San Pablo Estaste wijngaard op 1605  meter hoogte. 10 maanden houtrijping.
Goudgele kleur, meloen en vanille in de neus, de wijn komt met een prettig
botertje in de mond, proeft sappig en aangenaam. Véél finesse en mooi
nahangend.

 

Felino
viña cobos, Merlot 2010.

Door
wine spectator met  92 punten
gewaardeerde wijn. Diepe kleur met paarse rand. Rob benoemt de wijn als jammy,
machtige wijn met wat mocca en een bittertje. Kees ruikt pruimen, chocolade,
laurier, heel veel fruit, stevige wijn. Die kersen-concentraat neus geeft de
wijn iets heel aangenaams, de fluwelige rondeur maakt het een allemansvriend,
heel ‘pleasend’. Voor sommige proevers is het hoge alcohol gehalte een tikje
storend.

 

Nicolas Catena Zapata 2008

Hartendief
van Gerard. Klassieker  van 60% cabernet
sauvignon, 30% malbec en 10% petit verdot en cabernet franck. Parker is
liefhebber , want deelt maar liefst 98 punten uit. De kleur van de wijn is
zwart. Ik vind de neus mooi, er valt veel te ontdekken: gronderigheid, mocca,
vanille

(24
mnd  nieuw Frans eiken), heel rijk en
edel. Kersen. Bittertje.De wijn is goed in balans, ik vind de wijn wat ontoegeeflijk
– en dat is positief bedoeld. Een oplegwijn, om ieder jaar een fles te proeven…
en je open te stellen voor een wonder. Kostbare wijn.

 

Magdalena
Toso 2005 Limited 40 barrels

Blend
van 90% malbec en 10%  cabernet sauvignon.
Zwarte kleur, Paul benoemt vlierbessen en vijgenconfiture. Claartje is
enthousiast over kersen, drop en pruimen. Ik ruik uien, iets chemisch. Dan een
zoetje in de aandronk, gevolgd door elegantie en een goede balans. Hangt ook
mooi na.

Salentein,  late
harvest single vineyard sauvignon blanc 2010

Donders
mooie wijn, met een geweldig mooie neus van viooltjes, marsepein en abrikozen. Uitstekende
balans, die ook Adam aansprak. Hij proeft honing en benoemt ook de zuren in de
wijn.

 

We
hebben nog enige discussie of Argentijnse wijnen kunnen ouderen. Waarom zou je
deze wijn opleggen? Is een goede vraag, vooral omdat ze ook jong uiterst
genietbaar zijn en veel plezier geven.

Sensationele smaakverschillen als je na het proeven eet bij wijn
By in ,

Sensationele smaakverschillen als je na het proeven eet bij wijn

Paul Heemskerk zet ons een proeverij voor waarbij we
kunnen ervaren hóe de wijn smaakt bij een hapje. Na een millésimé champagne
proeven we blind met de bedoeling om druiven te determineren, twee barbera’s,
twee nebbiolo wijnen, een merlot/cabernet sauvignon, een sangiovese/merlot, een
sangiovese om te eindigen met drie edelzoete wijnen. We proeven een kappertje,
wildpaté, truffelpaddelstoelpesto, truffelsalami, ham, basilicum tomaatjes en
salami en bij de zoete wijnen drie soorten blauwaderkaas. De lezer begrijpt:
dit is een heel feestelijke proeverij, en bovendien heel leerzaam, met enkele
verrassingen.

Champagne 2002 Serge Jumel

Blanc de Blancs van 100% chardonnay, hartendief van Paul,
die deze Champagne koestert in de kelder en ieder jaar met oudjaar ervan
geniet. De wijnboer is indertijd bezocht om de wijn te kopen; zo’n wijn heeft
een emotionele waarde. Maar de intrinsieke kwaliteit mag er ook zijn: in de
neus gist, licht brioche, appeltjes, wat boenwas en anijs. De veelbelovende
neus gaat over in een soepele mondaanzet met mooie zuren. Fraai glas.

We proeven een heel soepele Barbera d’Alba Sovrana 2009
(elegant en sappig) en een heel serieus glas Barbera d’Alba ‘Papagena’ 2009 van
Fontanafredda
(óók elegant maar dan met veel concentraat en fraaie zuren). De
wijnen presenteren zich fantastisch bij een stukje wildpaté. Karakteristiek
voor de barbera druif is een licht bitter aroma van kersen en vooral laag
tanninegehalte.

Barolo Vignetti Corda
della Briccolina 2006 Batasiolo

Deze wijn is goed te determineren, want de nebbiolo
kenmerkt zich door een lichte kleur, geur van rozen, kruiden en teer en vooral
een hoog tanninegehalte. En dat komt allemaal terug in deze wijn, duidelijk
tuilé kleurig, oud dakpannenbruin, doorzichtig ook. Rozen! Met een uitroepteken
staat in mijn aantekeningen, maar ik ruik ook chocolade, mocca en een wat
chemische asfaltimpressie, dat is die teer. Twan ruikt zoethout, Just gele
pruim, een wijnbal van de kermis en ook weer die karakteristieke rozen.  Bij de smaak is iets opmerkelijks aan de hand,
mijn mond trekt samen, oef… bitter, maar dan na een hap
truffelpaddestoelenpesto… opent de hemel zich. Erg mooie wijn. Definitely: een
eetwijn.

Excelsus 1995 Castello Banfi, Toscana IGT

Gemaakt van 60% merlot en 40% cabernet sauvignon. Banfi
hebben we bezocht met de wijnsociëteit tijdens de studiereis naar Toscane in
2006, het is de grootste wijnproducent van Italië. Deze Exelsus is écht top,
een feest om te proeven. Voor mij dé wijn van de proeverij. De wijn heeft duidelijk
rondeur, dat verraadt de merlot, zeker naast de nebbiolo. De neus is enorm
rijk, edel, vanille en verdorie ook rozen. Wat ijzer. En eucalyptus. Later
stallucht. Twan noemt de wijn een stoffige indruk maken, met wat kaneel en
medicinale trekjes. De smaak is veel liefelijker dan de Barolo van de
nebbiolodruif. Schitterend mooi. Deze wijn presenteert zich schitterend met
salami en ham.

Casalfero 2005 Castello di Brolio, Ricasoli

Nóg een domein dat we in 2006 bezochten. Deze wijn is
gemaakt van sangiovese aangevuld met merlot. Bijna zwarte wijn met
kardinaalrode rand. Ondoorzichtig. Een stinkertje in de neus, maar ook nog
fruit. Volronde en mooi kruidige smaak, dit is echt te lastig om uit te spuwen!
Rondeur, prachtglas. 

Leerzaam #1 : Hoe proeft Botrytis? Hoe leg je dat - in woorden - uit?
By in ,

Leerzaam #1 : Hoe proeft Botrytis? Hoe leg je dat - in woorden - uit?

Edele rotting is een van de mooiste wonderen van de
natuur voor witte wijnmakers. Edele
rotting
is een proces waarin schimmel de schil van druiven aantast. De
Fransen noemen dit pourriture noble, de
Duitsers Edelfäule
. Verantwoordelijk is de grijze schimmel Botrytis
cinerea, die alléén onder bepaalde klimatologische omstandigheden – ochtendmist
en warmte – laat in het jaar toeslaat.

Bij edele rotting wordt de schil van de
druif poreus (zie foto), daardoor verdampt er vocht uit de druif. Hierdoor nemen het
suikergehalte, de smaakstoffen en aroma’s in het druivensap toe. Na zachtjes
persen komt er stroperig en erg zoet most uit de druif. De gisting komt langzamer
op gang, omdat de wijngist de concurrentie met de nog aanwezige schimmel moet
aangaan. Ook het hoge suikergehalte werkt het gistingsproces tegen. Het
uiteindelijke resultaat is een wijn met een hoog gehalte aan smaakstoffen en
een behoorlijke zoetheid. In tegenstelling tot het normale plukken waarbij hele
trossen worden geoogst, worden de druiven die zijn aangetast door edele rotting
één voor één geplukt. Logischerwijs is een wijn gemaakt van druiven die zijn
aangetast door edele rotting kostbaar.

Twan laat
ons de wijn proeven die werd geschonken bij de uitreiking van de Nobelprijzen
2012: Château La Rame 2009, Sainte Croix du Mont. En daar krijgen we discussie
over: is dit nou een wijn gemaakt van
druiven die zijn aangetast door edele rotting? En vooral: hóe kun je wat je
ruikt en proeft verwoorden?

 

Château La Rame 2009 Sainte Croix du Mont

Mooi glas. Rozen
in de neus, toffee, volrond met uitstekende balans. Jan benoemt: honing in de
neus, veel zoet, nectar, heeft toch ook zuren. 
Willem-Jan: zoethout associatie in de neus, smaak als een zachte
dropwolk. Berry: botrytis in de neus, met een duidelijke zeep/dubro/citrus
associatie, komt heel zoet binnen, heeft wel wat zuren, maar is toch saai. Just:
mandarijntjes.

 

Sainte Croix
du Mont ligt net als Loupiac en Cadillac tegenover Sauternes aan de Noordkant
van de rivier La Garonne. Voor het maken van edelzoete wijnen die worden
aangetast door de edele rotting zijn dus nazomerdagen nodig met mist in de
ochtend en wamre middagen. De aanwezigheid van de rivier La Garonne helpt om
het juiste microklimaat te realiseren, al zegt Jancis Robinson óók: “Botrytisized
wines are as well a product of psyche as well as nature”. De wijnboer neemt
grote risico’s en kan met lege handen blijven, want hij is immers sterk
afhankelijk van de natuur én moet zich veel extra inspanningen getroosten voor
de pluk én genoegen nemen met minder flessen die dan wel weer uitzonderlijke
kwaliteit hebben. De genoemde Bordeaux AC’s anders dan Sauternes krijgen
eigenlijk niet de prijs voor hun wijn, die nodig is, zo zegt Robinson. Al met
al blijft het wonderlijk dat een Sauternes domein dat misschien 5 kilometer van
een Sainte Croix du Mont domein ligt, toch heel andere prijzen kan vragen voor
zijn wijn.

 

In de dagen na
de proeverij van Twan doen we een beroep op de wijnliefhebbers van het wijnprikbord:
hóe proeft edele rotting, maar
vooral: hoe leg je edele rotting in
woorden uit?
Vier wijnproevers geven hun mening, het blijkt een moelijke
vraag te zijn! Paul belooft in zijn proeverij botytris te laten proeven.

Hendrik
haalt Erik Sauter aan: verse boter,
discrete paddenstoelen, accacia honing en confiture van mandarijnen.



Mathieu
associeert botrytis altijd met boenwas,
lijm, gum (zoals Turks fruit), het prikkelende van honinggeur. Ook gedroogd en
gekonfijt fruit, maar die aroma’s zijn niet de meest typerende voor botrytis.
  Hoe gek het ook klinkt, maar het heeft iets chemisch, prikkelends, maar dan in een
positieve zin
. Vernis bijv. ruikt ook chemisch, maar ik houd van die geur (en
nee, ik heb vroeger geen lijm gesnoven).  Het is in elk geval een complex aroma op zich
en versterkt de overige aroma’s in de wijn. Jancis Robinson schrijft in de
Oxford Wine Companion dat het ook naar gekookte
kool
ruikt, maar dat kan ik niet reconstrueren.

 John denkt aan de reacties van proevers die een droge
Duitser in het glas krijgen: Alte Reben Saar 2006 van Markus Molitor. Uiteraard
blind, riepen een aantal personen meten: “botrytis” toen het glas aan
de neus werd gezet. Het zat er inderdaad “tegenaan” of had er net wat
van “meegekregen”……in dit geval bracht het caramel en honing.      

Apostata
zegt dat de geur van botrytis zich moeilijk laat isoleren: zit die in een
context van veel hout zoals bij Sauternes veelal het geval is, dan is ze
geneigd er als meer chemisch uit te
rollen, richting boenwas.
Bij een Elzasser zijn de tonen veel cleaner, maar
blijven iets hartigs hebben. Daar is de verstorende factor juist het overdadige
van de primaire aroma’s van de gebruikte druiven. Wellicht moet je naar een
Loire chenin blanc om botrytis in zijn puurste vorm waar te nemen: veelal afwezig houtgebruik en een lage
intensiteit van de primaire aroma’s in de druif geven dan alle ruimte aan een
aan paddenstoelen herinnerende sensatie.
Heel discreet, dat wel.

 

Paul zet in zijn (blinde) proeverij drie edelzoete
wijnen uit 2005 naast elkaar, waarvan in ieder geval in de derde overduidelijk
botytris is te proeven.

Tokaji Aszu 3 puttonyos 2005, Château Dereszia

Prachtige wijn! Abrikoos, honing en Turks fruit in de
neus, die zich als een pauwestaart ontwaaiert in het glas, echt heel fijn om te
genieten. Omdat de wijn veel zuren heeft bij een prachtige balans denk ik aan
een chenin blanc, ten onrechte blijkt na het onthullen van de fles. Berry is
ook onder de indruk, die benoemt: appelsap in het kwadraat, mandarijntjes. Noël
determineert de Hongaarse wijn wel meteen goed: bijenwas en appelcider in de
neus, caramel en Turks fruit, en een enorm lange afdronk.

Château Gaudrelle 2005 Vouvray

Niks mis met deze wijn, maar blindproeven van wijnen
naast elkaar, maakt verschillen heel goed duidelijk. En deze Loire wijn mist
voor mij wat spanning, ik mis ook duidelijk de zuren van de chenin blanc:
zoeter dan de Tokaji, volronde smaak met mooie viooltjes in een bloemig
bouquet. Willem Jan benoemt buxus, rozen en ananas. Noël benoemt boenwas, een
kleine neus. Berry heeft het niet zo op deze wijn: vegetaal, asperges, citrus,
een aparte neus.

Château Guiraud 2005 Sauternes

Château Guiraud ligt op 21 minuten met de auto rijden
(13,7 kilometer) van Château La Rame (zie hierboven in de tekst). Hemelsbreed
is de afstand veel minder. Dit is de wijn met onmiskenbaar botrytis/edele
rotting.  Berry benoemt de botrytis
onmiddellijk: lijm en hooi in de neus, eikenhout, dik zoet, een warme wijn met
bitters. Noël benoemt ook de botrytis, de wijn heeft veel concentraat en niet
heel veel zuren, zegt hij. Willem-Jan benoemt mango, caramel, honing en noten.
Mijn aantekeningen: intense geur!  Honing
en een paddestoelenimpressie, een hele volle smaak met edelzoet, de wijn is
pure nectar. Dit móet Sauternes zijn. Zo blijkt ook.

Recapitulerend en nabesprekend is er véél waardering
voor de reactie van Mathieu Wechseler, die aan het verwoorden van edele rotting
toevoegt: iets chemisch, prikkelends,
maar dan in een positieve zin
.                                                                                                                                                                                                              

Saint Emilion en piraten, heel leerzaam
By in ,

Saint Emilion en piraten, heel leerzaam

Twan
Vermeulen zet Saint Emilion op tafel. Kunnen we Saint Emilion, Montagne Saint
Emilion en Lussac Saint Emilion onderscheiden? Van de Montagne Saint Emilion
proeven we vervolgens nog eens verticaal drie jaargangen, om af te sluiten met drie wijnen
waarvan twee met als dominante druif merlot en één met cabernet sauvignon.
Feestelijke rose champagne vooraf en de dessertwijn die werd geschonken bij de
uitreiking van de Nobelprijzen als uitdrinker. Een leerzame proeverij.

Château Bel-Air 2010, Lussac Saint Emilion

Hartendief
van Twan. Gemaakt van 26 jaar oude stokken: 70% merlot, aangevuld met gelijke
delen cabernet sauvignon en cabernet franc. Fraaie neus met edele trekken,
vanille en kersen. Kees ruikt chocolade en bramen. De wijn is nog te jong, maar
heeft goed concentraat en een hap sap smaak, zacht en mollig, je hebt
onmiddellijk zin in een volgende slok.

Van Château
Maison Blanche, Montagne Saint Emilion
proeven we in twee series respectievelijk 2006, 2007,
2009 en 2010. Heel leerzaam. Biologisch dynamische wijn, gemaakt van stokken
tussen 45 en 50 jaar oud: 70% merlot en 30% cabernet franc. Ik lees vier keer
‘kruiden’ in mijn aantekeningen. Veruit het beste proeft de 2009 jaargang: paarszweem,
naast de kruidigheid ook tonen van leer en bes in de neus, heel veel spel in de
smaak, evenwichtig, goede balans en rondeur verpakt in een fluweeltoets.

Château Grand Barrail Lamarzelle Figeac  2010, Saint Emilion

Mooie neus
met veel verschillende impressies: aards, licht truffel, kers. Finesse in de
smaak, lekker aangenaam en met een mooie balans. Just benoemt de
espresso/afdronk, die lang blijft hangen. 70% merlot en 30% cabernet franc.

Château
Cordeillan Bages 2010, Pauillac

Hartendief
van Twan. Wijn die mij op het verkeerde been zet door een liefelijke neus met
bloemetjes. Wijn die zich kenmerkt door goede zuren, een mooi mondgevoel en heel
rijke smaak, mollig. 70% cabernet sauvignon en 30% merlot.

Château
Bonalgue 2010, Pomerol

Wow! neus:
rijk, voluptueus, mocca, chocolade. De wijn die ogenschijnlijk de meeste
tannine heeft, veel kracht, bittertje in de afdronk. Fantastisch glas wijn. 80%
merlot en 20% cabernet franc.

Karaktervolle Italiaanse wijnen die groeien ‘in de schaduw van’
By in ,

Karaktervolle Italiaanse wijnen die groeien ‘in de schaduw van’

Frank Geerts zet
wijnen op tafel die ‘in de schaduw van…’ staan. In de schaduw van Barolo staan
Barbera d’Alba en Gattinara, we proeven Italiaanse karaktervolle wijnen. De
proeverij bewijst dat Frank zijn hart aan Italië heeft verpand.

 

Coda
di Volpe 2011, Terredora

Wijn in de schaduw van Fiano, Greco di
Tufo en Falanghina. Uit het centrum van Campania. Ik vind het een curieus
flesje, want gemaakt van de coda di volpe druif. Groenzweem. Lichte
bloemassociatie in de neus, ik hoor ook banaan en citrus. Fris sappige wijn met
heel hoge zuren en ook fikse bitters. Geen allemansvriend, die coda di volpe,
maar wel veel karakter en een lange afdronk.  Vier trosjes in de Duemillavini.

Tenuta Rapitala 2011, ‘Grand Cru’ IGT

Een houtgerijpte chardonnay uit
Sicilië, 12 maanden houtrijping. Goudgeel. Véél hout in de neus, maar ook
bloemetjes. Ik ruik wit fruit: peer en meloen. De wijn zit hoog in de bitters,
heeft een aangename botertoon  en vette
viscositeit. Schreeuwt om voedsel, dan komt de wijn nóg beter tot zijn recht.

Barbera d’Alba 2010 Superiore ‘Vigna Vigia’ DOC,
Bricco Maiolica

Hartendief van Frank. Deze Barbera komt
uit Diano d’Alba, liggend tussen de twee prominente DOCG-regio’s Barolo en
Barbaresco. Aan deze Barbera is veel zorg besteed: twintig maanden op Frans
eiken (de helft ervan nieuw), gemaakt van veertig jaar oude stokken. De wijn is
vernoemd naar Oma. Roodpaars. Romige neus met prettige rondeur. Pruimen en
kersen. Hoge zuren, heel fijne wijn met jeugdige charme.

Gattinara ‘Tre Vigne’ 2006, DOCG, Giancarlo Travaglini

Hartendief van Frank. Fors
noordelijker liggend dan wijnhoofdstad Alba (alwaar de geprezen DOCG’s Barolo
en Barbaresco tegenaan liggen) wordt hier in vergelijkbare stijl ‘langgelegen’
Nebbiolo gemaakt. Kruidig, krachtig, complex, eigenwijs en beloond met 93
punten door Wine Spectator. De wijn is wat aardser dan concurrenten Barolo en
Barbaresco. De wijn rijpt in totaal 40 maanden, waarvan 30 maanden op Sloveens
eiken. Daarna wordt een deel verder gerijpt op Franse barriques en een deel
zonder aanraking met hout. Het resultaat? Een belegen neus met herfstbos en
vuursteen. Nello benoemt tabak, rozen en viooltjes. De proevers zijn onder de
indruk. Vier trosjes in de Duemillavini.

Taurasi 2005 DOCG, Feudi di San Gregorino

Feudi
di San Gregorino is een producent in Campania.Gemaakt van aglianico druiven, achttien maanden lagering
op eiken. Diep zwart donkere kleur. Een complexe neus met asfaltassociatie,
zoethout en kruiden. Rijke en verfijnde wijn met prachtige bitters. Te jong
nog, concentraat en prachtige bitters doen vermoeden dat de wijn best nog even
kan liggen. Langer in het glas komen mooie rozengeuren los. Vijf trosjes in de
Duemillavini.

‘Sol Doré’, Provenza, Benaco Bresciano IGT


Provenza biedt  naast een diversiteit aan Lugana-wijnen ook
dit curiosum. Van de trebbiano én chardonnay, is een passito-type wijn gemaakt.
Curieus: een deel van de  druiven is ingedroogd
– een ander deel wordt ingevroren en pneumatisch geperst, zoals bij eiswein. Rijping
op kleine houten vaten Voortreffelijk glas met honing, stro en abrikoos. Goede
balans en mooie zuren. Paul benoemt citrus, krenten en appelstroop.

Fijne proeverij.

Proeve van bekwaamheid
By in ,

Proeve van bekwaamheid

Het glas, de entourage, de temperatuur, het licht, de
stoel waarop je zit, het gezelschap…. wat is er allemaal van invloed op
blindproeven? Nou, in ieder geval ook die grijze hersencellen. Die zijn
eenvoudig te beïnvloeden, door bijvoorbeeld de vorm van een fles. Of de
cryptische opmerkingen van Jan Schop, die dan bijvoorbeeld zegt: “Nu gaan we
hoperop”. We proeven witte in- en uitdrinkers en allemaal rode wijnen, alles
blind. Oók de volgorde van de wijnen stuurt die grijze cellen. Na een serie
Catalunya en Alentejo krijgen we een Medoc en Saint Julien in het glas.
Misschien lag het aan het feit dat de biodynamische kalender een ‘wortel’dag
aangaf, dat is niet gunstig voor het proeven van wijn… of het feit dat Jan
Europa had aangegeven als thema… of we laten ons verleiden tot raden in plaats
van determineren. Maar de verbazing is groot als de flessen worden onthuld.
Onze proeve van bekwaamheid valt deze proeverij niet erg gunstig uit.

 

Riesling 2007 Grand
Cru Brand, Cave de Turckheim

Raszuivere riesling van deze goede coöperatie,
knisperend, fris en sappig. Vanille en roomboter in de neus en een associatie
van sinaasappel en veel kracht in de smaak. Fijne indrinker.

 

Mercurey 2008,
Remoissenet Père & Fils

Deze Bourgogne staat naast de Duitse spätburgunder. De
pinot noir is licht en soepel, een fantastische lunchwijn met wat thee,
herfstbos en stal in de neus. Een true to type Bourgogne die wellicht wat
vulling mist.

 

Deutzerhof 2008 Ahr, Cuvee Balthasar C, Spätburgunder

Hartendief van Jan. Bruine rand. Een complexe neus met
heel veel impressies: héél duidelijk rozen, pruimen eaux de vie, ook
kruidigheid (eucalyptus, kruidnagel), Mon Cherie. Een toets van chocolade in de
smaak, hele elegante wijn waar ik alleen de branderigheid van de alcohol als
aanmerking op heb. Maar schenk deze bij een wildschoteltje en de hemel is open.

 

Barolo 2007 Ricossa

Heel complexe neus met vanille, opent zich langzaam als
een pauwestaart en je ruikt steeds nieuwe dingen: peperkoek, kruiden, krenten,
rozijnen, salmiak en kreupelhout. Ja, dat is wel fijn, om lekker eindeloos aan
te ruiken. Want eenmaal in de mond is de wijn ‘ondrinkbaar’, vind ik. De wijn van
100% nebbiolo zit namelijk heel hoog in de bitters. Wie hiervan ’s avonds een
glas inschenkt, die kan net zo goed meteen het Markies de Sade boek openslaan.
Laat het zo ver niet komen en drink de wijn bij de maaltijd.

 

Barbaresco 2005 Asij, Ceretto

Maar dan de wijn naast de Barolo! Wow, wat een neus:
Buijsman gebrande suiker, romig, kersen en vooral heel veel rozen. Edel, rijk
en geparfumeerd. Waar de Barolo onze tong beroert met een bitter-zweepje, is
deze 100% nebbiolo juist een fluwelige streling van de tong. Wat een rijke
wijn, met veel finesse en mooie zuren. De maximale drie *-sterren in mijn
aantekenboekje, een Grand Seigneur met weinig te wensen. Schitterend.

 

Fraai opgebouwde proeverij, Jan. De proeve van
bekwaamheid stemt tot bescheidenheid.