Converseren en redekavelen over mineraliteit
By in ,

Converseren en redekavelen over mineraliteit

Hoe meer je
ergens van weet, hoe meer je beseft hoe weinig je weet. Welnu, wijndrinkers
hebben thema’s waar ze eindeloos over kunnen denken, praten, ruziemaken zelfs.
Mineraliteit is zo’n thema. Hans Lodewijkx scoorde het woord in de laatste
uitgave van Vinee Vineuse, de beschrijving stond in 20 van de 28 witte wijnen
en in 5 van de 35 rode wijnen. Het begrip mineraliteit is populair, we kennen
er positieve associaties aan toe. Maar niemand heeft het begrip goed
gedefinieerd. En dus gebruikt iedereen het begrip te pas en te onpas. Een
geweldig thema voor een leerzame proeverij. Hans brengt veertien wijnen op
tafel. Even nagevraagd hoeveel voorbereiding in de proeverij ging zitten…
maandenlang. Maar dan heb je ook een fraaie proeverij waarbij Hans wijnen zocht
waarvan de druiven groeien op opmerkelijke grond, bijzonder terroir. Wijnen die
conversatie oproepen, die uitmondt in disputeren, redekavelen….

De indrinker
heeft een bloemrijke geur, jasmijn, de wijn is volstrekt zuiver en heel hoog in
de zuren, lang nahangend en de neus belooft net iets meer dan de smaak
waarmaakt. We proeven Sylvaner vom Rotliegenden 2013 van Lisa Bunn
(Rheinhessen). 

Dan volgt een
serie met drie witte wijnen, die we twee aan een proeven.Als er één
kenmerk is waar deskundigen het over eens zijn, wat betreft mineraliteit, dan
is het over wijnen met ziltigheid (zout). Dát proef ik in de eerste witte wijn,
ik denk ook meteen aan Muscadet, maar het is Pagos del Galir-Godello 2013: hele
strakke wijn, goede zuren, zuiver-neutraal. Paul ruikt rokerig spek en perzik.
De Grüner Veltliner 2013 van Jurschitsch komt uit Kamptal en de druiven zijn
gegroeid op löss. Hier ruik ik warempel wat vuursteen, de wijn heeft hoge zuren
en is wat minder toegeeflijk dan de Godello. De derde wijn is de Weissburgunder
2010 van Oekonomierat Rebholz uit de Pfalz
, met druiven op Muschalkalk. Toos
roemt de wijn als elegant en verfijnd, zuiver en bloemig. De heel expressieve
neus biedt ananas en passiefruit associaties. Goed concentraat en zuiver in de
smaak, met ananas. Fijn glas. 

In de blind
geschonken tweede serie witte wijnen krijgen we drie totaal verschillende
wijnen in het glas. Toch blijken later de eerste twee Soave wijnen, de derde
wijn is een Chablis Premier Cru. 

Monte
Fiorentine 2013 Soave Classico Ca Rugate

Hartendiefje
van Hans. Zwoele geur met honingimpressie en passiefruit. Buxus. Citrus in de
smaak én jawel, een zekere aardsheid. Nello prijst het bittertje, Claartje
determineert lychees, Jaap proeft een klein restzoetje en ziet grote
mogelijkheden voor deze wijn bij de maaltijd. 

Calvarino
2012 Soave Classico Pieropan

Bij deze wijn
val ik voor de geur: bedwelmend breed en schitterend geparfumeerd (voor wie
daarvan houdt) sappige en strenge smaak. Jaap noemt de wijn licht oxydatief en
benoemt drop en kauwgum. Nello prijst de zachte zuurgraad van deze aromatische
wijn. 

Chablis
Premier Cru Montmains 2013 Droin

Strakke en
mooie wijn. Hier ruik ik nu overduidelijk vuursteen en mineralen. Jaap noemt
buxus, gebrande toast en mint. Nello benoemt boter, net als Paul die de wijn
bovendien als rijk betitelt. 

In de
volgende serie twee verschillende rieslings. 

Siefersheimer
Riesling Vom Porphyr 2011 Wagner Stempel Rheinhessen

Zuivere wijn,
waar mineraliteit goed tot uitdrukking komt. Petrol in de neus, een piepkleine
rubberassociatie, veel aardsheid. Gerard ruikt honing, noemt de wijn goed in
balans. Berry is onder de indruk van het spel in de wijn tussen zoet en zuren,
hij benoemt floraliteit en leisteen. Citrus en prettige zuren. 

Kupfergrube
2009 Schäfer- Fröhlich Nahe

Een delicate
wijn, zegt Nello. Een stinkertje in de geur, stallucht, zegt Berry. Gerard
benoemt honing en gôute de petrol, stevige bitters. Ik ruik vuursteen, mild
passiefruit in de geur, drop. Supermooi glas wijn. 

Ook de rode
serie bestaat uit wijnen van druiven van bijzonder terroir. 

Bourgueil
2011 ‘Les Quartiers’ Yannick Amirault

Hartendiefje
van Hans. Een wijngaard van 1,5 ha. met wijnstokken van 45 jaar oud, kalkbodem.
Maceration van druiven van vier weken, beperkt rendement van 30 hl/ha, dertig
maanden houtrijping. Henk benoemt kersen. De wijn is nu veel te jong, belooft
veel. Heeft wat chocolade in de smaak. Ik vind de wijn ook een vervelend
zuurtje hebben. Mogelijk gaat dat weg bij rijpen. Yannick Amirault staat bekend
als een van de beste wijnboeren van Bourgueil.

Spätburgunder
2012 Blauschieffer Meyer-Näkl

Een op het
oog ontwikkelde kleur, je denkt meteen aan pinot of nebbiolo. Geraniums in de
geur, heel expressief. Dat is een florale maar ongewenste geur, in rode wijnen
zetten melkzuurbacteriën sorbinezuur om in een stof die de onaangename geur van
geranium geeft. Sorbinezuur is een conserveringsmiddel dat wordt gebruikt om
bij wijnen met restzoet nagisting te voorkomen. Deze wijn staat perfect in deze
proeverij: ik ruik aardsheid in het kwadraat. Hij mist in eerste instantie wat
charme, maar die komt met lucht wel. Een hele mooi brede geur. Henk ruikt een
pepertje en rode bessen. 

Porphyr
Lagrein 2011 Cantina Terlan Alto Adige

Deze wijn is
op zijn best een jaar of zes na de oogst, geeft het wijnhuis aan. De druiven
worden met de hand geoogst en daarna streng geselecteerd, de opbrengst is 42
ha/hl., de wijn rijpt 18 maanden op fusten, waarvan eenderde nieuw. Porphyr is
de keiharde steen in de rotsachtige grond waar de druivenstokken in staan.
Claartje noemt de wijn ‘heerlijk’ en benoemt vanille en drop. Henk noemt de
wijn evenwichtig met bessen en vanille, mooi hout. Mijn aantekeningen:
diepdonkere kleur (je denkt meteen aan Cahors en Madiran), wow wat een
geweldige geur: edel en rijk. Vanille duidt op de houtopvoeding, een hele fijne
wijn. 

De
uitdrinkers zijn niet de minste wijnen, de curieuze El Grifo 2007 van Malvasia
druiven uit Lanzarotte komt met twee *-sterren in mijn aantekenboekje. Ik denk
eerst aan Jura en de Savagnin druif, door de oxydatieve geur, op de tong proeft
de wijn briljant: geweldig mooie balansen volstrekt harmonieus. De Halenberg
2009 Auslese van Emrich-Schönleber
uit de Nahe drinken we veel te jong. De neus
heeft iets van selderij, apart. De smaak heeft een prachtig spel tussen zoet en
zuur en een excellente balans. 

Een zekerheid
bij een degelijk wetenschappelijk onderzoek is dat er de aanbeveling in staat
wát je nog meer moet onderzoeken. Ik hoop dat deze mineralen proeverij gevolgd
gaat worden door nieuwe mineralen proeverijen in de komende seizoenen. Bedankt
Hans.

Toos Dusee, proefkampioen met glans
By in ,

Toos Dusee, proefkampioen met glans

De eerste blindproefwedstrijd “Grand Prix Brabantse
Wijnsocieteit” is met glans gewonnen door Toos Dusee. Dat is ongelofelijk knap
en een dikke felicitatie waard. We proefden vijf witte wijnen blind en vijf
rode wijnen blind. De deelnemers geven respectievelijk aan: land 5 punten,
druif 5 punten, streek 2 punten, AOC/DOC 2 punten, jaar 1 punt en producent 1
punt. Anders dan in de afgelopen 22 jaar krijgen de deelnemers nu hints. Tot nu
toe kwamen de wijnen altijd uit Frankrijk, nu voortaan uit Frankrijk, Italië of
Spanje. 

Maakt dat dan veel verschil, vraagt de lezer zich af? Nou
dat vroeg de webmaster zich ook af en hij ging op onderzoek uit. Hij nam de
Wijnatlas van Hugh Johnson en telde de Franse pagina’s. Honderd. En hij telde
natuurlijk de Italiaanse en Spaanse pagina’s, respectievelijk 32 en 14, dus we
heb ben 46 pagina’s méér oefen- en studiestof. Dan de druivensoorten.
Natuurlijk: er zijn tien bekende witte en tien rode druivensoorten in
Frankrijk, maar de keuze is reuze, zeker zo’n 65 soorten, waaronder curieuze
zoals bourboulenc, clairette of jacquere. Wel beste lezer, daar komen er 30 uit
Spanje bij en 80 uit Italië. Honderd-en-tien-meer! Niet alleen bekende zoals
tempranillo en sangiovese. Nee, ook druiven zoals bobal en xarel-lo. En uit
Italië de aglianico en arneis. De wedstrijd was altijd al een schier
onmogelijke opgave, wie nu wint heeft een kus gehad van Dyonisus en een knuffel
van Appollo. Toos Dusee wint met een straatlengte voorsprong met 68 punten,
Peter van den Besselaar eindigt tweede met 56 punten en Rob van Ginneken derde
met 55 punten. Noël komt één punt tekort voor een plaats op het erepodium en
Berry komt 5 punten tekort.

Witte wijnen

Mooie eerste wijn, een hersenbreker. Flink goudkleurig,
bloemrijk maar ingetogen, sappige zuren en best verfijnd. De Rias Baixas 2010
van Codax, gemaakt van albariño. De tweede wijn is een cadeautje, Menetou Salon
2010 van Etienne de Loury. In de generale repetitie dronken we deze sauvignon
blanc ook. De derde wijn laat zich maar moeilijk thuisbrengen: bleke kleur,
schraal en strak, later bloemetjes, hoog in de bitters, ook sappig en zuurtje
in de afdronk. Bij door- en door-ruiken ook wat caramel in de geur: Roero
Arneis 2012 van Giovanni Almondo. De vierde wijn is duidelijk houtgelagerd maar
heeft nauwelijks geur en een tikje alcoholische smaak, enorm lastig thuis te
brengen. Verdicchio is de druif van Castelli di Jesi 2011 Monarco. De vijfde
wijn is de mooiste witte wijn, zéér bloemrijk, rondeur en veel elegantie, vet
en krachtig, een heel mooi glas: Saint Joseph 2013 Yves Cuilleron, gemaakt van
marsanne.

Rode wijnen

De eerste rode wijn is mischien wel herkenbaar als Spaans:
kruidig, mocca, cacao, breed uitwaaierend, stevige smaak, veel bitters en heel
harmonieus. Het blijkt een tien jaar oude Rioja van Valdemar, alleen… gemaakt
van de graciano druif. Tja, proef dat maar eens. De tweede wijn is een
hersenbreker: open geur, kreupelhout, meer ingetogen dan de eerste wijn.
Strenger ook, maar tegelijkertijd doet de zachte aandronk, rondeur en goede
zuren denken aan merlot. Dat klopt: de wijn is gemaakt van merlot en cabernet
sauvignon. Het is de topcuvee Moulin des Dames 2005 van Tour des Gendres uit
Bergerac. De derde wijn is mooooi: de lichtste kleur, kersen in de aangename
geur, sappig en mooi uitgerijpt, geweldige balans. Veel proevers denken door de
lichte kleur aan nebbiolo, maar het is sangiovese. Brunello di Montalcino 2005
van Banfi. De vierde wijn heeft een sangiovese geur, kreupelhout en goede
balans. Het blijkt een aglianico: Taurasi 2009 van Feudi San Gregorio. De
laatste rode wijn is wat mij betreft de ster van de avond: zéér expressieve
geur, vol en vrolijk makend mooi! Rood fruit met een hele lichte structuur. We
proeven Saint Joseph 2010, maar nu rood, van syrah en gemaakt door Georges
Vernay.

Nello Pischedda heeft een mooie wedstrijdproeverij
gemaakt. Als dubbelkampioen (van onze wedstrijd én de Grand Prix Saint Hubert)
staat hij aan de basis van vernieuwing met dit concept. Bedankt Nello.

Toos torent boven alle proevers uit
By in ,

Toos torent boven alle proevers uit

Overleggen wat in het glas zat… na de witte wijnen

Voor het eerst sinds het instellen van de proefwedstrijd
gaat het anders. Daarom hebben we een heuse generale repetitie. Proefkampioen
Nello Pischedda maakte een mooie line-up én voorspelt wie hoog gaat eindigen. Het klopt.
Toos torent boven alle proevers uit. Met mooie scores van ervaren leden als
Berry, Kees en Paul. En uitstekende scores van recentere leden als Jaap en
Willem Jan. 

Op papier ziet de wedstrijd er prima uit, moet te doen
zijn, denk je dan. In werkelijkheid maakt de toevoeging van Spaanse en
Italiaanse wijn (naast Franse) de wedstrijd duivels moeilijk. Maar niet
gezeurd, want we krijgen voortaan hints – hetzelfde principe als bij de Prix
Saint Hubert. We proefden blind: Franse sauvignon blanc, Italiaanse riesling,
Franse chardonnay, Italiaanse inzolia/sauvignon, Spaanse macabeu/chardonnay, en
dan rood: Italiaanse nebbiolo, Italiaanse Montepulciano d’Abruzzo, Italiaanse
Aglianico, Franse grenache/mourvedre, Spaanse tempranillo. Verder had de
generale repetitie alles wat de wedstrijd leuk maakt. Je krijgt op je kop als
je spiekt of zelfs maar de smartphone aanraakt. Je mag na het invullen op de
gang gaan speculeren met lotgenoten. Vooraf wisselen we van gedachten over het
niveau van ons proefgezelschap. Met de klasseringen bij de Prix in gedachten,
luidt de conclusie: we proeven op Champions League niveau. Een mooie gedachte.
Alleen voel ik zelf na de Generale Repetitie meer verwantschap met clubs als ADO Den
Haag en Excelsior. Maar ach, wie weet is dat na volgende week weer anders. Zonder andere wijnen tekort te doen, een beschrijving van
twee mooie en authentieke wijnen. 

Menetou Salon 2012, Etienne de Loury

Zéér true to type. En daarmee is de eerste wijn in de
proeverij een ‘weggevertje’ zoals de eerste vraag bij Twee voor Twaalf ook
altijd wel te doen is. Expressieve geur met buxus en passiefruit. Goede zuren
in de ranke wijn. Fijn glas uit de Loire streek. 

Pesquera 2011, Ribera del Duero

Donkere kleur, nog paars. Een fris kruidige maar
tegelijkertijd heel rijke geur. Leuk glas wijn met veel bessen/kersen.

Riesling Kabinett en Spätlese, eerst het zuur, dan het zoet (en vice versa)
By in ,

Riesling Kabinett en Spätlese, eerst het zuur, dan het zoet (en vice versa)

Piesporter Goldtropfchen, adembenemend

Hans
Lodewijkx maakt zijn reputatie waar met een proeverij van Riesling Kabinett en
Spätlese. Véél flessen. En ook origineel omdat we tussentijds al aan een kaasplankje gaan, met goede
reden zo blijkt.Ik tel dertien wijnen uit de Moezel, en ook
een fles uit respectievelijk Pfalz, Rheingau en Rheinhessen. Gelukkig allemaal met hele lage alcoholpercentages. Hans kent de
wijnen, zo blijkt uit een uitgekiende line up. Dan eens een serie waarin de
zuren prominent zijn, dan een serie waarin het zoet beter naar voren komt.  Frapperend is dat de proeverij feitelijk een
goed beeld geeft van de wijnhuizen. 

 

Jos
Christoffel Jr. maakt wijnen met een klein stinkertje in geur, ‘old school’ en
door die geur vaak herkenbaar. Weisser-Künstler maakt gebalanceerde wijnen,
heel zuiver. A.J. Adam maakt expressieve wijnen met een schitterende geur; we
filosoferen over de gisten die hij gebruikt. Julian Haart maakt wijnen met goed
concentraat. Reinholt Haart maakt loupezuivere wijnen met op zijn best veel
elegantie. Ieder van de wijnen die op tafel staan, kunnen veel plezier geven.
Naast elkaar geproefd gaan kleine nuances belangrijk worden. We hebben deze
wijn niet geblindeerd geproefd.

Selectie
Kabinett

Dhroner
Hofberg 2012 Riesling Kabinett A.J. Adam

De mooiste
Moezel Kabinett die op tafel staat. Hartendiefje van Hans. Mooi geelgoud, zeer
expressieve geur, bloemig, peer en meloen. De geur is werkelijk grote klasse.
De smaakt heeft een hoge zuurgraad. Fijne wijn, dit is wat Duitse wijn vermag!

Schubertslay
2010 Riesling Kabinett Julian Haart

Licht
bloemige geur met ook wat mineralen. De smaak is net even ‘liebliger’ dan de
Kabinett van Adam, lekker perensapje in de smaak, erg mooie smaak, de wijn
blijft – altijd een goed teken – lang nahangen.

Piesporter
Goldtropfchen 2010 1er Lage, Riesling Kabinett, Reinhold Haart

Geur met wat
laurierdrop associatie, een klein stinkertje (zwavel?), heel hoge zuurgraad,
zuivere wijn, goed nahangend. Een belofte voor de komende jaren. 

Selectie
Spätlese

Enkircher-Ellergrub
2010 Riesling Spätlese, Weisser Künstler

Heel zuivere
wijn met aangename balans, viooltjes in de geur en romiger dan de Christoffel
Jr. Spätlese. 

Rüdesheimer
Berg Rotland 2009 Riesling Spätlese Leitz

Deze wijn
maakt indruk door zijn gelaagdheid. Hartendiefje van Hans. Claartje ruikt
petrol en stroop, Berry mineralen en citroenlikeur, Toos perzik en Nello prijst
het delicate karakter van deze wijn. Ik ruik roomboter, heerlijke romige geur,
stevige smaak met goede balans.

Dhroner
Hofberg 2012 Riesling Spätlese, A.J. Adam

Heerlijk
expressieve geur met mint associaties. Nello benoemt de wijn als mineralig en
wat zout, veel elegantie en verfijning. Hap Sap wijn met een geweldige balans,
je proeft éérst het zoet en dan pas de zuren. Schitterend glas. 

Piesporter
Goldtropfchen 2004 Reinhold Haart, 1er Lage, Spätlese

Hier proeven
we hoe een gerijpte spätlese proeft. Ik ruik hooi en bloemen in de mooie geur,
de wijn heeft een goede balans en een scherp aanwezig bittertje. Willen Jan
determineert honing en caramel, Berry ruikt vooral perzik en een botytristoon.
Schitterende wijngaard (zie foto) en goed om ons te realiseren dat een dikke
eeuw geleden deze wijn op hetzelfde niveau werden gewaardeerd dan bijvoorbeeld
Bordeaux Grand Crus. In dat licht bezien zijn deze flessen nu zeer koopwaardig. 

Bijzondere
tussen- en uitdrinker

Piesporter
Goldtropfchen 2011 Grosses Gewachs Trocken 1er Lage, Reinhold Haart

Een hele
moeilijke positie heeft deze wijn, na het geweld van kabinett en spätlese. We
nuttigen tussentijds al wat kazen en ‘spoelen’ de mond schoon. Hans mist zelf
wat fruit in de wijn. Ik vind de geur bescheiden, goede balans, wel verfijning
maar weinig charme. Nello roemt de perzikimpressie in de neus en de fraaie
bitters, zijn conclusie: een hele leuke wijn. Just benoemt de wijn als een
fruitcocktail met appel, perzik en ambrikoos. Hij ruikt ook amandel en proeft
ananas. 

Piesporter
Goldtropfchen 2010 1er Lage Auslese, Reinhold Haart

Hier mag je
mij voor wakker maken. Nu, over tien jaar en ook over twintig jaar, want ik
denk dat deze wijn zo’n beetje het eeuwige leven moet hebben. G e w e l d i g e
riesling. Amandel en botytris in de geur, perfecte balans en ongelofelijk veel
zuren. Elegantie ten top. Schitterend. 

Leerzame en
fijne proeverij.

Altijd aantrekkelijke wijnen uit Alto Adige
By in ,

Altijd aantrekkelijke wijnen uit Alto Adige

Het is er
mooi. De bussen en treinen rijden er op tijd. In sommige delen spreken ze geen
Italiaans. Zomaar drie losse opmerkingen die ik hoorde bij de proeverij Alto
Adige/Südtirol van Claartje Grielis. De meest Noordelijke provincie van Italië
en het zuidelijke gedeelte van de streek Tirol. De hoofdstad is Bolzano, er
wonen iets meer dan 500.000 inwoners. Tweederde van de bevolking spreekt Duits.
Het gebied ligt in de Dolomieten en is bergachtig. We proeven wijn van domeinen
die Claartje zelf heeft bezocht, dat geeft altijd een bijzondere dimensie en is
vertrouwenwekkend. 

 

We zetten de
mond naar wijn met een prettig zuivere Pinot Blanco 2013 van Prey, Castell
Salleg. De Gewürztraminer 2013 van Peter Sölva is vrolijk; de druif wordt
herkend. Karaktervolle wijn met mineralen. Eric ruikt lychees (Berry: dan is
het 95% zeker dat het gewürztraminer is), gedroogd fruit en eucalyptus. Hij
proeft bitterkoekjes en mandarijn. 

Nova Domus
2012 Riserva Cantina Terlan

De wijn is
gemaakt van 60% Pinot Blanco, 30% Chardonnay en 10% Sauvignon. Ik ruik
honingmeloen en ook wat honingimpressie in de geur. Viefe wijn, strak en
fruitig. Eric denkt meteen aan houtgelagerde Chardonnay en dat klopt. De helft
van de wijn is opgevoed op houten cuvees en de helft op houten vaten. Cees
benoemt hazelnoot, tropisch fruit en papaya. De opbrengst van deze wijn is 42
hl/ha. Fraai. 

In de serie
lichte wijnen heb ik meteen een zwak voor de St. Magdalener 2013 van Cantina
Terlan. 85% Schiava en 15% Lagrein. Heel licht van kleur, aardbei in de geur,
lekker! De geur vervliegt wel snel, terwijl de smaak blijft nahangen. 

Amistar Cuvee
Rosse 2012 Peter Sölva

Merlot,
Cabernet Sauvignon, Lagrein, 5% Cabernet Franc 5% Petit Verdot. Een verrassend
lekkere wijn, zegt Noël, evolutie in de kleur, mint in de geur, wat leer en een
mooie aanzet. Mijn aantekeningen: kruidig, licht kreupelhout, kleine neus,
sappige smaak met goede zuren. 

Cassiano 2012
Manicor

Merlot (50%),
cabernet franc (30%) en ieder 5% van cabernet sauvignon, petit verdot,
tempranillo en syrah. Hartendiefje van Claartje. Paarse rand. Mooie zwoele
geur, morelkers en pruimen, zoethout, na het ruiken schrijf ik meteen twee
*-sterren bij mijn aantekeningen. De smaak doet me denken aan jam van vier
soorten zomerfruit, een licht zoetje, een echte charmeur, hangt ook lang na.
Wildwijn. Twan ruikt chocolade, Noël geweekte pruimen, Nello rozemarijn en
eucalyptus. 

Krafuss Pinot
Noir 2010 Aloïs Lageder

Hartendiefje
van Claartje. Toos benoemt drop, leer, kers en laurier. De wijn is goed in
balans, sappig en elegant, aldus Toos. Ik vind deze fraaie wijn dé wijn van de
proeverij: zacht verfijnde geur met rozen en kruidkoek, licht kruidnagel, vief.
Doorzichtige kleur met tuilé rand. Veel rondeur en finesse, vrouwelijke wijn.
Erg fraai. 

Löwengang
2010 Aloïs Lageder

Oók
verschrikkelijk mooi. Maar deze wijn is meer rustiek, zegt Toos. Deze wijn van
Cabernet Sauvignon heefteen donkere kleur, sjepdrop en laurier in de geur. Pure
chocolade. Meer kracht. Bittertje. Een recht voor zijn raap wijn, voor bij
herfstige stoofpotjes. En Lente stoofpotjes natuurlijk. Dat mag ook. 

Wijndomein Manincor

Le Petit 2012
Manincor

Adembenemend
mooie wijn van petit manseng. Een wow-wijn, zegt Gerard. Twan benoemt rabarber,
ik ruik en denk: inderdaad! Paul benoemt edele rotting, banaan en marsepein. Mijn
aantekeningen: perzik, ananas, een duidelijks stinkertje dat ik associeer met
pourriture noble/edele rotting. Geweldige balans. 

Mooie
proeverij, ik neem me voor om Alto Adige op mijn bucket list te zetten. Ik wil
er gewoon eens naar toe. Want het is genieten daar.  

Tureluus van Toscane
By in ,

Tureluus van Toscane

Twan
Vermeulen brengt een serie Toscaanse wijnen op tafel. Het is een leerzame
avond, in verschillende opzichten, maar niet vanwege de kwaliteit die op tafel staat. De voorbereidingen voor het oorspronkelijke
thema blijken wat zwaarder dan gedacht. Een proeverij voorbereiden vergt toch
snel enkele weken (soms maanden): wat inlezen, het thema uitwerken, bij
verschillende importeurs en slijters de wijnen aanschaffen, en natuurlijk de
voorpret: het proeven. Om daarna af te ronden met het samenstellen van de
documentatie. Deze proeverij is door de tijddruk uit nood geboren.  

Bianco ‘Costa
di Giulia’ 2012, Michelle Satta

Licht frivole
neus, ik ruik viooltjes. Lekker frisse wijn met een zeer hoge zuurgraad, ik
vind het een type Muscadet wijn. Hartendief van Twan. Alles zit erop en eraan,
zegt Paul over deze wijn uit Bolgheri.

Bolgheri
Rosso 2012, Michelle Satta

Violetrand,
zegt Noël, framboos in de neus, pruimen, modern gemaakt. Mijn aantekeningen:
frisse wijn, licht. Rood zomerfruit in de geur, Viefe wijn met hoge zuurgraad.
Bosbessen impressie in de smaak, eenvoudige wijn. 

Een Toscana
Rosso ‘Cavaliere’ 2006 kan me niet bekoren. De mond trekt samen van de wijn,
die enkelvoudig is en diepte en gelaagdheid mist. Zowel de witte als rosé wijn
van Massa Vecchia vallen tegen, de witte doet denken aan cider, de rosé wijn
mist charme. Dat patroon zet zich door, zonde. Beide Chianti wijnen maken geen
enkele indruk. Twee Siciliaanse wijnen zijn op de lijst gekomen omdat ze worden
gemaakt in Siena. De Tenuta di Aglaea Etna Rosso ‘Thalia’ 2013 heeft bescheiden
rood fruit in de neus met aardbeitjes en steeds meer caramel naarmate de wijn
meer lucht krijgt. De hogere cuvee ruikt vies, naar oud frituurvet en oud
karton. 

La Serena, Rosso
di Montalcino 2012
    

Deze wijn
maakt me enthousiast: leer, tabak, later ook rozen in de geur. De wijn is
volstrekt zuiver, een kruidige en volle smaak, een stevige meneer. Gek genoeg
maakt de dubbel zo kostbare Brunello di Montalcino 2008 van hetzelfde huis
helemaal geen speciale gevoelens bij mij los: tabak in de geur, harmonieuze
smaak, maar géén wow-wijn, of een wijn waar je bij denkt: hap sap!
Zin in een volgende slok.

We worden dus
tureluus van Toscane in deze proeverij; omdat er zoveel wijnen op tafel staan
die niet voldoet aan de verwachtingen, zelfs fout zijn. Het is een zoekplaatje
wáár de reden ligt. Volgens de biodynamische kalender was het een worteldag. Wie erin gelooft, heeft daar een reden te pakken. Deze
proeverij is van één leverancier, die het gestelde vertrouwen beschaamt. Het
bevestigt onze ervaring dat een proeverij het best kan worden samengesteld uit
wijnen van verschillende leveranciers.    

Rustiek of elegant?  Wel een goede vraag, maar niet om te determineren
By in ,

Rustiek of elegant? Wel een goede vraag, maar niet om te determineren

Handmatige selectie bij Château La Reyne in Cahors

Blindproeven
om wijnen te determineren is steeds moeilijker geworden. De technologie helpt
wijnmakers om steeds betere wijnen te maken. Binnen een herkomstgebied hebben
wijnen vaak niet één dominante smaakstijl, maar komen verschillende stijlen
voor. Een Saumur Champigny uit de Loire kan een uiterst fruitige en frivole
wijn zijn om binnen een, twee jaar te drinken; er zijn ook Saumur Champigny
wijnen die jong ontoegankelijk zijn en pas na vijf à zeven jaar hun charmes
gaan tonen. Peter van den Besselaar nam een indeling uit het boek Smaak van
Peter Klosse als uitgangspunt voor een proeverij rustiek of elegant? De
rustieke wijnen kenmerken zich door een groffe structuur, terwijl de elegante
wijnen een verfijnde structuur hebben. Proeven 
we dat terug? 

Hij
selecteerde wijnen die rustiek zouden moeten zijn, van malbec, grenache,
carignan en mourvedre:

Château la
Reyne 1998 Cahors

Château la
Reyne 2003 Cahors                                          

Château
Raspail 2010 Gigondas                             

Mas Belles
Eaux 2010 IGP de Caux Languedoc

Mas de Martin
2010 Ecce Vino Languedoc              
          

Daarnaast
proeven we blind wijnen die elegant moeten zijn, van merendeels cabernet
sauvignon, cabernet franc en sangiovese.

Château
Sociando Mallet 1990 Haut Medoc                      

Château
Gloria 2003 Saint Julien                            

Frederic
Mabileau Saint Nicolas de Bourgueil 2005 Cuvee Eclipse

Tenuta Il
Pallazo 2010 Chianti Riserva                                

Na de onthulling
van de flesen blijkt dat de vijftien proevers dezelfde wijn, Château La Reyne
Cuvee Excellence, van 100% malbec zowel de meest rustieke als de meest elegante
wijn noemen. Volgens de theorie kan dat niet, maar het gebeurt dus wel.
Ook de
tweede plaats in de Top 3 elegante wijnen gaat naar een wijn die rustiek zou
moeten zijn: Mas Belles, gemaakt van 100% carignan. De elegant bedoelde Saint
Nicolas de Bourgueil van 100% cabernet franc komt bij de meest rustieke wijnen
van de avond, volgens de proevers. Conclusie: er bestaat geen collectief gevoel
bij de proevers over de terminologie.

Top 3
Rustieke wijnen volgens de proevers

14 pr   Château la Reyne 2003 Cahors                                          

11 pr   Mas de Martin 2010 Ecce Vino Languedoc Gres
de Montpellier

11 pr   Frederic Mabileau Saint Nicolas de Bourgueil
2005 Eclipse

Top 3
Elegante wijnen volgens de proevers

11 pr   Château la Reyne 1998 Cahors

10 pr   Mas Belles Eaux 2010 IGP de Caux Languedoc

8 pr     Tenuta Il Pallazo 2010 Chianti
Riserva                                

Château
Gloria 2003 Saint Julien

Voor mij de
mooiste wijn van de avond, hartendief! Willem Jan benoemt een dakpannenbruine
kleur, laurier en andere kruiden in de geur, chocolade, koffie en kersen, goede
balans. Je blijft graag aan deze wijn ruiken, zegt Noël. Heerlijk complex, een
wow-wijn, zegt Gerard, die de wijn onder meer kwalificeert met zwart fruit,
stevige bitters. Mijn aantekeningen: cederhout in de neus, voornaam, zwarte
kersen en lichte stalimpressie. Sappige wijn, elegant. 

Château La
Reyne, Cuvee Excellence, Cahors

Martijn krabt
zich nog eens achter de oren, na het blindproeven van de 1998, die hij aanzag
voor een jonge Spaanse wijn, met wat leer in de geur. Henk benoemt een neus met
mest, smaak met bessen, oordeelt de zuren aan de hoge kant. De wijn is op
dronk, sappig en heeft mooie kruiden en mocca in de geur. Na de proeverij
blijkt dat deze 17 jaar oude wijn als meest elegant wordt gezien.

De 2003 heeft
een ongekend laag rendement van 10hl/ha. Rijke neus met chocolade en kersen,
vrij strakke smaak. Werd door de proevers wel herkend als malbec, maar dan in
de nieuwe wereld geplaatst. Deze wijn is de meest rustieke van de proeverij, is
het oordeel. Paardenstal, as en paprika in de geur, zegt Willem Jan, die de
wijn als grof betitelt, kersen en paprika proeft. 

Domaine
Frederic Mabileau 2005 Saint Nicolas de Bourgueil, cuvee Eclipse

Martijn
benoemt drop en laurier, Kees laurier, jodium en fris fruit. Een complexe wijn,
zegt Kees. Alle proevers geven de voorkeur aan de Mas de Martin 2010 Ecce Vino
van 100% mourvedre, die ernaast staat, waar deze Loirewijn is gemaakt van 100%
cabernet franc. Peter noemt de wijn een van de parels uit zijn kelder, hij
geeft er de voorkeur aan boven de Languedoc wijn. Vuursteen en mineralen in de
geur, koffie en espresso, een lichte stallucht. Goed concentraat en rondeur.

Château Raspail
2010 Gigondas

Eric benoemt
leer in de geur, een zachte smaak, de wijn zorgt voor tandplak. Lekker, is zijn
eindoordeel. Just benoemt cacao en koffie in de zwoele geur, pure chocolade en
kersen. Wat zwarte bessen. Rob noemt deze wijn dé wijn van de avond. De wijn
heeft duidelijk nog toekomst door de aanwezige tannines. Kersen in de smaak,
hap sap concentraat, veel rondeur in de mond. Een frisse afdronk. 

De vraag of
een wijn elegant of rustiek is, is een valide vraag maar helpt ons niet bij het
determineren van de wijnen. Toch even navraag gedaan bij Peter Klosse, die zo
aardig was om snel te reageren. “Het heersende denken gaat over smaakstijlen en
ik heb regelmatig betoogd dat je niet moet kijken naar rassen of herkomst, maar
naar het uiteindelijke resultaat: wat er in het glas zit of op een bord ligt. Al
bij het schrijven van het boek Smaak bleek dat de termen rustiek en elegant
niet echt bruikbaar zijn omdat de termen door mensen heel verschillend
geïnterpreteerd worden.”
Waarvan akte. We zullen bij het perfectioneren van ons
proefvermogen beter terugvallen op de smaakstijlen.

Wijn en spijs bij Au Bon Laboureur – Studiereis (6)
By in ,

Wijn en spijs bij Au Bon Laboureur – Studiereis (6)

De wetenschap dat je na het diner niet meer hoeft te rijden, maar met enkele voetstappen in je bed kunt rollen, maken de diners in Au Bon Laboureur heel prettig. Veel instemmend gemompel als de borden op tafel komen, schilderijtjes. En gelukzalig gehum als de eerste happen zijn genomen. De kreeftconsomme met garnalen, kleine coquilles, zeeduivel en champignons is goddelijk. De kalfsschenkel terrine en eendenlever, kool en zoete aardappelen salade met sesam-soja dressing (foto) memorabel. Een verslag van de studiereis is niet compleet zonder een opsomming van de wijnen.

Het restaurant heeft een uitstekende wijnkaart, waar wij de volgende wijnen van genoten:

TripleZero, La Taille aux Loups, Jacky Blot

Dit is de huisbubbel van Loire kenner Jim Budd, de pétillant wordt gemaakt van wijn die niet is gechaptaliseerd, waar geen suiker aan wordt toegevoegd en evenmin liqueur d’éxpedition, waardoor vaak het zoetje ontstaat dat karakteristiek is voor de grote merken Cremants de Loire. Géén zoetimpressie in deze bubbel. De wijn is loupezuiver en strak. Grappig marketing detail: een fluwelen etiket.

Quartz 2006 Les Cailloux du Paradis, Claude Courtois

Kent u de wijn? Vraagt de sommelier en er breekt een lach door als het antwoord bevestigend is. 100% sauvignon met heel laag rendement geoogst. Claude Courtois is een cult vigneron met even grote tegenstanders als medestanders. Hij maakt natuurlijke wijnen. Deze wijn is heel evenwichtig en een bewijs dat goede sauvignon blanc zeker kan rijpen.

Domaine de la Butte 2013 Bourgueil Le Pied de la Butte

Topwijnmaker Jacky Blot heeft twee domeinen in de Loire, dit is het domein waar hij aantrekkelijke rode wijnen maakt.

Domaine Huet 2012 Vouvray Le Mont sec

Topdomein met raszuivere wijnen die ook mooi mineralig zijn.

Menetou Salon 2013 Isabelle et Pierre Clément, Chatenoy 

Dit is een wijn van sauvignon om heel vrolijk van te worden. Goede wijnmakers kunnen in lastige jaren toch uitstekende wijnen maken.

Chinon 2010 Les Charmes, Charles Joquet

De grote naam van Chinon, wijn uit rijk jaar.

Vouvray Moelleux 2002, Domaine du Clos Naudin

Dertien jaar oude wijn, die we ter afsluiting heben genoten. Aanrader van de sommelier. Een wijn om bij te reflecteren en mediteren. Niet superzoet, maar goede balans met zuren.

Proefnotities van ons bezoek aan Ampelidae – Studiereis (5)
By in ,

Proefnotities van ons bezoek aan Ampelidae – Studiereis (5)

Didier Dupuis

Marigny Neuf Sauvignon 2014

Mooie expressieve neus met vuursteen, typerende brandnetelgeur, frisse smaak met goede zuren, de wijn zit pas net op fles. De wijn wordt al tien jaar met een schroefdop gebotteld, een dop met microgaatjes in de hals waardoor de wijn toch kan  ontwikkelen.

Marigny Neuf Chardonnay 2014

Bescheiden wijn met lichte chardonnay toets, minder nerveus en sprekend dan de sauvignon. Vrij eenvoudig.

Brochet Fie Gris 2013

Fie Gris is een bijzondere versie van de sauvignon. De geur is rijjker, de smaak iets zachter en ronder dan de sauvignon. Mooi glas.

Brochet SauvignonBlanc 2014 Pointe de doux

Brochet staat open voor experimenten. Dit is een glas wijn met wat restzoet, waarbij monsieur Dupuis vertelde dat de grens tussen wat we als zoet en net niet zoet ervaren heel smal is. Met 6 gram restsuiker proeft de wijn niet zoet, bij 8 grams restsuiker wel. Deze sauvignon is net even expressiever en lijkt me een bijzonder geschikt glas bij de aziatische keuken.

Ampelidae Le S 2010

Sauvignon die 13 maanden heeft gerijpt op (merendeels oud) hout. Een heel harmonieuze wijn met een duidelijke boter en vanille toets in de geur. Lang nahangend.

Ampelidae Le C 2010

Ook in deze wijn is een duidelijke houttoets te proeven, goede harmonie, chardonnay krijgt hier kracht. Mineralen in de smaak, heel evenwichtig glas wijn.  

Marigny Neuf 2013 Pinot Noir

We proeven deze wijn na de Alias van pinot noir die helemaal zonder sulfiet is gemaakt. In de Marigny Neuf is weinig sulfiet gebruikt, maar de wijn proeft echt beter, een enorm verschil. Een fraai bouquet met kersen en frambozen, wat mineraal. Dit is een flirt, een hele vrolijke wijn.

Ampelidae PN 1328 2013

Als je zo’n mooie wijn kunt maken in een moeilijk jaar, ben je echt een goede wijnmaker. Een fruitrijk bouquet, steviger dan Marigny Neuf, een harmonieuze smaak. Heel veel finesse.

Ampelidae Le K 2011

De cabernet sauvignon heeft een geur met onmiskenbaar rode biet. Tikje animaal in de smaak, de wijn is ‘aan het puberen’ zegt onze gastheer.

Ampelidae Le K 2012

Deze wijn heeft 16 maanden houtrijping gehad en dat heeft geresulteerd in een sophisticated wijn, heel rijk, evenwichtig en met veel finesse.

We genieten van de wijn met lokale specialiteiten, bloedworst, rilettes, paté, mooie kaasjes. Op het eind van de proeverij komen er heerlijke kleine koekjes op tafel en een fles Quarts de Chaume 2011 van Brochet, goddelijke nectar in volstrekte harmonie. Ampelidae is de moeite van het ontdekken echt waard.

De 'ontdekking' van Ampelidae - Studiereis (4)
By in ,

De 'ontdekking' van Ampelidae - Studiereis (4)

Een generatie terug kon je nog ontdekkingen doen. Er waren geen Nederlandse wijntijdschriften, geen internet. De supermarkten waren voor de afzet van wijn minder belangrijk, de betekenis van de wijnhandelaar/slijter was groter dan nu. Het was de tijd dat wijnliefhebbers zich verenigden, de tijd dat de Brabantse Wijnsociëteit ontstond. Nu weten we véél meer dan toen. Er is een onophoudelijke stroom van wijnboeken. We hebben – gelukkig en fijn! – goede wijntijdschriften. En we krijgen wekelijks digitale nieuwsbrieven met aanbiedingen, aanbiedingen van nieuwe ontdekkingen. Die kun je met een muisklik bestellen. De charme van zélf iets ontdekken is helaas verloren gegaan in de moderne tijd.

Toen ik vorig jaar in Au Bon Laboureur bij het diner een flesje bestelde dat ik niet kende, Ampelidae Le K, had dat duidelijk de instemming van de sommelier. Dat zag je meteen aan zijn gezicht. Na studie van het etiket concludeerde ik dat de wijn uit de Haute Poitou kwam.  Zo’n honderd kilometer zuidelijker dan Chenonceau, net ten noorden van Poirtiers.
Dat is zo’n beetje het hart van Frankrijk; op veel kaarten met wijngebieden staat het gebied niet eens vermeld. De wijn van cabernet sauvignon en cabernet franc beviel zó goed dat we die avond nog besloten om de volgende dag naar het domein te rijden. En na het bezoek dacht ik: dit is een prima bestemming om met wijnvrienden te bezoeken. Hugh Johnson noemt Haute Poitou in zijn Wijngids. Vijf regeltjes. “Dynamische Ampelidae IGP wijnen van Frederic Brochet van 107 hectares plus 93 hectares van een voormalige coöperatie onder contract.”

Het tuintje van de Pinot Noir

Ampelidae ligt buiten alle gevestigde wijngebieden, in een landelijke en ruwe omgeving, goed te typeren als ‘the middle of nowhere’. We worden uitstekend ontvangen door Didier Dupuis in Manoir de Lavauguyo. Didier is een enthousiaste man met Flux de bouche. We beginnen de rondleiding in de wingerd, met ‘grond die van je houdt, als je enkele minuten erdoorheen loopt kleeft die helemaal aan je schoenen.’ Ampelidae heeft zes kleine educatieve tuintjes gemaakt met de planten die je terug kunt proeven in de wijnen, voor iedere druivensoort een. Bij de sauvignon zien we bijvoorbeeld buxus, bij cabernet franc framboos. We dwalen door de middeleeuwse kelder waar het Manoir op is gebouwd. Hier vonden vroeger als we Didier mogen geloven eet- en drinkfestijnen plaats, waar ook beroemde mensen aan deelnamen. Ik hoor de naam van Toulouse Lautrec vallen, maar ook twintigste eeuwers als Brigitte Bardot. Monsieur Dupuis is een goede marketeer! Op Ampelidae worden drie (eigenlijk twee) soorten wijn gemaakt: Marginy-Neuf van sauvignon, cabernet en pinot, toegankelijke en prettige wijnen die niet bewaard hoeft te worden. De Ampelidae wijnen zijn genoemd naar de druif: PN 1328 is de kloon van pinot noir, een voorliefde van wijnmaker Frederic Brochet. Le K cabernet, Le S sauvignon en Le C chardonnay. Prachtige wijnen met houtopvoeding, die beter worden van bewaren.

Frederic Brochet is dol op wijnen van chenin blanc, maar de omgeving is niet geschikt voor deze druif. Tóch maakt hij wijnen van chenin blanc door druiven te kopen en goede afspraken te maken met wijnbouwers in Anjou/Savennieres. Hij maakt onder eigen Brochet label ook hele mooie Coteaux du Layon en Quarts de Chaume. Chaume is één van de twee micro klimaten in Coteaux du Layon met een eigen AC, naast Bonnezeaux. De edelzoete Chaume Premier Cru en Quarts de Chaume zijn zéér de moeite waard en goedgemaakt zeker tien, twintig jaar en langer houdbaar.

Wijnbouwer én wetenschapper Frederic Brochet 

Frederic Brochet maakte op zijn elfde jaar voor het eerst wijn, thuis bij pa. Hij studeerde oenologie aan de Universiteit van Bordeaux en startte direct daarna Ampelidae, op 23 jarige leeftijd in 2000. Hij begon met 0,48 ha en bouwt dat nog steeds uit. Zijn ervaring bevat alle stappen in het wijnmaakproces, van de wijngaard tot de consument. Brochet is gepromoveerd in de wijnbouwkunde en doceert over de psychologie van het wijnproeven aan de universiteiten van Bordeaux, Reims en Bra (Piemonte, Universtiteit van de smaak van de Slow Food beweging).

Hoewel voorbestemd voor een academische carrière, raakt Brochet ontgoocheld door het bureaucratische systeem. “Als je er een pen wilt hebben, moet je een set formulieren invullen.” Ook Bordeaux trekt hem niet: “Bordeaux is een imperium, als je er niet bent geboren, pas je er niet in.” Hij besluit zich helemaal te concentreren op wijnmaken op zijn domein, en geeft daarnaast les aan universiteiten. Tijdens zijn studie bezocht Frederic Wagga Wagga in Australië en raakte onder de indruk. “Ik wil een Frans equivalent maken van Penfold’s, maar dat is in een bekende wijnstreek niet mogelijk”, aldus Brochet.