Afgelopen kerst waren Just en ‘zijn’ Buuf Jacqueline in Portugal. Ze hebben hier samen genoten van allerlei lekkers. Voor we beginnen, vertelt Just nog over de wijnwinkel waar ze natuurwijnen verkochten, deze was om de hoek bij het appartement waar hij verbleef. In de zaak stonden 3 kleine krukjes, waar je plaats kon nemen als je ook iets wilde proeven. Proef een fles en het gedronken glas voor niets, luidde hier het principe. Dit veroorzaakte dat Just na 2 uur vloeiend Portugees sprak.
Indrinker: Murganheira reserva brut 2021
We beginnen met een fraaie bubbel. Afkomstig van Bodega Tavora-Varose, uit DOC Berias. Beiras is de traditionele naam van het gebied tussen het zuiden van de Douro-rivier en het noorden van de Taag.
Annemiek beschrijft de wijn als een mooie indrinker, waarbij deze een fijne balans heeft tussen bitter en zoet. Cees vult aan dat de wijn een zoetje heeft in de afdronk, waarbij hij tonen van appelmoes en tropisch fruit proeft. Rob van Ginneken weet te benoemen dat hij iets rins ervaart, maar niet te rins. Wederom wordt de wijn beschreven als mooi in balans.
1.1 Ameal solo único 2022
De eerste witte wijn proeven we op zichzelf. We geven podium aan de Loureiro-druif. Vertaald ‘laurier’. Deze wijn komt uit de Vinho Verde, subregio Lima. Een wijn die veel gespreksstof doet opwaaien. Waar de een ervaart dat de wijn weinig geeft in de neus, het zelfs ervaart als een simpel glas wijn, omschrijft de ander juist perzik en tropisch fruit. Een derde noemt tonen van kool en venkel. Deze wijn is typisch voor de streek en druif.
Vinho Verde, een wijngebied in het noordwesten van Portugal is een koel en groen gebied, waar veel regen valt. De lage temperatuur, in combinatie met weinig zon zorgen ervoor dat de wijnen een kenmerkend hoge zuurgraad hebben. Deze specifieke wijn heeft rijping op lie gehad, 20% in betonnen eieren en 20% in betonnen vaten, gedurende 8 maanden. Ondanks dat 2022 een warme zomer had, heeft de regenval er tegen de tijd van de oogst ervoor gezorgd dat de wijn alsnog zijn kenmerkende stijl heeft behouden.
2.1 Aghora alvarinho 2021, vino natural, bodega Soalheiro, IG Minho
Deze wijn is afkomstig uit de natuurwijn-winkel, waar Just zich zo kostelijk heeft vermaakt. Leuk om te weten is dat de wijn is gemaakt volgen typisch Georgische stijl van wijn maken. Ik hoor u denken: ‘Wat is dat dan?’ Ten eerste worden de druiven met de hand geoogst, deels ontsteelt en daarna met poezelige voetjes fijngestampt. De wijn is wild gefermenteerd in terracotta vaten gevolgd door een periode van 3 maanden van schilinweking. Hierna wordt de wijn geperst en mag hij terug in de terracotta vaten, zonder de schillen. Daar krijgt hij minstens 4 maanden de tijd om verder op smaak te komen.
Hoe smaakt dat? Rob van Kalmthout steekt van wal. Hij refereert aan wat dan ‘true to type’ zou moeten zijn, vond Rob dit absoluut niet bij deze wijn. Overigens ook niet bij de volgende Alvarinho die we proeven. Hij proeft meer de tonen van de natuurwijn, tonen van een Orange Wine (zoals meer nootachtige/oxidatieve tonen). Wel vindt hij de stevige zuren en de mineraliteit kenmerkend voor de geproefde druif. Kati proeft kruidigheid, mint, amandel. Gezamenlijk concluderen we dat we ons aansluiten bij de bevindingen van Rob.
2.2 Ikon alvarinho 2020, bodega Fiuza
Alvarinho, nog een keertje! Om maar eens te ervaren dat geen enkele wijn hetzelfde is. Deze wijn is compleet anders in stijl, wat ook niet zo vreemd is als Just vertelt dat de wijn 8 maanden houtrijping heeft gehad, zowel op Amerikaans als op Frans eiken. De wijn heeft daarna nog 3 maanden gerijpt op fles. Dat dit een ander glas is, wordt duidelijk als we de bevindingen horen: citrus, wax, vanille, petroleum, sinaasappelbitters. Het komt allemaal voorbij.
2.3 Cartuxa Évora 2021
De derde wijn in deze serie is geen Alvarinho. Het is een wijn gemaakt van Antao Vaz en Arinto, afkomst is Alentejo. De naam, ‘além do Tejo’ betekent letterlijk ‘over de Taag’. Het gebied wordt in het noorden begrensd door de Taag met ten noorden daarvan de regio Centro, in het oosten door Spanje, in het westen door Lissabon en de Atlantische Oceaan en in het zuiden door de Algarve.
De druif Antao Vaz is het meest gewaardeerd in dit gebied, hij komt dan ook goed tot uiting in het warme en zonnige klimaat. Wat we theoretisch gezien kunnen verwachten is een volle, goed gestructureerde wijn, met levendige aroma’s, tropisch fruit en tonen van mandarijnenschil. De druif wordt vaak gemengd met Roupeiro en Arinto, die een verfrissende zuurgraad toevoegen.
Rob van Kalmthout geeft een dat wanneer hij dit blind moest proeven, hij vermoedelijk ‘Chardonnay’ had opgegeven. Het is een echte eetwijn! Ik kan het mij voorstellen dat dit zo ervaren wordt, gezien de wijn 9 maanden op lie ligt en battonage krijgt. Kati benoemt oxidatieve tonen, chocola, mineraliteit, vuursteen, amandel. Harrie vult aan dat hij het een mooie serie vond, waarbij de waardering van de wijnen voor hem gelijk liep met de opbouw van de glazen. Glas 3 is in dit geval dus zijn favoriet.
3.1 Crasto superior 2020
Yes, we stappen over naar rood. Hier gaan we een verklaring vinden voor de titel van het verslag, te danken aan een enthousiaste opmerking van Valerie.
Deze wijn is gemaakt van Touriga Nacional, Touriga Franca en Tinta Roriz(=tempranillo). Afkomstig uit de regio Douro Superior. Een wijnregio in het noorden van Portugal. Het klimaat is hier continentaal, met hete zomers en koude winters. De bodem bestaat deels uit verweerd graniet, waarbij het grootste deel bestaat uit grijze leisteen.
Deze jongen heeft 12 maanden op Frans eiken gelegen en dat wordt geproefd (en genoten!). Tonen als braam, mocca, laurier, inkt, kerst vergezeld met een klein zoetje, aangenaam vetje en een goede afdronk maakt het voor vele een echte genietwijn. Harry voegt nog zo mooi toe dat de wijn ‘tosti’ in de neus heeft. We concluderen gezamenlijk dat hij wellicht ‘toast’ bedoelt.
3.2 Quinta do Cume, 2010 reserva
Een wijn afkomstig uit de eigen collectie, van een eerder bezoek aan Portugal. De wijn is gemaakt van Touriga Franca, Touriga Nacional en Tinta Roriz, ook afkomstig uit de Douro. Als ik zelf mijn neus in dit glas steek, sta ik als 8-jarig meisje op de camping in Zeeland verse bramen te plukken. Voor een wijn uit 2010 wordt opgemerkt dat de tannines nog best stroef zijn. Tonen als chocola en koffie worden massaal herkend. Tertiaire tonen, een lange afdronk en mooi spel tussen bitters en zuren. Er vliegen over en weer lovende woorden over tafel. Deze wijn is dan ook niet voor niks een hartendiefje van Just.
4.1 Boa Vista, 2017
Een wijn gemaakt van 100% Touriga Nacional, afkomstig van Bodega Quinta da Boavista, wederom uit de Douro. Als je zegt Portugal, zeg je Touriga Nacional. Een druif met een donkere schil (dat zien we dan ook terug in het glas) die een van de belangrijkste ingrediënten vorm voor vele rode wijnen en voor de geliefde port. De druif geeft donker fruit, viooltjes, leer en een kruidigheid gecombineerd met stevige tannines. Allemaal tonen die worden geroken en geproefd. Maarten zit vol enthousiasme naast mij, nog net niet te springen op zijn stoel. ‘Wat een geweldige glazen! Dit is fantastisch!’ Niet voor niets dan ook het tweede hartendiefje van Just.
4.2 Quinta da leda, 2020
Gemaakt van Touriga Nacional, Touriga Francesa en Tinta Roriz. 18 maanden op houten vaten gelegen, waarvan 50% nieuw hout en 50% hout dat voor een tweede of derde keer is gebruikt. Het huis is: bodega casa Ferreirinha, once again uit de Douro.
Zelf geeft het huis aan dat we zwart en rood fruit moeten proeven met tonen van balsamico, rozijntjes en ceder, een beetje munt, wat peper met elegante tonen van cacao, pure chocolade en mooi geïntegreerd hout inclusief een lange en harmonieuze afdronk.
Rob van Ginneken vat het geheel treffend samen: allebei deze wijnen zijn echt KNETTERLEKKER!
Om te genieten: Rozès vintage porto 1995
We sluiten af met een prachtige port, uit een voor mij vertrouwd jaar: 1995. Just bezocht het huis al twee keer en hij is fan. Vooral omdat deze stijl wat minder zoet is dan we gewend zijn. Het is het enige van oorsprong Franse porthuis. Inmiddels is het huis overgenomen door Moet & Chandon. Deze mooi fles ligt al een tijdje naar Just te lonken in zijn bewaarkast en vandaag is dan eindelijk het geschikte moment. Bedankt dat wij mee mogen genieten!
Alle ‘restjes’ wijn gaan vanavond mee naar huis en worden donderdag nog eens terug geproefd samen met Ruben, eigenaar en chef van Auberge de Veste. Een fijne zaak, gevestigd bij Just om de hoek. Mensen, het is echt waar: wijngeluk kan je vermenigvuldigen door het te delen!
Just, we hebben enorm genoten van deze proeverij. Dankjewel voor het delen van jouw eindeloze enthousiasme en je goede smaak! 😉
Proefnotities en verslag Liselotte Brouwers
NOTITIES VAN JUST, als geheugensteuntje
Indrinker
Murganheira reserva brut 2021, Malvasia Fina-Cerceal-Gouveio Real, bodega Tavora-Varosa, DOC Beiras
Beiras is de traditionele naam van het gebied tussen het zuiden van de Douro-rivier en het noorden van de Taag.
Murganheira, meer dan 60 jaar geleden opgericht. Er zijn ongeveer 30 hectare eigen wijngaarden en een controle en monitoring van meer dan 1000 hectare wijngaarden van aangesloten druivenleveranciers.
€ 13
1.1 Ameal solo único 2022, Loureiro, bodega Esporão, situada na região demarcada do Vinho Verde, sub-região do Lima
This wine comes from a single plot at the Quinta do Ameal (Marejão).Vinho Verde ligt in de provincie Minho, in het noordwesten van Portugal. Het is er koel, erg groen en er valt veel regen. De lage temperatuur, in combinatie met weinig zon zorgen ervoor dat de wijnen in Vinho Verde vaak een hoge zuurgraad hebben.
Manual harvest, pneumatic pressing of whole grapes. Cold decanting of the must for 24 hours. Fermentation in concrete vats (20% in concrete eggs and 80% in rectangular vats), for around 15 days.
On gross lees, 20% in concrete eggs and 80% in rectangular concrete vats, for 8 months.
The 2022 farm year was a very hot and dry year in the region. During dormancy (October – Winter) higher than average temperatures for the period were reported with less rainfall than normal for the region. However, the water reserves were sufficient for practically the entire cycle. In spring and summer, the low rainfall helped in vine disease control. In the ripening period, temperatures were very high and rainfall, low. As a result, the rains that fell between 4 and 7 and 12 and 15 September helped to finish ripening, creating a good balance between fruitiness and acidity.
Gebotteld mei 2023.
€ 17
2.1 Aghora alvarinho 2021, vino natural, bodega Soalheiro, IG Minho
Minho, in het uiterste noordwesten van Portugal.
https://soalheiro.com/wines/soalheiro-ag-hora-alvarinho/
The vinification is inspired by a Georgian style of winemaking. Alvarinho grapes are hand-harvested, partially destemmed and gently foot-treaded. The wine is wild-fermented in Terracotta followed by a period of around three months of skin maceration before it is carefully pressed in a vertical press. After pressing, the wine returned to the Terracotta, already without the skins, to age for at least 4 months.
The Alvarinho grapes are influenced by a unique microclimate, receiving the perfect rainfall, temperature, and sunshine conditions. This is thanks to a range of mountains that protects Monção and Melgaço from the Atlantic influence. The soils are granite, and the grapes are grown using practices that support biodiversity and the viticultural ecosystem, promoting environmental sustainability.
€ 27
2.2 Ikon alvarinho 2020, bodega Fiuza, 8 maanden houtrijping gehad op zowel Amerikaanse als Frans eiken en daarna nog 3 maanden in de fles, Tejo
Tejo ligt ten noordoosten van Lissabon, in het hart van Portugal en is mede vanwege de ligging aan de rivier zeer vruchtbaar.
https://fiuzawines.pt/pt/vinhos/fiuza-ikon/fiuza-ikon-branco/
€ 14
2.3 Cartuxa Évora 2021, Antao vaz – Arinto – (Roupeiro? wel in 2022), Alentejo
Alentejo is een zuid-centraal gebied in Portugal. De naam, “além do Tejo” betekent letterlijk “over de Taag”. Het gebied wordt in het noorden begrensd door de Taag met ten noorden daarvan de regio Centro, in het oosten door Spanje, in het westen door Lissabon en de Atlantische Oceaan en in het zuiden door de Algarve.
Antão Vaz is een van de meest gewaardeerde variëteiten van de Alentejo, die tot voor kort bijna uitsluitend rond Vidigueira werd gekweekt. Zeer geschikt voor het warme en zonnige klimaat op de grote vlaktes van de Alentejo, betrouwbaar en productief, consistent in zijn rijping. De trossen zijn groot en niet te dicht opeengepakt, de druiven groot, met harde schillen.
In de regel produceert het stevige, volle, goed gestructureerde wijnen. Gemaakt als een enkele variëteit, heeft het levendige aroma’s, met hints van rijp tropisch fruit, mandarijnschil en iets mineraals, samen met een goede structuur en body. Als het vroeg wordt geplukt, geeft het wijnen met een levendig aroma en een frisse zuurgraad. Als hij langer rijpt, kan hij een hoog alcoholgehalte bereiken, waardoor hij een goede kandidaat is voor vatrijping. Het wordt vaak gemengd met Roupeiro en Arinto, die bijdragen aan een verfrissende zuurgraad.
Cartuxa is een wijngoed van 400 hectare.
De Cartuxa Evora Branco Colheita komt uit de D.O.C. Alentejo en is afkomstig van verschillende wijngaarden van de domeinen Pinheiros, Casito, Álamo da Horta en Valbom gelegen op een ondergrond van graniet, leem en leisteen. De wijnmaker van Cartuxa is de iconisch Pedro Baptista (fameus met zijn Cartuxa Pêra-Manca – de Petrus van Portugal).
Deze witte Branco van Cartuxa is een blend van de Antão Vaz en Arinto. Na de vergisting blijft de wijn gedurende 9 maanden op haar lie met battonage. Het terroir,het mooie fruit, de tijd die de wijn krijgt en de sur lie opvoeding maakt dit een complexe en zeer elegante witte witte wijn met tonen van rijpe peer, tropisch fruit en verse amandelen, doorspekt met kruidige en florale tonen. De wijn is complex en zeker bij aanvang ontwaren we verschillende aroma’s die gelaagd naar boven komen. Ook in de mond is de wijn verrassend en elegant met een zachte afdronk en een opvallende aangename frisheid.
€ 20
3.1 Crasto superior, 2020, Touriga Nacional-Touriga Franca-Tinta Roriz (=tempranillo!)-Sousão, Bodega Quinta do Crasto, 12m Frans eiken, Douro (regio Douro superior)
Douro is een wijnregio in het noorden van Portugal. Het klimaat is continentaal, met hete zomers en koude winters. De bodem bestaat deels uit verweerde graniet, maar ook voor een groot deel uit grijze leisteen.
https://quintadocrasto.pt/crasto-superior-tinto/
The grapes, coming from our property Quinta da Cabreira in the Douro Superior sub-region, were taken to the winery in plastic boxes and rigorously inspected on a sorting table on arrival. The grapes were then completely destemmed and slightly crushed. After this, the must was transferred to temperature-controlled stainless steel vats. Ageing 12 months in French oak barrels.
€ 14
3.2 Quinta do Cume, 2010 reserva, Touriga Franca-Touriga Nacional-Tinta Roriz, Douro
https://www.quintadocume.pt/pt/vinhos_qdc_reserva_tinto.html
Provezende, een historisch dorp gelegen aan de rechterkant van de Douro-rivier, in het hart van de Douro Vinhateiro, een regio dat sinds 2001 door de UNESCO als Werelderfgoed is gedemarkeerd en geclassificeerd.
€ 17 (2014)
4.1 Boa Vista, 2017, 18m Frans eiken, Touriga nacional, Bodega Quinta da Boavista, Douro
Quinta da Boavista ligt in de buurt van Pinhão, op de rechteroever van de rivier de Douro en heeft36 hectare met wijnstokken.
https://quintadaboavista.com/en/portfolio/boa-vista-touriga-nacional/
As in 2013, when the first wines from Quinta da Boavista were launched, in 2017 the choice was the Touriga Nacional, the ‘flagship grape variety’ of Portugal, that continues to stand out as one of the most noble of the Portuguese grape varieties.
Touriga Nacional is a dark-skinned grape variety that is a key ingredient in both dry red wines and fortified wines (Port) with a wide presence in Douro and Dão. Before phylloxera affeteced the vineyards in Portugal, Touriga Nacional was believed to occupy a great part of the whole planted area. However, due to its low yield, since then it has been replaced with more productive varieties.
Displays bold dark-fruit flavors, commonly accompanied by hints of spice, violet and leather. Its firm tannins makes it relevant as a varietal wine.
€ 28
4.2 Quinta da leda, 2020, Touriga Nacional-Touriga Francesa-Tinta Roriz, 18 months in oak barrels (50% new wood, 50% second and third occupancy), bodega casa Ferreirinha, Douro
https://sogrape.com/brand/casa-ferreirinha
Its intense ruby red colour gives rise to an intense and complex bouquet of black and red fruit aromas, which are particularly prominent, reminiscent of strawberry and raspberry, with hints of balsamic, raisin and cedar. On the palate it is equally elegant and complex with slightly mentholated and spicy notes of black pepper, paired with wonderful nuances of cocoa, dark chocolate and well-integrated oak. Long and harmoniously finish
€ 45
Uitdrinker
Rozès vintage porto 1995
Om te genieten!
Rozès has had French ownership for 150 years, and since 1999 has been owned by the Champagne house of Vranken Pommery. Deze is dus nog echt Frans!
In het jaar 1855 gaven in Bordeaux de lokale kamer van koophandel en de handelaren uit de stad de beste châteaus op de linkeroever de benaming Médoc en Sauternes. In dezelfde periode begon Ostende Ròzes, een handelaar uit Bordeaux, het enige van oorsprong Franse porthuis, Ròzes.
Een klein deel van de Ròzes-wijnen (circa 1%) komt van Quinta do Monsul, in de Baixo Corgo, ten zuiden van de Douro tegen Régua. De geschiedenis van deze quinta gaat terug tot de stichting van de staat Portugal; de eerste eigenaar was Dom Alfonso Henriques, de eerste koning van Portugal. De meeste druiven komen van telers uit de Cima Corgo, in de buurt van Pinhão en Sào Joã da Pesqueira. Volgens Ròzes komt 80% van de druiven van wijngaarden die in de categoriën A en B vallen. De laagst geclassificeerde wijngaarden waarvan het bedrijf druiven betrek, zijn C-wijngaarden.
Zodra de druiven arriveren, worden de beste druiven geselecteerd voor de lagars. De rest wordt verwerkt in moderne tanks. De druiven die met de voet worden getreden, worden gebruikt voor potentiële vintages. De druiven voor wijnen met een kortere levensduur onderga remontagem.
88 pts Wine Spectator – Ruby dark colour. Reveals a bouquet with fruity and floral aromas very concentrated. In the mouth firm tannins and nice notes of ripe fruit.
€ 45