Categorie: Blogger

De vinologen leermethode
By in ,

De vinologen leermethode

Vinologen
examens zijn multiple choice. Nello Pischedda maakte een multiple choice
proeverij. Die zijn uitermate leerzaam, als de keuzemogelijkheden slim zijn
gemaakt. En laat dat maar aan Nello over. Drie keer neemt hij de in deze
proeverij de deelnemers minzaam bij de neus. Bijvoorbeeld iedereen die de
Brunello di Montalcino 2010 van Castello Banfi denkt te proeven… “Die wijn ligt
nog op fust en kan nog niet gebotteld zijn.” Goedemorgen!

Mooiste witte
wijn

We mogen
kiezen uit a) Rias Baixas 2011 Pazo de Señoras, Albarino druif, b) Viognier
2012 Yves Cuilleron of c) Chardonnay Fontanelle 2012 Castello Banfi. Dat zijn
dus drie verschillende druiven, albarino, viognier of chardonnay, en dat moet
toch te doen zijn, zou je denken. De wijn is gekleurd, heeft een neus van
peren, perzik, aards en met kruidige bloemetjes. Finessevolle neus, vrij hoge
bitters in  de afdronk. Eetwijn is mijn
conclusie. Uiteraard is de discussie hier het interessantste, het leerzaamste,
want waaraan herkennen we… Uiteindelijk blijkt het de Spaanse wijn te zijn,
letter a.

Bordeaux
versus Italië

We mogen
kiezen uit a) Château de Fieuzal 2007, Pessac Leognan, b) Château Moulinet
2006, Pomerol of c) Brunello di Montalcino 2010 van Castello Banfi. Edele en
rijke neus, fantastisch! Kers, kreupelhout en stallucht. Ik hoor ook proevers
laurier, paprika en aardbei benoemen. Rob roemt de gedistingeerde neus. De
smaak is klassiek, met nogal wat bitters in de afdronk. De Italiaanse wijn kan
het niet zijn, dus moet het Pessac Leognan of Pomerol zijn. De Pessac zegt Rob,
want anders is het een slechte Pomerol. Het ís de letter b, Pomerol, maar die
is verdorie helemaal niet slecht, alleen wat strenger en minder rondeur dan je
zou denken. Dus toch een moeilijke keuze.

Keuze uit
drie rode druiven

We mogen kiezen uit a) Barolo 2009, Fratelli
Alessandria, b) Elzas Pinot Noir ‘Muré’ 2006, Clos Saint-Landelin of c)
Brunello di Montalcino 2001 Riserva, Col d’Orcia.Drie verschillende druiven, nebbiolo,
pinot noir en sangiovese, althans de kloon Brunello. En ook nog drie
verschillende jaren met maar liefst acht jaar verschil. Kat in het bakkie, zou
je denken. Mispoes. Bruine kleur. Interessante en mysterieuze neus, zegt Rob.
Doet hem aan linoleum denken. Henk roemt de mooie smaak, Willem-Jan benoemt
steen, tabak en leer in de neus, een pittige smaak die lang nahangt. De wijn is
van de serie waar hij in staat de meest elegante en verfijnde, ik ruik ook
dennebos. Véél kracht, prachtige balans. Mijn keuze valt op de Brunello, de
archetypische Italiaanse edele wijn, want ik ruik ook geen rozen in de neus
(karakteristiek voor Barolo) en ben geen liefhebber van Barolo. “Maar Peter,
Barolo is zó lekker!”, verzucht Nello. Het is wijn a, Barolo. Hartendief van
Nello.

Mooiste rode
wijn van de proeverij

We mogen
kiezen uit a) Château Talbot 2009, Saint Julien, b) Ornellaia 2009, Toscane of
c) Côte Rotie ‘Terres Sombres’ 2010 van Yves Cuilleron. Leer en fruit in de
neus, zegt Berry, nog veel te jong en bessensap in de smaak. Mijn
aantekeningen: diepe kleur, een rijke neus met kersen, zwoel! Te expressief
voor een Bordeaux. Klassieke sappige smaak met goede zuren en een uitstekende
balans. Rob typeert de wijn zónder de druif te determineren: te lekker voor
Bordeaux, te fris voor Orenallaia. Hij raakt the Bull’s Eye: het is wijn c,
Côte Rotie. Hartendief van Nello.

Lastigste
keuze van de proeverij

We mogen
kiezen uit a) Amarone della Valpolicella Classico 2007 Masi, b) Nuits Saint
Georges 1er Cru Aux Perdrix 2009 Domaine des Perdrix of c) Charme 2007 Douro,
Niepoort. De wijn heeft een hele lichte kleur. Noël roemt de fijne neus en
prijst de elegantie, het is zijn type wijn. Just ruikt wat zoetheid in de neus,
stooffruit en kaneel. Ik vind de neus ingetogen met vooral wat kreupelhout,
daarna volgt een heel verfijnde smaak met elegantie in het kwadraat. Waar denk
je dan aan: natuurlijk, Bourgogne! Maar deze wijn – écht iets voor de
liefhebbers – met wat toffee in de afdronk, blijkt de Portugese topper te zijn
van Niepoort. G-e-w-e-l-d-i-g glas wijn.

Deze methode
van proeven is leerzaam. Je moet immers steeds determineren en benoemen waarom
je welke keuze maakt. Maar het kan nóg beter, denk ik. Als we niet 11 series
zouden proeven, maar 3 of 4 – dan kan na de onthulling de moderator de twee
andere wijnen inschenken en kun je dus écht de drie wijnen van de multiple
choice vergelijken. Enfin, dat is een goed idee voor het volgende seizoen.
Zeker is dat je die multiple choice alleen slim kunt maken met veel wijn-en
proefkennis. De pet gaat af voor Nello, die dat fabuleus goed heeft gedaan!

El milagro de los acéquias a gran altura
By in ,

El milagro de los acéquias a gran altura

In
1541 planten Spaanse kolonisten de eerste druiven in Argentinië. De Spaanse
wijnmakers bouwden kanaaltjes, de zogenaamde acéquias, waarmee ze hun
wijngaarden voorzagen van smeltwater van de Andes. In de laatste decennia van
de 16e eeuw werden wijngaarden aangelegd rondom de pas gestichte
stad Mendoza. Dit is nu nog steeds de belangrijkste wijnregio. Toen aan het
einde van de 19e eeuw veel Europese wijngaarden verwoest werden door
de druifluisepidemie emigreerden ondernemende Franse, Italiaanse en Spaanse
wijnmakers naar Argentinië om een nieuw bestaan op te bouwen. Dit zorgde voor
een opbloei van de Argentijnse wijnbouw. 
De wijnbouwgebieden in Argentinië bevinden zich vooral in het westen van
het land, over een lengte van 2400 kilometer. De wijngaarden van Mendoza liggen
warm en droog, de  irrigatie met
smeltwater van de Andes is echt nodig.

De wijnen zijn dus afhankelijk van ‘El milagro de los acéquias a gran altura’, het
wonder van  een eeuwenoud stelsel van kanaaltjes op
hoogtes tussende
900 en 1500 meter, de acéquias. Veel immigranten investeerden in hen bekende druivensoorten,
zoals sangiovese, tempranillo en cot/malbec. De malbec druif levert prima wijn
door een droog en warm klimaat overdag, terwijl het ‘s nachts koud is. Argentinië
heeft ongeveer 210.000 hectare wijngaarden  – ruwweg twee keer zo groot als het hele
Bordeaux gebied of vier keer het hele Rioja gebied. De belangrijkste druiven
zijn Criolla (lokale wijn), Torrontés, Bonarda, Malbec, Chardonnay, Cabernet
sauvignon, Shirah, Merlot, Sauvignon blanc en Viognier.

 

Gerard
van Avendonk is liefhebber van Argentijnse wijn. Hij brengt er elf op tafel van
achtereenvolgens sauvignon blanc, chardonnay, merlot, pinot noir, cabernet
sauvignon, malbec en blends. Er valt dus veel te genieten. De witte wijnen
vallen mij op in deze proeverij. Ik vind de rode wijnen héél geschikt voor
restaurant wijnarrangementen, ze zijn voorspelbaar goed. We proeven echter óók
twee topwijnen, die in deze blogpost zijn beschreven, net als een mooi
uitgebalanceerde dessertwijn.

 

Catena
Chardonnay 2012

Wijngaarden
liggen tussen 945 en 1480 meter hoogte. Licht gele kleur, herkenbaar
chardonnay, tikje rokerig. Paul benoemt boter en roombabbelaars, ik proef
karakteristieke bitters en rondeur, de wijn is goed in balans. Hartendief van
Gerard.

Salentein single vineyard chardonnay 2010.

In
de Uco valley ligt de San Pablo Estaste wijngaard op 1605  meter hoogte. 10 maanden houtrijping.
Goudgele kleur, meloen en vanille in de neus, de wijn komt met een prettig
botertje in de mond, proeft sappig en aangenaam. Véél finesse en mooi
nahangend.

 

Felino
viña cobos, Merlot 2010.

Door
wine spectator met  92 punten
gewaardeerde wijn. Diepe kleur met paarse rand. Rob benoemt de wijn als jammy,
machtige wijn met wat mocca en een bittertje. Kees ruikt pruimen, chocolade,
laurier, heel veel fruit, stevige wijn. Die kersen-concentraat neus geeft de
wijn iets heel aangenaams, de fluwelige rondeur maakt het een allemansvriend,
heel ‘pleasend’. Voor sommige proevers is het hoge alcohol gehalte een tikje
storend.

 

Nicolas Catena Zapata 2008

Hartendief
van Gerard. Klassieker  van 60% cabernet
sauvignon, 30% malbec en 10% petit verdot en cabernet franck. Parker is
liefhebber , want deelt maar liefst 98 punten uit. De kleur van de wijn is
zwart. Ik vind de neus mooi, er valt veel te ontdekken: gronderigheid, mocca,
vanille

(24
mnd  nieuw Frans eiken), heel rijk en
edel. Kersen. Bittertje.De wijn is goed in balans, ik vind de wijn wat ontoegeeflijk
– en dat is positief bedoeld. Een oplegwijn, om ieder jaar een fles te proeven…
en je open te stellen voor een wonder. Kostbare wijn.

 

Magdalena
Toso 2005 Limited 40 barrels

Blend
van 90% malbec en 10%  cabernet sauvignon.
Zwarte kleur, Paul benoemt vlierbessen en vijgenconfiture. Claartje is
enthousiast over kersen, drop en pruimen. Ik ruik uien, iets chemisch. Dan een
zoetje in de aandronk, gevolgd door elegantie en een goede balans. Hangt ook
mooi na.

Salentein,  late
harvest single vineyard sauvignon blanc 2010

Donders
mooie wijn, met een geweldig mooie neus van viooltjes, marsepein en abrikozen. Uitstekende
balans, die ook Adam aansprak. Hij proeft honing en benoemt ook de zuren in de
wijn.

 

We
hebben nog enige discussie of Argentijnse wijnen kunnen ouderen. Waarom zou je
deze wijn opleggen? Is een goede vraag, vooral omdat ze ook jong uiterst
genietbaar zijn en veel plezier geven.

Sensationele smaakverschillen als je na het proeven eet bij wijn
By in ,

Sensationele smaakverschillen als je na het proeven eet bij wijn

Paul Heemskerk zet ons een proeverij voor waarbij we
kunnen ervaren hóe de wijn smaakt bij een hapje. Na een millésimé champagne
proeven we blind met de bedoeling om druiven te determineren, twee barbera’s,
twee nebbiolo wijnen, een merlot/cabernet sauvignon, een sangiovese/merlot, een
sangiovese om te eindigen met drie edelzoete wijnen. We proeven een kappertje,
wildpaté, truffelpaddelstoelpesto, truffelsalami, ham, basilicum tomaatjes en
salami en bij de zoete wijnen drie soorten blauwaderkaas. De lezer begrijpt:
dit is een heel feestelijke proeverij, en bovendien heel leerzaam, met enkele
verrassingen.

Champagne 2002 Serge Jumel

Blanc de Blancs van 100% chardonnay, hartendief van Paul,
die deze Champagne koestert in de kelder en ieder jaar met oudjaar ervan
geniet. De wijnboer is indertijd bezocht om de wijn te kopen; zo’n wijn heeft
een emotionele waarde. Maar de intrinsieke kwaliteit mag er ook zijn: in de
neus gist, licht brioche, appeltjes, wat boenwas en anijs. De veelbelovende
neus gaat over in een soepele mondaanzet met mooie zuren. Fraai glas.

We proeven een heel soepele Barbera d’Alba Sovrana 2009
(elegant en sappig) en een heel serieus glas Barbera d’Alba ‘Papagena’ 2009 van
Fontanafredda (óók elegant maar dan met veel concentraat en fraaie zuren). De
wijnen presenteren zich fantastisch bij een stukje wildpaté. Karakteristiek
voor de barbera druif is een licht bitter aroma van kersen en vooral laag
tanninegehalte.

Barolo Vignetti Corda
della Briccolina 2006 Batasiolo

Deze wijn is goed te determineren, want de nebbiolo
kenmerkt zich door een lichte kleur, geur van rozen, kruiden en teer en vooral
een hoog tanninegehalte. En dat komt allemaal terug in deze wijn, duidelijk
tuilé kleurig, oud dakpannenbruin, doorzichtig ook. Rozen! Met een uitroepteken
staat in mijn aantekeningen, maar ik ruik ook chocolade, mocca en een wat
chemische asfaltimpressie, dat is die teer. Twan ruikt zoethout, Just gele
pruim, een wijnbal van de kermis en ook weer die karakteristieke rozen.  Bij de smaak is iets opmerkelijks aan de hand,
mijn mond trekt samen, oef… bitter, maar dan na een hap
truffelpaddestoelenpesto… opent de hemel zich. Erg mooie wijn. Definitely: een
eetwijn.

Excelsus 1995 Castello Banfi, Toscana IGT

Gemaakt van 60% merlot en 40% cabernet sauvignon. Banfi
hebben we bezocht met de wijnsociëteit tijdens de studiereis naar Toscane in
2006, het is de grootste wijnproducent van Italië. Deze Exelsus is écht top,
een feest om te proeven. Voor mij dé wijn van de proeverij. De wijn heeft duidelijk
rondeur, dat verraadt de merlot, zeker naast de nebbiolo. De neus is enorm
rijk, edel, vanille en verdorie ook rozen. Wat ijzer. En eucalyptus. Later
stallucht. Twan noemt de wijn een stoffige indruk maken, met wat kaneel en
medicinale trekjes. De smaak is veel liefelijker dan de Barolo van de
nebbiolodruif. Schitterend mooi. Deze wijn presenteert zich schitterend met
salami en ham.

Casalfero 2005 Castello di Brolio, Ricasoli

Nóg een domein dat we in 2006 bezochten. Deze wijn is
gemaakt van sangiovese aangevuld met merlot. Bijna zwarte wijn met
kardinaalrode rand. Ondoorzichtig. Een stinkertje in de neus, maar ook nog
fruit. Volronde en mooi kruidige smaak, dit is echt te lastig om uit te spuwen!
Rondeur, prachtglas. 

Leerzaam #1 : Hoe proeft Botrytis? Hoe leg je dat - in woorden - uit?
By in ,

Leerzaam #1 : Hoe proeft Botrytis? Hoe leg je dat - in woorden - uit?

Edele rotting is een van de mooiste wonderen van de
natuur voor witte wijnmakers. Edele
rotting is een proces waarin schimmel de schil van druiven aantast. De
Fransen noemen dit pourriture noble, de
Duitsers Edelfäule. Verantwoordelijk is de grijze schimmel Botrytis
cinerea, die alléén onder bepaalde klimatologische omstandigheden – ochtendmist
en warmte – laat in het jaar toeslaat.

Bij edele rotting wordt de schil van de
druif poreus (zie foto), daardoor verdampt er vocht uit de druif. Hierdoor nemen het
suikergehalte, de smaakstoffen en aroma’s in het druivensap toe. Na zachtjes
persen komt er stroperig en erg zoet most uit de druif. De gisting komt langzamer
op gang, omdat de wijngist de concurrentie met de nog aanwezige schimmel moet
aangaan. Ook het hoge suikergehalte werkt het gistingsproces tegen. Het
uiteindelijke resultaat is een wijn met een hoog gehalte aan smaakstoffen en
een behoorlijke zoetheid. In tegenstelling tot het normale plukken waarbij hele
trossen worden geoogst, worden de druiven die zijn aangetast door edele rotting
één voor één geplukt. Logischerwijs is een wijn gemaakt van druiven die zijn
aangetast door edele rotting kostbaar.

Twan laat
ons de wijn proeven die werd geschonken bij de uitreiking van de Nobelprijzen
2012: Château La Rame 2009, Sainte Croix du Mont. En daar krijgen we discussie
over: is dit nou een wijn gemaakt van
druiven die zijn aangetast door edele rotting? En vooral: hóe kun je wat je
ruikt en proeft verwoorden?

 

Château La Rame 2009 Sainte Croix du Mont

Mooi glas. Rozen
in de neus, toffee, volrond met uitstekende balans. Jan benoemt: honing in de
neus, veel zoet, nectar, heeft toch ook zuren. 
Willem-Jan: zoethout associatie in de neus, smaak als een zachte
dropwolk. Berry: botrytis in de neus, met een duidelijke zeep/dubro/citrus
associatie, komt heel zoet binnen, heeft wel wat zuren, maar is toch saai. Just:
mandarijntjes.

 

Sainte Croix
du Mont ligt net als Loupiac en Cadillac tegenover Sauternes aan de Noordkant
van de rivier La Garonne. Voor het maken van edelzoete wijnen die worden
aangetast door de edele rotting zijn dus nazomerdagen nodig met mist in de
ochtend en wamre middagen. De aanwezigheid van de rivier La Garonne helpt om
het juiste microklimaat te realiseren, al zegt Jancis Robinson óók: “Botrytisized
wines are as well a product of psyche as well as nature”. De wijnboer neemt
grote risico’s en kan met lege handen blijven, want hij is immers sterk
afhankelijk van de natuur én moet zich veel extra inspanningen getroosten voor
de pluk én genoegen nemen met minder flessen die dan wel weer uitzonderlijke
kwaliteit hebben. De genoemde Bordeaux AC’s anders dan Sauternes krijgen
eigenlijk niet de prijs voor hun wijn, die nodig is, zo zegt Robinson. Al met
al blijft het wonderlijk dat een Sauternes domein dat misschien 5 kilometer van
een Sainte Croix du Mont domein ligt, toch heel andere prijzen kan vragen voor
zijn wijn.

 

In de dagen na
de proeverij van Twan doen we een beroep op de wijnliefhebbers van het wijnprikbord:
hóe proeft edele rotting, maar
vooral: hoe leg je edele rotting in
woorden uit? Vier wijnproevers geven hun mening, het blijkt een moelijke
vraag te zijn! Paul belooft in zijn proeverij botytris te laten proeven.

Hendrik
haalt Erik Sauter aan: verse boter,
discrete paddenstoelen, accacia honing en confiture van mandarijnen.



Mathieu
associeert botrytis altijd met boenwas,
lijm, gum (zoals Turks fruit), het prikkelende van honinggeur. Ook gedroogd en
gekonfijt fruit, maar die aroma’s zijn niet de meest typerende voor botrytis.  Hoe gek het ook klinkt, maar het heeft iets chemisch, prikkelends, maar dan in een
positieve zin. Vernis bijv. ruikt ook chemisch, maar ik houd van die geur (en
nee, ik heb vroeger geen lijm gesnoven).  Het is in elk geval een complex aroma op zich
en versterkt de overige aroma’s in de wijn. Jancis Robinson schrijft in de
Oxford Wine Companion dat het ook naar gekookte
kool ruikt, maar dat kan ik niet reconstrueren.

 John denkt aan de reacties van proevers die een droge
Duitser in het glas krijgen: Alte Reben Saar 2006 van Markus Molitor. Uiteraard
blind, riepen een aantal personen meten: “botrytis” toen het glas aan
de neus werd gezet. Het zat er inderdaad “tegenaan” of had er net wat
van “meegekregen”……in dit geval bracht het caramel en honing.      

Apostata
zegt dat de geur van botrytis zich moeilijk laat isoleren: zit die in een
context van veel hout zoals bij Sauternes veelal het geval is, dan is ze
geneigd er als meer chemisch uit te
rollen, richting boenwas. Bij een Elzasser zijn de tonen veel cleaner, maar
blijven iets hartigs hebben. Daar is de verstorende factor juist het overdadige
van de primaire aroma’s van de gebruikte druiven. Wellicht moet je naar een
Loire chenin blanc om botrytis in zijn puurste vorm waar te nemen: veelal afwezig houtgebruik en een lage
intensiteit van de primaire aroma’s in de druif geven dan alle ruimte aan een
aan paddenstoelen herinnerende sensatie. Heel discreet, dat wel.

 

Paul zet in zijn (blinde) proeverij drie edelzoete
wijnen uit 2005 naast elkaar, waarvan in ieder geval in de derde overduidelijk
botytris is te proeven.

Tokaji Aszu 3 puttonyos 2005, Château Dereszia

Prachtige wijn! Abrikoos, honing en Turks fruit in de
neus, die zich als een pauwestaart ontwaaiert in het glas, echt heel fijn om te
genieten. Omdat de wijn veel zuren heeft bij een prachtige balans denk ik aan
een chenin blanc, ten onrechte blijkt na het onthullen van de fles. Berry is
ook onder de indruk, die benoemt: appelsap in het kwadraat, mandarijntjes. Noël
determineert de Hongaarse wijn wel meteen goed: bijenwas en appelcider in de
neus, caramel en Turks fruit, en een enorm lange afdronk.

Château Gaudrelle 2005 Vouvray

Niks mis met deze wijn, maar blindproeven van wijnen
naast elkaar, maakt verschillen heel goed duidelijk. En deze Loire wijn mist
voor mij wat spanning, ik mis ook duidelijk de zuren van de chenin blanc:
zoeter dan de Tokaji, volronde smaak met mooie viooltjes in een bloemig
bouquet. Willem Jan benoemt buxus, rozen en ananas. Noël benoemt boenwas, een
kleine neus. Berry heeft het niet zo op deze wijn: vegetaal, asperges, citrus,
een aparte neus.

Château Guiraud 2005 Sauternes

Château Guiraud ligt op 21 minuten met de auto rijden
(13,7 kilometer) van Château La Rame (zie hierboven in de tekst). Hemelsbreed
is de afstand veel minder. Dit is de wijn met onmiskenbaar botrytis/edele
rotting.  Berry benoemt de botrytis
onmiddellijk: lijm en hooi in de neus, eikenhout, dik zoet, een warme wijn met
bitters. Noël benoemt ook de botrytis, de wijn heeft veel concentraat en niet
heel veel zuren, zegt hij. Willem-Jan benoemt mango, caramel, honing en noten.
Mijn aantekeningen: intense geur!  Honing
en een paddestoelenimpressie, een hele volle smaak met edelzoet, de wijn is
pure nectar. Dit móet Sauternes zijn. Zo blijkt ook.

Recapitulerend en nabesprekend is er véél waardering
voor de reactie van Mathieu Wechseler, die aan het verwoorden van edele rotting
toevoegt: iets chemisch, prikkelends,
maar dan in een positieve zin.                                                                                                                                                                                                              

Saint Emilion en piraten, heel leerzaam
By in ,

Saint Emilion en piraten, heel leerzaam

Twan
Vermeulen zet Saint Emilion op tafel. Kunnen we Saint Emilion, Montagne Saint
Emilion en Lussac Saint Emilion onderscheiden? Van de Montagne Saint Emilion
proeven we vervolgens nog eens verticaal drie jaargangen, om af te sluiten met drie wijnen
waarvan twee met als dominante druif merlot en één met cabernet sauvignon.
Feestelijke rose champagne vooraf en de dessertwijn die werd geschonken bij de
uitreiking van de Nobelprijzen als uitdrinker. Een leerzame proeverij.

Château Bel-Air 2010, Lussac Saint Emilion

Hartendief
van Twan. Gemaakt van 26 jaar oude stokken: 70% merlot, aangevuld met gelijke
delen cabernet sauvignon en cabernet franc. Fraaie neus met edele trekken,
vanille en kersen. Kees ruikt chocolade en bramen. De wijn is nog te jong, maar
heeft goed concentraat en een hap sap smaak, zacht en mollig, je hebt
onmiddellijk zin in een volgende slok.

Van Château
Maison Blanche, Montagne Saint Emilion proeven we in twee series respectievelijk 2006, 2007,
2009 en 2010. Heel leerzaam. Biologisch dynamische wijn, gemaakt van stokken
tussen 45 en 50 jaar oud: 70% merlot en 30% cabernet franc. Ik lees vier keer
‘kruiden’ in mijn aantekeningen. Veruit het beste proeft de 2009 jaargang: paarszweem,
naast de kruidigheid ook tonen van leer en bes in de neus, heel veel spel in de
smaak, evenwichtig, goede balans en rondeur verpakt in een fluweeltoets.

Château Grand Barrail Lamarzelle Figeac  2010, Saint Emilion

Mooie neus
met veel verschillende impressies: aards, licht truffel, kers. Finesse in de
smaak, lekker aangenaam en met een mooie balans. Just benoemt de
espresso/afdronk, die lang blijft hangen. 70% merlot en 30% cabernet franc.

Château
Cordeillan Bages 2010, Pauillac

Hartendief
van Twan. Wijn die mij op het verkeerde been zet door een liefelijke neus met
bloemetjes. Wijn die zich kenmerkt door goede zuren, een mooi mondgevoel en heel
rijke smaak, mollig. 70% cabernet sauvignon en 30% merlot.

Château
Bonalgue 2010, Pomerol

Wow! neus:
rijk, voluptueus, mocca, chocolade. De wijn die ogenschijnlijk de meeste
tannine heeft, veel kracht, bittertje in de afdronk. Fantastisch glas wijn. 80%
merlot en 20% cabernet franc.

Karaktervolle Italiaanse wijnen die groeien ‘in de schaduw van’
By in ,

Karaktervolle Italiaanse wijnen die groeien ‘in de schaduw van’

Frank Geerts zet
wijnen op tafel die ‘in de schaduw van…’ staan. In de schaduw van Barolo staan
Barbera d’Alba en Gattinara, we proeven Italiaanse karaktervolle wijnen. De
proeverij bewijst dat Frank zijn hart aan Italië heeft verpand.

 

Coda
di Volpe 2011, Terredora

Wijn in de schaduw van Fiano, Greco di
Tufo en Falanghina. Uit het centrum van Campania. Ik vind het een curieus
flesje, want gemaakt van de coda di volpe druif. Groenzweem. Lichte
bloemassociatie in de neus, ik hoor ook banaan en citrus. Fris sappige wijn met
heel hoge zuren en ook fikse bitters. Geen allemansvriend, die coda di volpe,
maar wel veel karakter en een lange afdronk.  Vier trosjes in de Duemillavini.

Tenuta Rapitala 2011, ‘Grand Cru’ IGT

Een houtgerijpte chardonnay uit
Sicilië, 12 maanden houtrijping. Goudgeel. Véél hout in de neus, maar ook
bloemetjes. Ik ruik wit fruit: peer en meloen. De wijn zit hoog in de bitters,
heeft een aangename botertoon  en vette
viscositeit. Schreeuwt om voedsel, dan komt de wijn nóg beter tot zijn recht.

Barbera d’Alba 2010 Superiore ‘Vigna Vigia’ DOC,
Bricco Maiolica

Hartendief van Frank. Deze Barbera komt
uit Diano d’Alba, liggend tussen de twee prominente DOCG-regio’s Barolo en
Barbaresco. Aan deze Barbera is veel zorg besteed: twintig maanden op Frans
eiken (de helft ervan nieuw), gemaakt van veertig jaar oude stokken. De wijn is
vernoemd naar Oma. Roodpaars. Romige neus met prettige rondeur. Pruimen en
kersen. Hoge zuren, heel fijne wijn met jeugdige charme.

Gattinara ‘Tre Vigne’ 2006, DOCG, Giancarlo Travaglini

Hartendief van Frank. Fors
noordelijker liggend dan wijnhoofdstad Alba (alwaar de geprezen DOCG’s Barolo
en Barbaresco tegenaan liggen) wordt hier in vergelijkbare stijl ‘langgelegen’
Nebbiolo gemaakt. Kruidig, krachtig, complex, eigenwijs en beloond met 93
punten door Wine Spectator. De wijn is wat aardser dan concurrenten Barolo en
Barbaresco. De wijn rijpt in totaal 40 maanden, waarvan 30 maanden op Sloveens
eiken. Daarna wordt een deel verder gerijpt op Franse barriques en een deel
zonder aanraking met hout. Het resultaat? Een belegen neus met herfstbos en
vuursteen. Nello benoemt tabak, rozen en viooltjes. De proevers zijn onder de
indruk. Vier trosjes in de Duemillavini.

Taurasi 2005 DOCG, Feudi di San Gregorino

Feudi
di San Gregorino is een producent in Campania.Gemaakt van aglianico druiven, achttien maanden lagering
op eiken. Diep zwart donkere kleur. Een complexe neus met asfaltassociatie,
zoethout en kruiden. Rijke en verfijnde wijn met prachtige bitters. Te jong
nog, concentraat en prachtige bitters doen vermoeden dat de wijn best nog even
kan liggen. Langer in het glas komen mooie rozengeuren los. Vijf trosjes in de
Duemillavini.

‘Sol Doré’, Provenza, Benaco Bresciano IGT


Provenza biedt  naast een diversiteit aan Lugana-wijnen ook
dit curiosum. Van de trebbiano én chardonnay, is een passito-type wijn gemaakt.
Curieus: een deel van de  druiven is ingedroogd
– een ander deel wordt ingevroren en pneumatisch geperst, zoals bij eiswein. Rijping
op kleine houten vaten Voortreffelijk glas met honing, stro en abrikoos. Goede
balans en mooie zuren. Paul benoemt citrus, krenten en appelstroop.

Fijne proeverij.

Proeve van bekwaamheid
By in ,

Proeve van bekwaamheid

Het glas, de entourage, de temperatuur, het licht, de
stoel waarop je zit, het gezelschap…. wat is er allemaal van invloed op
blindproeven? Nou, in ieder geval ook die grijze hersencellen. Die zijn
eenvoudig te beïnvloeden, door bijvoorbeeld de vorm van een fles. Of de
cryptische opmerkingen van Jan Schop, die dan bijvoorbeeld zegt: “Nu gaan we
hoperop”. We proeven witte in- en uitdrinkers en allemaal rode wijnen, alles
blind. Oók de volgorde van de wijnen stuurt die grijze cellen. Na een serie
Catalunya en Alentejo krijgen we een Medoc en Saint Julien in het glas.
Misschien lag het aan het feit dat de biodynamische kalender een ‘wortel’dag
aangaf, dat is niet gunstig voor het proeven van wijn… of het feit dat Jan
Europa had aangegeven als thema… of we laten ons verleiden tot raden in plaats
van determineren. Maar de verbazing is groot als de flessen worden onthuld.
Onze proeve van bekwaamheid valt deze proeverij niet erg gunstig uit.

 

Riesling 2007 Grand
Cru Brand, Cave de Turckheim

Raszuivere riesling van deze goede coöperatie,
knisperend, fris en sappig. Vanille en roomboter in de neus en een associatie
van sinaasappel en veel kracht in de smaak. Fijne indrinker.

 

Mercurey 2008,
Remoissenet Père & Fils

Deze Bourgogne staat naast de Duitse spätburgunder. De
pinot noir is licht en soepel, een fantastische lunchwijn met wat thee,
herfstbos en stal in de neus. Een true to type Bourgogne die wellicht wat
vulling mist.

 

Deutzerhof 2008 Ahr, Cuvee Balthasar C, Spätburgunder

Hartendief van Jan. Bruine rand. Een complexe neus met
heel veel impressies: héél duidelijk rozen, pruimen eaux de vie, ook
kruidigheid (eucalyptus, kruidnagel), Mon Cherie. Een toets van chocolade in de
smaak, hele elegante wijn waar ik alleen de branderigheid van de alcohol als
aanmerking op heb. Maar schenk deze bij een wildschoteltje en de hemel is open.

 

Barolo 2007 Ricossa

Heel complexe neus met vanille, opent zich langzaam als
een pauwestaart en je ruikt steeds nieuwe dingen: peperkoek, kruiden, krenten,
rozijnen, salmiak en kreupelhout. Ja, dat is wel fijn, om lekker eindeloos aan
te ruiken. Want eenmaal in de mond is de wijn ‘ondrinkbaar’, vind ik. De wijn van
100% nebbiolo zit namelijk heel hoog in de bitters. Wie hiervan ’s avonds een
glas inschenkt, die kan net zo goed meteen het Markies de Sade boek openslaan.
Laat het zo ver niet komen en drink de wijn bij de maaltijd.

 

Barbaresco 2005 Asij, Ceretto

Maar dan de wijn naast de Barolo! Wow, wat een neus:
Buijsman gebrande suiker, romig, kersen en vooral heel veel rozen. Edel, rijk
en geparfumeerd. Waar de Barolo onze tong beroert met een bitter-zweepje, is
deze 100% nebbiolo juist een fluwelige streling van de tong. Wat een rijke
wijn, met veel finesse en mooie zuren. De maximale drie *-sterren in mijn
aantekenboekje, een Grand Seigneur met weinig te wensen. Schitterend.

 

Fraai opgebouwde proeverij, Jan. De proeve van
bekwaamheid stemt tot bescheidenheid. 

Champagne van récoltant-manipulants
By in ,

Champagne van récoltant-manipulants

Champagne is een
van de meest gerenommeerde wijnen ter wereld. Met hele knappe marketing
machines die de roem van de drank steeds opnieuw impulsen geven. Die de
romantiek rondom de wijn versterken. Een drank om liefde mee te vieren. Grand
Prix zeges. Rob van Ginneken stelt daar een ontnuchterende visie tegenover:
champagne is de meest gemanipuleerde drank ter wereld. Ontstaan uit wat
moeilijk anders te typeren is als ‘meuk’: ondrinkbare zure witte wijn. Waaraan
drie keer suiker wordt toegevoegd om tot iets drinkbaars te komen. Vooral het
klimaat en de rijping op gistcellen stelt wijnmakers in staat om
uitgebalanceerde en complexe wijnen te maken, aldus Rob.  De proeverij is gebaseerd op een studiereis
naar het gebied. We horen tal van leerzame details: over het productieproces,
verschillende stijlen, de druiven. En staan stil bij vragen als: moeten we de
basiswijn voor champagne laten rijpen op hout of juist niet. We proeven wijnen
van récoltant-manipulants, wijnbouwers die druiven uit eigen wijngaarden
verwerken. De meeste komen uit de Montagne de Reims en Côte de Blancs. Vaak zijn
dit champagnes die alleen maar regionaal verkrijgbaar zijn, tegen
aantrekkelijkere prijzen dan de bekende huizen. Drink je ze na een bezoek ter
plaatse, dan heeft dat natuurlijk een extra charme. Récoltant-manipulants
champagne, noem ze gerust liefhebbers-champagnes. Fijn om in de kelder te
hebben.

Indrinker
Cava Castillo Perellada, Brut Reserva

Rob zet één
piraat in, een referentiewijn, Spaanse Cava. Gemaakt van macabeu, xarel-lo en
parellada. Een neus met wat gist, verfijnde bloemetjes en een sappige
smaakwaarin een granny smith appeltje naar voren komt, citruszuren dat goed in
balans is met een plezierig zoetje. Prima glas. In de serie erna staat een
Lanson champagne. Ik heb ze niet naast elkaar geproefd, maar ik drink deze Cava liever, die biedt
dan toch echt een uitstekende prijs/kwaliteit verhouding.

Champagne Crépaux,
Cramant, Grand Cru Blanc de Blancs

Producent
iets ten zuiden van Epernay, 100% chardonnay. Overtuigende appeltjes neus, ik
vind de champagne onstuimig in de mond met fraaie citruszuurtjes en ben vooral
blij dat de smaak lekker lang blijft hangen.

Champagne Paul
Déthune, Blanc de Noirs

Wijnbouwer in
Ambonnay, een Grand Cru gemeente in de Montagne de Reims, gemaakt van 100%
pinot noir. Hartendief van Rob. Dit is een eetlustopwekkend glas. Ik ruik
viooltjes in de neus en een impressie van groene planten, fraaie zuren in de
smaak en mooi nahangend. Frank is enthousiast over deze ‘leuke’ wijn: een rijke
neus, bijna exotisch. HansL is kritisch: té veel hout. Déthune is juist een
voorstander van hout, net als bekende huizen zoals Krug en Bollinger.

Champagne De
Carlini Millesimé 2002

Gemaakt van
pinot noir en chardonnay, ten minste 36 maanden gerijpt. De Carlini is
gevestigd in Verzenay, een Grand Cru gemeente in de Montagne de Reims. Frank
benoemt de neus als appel en gras, Just noemt aardbei, ik ruik aanvankelijk
niets – later associaties met boter, peer en meloen. Ook wat gist. De smaak is
breed met duidelijke finesse en verfijning. Duidelijke citruszuren in de smaak,
een heel compleet glas. Voor mij een van de mooiste van de avond. 

Champagne
Larmandier-Bernier, Cuvee Latitude

Producent uit
Vertus, het zuidelijke puntje van de Côtes de Blancs. Voortreffelijk glas met
een lichte kleur, frivole en verfijnde neus met peer en meloen. Opnieuw
citruszuren. Ik ruik ook wat vanille. Heel elegant en opwekkende smaak. Fijne
afdronk.

 

Een prima
proeverij.

 

Arbois en Jura: eigenwijze druiven, producenten en wijnen
By in ,

Arbois en Jura: eigenwijze druiven, producenten en wijnen

 
Stephane Tissot

Jura is met iets meer dan 2.000 hectares, een klein gebied. Alleen al Vouvray uit de Loire heeft zo’n omvang en Côtes de Bourg uit Bordeaux is ongeveer twee keer zo groot. In de dikke Guide de Hachette zijn zo’n dertig van de 1.400 pagina’s gewijd aan een combinatie van Jura, Savoie én Bugey. Gert Crum beschrijft de Jura in Proefschrift (augustus 2013) als een paradijsje voor de avontuurlijke wijnliefhebber. Eigenwijze druiven, producenten en wijnen. In een mooi gestructureerde proeverij zet Peter van den Besselaar een dwarsdoorsnede van de Jura neer. Met de lokale druiven Savagnin, Poulsard en Trousseau. Maar ook met Chardonnay. De Bourgogne is per slot van rekening maar een kilometer of 50 verderop. Maar de eigenwijze Jura geeft er toch zijn eigen draai aan.

Bij de wijnsociëteit openen we een proeverij meestal met een bubbeltje. Maar uit de Jura? Jazeker. Domaine Labet maakt van een deel van zijn oudere chardonnay-stokken een hele mooie Cremant du Jura. Goudgeel, kleine bubbels in het glas. Forse neus met brioche, walnoot en appelmoes. Mooie friszure aanzet, fijne mousse in de mond, licht zoetje er onder maar door het appel-rabarber zuurtje blijft het elegant. Een fraai glas.

De Savagnin is een van die typische Jura-druiven. We proefden hem pas nog in de typische Vin Jaune. In deze proeverij heeft Peter twee droge Savagnin’s neergezet. De bio-dynamische Arbois Traminer 2011 van Domaine André et Mireille Tissot is spekkie naar mijn bekkie.
Goudgeel, mooie neus met tropisch fruit, rozen, iets hout en vanille. Lichte aanzet en zeer licht zuurtje, mooie ontwikkeling in de mond naar rijp fruit, perzik, warm maar in een mooie balans en een aangename afdronk. Hele mooie wijn die doet denken aan de Rhône of beter nog aan de Savois Bergeron/Rousanne van vorige week.

Zijn counterpart, de bio Fleur de Savagnin 2010 van Domaine Labet (Côtes de Jura) heeft een heel ander karakter: Frisse neus met wit fruit, kruisbes en wierook. Friszure aanzet, groen, granny smith, citrus. Smaller, meer zuur en iets scherper dan de Arbois en een wijn die precies de andere helft van de proevers aanspreekt…

De Arbois Tradition 2010 van Benoit Mulin is ook weer zo’n eigenwijze Jura wijn. Niet alleen omdat de Chardonnay aangevuld wordt met een deel Savagnin, maar vooral omdat de wijn “sous voile” gemaakt wordt. Hij rijpt dan onder een laagje schimmelcellen, zoals de flor bij sherry. En volgens Hans lijkt de wijn ook op een fino sherry. Goudgeel, licht oxydatief in de neus, mooi fruit daar doorheen, boenwas en vernis. Typisch fijne fino-aanzet met licht zuur dat zich pas later ontwikkelt in de mond. Hazelnoot. Geen wijn voor elke gelegenheid, maar bij sushi zou hij prima passen.

In het rood verrast de bio-dynamische Poulsard “Vieilles Vignes” van Domaine A et M Tissot. Een “hate it or love it” wijn. Heel lichtrode kleur, troebel, iets bruine rand. Neus met bouillon, leisteen, mest en natte wol. Dat nodigt niet meteen uit tot lekker proeven. Maar de entrée is soepel en egaal, niet dik maar toch verrassend krachtig met licht rood fruit en een fijne uitgebalanceerde zoetzuur combi met een korte prettig beschaafde afdronk. De meningen waren scherp verdeeld met de lovers in de minderheid. Maar toch, als je écht blind zou proeven en de looks even vergeet…

Als uitdrinker had Peter een Vin de paille 2006 Côtes de Jura meegenomen, ook weer van Domaine Labet. Prachtige barnstenen kleur, oxydatieve neus met noot en stroop, zwoelzoete aanzet maar met een verhelderend zuurtje er onder. Rinse stroop, kaneel, concentratie. Een
mooie herfstwijn.

Een mooie Jura-proeverij met onbekende druiven en boeren die hun karakter als onderdeel van het terroir zien. 

Verslag en proefnotities Noël Geisen

Savoie: vederlichte wijnen uit een sprookjesdecor
By in ,

Savoie: vederlichte wijnen uit een sprookjesdecor

Onbekend terrein in
overbekend gebied: de Savoie. Pas in 1860 formeel aan Frankrijk toegevoegd.
Daarvoor onafhankelijk, of deel uitmakend van het koninkrijk Sardinië.Wordt hier wijn gemaakt? In
de bergen? Waar tot midden april geskied wordt? Heeft de zon hier zoveel kracht
om druiven te laten rijpen? Jazeker. Op de lagere hellingen, met de juiste
ligging, in de beschutting van de bergen is het een perfecte rijpingsplek. Het
is de eerste keer dat we dit gebied systematisch proeven. Vederlichte wijnen,
autochtone druivenrassen, in een sprookjesachtig decor.

 

 

Noël Geisen ging voor ons op
onderzoek uit en presenteerde een perfect opgebouwde proeverij. Het begint met
feestelijke rosé-belletjes van stokoude gamay
(1919!). Speels zoetje voor notabene zeven euro vijftig, ter plekke bij
wijnmaker Carrel. “Waarom maakt hij dit?”, verzucht Noël. Het antwoord volgt
bij de laatste serie rode wijnen.

 

In de volgende set van 3
staat de jacquère centraal. Een druif
met twee gezichten: ongecompliceerd, goed voor vederlichte wijnen, weinig
alcohol, geen hout nodig, wortelt het liefst in mergel en kalk, kan terroir
goed weerspiegelen en geeft de lichtheid een minerale ondertoon. De schaduwzijde:
makkelijk te telen, hoge opbrengsten, bulk zonder focus, goed voor vermouth en
in of bij raclette. De Liebfraumilch van de Savoie (met een zelfde soort
reputatieschade voor het gebied). De meningen van de proevers lopen uiteen:
veel zuren, kruisbessen, hazelnoten, groene appel, vegetaal. We moeten
duidelijk wennen aan die vederlichtheid, gebottelde berglucht met iets zepigs, plus
vlierbloesem of is het acacia? Het merendeel van dit proefgezelschap houdt van
meer kracht en structuur.  

En men wordt op de wenken
bediend door de volgende serie. Eén keer bergeron
(roussanne) en twee keer altesse. De roussanne scoort hoog: (kwee)peer, boterig, hazelnoot, romig,
kracht, mooie zuren. Noël is blij: “als ik dit type wijn uit de Rhone inzet
zijn jullie nooit zo enthousiast, dan is het vaak ‘te weinig zuur, te log’”.
Punt gemaakt! De wijn is gemaakt door Jean-François Quenard. Een telg uit een
bekende wijnmakersfamilie in Chignin. Er zijn drie takken Quenard in dit dorp
die er toe doen: André & Michel, Jean-Pierre & Jean- François en
Raymond. Zo zijn we weer terug in dorpse sferen. De Savoie moet het hebben van
families die het zoeken in kwaliteit, kleinschaligheid en eigenheid van
terroir.

 

De beide altesses zijn ook krachtig, maar gaan
meer in de richting van honing, abrikozen, bloemen. De eerste wijn is niet
opgevoed op hout en behoudt daardoor een citroentjesfrisse finale, de tweede
wijn heeft de zuren ingewisseld voor amandelspijs, caramel, overrijpe vijg en
gebakken boter. De maker van de beide altesses
is Eugène Carrel uit Jongieux.

 

De verrassing van deze
wijnmaker is de gamay uit de volgende
serie: Cuvee Prestige VV. Fruitig (bakken rood fruit), vrolijk, diepte,
evenwichtig in alle facetten; die fles is leeg voor je er erg in hebt. Carrel
maakt een heel goede rode wijn waar je stil van wordt, en het restje van die
stokoude stokken gaat in de bubbels. Vrolijkheid en prestige samen!Meer van dit soort
ontdekkingen graag. Gaat heen en verken die alpiene
wijnen.
Zwitserland wacht. Aosta is terra
incognito.Maar wacht, volgende week
trekken we noordwaarts de donkere wouden van de Jura binnen. Had Pasteur, de
aartsvader van de vergisting, daar geen wijngaard?Onderzoekt alle dingen en
behoudt het goede. Goed gedaan Noël.

 

Verslag en proefnotities
Hans Lodewijkx