Wijndrinkers kunnen ontdekkingsreizigers zijn in het glas. Toch zijn de wijnen in dat glas vaak gemaakt van bekende druiven, uit bekende streken. Commercieel is dat interessant, want het grote publiek koopt wat bekend klinkt. Merlot verkoopt. Of Cabernet Sauvignon. Of Chardonnay. De eerste proeverij van Ronald Fibbia was echter genieten voor de échte liefhebbers; we proefden Italiaanse wijnen van autochtone druiven. En dat is spannend! Nóóit eerder proefde ik bijvoorbeeld een Gaglliopo druif. En de hernieuwde kennismaking met Schioppetino smaakte naar méér. De Lagrein druif daar ben ik al echt van gaan houden. Proeven van bijzondere wijn uit Friuli, Campanië en Sardinië. Daarom was er na afloop een terecht applaus voor Ronald. Complimenten.
Pradalupo 2009, Roero Arneis, Fontanafredda, Piemonte
Na een prettige Spumante van Mionetto vond ik deze Arneis een héérlijk glas: een neus met roomboterbabbelaar, citrus en een impressie van jasmijn. De smaak is fris, frivool, met een klein amandelbittertje en mijn conclusie: lekkere witte wijn.
Greco di Tufo 2008, Cuttizi, Fuedi di San Gregorio, Campanië
Hans Lodewijkx ruikt een bloemenbouquet en banaan, de neus zet zich door in de smaak. Het domein is opgezet in nauwe samenwerking met de afdeling oenologie van de universiteit van Napels. Stimuleren van het gebruik van de eigen druivenrassen van de streek is een doel. Ook in deze wijn ruik ik jasmijn, maar ook viooltjes, mandarijn en een gembertoets. De smaak is vol en harmonieus, vet zonder log te worden. Een dikke wijn en toch sportief. Een mondvol wijn.
Lagrein 2007, Tieffenbrunner, Alto-Adige
Deze Noord Italiaanse wijn heeft een hele donkere kleur. Paul zei: de neus heeft de snoepjes van een Cru de Beaujolais. Dat is scherp geformuleerd. Wil ruikt bramen, roemt de body en tipt deze heerlijke wijn bij wild. Mijn aantekeningen: framboos, rondeur en héél veel spel, aangename wijn met mooie zuren.
Duca San Felice 2007 Riserva, Cirò doc, Calabrië
Wijn gemaakt van de Gaglliopo druif, die vooral in Calabrië (foto boven dit bericht) veel is aangeplant. De druif weet de droogte goed te doorstaan, zegt Jancis Robinson in haar gids voor druivenvariëteiten, en is daarom heel geschikt voor Calabrië. De wijn bezitten body, veel alcohol, zijn geconcentreerd en kwalitatief heel serieus. De wijn is opmerkelijk, vind ik. Een heel aparte neus met combinatie van cassis, bessenjenever, zweet en vuursteen. Later ook brandnetels en aardbei. Veel te ontdekken, dus. De smaak is daarna wat straf met hoekige kantjes. Dat stemt overeen met wat Jancis Robinson schrijft: laat de wijn even rijpen.
Schioppetino 2004, Colli Orientali del Friuli, Le Vigne de Zamo’
Jan benoemt de wijn met mooie zuren en jodium en lodaline in de neus: ‘de wijn komt niet zo naar me toe’. Hij oordeelt de wijn introvert. Mij valt de zwart-paarse kleur op en een neus met kersen-in-het-kwadraat. Vanille ook. Veel tannines, mooie zuren en een stevige smaak. Fris, aangenaam en sappig. Levendige wijn met veel rondeur en spel.
Edizione 2006, Cinque Autoctoni, Farnese, Abruzzen
Paul ruikt espresso, veel hout en gerookte ham, proeft zoete tannines, drop en goede zuren achterin. Na een neus met een oxydatie impressie en veel bramen, is de smaak Rubensiaans rond, zwoel en voleptueus. Wijn met sappige rondingen. Gemaakt van vijf autochtone druiven (grap: een echte PVV wijn): montepulciano, primitivo, sangiovese, negroamaro, malvasia nera.
Florus 2007, Moscadello di Montalcino, Castello di Banfi
Goudkleurige wijn, neus met wierook impressie en nogal zwaar geparfumeerd (niet storend). Hele elegante wijn met veel spel, mooi zoet en levendige zuren, goede balans. Heerlijke dessertwijn.
Voor de liefhebbers hierbij nog wat gegevens over zaken die ter discussie kwamen.
Het verschil tussen een Frizzante en een Spumante wijn.
(Gabrielle Salvatore Vinoloog/Italiaans sommelier)
Frizzante heet in het frans Pétillant en wordt ook wel eens Semi-sparkling genoemd. Spumante staat voor Sparkling. We hebben hier te maken met een verwijzing naar de ‘belltjes’(mousse) in de wijn. De een heeft wat meer prik (CO2) dan de ander. Bij de vergisting komt koolzuurgas vrij en deze kleine belletjes zorgen voor de mousse. Het proces bij het maken van een Frizzante is gericht op minder mousse dan bij een Spumante. Minder mousse is betekent ook minder druk op de fles. En….de belletjes zijn ook sneller verdwenen na het openen. Bij Spumantes komt de mousse van het vrijgekomen CO2 bij een tweede gisting op fles (méthode Classico) en bij een Frizzante veelal bij een tweede gisting op een groot vat (méthode Charmat of cuve close). Nadien wordt de ‘wijn met bel en al’ weer op fles gedaan. Door het veel grotere volume van de tank, zal de tweede gisting van een Frizzante veel sneller verlopen dan bij een tweede gisting op fles (Spumante). Doordat deze bereidingsmethode minder arbeidsintensief is, is de wijn ook goedkoper.
De Italiaanse wijnwetgeving is als volgt als het gaat om de druk in de fles bar/atm:
Tranquillo (stille wijn) druk bij 20 °C: max 1atm
Frizzante druk bij 20 °C: 1- 2,5 atm ,licht prikkelend
Spumante druk bij 20 °C: 3,5-5 atm, meer prikkelend
Instituto Talento Metodo Classico
Om de kwaliteit van de klassieke Spumante te waarborgen is een Instituut opgericht waar 84 vooraanstaande Spumante makers, vrijwel allen uit Noord-Italië, lid van zijn. Een daartoe aangestelde commissie van wijntechnici en oenologen ziet er op toe, onder voorzitterschap van Etile Carpenè, eigenaar van het prestigieuze Spumante huis Carpenè Malvolti in de Veneto, dat alle regels voor de produktie van Spumante worden nageleefd en controleert de kwaliteit.
Zinfandel / Primitivo (Bron: Oxford Companion To Wine “Zinfandel”)
These early California growers discovered that the vine was identical to one known in New England as `Black St Peters', although it is not known how or when Black St Peters arrived there. Because Zinfandel has no French connection, it has escaped the detailed scrutiny of the world's ampelographic centre in Montpellier and its European origins rested on local hypothesis rather than internationally accredited fact until the application of DNA `fingerprinting' to vines in the early 1990s. Only then was it irrefutably demonstrated what had been suspected, that Zinfandel is one and the same as the Primitivo of southern Italy (which may have been imported from the United States). The relationship had already been sufficiently acknowledged by the Italians in the 1980s that some were exporting their Primitivo labelled, in direct appeal to the American market, Zinfandel. DNA `fingerprinting' subsequently failed to establish a suspected link with the Plavac Mali vine of Croatia.
Riserva:
Voor DOC en DOCG wijnen: langere rijping, soms op eikenfust. Chianti Riserva :2 jaar en 3 maanden. Barbaresco Riserva:4 jaar. Barolo en Brunello di Montalcino Riserva: 5 jaar.