Overzicht blogberichten

By in

In memoriam Kees Mutsaers (1949 – 2025), genereus wijnkenner

Kees werd vrij snel na de oprichting in 1980 lid en bleef dat tot 2008. Enkele van onze huidige leden werden lid van de Brabantse Wijnsociëteit op voorspraak van Kees.

“Een vriend van mij had een schildersbedrijf en kende Kees. Hij was uitgenodigd om wijn te komen drinken en ik mocht mee. Wij werden hartelijk ontvangen en proefden een aantal Bordeauxs. Kees gaf daar uitgebreide uitleg bij en vertelde ook over de wijnsociëteit. Ik ben toen lid geworden. Het is denk ik wel 25 jaar geleden. Het is tekenend voor zijn hartelijkheid en gastvrijheid.”

“Kees Mutsaers wist van wanten en had de allermooiste wijnkelder van ons allemaal. Iedereen was jaloers. Hij deelde de flessen genereus.”

“Kees herinner ik mij van Bordeaux Grand Cru Classé proeverijen, hij had er inhoudelijk veel verstand van – zeker geen etikettendrinker. Een rustige, fijne man.”

“Door Kees ben ik lid geworden van de wijnsociëteit, alweer 37 jaar jaar geleden. Hij was een begenadigd wijndrinker, die ook heel kritisch kon zijn over de wijn. We hebben de eerste wijnreisjes gemaakt met hem, naar Champagne en Bourgogne. Ik denk ook met plezier terug aan de heerlijke etentjes en diners, o.a. bij Le Boyer in Epernay.”

“Tijdens de studiereis naar Bordeaux, waar we onder meer Kirwan, Pichon-Longueville Baron en Petrus bezochten, dineerden we in het restaurant van Cordeillan-Bages. Voor het dessert werd geserveerd, kreeg ik van Kees als jongste lid de wijnkaart: zoek jij een mooie dessertwijn uit?”

Vanaf 1993 is er een jaarlijkse blindproefwedstrijd van Franse wijnen. Kees Mutsaers was de eerste proefkampioen in 1993 en daarna weer in 1995, 1998 en 2000. De winnaar krijgt een jaar het gebruik van de wissel wijnkoeler met inscriptie van álle winnaars, de Kees Mutsaers wijnkoeler.

Met zijn kennis, smaak en wijnkeuze stelde Kees Mutsaers proeverijen samen, die enorm tot de verbeelding spraken. En vaak bestonden uit topwijnen. De blinde proeverij die Kees organiseerde op 16 november 1999 (zie foto) is typerend voor zijn proeverijen. Top wijngaarden met elkaar vergeleken. Grand Cru Altenberg naast Grand Cru Rangen de Thann uit de Elzas. Naast een Rully dé topwijn Le Montrachet uit Bourgogne. Een wijn die je maar een of enkele keren in je leven proeft. Spannend: een Australische cabernet/syrah naast de dan nog relatief onbekende Château Montus uit Madiran. Een top Toscaanse wijn naast een Gevrey Chambertin. En een edelzoete wijn uit Cadillac naast een Selection de Grain Nobles uit de Elzas. Terugkijkend valt op dat Kees zeker niet eenkennig Bordeaux liefhebber was, in de proeverijen stonden ook topwijnen uit de Rhône, zoals Hermitage, Côte Rotie en uit andere landen, zoals de Australische The Dead Arm d’Arenberg en top Toscanen.  Kees was nuchter over zijn proeverijen – met uitstekende documentatie. Geluk ervaar je niet, zegt men wel, geluk herinner je je.

Kees Mutsaers heeft veel wijnliefhebbers heel gelukkig gemaakt.

Rust zacht.

Brabantse Wijnsociëteit imponeert op Nederlands Kampioenschap Blindproeven 2025
By in

Brabantse Wijnsociëteit imponeert op Nederlands Kampioenschap Blindproeven 2025

Fotostudio Ingrid Driessen

 

“Met een indrukwekkende score hebben Berry Marinussen, Maarten Drop, Liselotte Brouwers en Peter van den Besselaar het NK Blindproeven op hun naam geschreven. De Brabantse Wijnsociëteit nam dit jaar met maar liefst 3 teams deel aan de finale van het NK Blindproeven en met een eerste, derde en vierde plaats, bevestigt dit proefgenootschap dat ze tot de beste wijnproevers in Nederland behoren.” Dat schrijft organisator van het NK Fred Nijhuis op zijn website.

Goud, brons en vierde plaats
“Elke dinsdagavond komen ze samen om te proeven en dit blijkt al jaren een uitstekende basis voor topprestaties.” Na zilveren medailles op het NK in 2024 en 2022, nu dus de hoofdprijs voor team 1 van de Brabantse Wijnsociëteit, een prachtige prestatie van dit zeer ervaren en uiterst kundige team. De Brabantse Wijnsociëteit 2 (Eric Hoepelman, Willem Jan Withagen, Rob van Kalmthout en Martijn de Groot) kon haar titel uit 2024 niet prolongeren, maar presteert geweldig met een welverdiende bronzen medaille. De Wine Queens 2.0 (Toos Dusee, Annemiek Vermeijlen, Valerie Bollen, Kati Bujdosó) plaatsten zich via de voorronde om nu met een spetterende vierde plaats een machtig debuut te maken.

Het NK Blindproeven is een evenement waar professionele en particuliere deelnemers hun kennis, ervaring en passie delen én testen. Ons winnende team gaat in oktober naar de wereldkampioenschappen in de Jura in Frankrijk (www.larvf.com).

De blind geschonken wijnen om te herkennen waren:

  • Champagne, Vollereux, Blanc de blanc, 2014 Frankrijk
  • Schloss Gobelsburg, Grüner Veltliner, Ried Renner, Kamptal, 2022 Oostenrijk
  • Mas Baux, Autant en Emport le blanc, Côtes Catalane, 2021 Frankrijk
  • Rossi, Malvazija Templara, Monte d’Oro, 2023 Kroatië
  • J. Adam, Dhroner Hofberg Riesling kabinett, Mosel, 2023 Duitsland
  • Famille Perrin, Les Sinards, Châteauneuf-du-Pape Rouge, 2022 Frankrijk
  • Hispano-Suiza, Pinot noir Bassus, Utiel-Requena, 2022 Spanje
  • Glaetzer, The Bishop Shiraz, Barossa Valley, 2022 Australië
  • Monte Meao, F. Olazabal Filhos, Douro, 2022 Portugal
  • Frank Phélan, Saint-Estèphe, 2019 Frankrijk
  • Col d’Orcia, Nastagio, Brunello di Montalcino, 2019 Italië
  • Domaine Huet, le Haut-Lieu, Vouvray Moelleux, 2018 Frankrijk

Fotostudio Ingrid Driessen

Team 1 behaalde 152 punten, team 2 behaalde 115 punten en Wine Queens 2.0 behaalde 104 punten. Per wijn waren punten te scoren voor druif (10), land (5), regio (5) en jaar (3).

Nederlandse wijn heeft een imago impuls nodig
By in

Nederlandse wijn heeft een imago impuls nodig

Nederlandse wijn heeft een imago impuls nodig

Maarten Roos zette een Apostelhoeve riesling in bij zijn maidenproeverij. Nu heeft hij  Nederlandse wijn als thema van zijn proeverij. Ik ben benieuwd naar jullie mening, zegt hij. Heel soms waren we verrukt over Nederlandse wijn, zoals van de pinot noir 2007 Hoeve Nekum in 2010. Vaker waren de meningen verdeeld: de romantici die mild naar Nederlandse wijn kijken, naast de proevers die simpelweg kwaliteit beoordelen en kritisch zijn. Met de klimaatopwarming is het steeds beter mogelijk in ons land druiven te kweken voor wijn. Inmiddels hebben we 210 wijnbouwbedrijven in ons land, een areaal dat zo groot is als het gebied van de totale Efteling, weet Maarten Roos.  We proefden eerder Nederlands in 2014 en 2019 (2x). Hoe is de stand van zaken nu? Alle wijnen zijn geblindeerd geproefd.

 

Serie mousserende wijnen

Apostelhoeve Cuvee St. Pieter 2022

Een nieuwe mousserende wijn uit Zuid Limburg. Helemaal gemaakt van chardonnay en pinot noir. Goudzweem. Levendige wijn met peer in de geur, lekker fris, klein bittertje en zuren in de afdronk. Ik hoor ook abrikoos, amandel en appel noemen. Dit is een fijn aperitief, leuk ook om in restaurants te serveren. 

Cuvee B de Noirs, domein Holset, brut nature

1666 flessen gemaakt van 100% pinot noir. Lage opbrengst 15 hl/ha. 1/3 is gerijpt op Frans eiken. Goudzweem. Hier proeven we de traditionele smaakcomponenten  van champagne: gist, appel, goudreinet, zero dosage dus lekker hoge zuurgraad, dit is een echte eet-bubbel. Wel hoog geprijsd. 

Kleine Schorre Brut de Zélande

Gemaakt van pinot blanc, auxerois en rivaner. Gele kleur. Wat kritischer commentaren bij deze bubbel. Een allemansvriend, zegt RobG, wat toch ook een kwaliteit is. Deze mousserende wijn heeft rondeur en wat citrus, toch wat kortaf. 

Serie wit

Pas na uitpakken zien we dat we twee wijnen van Apostelhoeve in het glas hebben. 

2023 Auxerrois Apostelhoeve

Een sappige, prettige wijn met een introverte geur van licht citrus (camembert, zegt MartijnU), ronde aanzet en milde zuren. 

2024 Cuvee XII Apostelhoeve

Deze Cuvee XII geniet al jarenlang bekendheid bij de proevers, een mix van muller thurgau, auxerrois en pinot gris. Vaak geschonken in de horeca. Maar nu een massamarkt smaakje met snoepjes, banaan en bubble kauwgum. Love or hate. Het kan onze proevers niet bekoren, Just ruikt zelfs de linoleumfabriek. Is dit een off-fles? 

Serie wit 

2023 Kleine Schorre pinot gris

Een prettige wijn, waar verschillende proevers een klik mee hebben. Een mooie uitwaaierende geur, licht passiefruit en ctirus, goede zuren en prettige balans. Toos roemt het mooie snoepje, maar zegt frisheid en zuren te missen. Valerie prijst de romigheid en bloesem. Kruidigheid is typerend voor pinot gris, maar noemt niemand. 

2021 Kleine Schorre pinot gris met houtrijping

Met deze wijn zegt Toos wél een klik te hebben: citrus, goed concentraat en helemaal in balans. Ook MaartenR prefereert deze wijn. Je proeft een botertje, zegt Annemiek en dan: bam! Bitters. De wijn is niet complex, noteert Harrie. Ik ruik een stinkertje, proef goede zuren, denk aan chardonnay, maar het is pinot gris. Voor mij een wat eendimensionale wijn. 

Serie rood 

2022 De wijngaardsberg Mergelland pinot noir 

Wijn met een hele lichte kleur, lichte smaak met wat lekkere aardbeien in de geur. Lunchwijn staat in mijn aantekeningen. 

2022 Betuws wijndomein Lingerood 

Deze rode wijn koestert de benaming cuvee Signature. Gemaakt van cabernet cortis. Mooie kersen in de geur. Donkere kleur. Nog wat stroeve tannines, met een blokje kaas zullen die wel getemd worden. Gerard benoemt zuurstok geur, gerookt hout en stevige zuren. RobG vergelijkt met Islay whisky: duidelijk Lagavullin. Het kan verkeren. Als curiosum is ook een 2011 van dit domein geopend. 

We sluiten de proeverij af met een fraaie Korenwijn van Zuidam

En wat is nu het oordeel, vraagt Maarten? Er is groeiende kennis én ervaring. De wijnen moeten theoretisch gezien beter worden. Toch is dat niet een breed gedeeld gevoel. Er is ongetwijfeld een deel van de proevers die denken: het gaat nooit wat worden met Nederlandse wijn. Nou behoor ik zelf tot de romantici, ik heb waardering voor iedere Nederlandse wijnbouwer. Ik denk dat we realistischer gaan denken over de Nederlandse wijn als die een imago impuls krijgt, vergelijkbaar met het Judgement of Paris, waar Californische wijnen verrassend beter scoorden dan Franse topwijnen. Mijn droom is een volgende blindproeverij waarbij Nederlandse wijn als winnaar uit de bus komt. Zoals bleek dat Spaanse wijnen kunnen concurreren met de beste ter wereld toen Torres Mas La Plana 1970, een cabernet sauvignon uit de Penedès-regio, het won van Franse wijnen zoals Château Latour en Château Haut-Brion. Zelf zette ik al enkele keren Apostelhoeve Cuvee XII blind naast een Elzasser wijn, in proeverijen buiten onze sociëteit. En overtuigde zo proevers dat onze wijnbouwers het écht wel kunnen. Benieuwd wie in 2030 zo’n proeverij bij de sociëteit organiseert. Pak je die handschoen op, Maarten? 

Verslag en proefnotities Peter van den Besselaar

 

Zuid Oost Europa maakt kwaliteitssprong, we resetten ons brein
By in

Zuid Oost Europa maakt kwaliteitssprong, we resetten ons brein

Met deze proeverij zorgt Gerard van Avendonk voor een reset in ons brein. Hij laat zien dat Zuid Oost Europa op wijngebied kwaliteitssprongen heeft gemaakt. Hulde voor Gerard, altijd bescheiden, die een wat lastiger thema kiest voor zijn proeverij. Deze proeverijen zijn het zout in de pap; precies waarom leden van een proefclub béter op de hoogte zijn van de wijnwereld dan anderen.

Even terug in de tijd. Slovenië stond een jaar of vijfentwintig op het programma. Ik herinner me een proeverij van een lid/docent met een Sloveense student. Aardig persoon, je gunt zo iemand het allerbeste, de kwaliteit van de wijnen was bedroevend. Ons brein onthoudt negatieve herinneringen beter omdat ze vaak gepaard gaan met sterke emoties. In mijn hoofd schrijf ik zo’n land af. Negatieve ervaringen worden sneller opgeslagen en blijven langer hangen dan positieve. Daarom duurt het opbouwen van een goede reputatie, als domein, als regio of als land, zo lang.

We proefden de wijnen geblindeerd, wat nog dialoog opriep. Waarom? Omdat je altijd wordt beïnvloed als we open proeven, dit is gewoon het eerlijkst, zei Gerard. Let op, ik rangschik de wijnen in dit verslag naar land, dat is niet de volgorde van de proeverij.

Oekraïne

 

2023 Shabo Telti-Kuruk reserve, Oekraïne Odessa
Telti-Kuruk heet de druif en dit betekent Vossenstaart, genoemd naar de tros vorm van deze druiven. Fruitige mooie neus, zegt Kees. MartijnU benoemt steenfruit, MaartenD noemt anijs. Ikzelf ruik veel passiefruit en citrus. Licht gebouwde witte wijn, lekker fris.

2022 Shabo Cabernet Grande Reserva, Oekraïne Odessa
Gemaakt van cabernet sauvignon, limited edition, fles nr. 571. De wijn rijpt 9 tot 12 maanden op eiken barriques. Elegante geur met kruidigheid. De wijn neemt mij vor zich in, ik krijg een associatie met Loire rode wijnen, fruit in de smaak met een prettig trekkende vriendelijke tannine. Slikfactor én hap sap, je wilt snel een volgende slok. Echt heel goed gedaan.

Slovenië

    

2021 Edi Simcic Tokata, Slovenië – Goriska Brda
De tokata druif heet friulano in Italië. In Slovenië en in Chili noemt men deze druif: sauvignonasse. En die staat in Wine Grapes van Jancis Robinson. Oorspronkelijk uit de Gironde regio in Frankrijk, heeft anders dan de naam doet vermoeden geen link met sauvignon. Dit is een op hout gefermenteerde en gerijpte wijn met de ziltigheid van de Adriatische zee. Hartendief van Gerard. Een vrolijke wijn, zegt Eric, met bloemen en munt. Harrie en Fritjof benoemen houttonen, MaartenD rijp fruit, peer en citrus. Mijn aantekeningen: romige aandronk, kruidig, lenig, medium body. Tikje saai.

2022 Sveti Martin Rebula, Vipavska Dolina
Gemaakt van de Robela Gialla druif. Deze druiven komen ook voor in Friuli aan de grens met Slovenië. Een enorme fruitbak, zegt Just, die appelmoes met peer ruikt en in de smaak ook perzik determineert. Leila noemt de wijn volwassen met een fris pepertje. Berry benoemt oxydatie. Hans is kritisch, de wijn is heel beperkt, een beetje van alles, wel een goede balans. Ik vind de wijn niet zo onderscheidend: en wat gistige geur, medium body en lage zuren. Erg middle of the road.

2022 Edi Simcic Rebula, Goriska Brda
Dit domein is de trendsetter in Brda. De regio Goriska Brda ligt aan de westkant van het land, niet ver van de Adriatische kust. In houten barriques vergist. Hout gerijpt en dat ruik je. Een stinkertje in geur. Medium body, een bittertje en een gulle smaak. Just ruikt voor het eerst in zijn leven aardgas met kreupelhout. Kruidige smaak, tikje eenzijdig. Leila herkent de aardgas vanwege het stinkertje. Ze benoemt ook paddenstoelen. Kees zegt noten te ruiken en geroosterd brood. Lekkere wijn, zegt Hans, die hem doet denken aan een gebakje met chocolade en crême. Berry zegt dat de smaak wat moeilijk is na een mooie geur met hooi en kruiden.

 

2018 Edi Simcic Duet Lex, Goriska Brda
Dicht bij de zee, in het westen van het land, tegen de Italiaanse grens. Gemaakt van klassieke Bordeaux druiven merlot, cabernet sauvignon, cabernet franc. Op eiken gefermenteerd en gerijpt. MartijnU ruikt tabak en ceder, Eric leer en ingedroogd fruit. Mijn aantekeningen: serieus en rijk glas, ik ruik kersen en chocolade (Mon Cherie), aangename volle wijn met goede structuur en zuren. Mooie nasmaak. Duidelijk ook de slikfactor.

2020 Sveti Martin Tressa Rdece, Primorje
Gemaakt van 60% barbera en 40% merlot. Biologisch gemaakte natuurwijn. Een klein deel van de wijn wordt gemaakt van ingedroogde druiven: laat geoogste druiven drogen tot januari op rieten matjes. De wijn rijpt 2,5 jaar in eikenhouten barriques. Bedwelmende geur met pijptabak en leer. Nog tannines die duiden op potentieel. Beter met beluchting. Kees noemt dit een doordrinkwijn.

Moldavië

 

2022 Novak Floricica-Alb de Onitcani, Moldavië
De alb de onitcani is een zeer onbekende druif, een kruising die in 1970 is ontstaan. Wow, wat een stuivende expressieve wijn. We benoemen een hele fruitmand: grapefruit, abrikoos, passievrucht, kruisbes, mandarijn. Mijn aantekeningen: expressief in your face met ananas, carameltoon, grapefruit en passiefruit. Alleen al om die uitbundige fruittonen een grappige wijn.

2020 Saperavi, Gitana winery  (rood)
De Saperavi uit Georgië staat ook in Moldavië op redelijke schaal aangeplant. Het vruchtvlees van deze druiven is rood. Eentonig, zegt MartijnU. Groen en onrijp, aldus Berry. Geen klik mee, zegt Harrie, die in de jammige wijn tabak, vijgen en kersen ruikt. Eric benoemt stoffigheid en zoet, de wijn doet hem aan primitivo denken. Mijn aantekeningen: paarse rand, stoffde morelkers, hint van chocolade, ingetogen geur, zoete aanzet met pruim en rondeur in de smaak.

Noord Macedonië

2021 Chateau Kamnik Kratosija reserva (rood)
Gemaakt van de kratosija druif en 30 maanden houtrijping op gedeeltelijk gebruikte Amerikaanse en Franse eiken vaten. Positieve commentaren van de proevers. Een jammige snoepjeswijn, zegt Harrie. Véél hout en romig, aldus Berry, met kers in de smaak. MartijnU zegt fan te zijn. De geur biedt veel kruidigheid en cederhout. Volle wijn met duidelijk nog wat tannine, erg interessant.

Het is te hopen dat we ook in de komende seizoenen de inspanningen van vernieuwende wijnbouwers gaan proeven. In Slovenië nemen veel jonger wijnbouwers het over van de oudere generatie – met ook meer vrouwen, die rebelleren tegen de gewoonte om een wijngaard over te dragen aan een mannelijke nakomeling. Dit geeft dynamiek en ruimte voor een nieuwe aanpak, zegt Margaret Rand in de laatste editie van Hugh Johnsons Pocket Wine book. Dat geldt zowel voor klassieke, elegante stijlen als voor de opkomende niche met lage interventie wijnen.

Verslag en proefnotities Peter van den Besselaar

Witte Rioja, karaktervolle wijnen met bewaarpotentieel
By in

Witte Rioja, karaktervolle wijnen met bewaarpotentieel

Eric Hoepelman brengt witte Rioja op tafel. Met druiven als viura (ook bekend als macabeo), malvasia en garnacha blanca maken kwaliteitsbewuste producenten prachtige witte wijnen. Door de koude nachten blijven frisheid en zuurgraad in de wijn behouden. De karaktervolle wijnen met bewaarpotentieel zijn heel bijzonder, echt een ‘acquired taste’.

Berry zegt dat hij zich niet kan herinneren dat er ooit een witte Rioja-proeverij is gehouden in de 21 jaar dat hij lid is van de Brabantse Wijnsociëteit. Dat Eric een thema weet te vinden dat nog niet eerder was uitgevoerd, is op zijn zachtst gezegd bijzonder!

Over het bewaarpotentieel van witte Rioja kwamen wij op bijzondere wijze veel te weten. Lees maar mee.

Serie 1

Conde Valdemar – FINCA ALTO CANTABRIA 2017
De eerste mousserende wijn uit de regio met de nieuwe Viñedo Singular-certificering, die aangeeft dat de wijn afkomstig is van één specifieke wijngaard. Hoewel Kees geen grote ‘bubbel-fan’ is, ontdekt hij wel gist en kruiden in de neus, en mooie zuren in de smaak. Hij vindt het een fijn glas. Kati vult aan dat het voor haar een mooi aperitief is. Al met al een mooi, levendig glas. De zilte ondertoon, typisch voor deze witte bodems, versterkt de frisheid, ondanks 40 maanden flesrijping.

Serie 2

   

RODA I Blanco 2021
De eerste witte wijn van Bodegas RODA, ontstaan na jaren van testen en proeven. In de heuvelachtige omgeving van Haro liggen kleine wijngaarden op winderige hellingen. De bovenste delen van deze hellingen, sterk geërodeerd door eeuwenlange bewerking, zijn arm en minder geschikt voor Tempranillo. Vroeger werden hier witte druivenrassen aangeplant, die krachtiger en productiever zijn.

Viura vormt de basis voor deze wijn, aangevuld met kleine hoeveelheden garnacha blanca en malvasía de Rioja. Mogelijk doordat dezelfde druif is gebruikt, ontdekt Toos overeenkomsten met het eerste glas. Ze omschrijft walnoot, mineraliteit en citrus. Eric vindt het een prettig glas met mooie zuren; mede daardoor is het een van zijn lievelingetjes.

Finca ALLENDE 2020
Deze goudgele Rioja wordt gemaakt van 95% viura en is aangevuld met 5% malvasía. De druiven worden in 48 uur zacht geperst, en daarna vindt de vergisting in 28 dagen plaats bij 20 graden. Vervolgens gaat de wijn 14 maanden op Frans eiken. De wijn heeft minder zuren dan het vorige glas. MartijnU merkt op dat het karakter, met name door de bitters, lijkt op dat van het vorige glas.

Rioja Vega 2020
Deze wijn is gemaakt van 100% tempranillo blanco. De vergisting vond plaats gedurende 30 dagen in Franse en Hongaarse eikenhouten vaten. Aansluitend rijpte de wijn 6 maanden op de lies (de fijne gistcellen), wat bijdraagt aan structuur en complexiteit. Daarna volgde een traditionele rijping van 12 maanden in Franse eiken vaten. Van deze wijn zijn in totaal 1.248 genummerde flessen geproduceerd. Wij proefden deze avond fles 581. Toos omschrijft meer houttonen dan glas 1 en vindt de wijn licht oxidatief, maar ervaart dat zeker niet als storend. Door het houtgebruik heeft de wijn lichte tannines, merkt Fritjof op. Ondanks dat deze wijn van een andere druif gemaakt is, komen de zuren en de bitters uit de vorige glazen hierin terug. De wijn wordt hierdoor dynamisch en eigenzinnig.

Serie 3

Een bijzondere wijn

Eric stelt maar één vraag bij deze wijn: ‘Hoe oud denken jullie dat deze wijn is?’  In het glas hebben we een okergele wijn die duidelijk ontwikkeld is. In de neus: overrijp fruit, abrikoos en ook iets mufs. Dan proeven we…
Appels, appelsap, noottonen, abrikozencompote, en tot slot vult Valerie aan met pepermunt.

De leeftijd vinden we lastig te bepalen. Leeftijden tussen de 15 en 30 jaar oud worden genoemd door verschillende proevers.

Eric verlost ons: we proeven een witte Rioja uit 1931. Er is wat ongeloof te horen bij de proevers. Eric vindt het zelf een interessant glas; hij staat nog. Hij geeft ruiterlijk toe dat hij het niet direct lekker vindt, maar wel ontzettend bijzonder.

De wijn werd in 2015 gekocht van een gepensioneerde wijndistributeur in Haro, La Rioja.  Tot op heden is hij bewaard in een privékelder onder uitzonderlijke omstandigheden. Volledig gerijpt en daarom nu goed te drinken — of voor de komende 20-25 jaar nog geschikt om te bewaren.

Een van de zeldzaamste witte wijnen en jaargangen die ooit zijn geproduceerd in Rioja. Het uitbreken van de Spaanse Burgeroorlog (1936-1939) en de naoorlogse situatie stopten het bottelen. De wijn werd destijds niet gebotteld vanwege de ernstige financiële moeilijkheden waarmee de wijnmakerij in de naoorlogse periode kampte. De hele jaargang bleef nog 15 jaar in een oude houten kuip. In 1946 werd de wijn geheveld en gebotteld door de voormalige Bodegas del Romeral, in het dorp Fuenmayor. Die flessen zijn nooit op de markt gebracht en werden verkocht of geschonken, alleen fles voor fles, aan trouwe klanten.

Mariano J. Lacort was een van de oprichters van de meest traditionele wijnhuizen in Rioja (Federico Paternina, La Rioja Alta). Het wijnhuis was gevestigd in het dorp Haro, aan de overkant van de straat van R. López de Heredia – Viña Tondonia, in “El Barrio de la Estación”. De kelders werden in de jaren 60 gekocht door de familie MUGA.

Serie 4

   

Viña Tondonia Cosecha de 2001
De Viña Tondonia Gran Reserva Blanco is een prestigieuze witte wijn uit de Rioja Alta-regio, geproduceerd door Bodegas R. López de Heredia. Deze wijn is samengesteld uit 90% viura en 10% malvasía, afkomstig van de eigen wijngaarden van het wijnhuis. De wijn ondergaat een rijping van 10 jaar in eikenhouten vaten, waarbij hij tweemaal per jaar wordt overgestoken en geklaard met verse eiwitten. Na de vatrijping rijpt de wijn verder op fles voordat hij op de markt wordt gebracht.
Wij ontdekken geel fruit, tropisch fruit, ananas in de neus. Smaken van vanille, verse boter, gecombineerd met citrus tonen en persistente bitters. Een serieuze, belegen wijn.

Viña Tondonia Reserva 2008
Nog een wijn van R. López, ditmaal de Reserva uit 2008. Deze wijn is gemaakt van dezelfde viura- en malvasía-druif, maar heeft ‘maar’ 6 jaar op eiken gelegen. Valerie omschrijft hazelnoot en marsepein, gecombineerd met een beetje kruiden en wat florale tonen. De sinaasappelschil komt, net als in het vorige glas, ook in dit glas terug. En zelfs een beetje gember en grapefruit. Ik onderschrijf dit volledig.

Viña Gravonia Blanco Crianza 2009
Tot slot nog een wijn van R. López: de Viña Gravonia Blanco Crianza 2009. Mogelijk door de (jongere) leeftijd valt bij deze wijn de neus voor een aantal proevers een beetje weg. Maar de smaken komen overeen met de eerste twee glazen van R. López. We erkennen wel dat de andere twee glazen geconcentreerder waren.

Serie 5

Vivanco Colección Dulce de Invierno Rioja
Deze van nature zoete wijn is gemaakt van een late winteroogst in januari 2021, waarbij de druiven zijn aangetast door edele rotting (botrytis). De blend bestaat uit 40% garnacha, 40% carignan (mazuelo), 10% tempranillo en 10% graciano – allemaal traditionele rode Rioja-druiven. Het is een wijn die bij Hans in de smaak valt. Hij vindt de wijn smaakvol en mooi in balans. Annemiek vult aan dat de wijn voor haar voldoende zuren heeft, en mede daarom vindt zij de wijn erg mooi.

 

Verslag en proefnotities door Maarten Roos

By in

Gerijpte Spaanse wijnen uit minder bekende gebieden

Eat your heart out Rioja, Priorat, Ribera del Duero, moet Just Krijn gedacht hebben. Er zijn nog zóveel mooie wijnen in de andere wijngebieden van Spanje. Dat weet hij uit ervaring, omdat hij die stukjes Spanje bezoekt. Interessant is dat we in deze proeverij acht rode wijnen proeven die gemiddeld meer dan 10 jaar oud zijn, de jongste zeven jaar, de oudste 18 jaar. Vaak proeven we (te) jonge wijnen. En denken vóóruit hoe ze gerijpt zullen zijn. Want iedereen is de smid van zijn eigen geluk, weinig mooiers dan een fraai gerijpte wijn. Nu kunnen we wijnen proeven en beoordelen nadat ze gerijpt zijn. Alle wijnen zijn open geproefd.

Indrinker  2021 Llopart Microcosmos Brut Nature Rosat 2021, Penedès
Een rosé Corpinnat om de mond te laten wennen aan wijn. 85% Pinot Noir en 15% Monastrell die na dehandmatige oogst een aparte vinificatie krijgen. Na gisting worden de twee soorten samengevoegd, tweede gisting op fles. Rijpingsperiode van ten minste 24 maanden. Er is helemaal geen dosagelikeur toegevoegd.  Zalmkleurig, strak droog, een heel serieus glas. Not masked by any sweetness, zegt Wine Advocate.

Serie 1 mono-cépages

  

2012 Bodegas Valle Blanco, siete cuartales crianza, Bierzo
Bierzo is de heetste plek van Spanje. Mencia kan jong lekker pinot noir achtig zijn. Gemaakt van de mencia druif en 24 maanden houtrijping. Erg donkere kleur, ingetogen neus met wat zwart fruit, kruiden en houttonen. In mijn aantekeningen staat nog een stroeve smaak, Eric benoemt dat als stevige aanzet.

2014 Pilgrim, Gredos Madrid
Gemaakt van de garnacha druif door ons oud lid Richard van Oorschot. Ik hoor kreupelhout en munt benoemd worden. Ik ken deze wijn en moet eerlijk zeggen dat de wijn jonger aantrekkelijker was. Er is nu een oxytoon in de wijn. “Schreeuwt om eten”, staat in mijn aantekeningen, een blokje oude brokkelkaas doet wonderen.

Serie 2  blends

 

2007 Castillo Perelada reserva 5 Fincas, Empordà
De oudste wijn in deze proeverij en wat voor een… Dit is een fraai uitgerijpte wijn. De geur is héérlijk: sigarenkistjes cederhout, chocolade en kruiden, heel aangenaam. Mijn aantekeningen: de warme wijn heeft een mooie balans en souplesse, hangt mooi na. Ingrid noemt de wijn mooi gelaagd met prachtig geïntegreerd hout, de wijn maakt haar blij. De wijn rijpte 20 maanden op Frans en Amerikaans hout (de helft nieuwe vaten). Frisse elegantie, zegt MaartenD. Gemaakt van 25% garnatcha, 25% cabernet sauvignon, 20% merlot, 15% syrah en 15% carignan. Hugh Johnson prijst Castillo Perelada en Empordà als een van de vele centra van creativiteit in Catalonië.

2008 Santa Rosa, Reserva, Enrique Mendoza, Alicante
Gebalanceerde wijn met een geparfumeerde neus, ik ruik rozen en melkchocolade, de wijn is een tikje drogend. Liselotte heeft een fraaie associatie: ‘de geur bij het aansnijden van een grote gatenkaas’, dat is positief. Gemaakt van 35% monastrell, 35% cabernet sauvignon, 15% merlot en 15% syrah.

Serie 3 Sierras de Málaga

 

2010 DV + Descalzos Viejos, Ronda
Positieve commentaren op deze wijn van 50% graciano, 40% merlot en 10% cabernet sauvignon. Twaalf maanden houtrijping op 90% Frans eiken vaten en 10% Amerikaanse vaten. Mooie complexe wijn, zegt Annemiek. Een houtbak, zegt Valerie, die ook roosvicee geur determineert. Gerard noemt de wijn dik, met een frisse zuurgraad en in zijn ogen wat onrijpe tannines. Mijn aantekeningen: belegen tonen, kreupelhout, cederhout, kruidigheid. Soepele aandronk en wat toffee.

2018 Apego, Bodega las Vicentas Apego crianza petit verdot, Ronda
Dit proeven we niet vaak: 100% petit verdot. En crianza met 20 maanden houtrijping. Gerard denkt aan de zuurstokken van de kermis, Kati een natte krant en peroxide. Valerie zegt dat de wijn zich meer opent naarmate langer in het glas. Ze benoemt rood fruit. Ik vind het een serieus glas wijn (in tegenstelling tot frivoliteit), met duidelijke bitters en tannines. Vooral kenmerkend: inkt in de geur.

Serie 4 Feestwijnen

 

2014 Valdehierro, Carlos Moro Finca, Cigales
Hier hebben we een 100% tempranillo met 16 maanden houtrijping uit Valladolid. In de wijngaard staan oude stokken van meer dan 100 jaar oud. Een fors contrast tussen geur en smaak in deze wijn. Een verfijnde en elegante geur. Kruidig, kers en framboos, laurier (aldus MaartenD), zure kers (Harrie) en kaneel en lanvendel (Eric). De smaak geeft meteen enorme zuren. Zoals een lambiek, zegt Eric. Heel gebalanceerd, zegt MaartenD.

2012 Quincha Corral, vino de pago, Mustiguillo, Tierra de Terrerazo
Dit domein heeft een vino de paga status, een appellatie op zich, die sinds 2003 wordt toegekend aan domeinen met wijn van unieke karakteristieken. De druiven worden met de hand geplukt. In dit geval bobal druiven. De druiven worden ontrist en licht gekneusd. De vinificatie gebeurt in eiken vaten van 225, 500 en 3500 liter. De maceratie is ongeveer 12 à 15 dagen en de pigeage wordt manueel uitgevoerd. Na de vinificatie volgt malo en een rijping van 18 maanden in Franse eiken vaten. Louter oh en ah van de proevers, dit is echt het neusje van de zalm. Verfijnde en elegante geur, rijke en gelaagde smaak met wat mocca in de mond. Braam en mint, determineert MaartenD. Eric prijst de zoetimpressie van de alcohol, Harrie benoemt zwarte thee en snoepjes. Ik sluit mijn ogen en denk gelukzalig: dit is Margaux-achtige verfijning.

Uitdrinker

Llopart Néctar Terrenal Semidolç, Penedès
38 gram suiker per liter, gemaakt vangelijke delen parellada en xarel·lo. 20 maanden rijping op fles. Deze Corpinnat is helemaal niet bovenmatig zoet. Waar de indrinker een messcherpe zuurte heeft en hem ideaal maakt bij dineren, biedt deze wijn vooral plezier. Frivoliteit. Een heerlijk einde van een boeiende proeverij.

Verslag en proefnotities Peter van den Besselaar

Kwaliteit identificeren
By in

Kwaliteit identificeren

Peter van den Besselaar is fervent lezer en liet zich voor de proeverij van deze avond inspireren door sommelier Pascaline Lepeltier en Cees van Casteren MW. Lepeltier schreef in de januari editie van Decanter over haar geloof in een meer holistische en mindful benadering van het wijnproeven, om het DNA van een wijn beter te kunnen aanvoelen. Met de huidige, gangbare manieren van het beoordelen van de kwaliteit van een wijn (waarin aroma’s een relevante rol spelen) en gestandaardiseerde glazen, wordt het maken van onderscheid tussen terroirwijnen en industriële wijnen steeds lastiger, schrijft ze. Dit in tegenstelling tot een wijnproeftechniek van vroeger, waarbij gebruik werd gemaakt van een tastevin – een kleine, platte, geribbelde metalen beker- en de nadruk werd gelegd op het mondgevoel, de textuur en de persistentie in de mond.

En zo laat Peter ons deze avond even kritisch nadenken over onze manier van proeven. Want op enkele uitstapjes na, hanteren we al jarenlang dezelfde vaste methodiek en ligt er veel nadruk op het determineren van de wijn. Professionele wijnproevers zijn vaak juist meer geïnteresseerd in kwaliteit dan in het blind herkennen van de afkomst. In ons BWS jubileumboek ‘Beter wijnproeven, meer genieten’ definiëren we kwaliteit aan de hand van de criteria balans, lengte, complexiteit en verfijning (BLCV). Cees van Casteren MW gebruikt in zijn boek ‘Proeven als een pro’ zes criteria: concentratie, afdronk (lengte), complexiteit, heb ik een klik met deze wijn?, evenwicht (balans) en typiciteit. Samen vormen die het woord CACHET, synoniem voor klasse. Interessant is dat het uiterlijk en de kleur niet zijn meegenomen – die geven aanwijzingen voor druif, wijngebied en leeftijd, maar zeggen weinig over de kwaliteit.

C          concentratie

A          afdronk / lengte

C          complexiteit

H         heb ik een klik met deze wijn?

E          evenwicht / balans

T          typiciteit

Aan de hand van CACHET en een aantal vragen over kwaliteit (geïnspireerd door het Master of Wine examen) vliegen we de vier series van wijnen aan.

Serie 1

We proeven drie witte wijnen uit dezelfde streek met dezelfde druiven. Kan je verschil in kwaliteit identificeren en hoe zou je deze wijnen genieten (drinkwijn, aperitief, lunch- of dinerwijn)?

   

Wijn 1: 2022 Château Lamothe Vincent, Bordeaux, cuvée Heritage
Rijping op droesem, 5 maanden in Franse eiken en betonnen vaten. De gebroeders Vincent zijn in Bordeaux verkozen tot “Wijnbouwers van het Jaar” in de Hachette Gids 2024. Blend van 55% sauvignon gris en 45% sauvignon blanc.

Medium (+) concentraat, lange afdronk, medium complexiteit, persoonlijke klik, mooi in balans, typisch voor sauvignon blanc.

Wijn 2: 2021 Château Jean Faux, Bordeaux, cuvée Les Pins Francs
85% sauvignon blanc, 15% semillon. 25 jaar oude stokken. 12 maanden op inox tanks.

Deze stijl is duidelijk lichter, zonder houtgebruik. Medium concentraat, medium (+) afdronk, weinig complexiteit, niet per sé een klik, balans is goed, niet bijzonder typisch, wel een mooie wijn.

Wijn 3: 2018 Château Olivier, Pessac-Leognan
Wijnmaken: sur lie met bâttonage, 35% nieuwe barriques, 10 maanden houtrijping.

Volgens Maarten heeft deze stijl een stinkerdje en is in de smaak heel anders dan de eerste twee, meer tertiair, notig, vegetaal, hooi, hazelnoot, rijpe appel en banaan. Er is al snel discussie over deze reeks witte Bordeaux, want er is veel verschil in meningen over de kwaliteit en ook het gewenste moment van drinken is niet hetzelfde voor alle leden. Interessant!

Serie 2

We proeven twee gerijpte rode wijnen uit hetzelfde jaar en hetzelfde herkomstgebied. Hoe identificeer je de kwaliteit, herken je het jaar en wat is de herkomst van de wijnen?

 

Laten we het meteen even verklappen: het bleken twee rode Bordeaux uit 2014.

Wijn 4: 2014 Château Le Bosq, Saint-Estèphe, Cru Bourgeois Exceptionnel
Deze cru is één van de vlaggenschepen van de Vignobles Dourthe, samen met Ch. Grand Barrail Lamarzelle Figeac en Ch. Belgrave. 60% van de wijngaard bestaat uit merlot, aangevuld met 10% petit verdot, 3% cabernet franc en slechts 27% cabernet sauvignon. MartijnU benoemt de lichtere kleur, cassis, pruim, zoethout, hij miste wat fruit, misschien wat over de top, tabak, lange afdronk, concentratie medium, medium complexiteit, niet echt een klik, typiciteit hoog. Roodbruin, licht doorschijnend, tabak, hogere zuren, pruim, redelijke concentratie, elegant, rood fruit, maar nog niet over de top, vult Ingrid aan. Just vindt ‘m veel rood fruit hebben, met aroma’s van viool en knarsende tannines. Claartje vindt deze wijn het lekkerste van de serie, omdat hij wat meer spanning heeft. Voor mij persoonlijk is dit een echte CACHET winnaar: veel concentraat, geweldige en lange afdronk, complex, grote klik, mooi in balans en typisch Bordeaux. De wijnen doen wel wat ouder aan dan dat ze in werkelijkheid blijken te zijn.

Wijn 5: 2014 Le Successeur de Berger, Graves
Gemaakt van 50% merlot, 25% cabernet franc en 25% cabernet sauvignon, afkomstig van een zand- en kiezelrijke bodem. Veel tannines, lange afdronk, stinkkaas en een beetje tabak, vindt MartijnU. Just geeft juist de voorkeur aan deze wijn ten opzichte van de vorige: deze stijl heeft meer zwart fruit, is complexer, chocolade, leer, tabak, heeft meer dikte en een mooie balans tussen zoet en zuren. Claartje vindt daarentegen juist dat deze wijn geen goede balans meer heeft, een middelmatige afdronk en dat de complexiteit uiteenvalt. Ook RobG van Ginneken vindt dat het beste van deze wijn er wel af is. Net zoals Peter heeft hij zijn tastevin meegenomen en hij voorziet ons van een demonstratie. Thanks RobG!

Serie 3

We proeven twee rode wijnen gemaakt van dezelfde druif. Hoe identificeer je de kwaliteit, wat is de herkomst van de wijnen?

 

Wijn 6: 2020 Château Croix Mouton, cuvée Vingt Mille, Bordeaux Superieur
Hans trapt af: zware concentratie, goede afdronk en een gemiddelde complexiteit. Ook Willem-Jan beaamt de hogere concentratie, vindt deze in balans, complexer en een heel fijn drinkgevoel geven.
Erik vertelt: de wijn laat in het glas wat kleurstof achter, ruikt heel zacht, rijke geur, maar meteen alcohol, wat brandend, framboos, een beetje hout, de aanzet is eerder zacht, heel rijk, heel veel smaak, tannine die een beetje plakt en trekt, en een beetje zuren. Een rijke, dikke wijn van een klein plot wijngaard met 20.000 stokken per hectare.

Wijn 7: 2015 Il Palagione, cuvée Ares, San Gimignano 100% Merlot
Met deze wijn heeft Hans een betere klik; deze stijl is soepeler, beter in balans en heeft een behoorlijke hoge concentratie. RobG vindt deze serie een stuk prettiger dan de vorige, benadrukt de volle aanzet en vindt de wijn wel nog wat gesloten in het begin. Na een tijdje komt deze wat meer los. Erik ruikt jam, boter, vindt het bijna een Amerikaanse stijl, vanille, wat rook, wat brand, nog wat plakkende tannines, lekker easy!

Het is noemenswaardig dat men deze avond tijdens het delen van de proefnotities kon merken, dat het aanhouden van een nieuwe aanpak toch zo gemakkelijk nog niet is en velen van ons uit gewoonte weer terugvallen op onze eigen wijnproefstijl. Bij de vorige serie betrapte ik mezelf hier ook op en daarom waag ik me deze keer toch weer aan CACHET: hoge kwaliteit want; medium(+) concentraat, lange afdronk, hoog in complexiteit, zeker een klik met de wijn en er is evenwicht…
Typisch cabernet sauvignon, denken we, maar het blijkt merlot. Omdat de meerderheid het druivenras van deze wijnen dus verkeerd determineert, besluit Hans ‘strafpunten’ af te trekken voor typiciteit. We zijn vermaakt door dat perspectief. Besluit de mens wanneer een wijn typisch genoeg is? Wijn is continu in beweging; hoe besluit je dan eigenlijk hoe een bepaalde stijl ‘hoort te zijn’? Het verzacht weliswaar de frustratie van onze fout en dat kunnen we allemaal wel eens gebruiken. Al is het minder toepasbaar op een wedstrijd of examen, want aan het eind van de dag is de wijn gewoon wat ‘ie is.

Serie 4

We proeven twee rode “feestwijnen” uit verschillende landen. Hoe identificeer je de kwaliteit, uit welke landen komen de wijnen?

 

Wijn 8: 2015 Tenuta Il Poggione 2015 Riserva Brunello di Montalcino
Ah, dit is echt verwennerij. Toos vindt deze wijn een blockbuster; houttonen, tijm, wat zwart fruit, hoge zuren, zoetje, evenwichtig, hoog in de alcohol en wat peperig. Roodbruin van kleur, aldus Gerard, en rijp in de neus, zwart en rood fruit, kruidig, klein zoetje, wat scherpere zuren, complex, heel rijk en stevige bitters. Ook Claartje is erg in haar nopjes met dit glas: mooi donkerrood, koffie en karamel, gestoofd fruit, laurier, mooie concentratie vol spanning, lange afdronk met tannine, heel complex, zeker een klik mee en een mooie evenwichtige balans.

Wijn 9: 2010 Château La Dominique, Saint Emilion Grand Cru Classé
Wat een dijk van een serie. We zijn het snel eens over de kwaliteit van deze stijlen. Ook deze laatste rode wijn van de avond maakt de leden enthousiast. Veel concentraat, een lange afdronk, hoge complexiteit, we hebben een klik en hij is prachtig in balans dankzij de rijpe tannines, de zuren en het fruit. Het benoemen van de aroma’s kunnen we nog steeds niet laten hoor. Voordat we afronden prijst Claartje de complexiteit van deze wijn: karamel, zwart fruit, natte doek en laurier.

Afsluitend genieten we van de Triple Zéro rosé van Domaine de la Taille aux Loups uit Peter’s lievelingsgebied de Loire. Merci Peter, deze avond smaakte naar meer!

Verslag en proefnotities Valerie Bollen

Er is meer dan één hemel: zoet, zoeter, zoetst
By in

Er is meer dan één hemel: zoet, zoeter, zoetst

Deze proeverij is zelfs voor ons bijzonder: alleen maar wijnen met restzoet. Wie erbij is, verheugt zich erop. Willem Jan Withagen helemaal, hij is dagenlang bezig geweest met het keuzeproces wélke wijn uit zijn kelder op tafel te zetten. Bij deze wijnen denken we vaak aan hemelse nectar, of het spreekwoordelijke engeltje dat over de tong …. Nou ja, de lezer begrijpt het wel. Willem Jan heeft een prachtige presentatie gemaakt met solide achtergrondinformatie. Zie onder dit verslag. We ‘testen’ de zoetheidsgraden in de proeverij met een heuse oechslemeter. Dit is een instrument waarmee het suikergehalte in vloeistoffen, zoals druivenmost (onvergiste wijn), bierwort of suikerwater voor sorbets, te meten is. In de wijnbouw bepaal je er het potentiële alcoholpercentage mee.

Alle wijnen zijn open geproefd.

     

Collet Champagne demi-sec
Van chardonnay, pinot noir en pinot meunier. Sappige rondeur met brioche, zegt Annemiek en sinaasappelzest, zegt MaartenR. Prettig glas, zegt Toos.

2023 Bopparder Hamm, MM, Feinherb riesling Matthias Müller, Mittelrhein
Levendige witte wijn, een favoriet van Willem Jan, impressie van honing in geur, heel mooie balans tussen zoet en zuur. Grapefruit fruit en een bittertje, determineert Annemiek. MaartenR herkent witte peper.

2019 Ürziger Wurzgarten, Auslese, Merkelbach, Mosel
In oktober 2023 is Rolf overleden en in mei 2024 overleed Alfred. 2019 is de laatste jaargang die de oude broers Alfred en Rolf Merkelbach zelf maakten. Klassieke riesling, waarvan MartijnU opmerkte dat hij er rabarber in ruikt. En vervolgens ruiken we dat allemaal! Leisteen geur, frivole smaak, hap sap (je wilt een volgende slok), zal nog enorm aan kwaliteit winnen met ouderen. Voldoende zuren om de smaak spannend te houden. Heerlijk.

1995 Montlouis moelleux, Yves Chienne
Klassieke chenin blanc uit de plaats aan de overkant van Vouvray. Heeft veel last van de volgende wijn. Hooi en licht honing, prachtige balans, levendig, maar ook de eerste tonen van oxydatie. Doet het prachtig bij spekkoek, weet Willem Jan.

   

2015 Quarts de Chaume, Brochet
Dit is een hemelse wijn, verrassend gekleurd voor een tien jaar oude chenin blanc. De wijn wordt gemaakt bij Ampelidae, waar we tien jaar geleden op wijnreis waren. Deze wijn is gemaakt door Frederic Brochet, die gefascineerd is door chenin blanc. In 2020 heeft hij het domein verkocht. Amberkleurig, ik ruik wat amandelen, pure, voluptueuze rijkdom, prachtig en rijk zoet. RobG noemt de Loire wijn écht lekker, volzoet, mooie abrikoos en caramel. Deze wijn kan nog zeker decennia rijpen. Aangeraden bij een eenvoudig stuk Roquefort of een zachte taart met peer en amandelen. en natuurlijk een lekker stuk foie gras.

2014 Domaine de Chirac, vin de paille, Corrèze, biowijn
Ontdekt door Noël Geisen. Zeldzame rode dessertwijn van cabernet sauvignon en cabernet franc uit Midden Frankrijk. De wijn ruikt naar vlees, zegt Annemiek. Claartje ruikt noten en honing, de structuur van de prachtige wijn is stroopachtig. Echt een wijn om een feestelijk diner mee te beëindigen: rondeur en balans, prachtig zoet zonder plakkerig te zijn.

2021 Pillitteri  Eiswein, Vidal, Canada
Claartje prijst de balans van deze wijn, geelkleurig, bloemetjes in de geur, dragon en koriander. Mijn aantekeningen: abrikoos, sappig, pracht balans.

De laatste wijnen

Er is meer dan één hemel. In 2 Korintiërs 12:2 verwijst Paulus naar iemand die werd “weggerukt tot in de derde hemel”, wat kan duiden op verschillende niveaus van het hiernamaals. In de islam en het jodendom spreekt men van zeven hemelen. In het hindoeïsme en boeddhisme zijn er verschillende niveaus van hemelen, afhankelijk van iemands spirituele vooruitgang. In sommige tradities worden er tot  33 hemelen beschreven. Elke volgende fles verdient een eigen hemel. Laten we dat idee dat er één hemel is uit de wereld helpen.

   

2018 Château Closiot, Les dames de Bonneau, Barak
Er was maar één wijn die bij de jaargang 2022 boven Closiot werd geplaatst: d’Yquem. Onbekend domein met een bekende eigenaar. Jean Marie Guffens, de magiër uit Macon/Bourgogne, kocht dit domein. Hij maakt hier droge wijn als er geen edelzoete wijn te maken is. Deze 2018 is een voorbeeldig glas Barsac. Heerlijk honingzoet, oordeelt MartijnU. Een wat introverte geur, maar abrikoos in de smaak, wat amandel en kokosmakroon. Voldoende zuren ook, merkt Willem Jan op. Grote prestatie.

2017 Ürziger Wurzgarten, Trockenbeerenauslese, Mosel, Karl Erbes
Leisteen geur. Veel tropisch fruit en botytris, zegt Willem Jan. Deze wijn heeft een veel zoetere aanzet dan de Barsac, maar ook enorm veel rondeur en als tegenhanger van het zoet mooie zuren. Welke prefereer je? Dat is een kwestie van smaak.

2016 Pajzos, Tokaji Essenzia
Tokaj Essenzia is een van de zeldzaamste en meest luxueuze wijnen ter wereld. Die drink je maar enkele keren in het leven. Gemaakt van de puurste nectar van overrijpe, door botrytis aangetaste druiven, heeft een extreem hoog suikergehalte en een stroperige textuur. Door zijn lage alcohol (bij deze 2 procent) en intense, honingzoete smaak met complexe aroma’s is het eerder een vloeibare delicatesse dan een gewone wijn. Heel apart, zegt Annemiek. Vloeibare stroop. Maar toch ook met florale aroma’s, aldus RobG. Claartje heeft dé quote van deze proeverij: dit zoet proeft zo zoet niet. Voor mij hemelse nectar.

 

Verslag en proefnotities Peter van den Besselaar

Oude en nieuwe wereld verschillen zijn steeds meer achterhaald
By in

Oude en nieuwe wereld verschillen zijn steeds meer achterhaald

Bij het blind wijnproeven is een standaard vraag: oude of nieuwe wereld? Wijn uit een koud of warm gebied? Oude wereldwijnen zijn subtiel, mineraal, aards en elegant met hogere zuurgraad. Nieuwe wereldwijnen zijn rijper, fruitiger, voller en vaak hoger in alcohol, met meer eikenhout en zachtere tannines. Maar klopt dat nog wel? Annemiek Vermeijlen brengt vijf keer twee wijnen blind geproefd op tafel. Steeds een oude en nieuwe wereldwijn. Een onderzoek, gepubliceerd in Food Research International, stelt dat het traditionele onderscheid tussen wijnen uit de oude en nieuwe wereld minder uitgesproken wordt. De sensorische differentiatie tussen deze wijncategorieën is moeilijker geworden. Dat blijkt ook uit deze proeverij

Meer dan ooit is sprake van een wereldwijde wijnmarkt. Consumenten kunnen zowel bij vakman als in de supermarkt ‘from all over the world’ kiezen. Europese wijnmakers vliegen over de hele wereld en maken net zo gemakkelijk wijn in de VS, Australië of Nieuw Zeeland. Wijnmakers uit de nieuwe wereld volgen opleidingen in de oude wereld. De waarde die wijnbouwers hechten aan terroir, ook van niet Franse wijnbouwers, is groot. De wijnbereidingstechnieken in verschillende regio’s zijn vergelijkbaar. Steeds meer raken de traditionele etiketten “oude wereld” en “nieuwe wereld” achterhaald. De termen zijn niet meer accuraat om de verschillen weer te geven. Er is een verschuiving naar een geïntegreerde wereldwijde wijnindustrie, waar traditionele grenzen minder vastomlijnd zijn en wijnmakers wereldwijd kennis en technieken gebruiken om de kwaliteit van hun wijnen te verbeteren.

Serie 1 blind geproefd riesling

 

2023 Riesling, Jordan Stellenbosch, The Real McCoy, Zuid Afrika
2019 Riesling Rittersberg, Jean Paul Schmit, Elzas, Frankrijk demeter bio

De wijnen brengen ons wat in verwarring. Just proeft in de eerste wijn citrus en lemon met hoge zuren, in de tweede appel, tropisch fruit en meer zoetheid. Als je dat vergelijkt met de karakteristieken hierboven genoemd, zou je de wijnen verkeerd plaatsen. Eric doet het goed. Hij spreekt het vermoeden uit dat de eerste wijn uit Australië komt, vuursteen, mineralen, riesling met getoast hout. De tweede wijn plaatst hij in de Elzas, vanwege minder zuren en acacia honing. Ik ben vooral gecharmeerd van de eerste wijn, goede zuren, licht mineralen en prachtig fruit. Wat later de Elzasser blijkt, is een strengere wijn, veel kracht en bitters, echt een wijn om te combineren met een diner.

Serie 2 blind geproefd chardonnay

 

2020 Domaine La Soufrandise, Clos Marie, Pouilly-Fuisse, Frankrijk
2019 CRU Chardonnay, Smith & Sheth, Hawke’s Bay, Nieuw-Zeeland

Allebei mooie wijnen, de eerste heel elegant: wat kruiden in de geur, hap sap fruit, volle wijn met een bittertje. De tweede krachtig en complex: aards, mineraal, heel complete wijn – ik kreeg een Meursault associatie. Maar dat is dus fout, want 1 is oude wereld en 2 nieuwe wereld. Maarten noemt de eerste wijn strak, Valerie benoemt peer, citrus en grapefruit. In de tweede wijn proeft ze kamille, floraliteit, tropisch fruit en verse boter. Maarten benoemt vanille, munt en eucalyptus in de tweede wijn.

Serie 3 blind geproefd pinot noir

 

2019 Acrobat, Oregon, pinot noir, Verenigde Staten
2022 Bourgogne, Prosper Maufoux, Frankrijk

Lichte kleur in het glas en aangename aardbeien in de neus, onmiskenbaar pinot noir. De eerste heeft een lichtbruine rand (ouderdom), sappig en lichte tannines, een echt charmante allemansvriend. De tweede heeft nog een kardinaalrode rand (jonger), is intenser qua geur, voller en met meer karakter.

Serie 4 blind geproefd grenache/syrah/mourvedre blends

 

2017 Geoff Merrill Bush Vines GSM MC Laren Vale, South Australië
2022 Maxime, Brunel de la Gardine, GSM, Côtes-du-Rhône, Frankrijk bio

Claartje is blij met de eerste wijn: zwoel, chocolade en een specerijen mix, de tweede wijn noemt ze streng. Gastproever MartijnU doet het meteen goed, hij benoemt syrah, munt en eucalyptus in de eerste wijn, drop en peper in de tweede wijn. Misschien niet helemaal eerlijk om deze wijnen met maar liefst vijf jaar leeftijdsverschil naast elkaar te zetten. De eerste wijn heeft een rand van dat prachtige Italiaanse dakpannenbruin, mooi belegen tonen in de neus, kruidigheid, voleptueus. Géén allemansvriend zo’n oudje maar meer een acquired taste: ook wat rozebottel en een medicinale jodium toets. Rijke wijn. De tweede heeft een lichtrode rand, wel karakter maar toch ook een beetje een-dimensionaal, met wat lucht in het glas een zoetje en ijzertonen.

Serie 5 blind geproefd syrah

 

2018 Côte-Rôtie ‘Promesse’ Christophe Pichon, Frankrijk
2022 Hommage Joep Dielen Barossa Valley, Australie

Laten we eerlijk zijn: dit is de feestdagen wijn serie. Ik zit stil gelukkig te zijn. Ingrid beschrijft de eerste wijn heel adequaat: zuivelneusje met bramen, kersencompote, rijk en complex. Hans zegt kruidigheid en chocolade. Oh man, dit is hap sap: je neemt een slok, slikt die door in plaats van te spuwen en denkt: ik wil méér. Lichtbruine rand, lichte cassis associatie, kruidig, tikje streng nog. De eerste wijn is zwoeler dan de tweede, zegt MaartenD. De tweede wijn heeft een paarse rand (jong dus). Ingrid benoemt dat paars in kleur en benoemt laurier, drop, jam-igger. Hans benoemt de volheid van de wijn en de kruiden. Mijn aantekeningen bij de tweede wijn: rondeur, mocca, chocolade, aardser en een goede balans. Die is curieus, want een Nederlandse maker, de befaamde Dielen broers uit Venlo. Dat moet Annemiek plezieren, ze kon bij de aanschaf ‘plat kallen’ als Venloos mèdje.

Wat een leerzame proeverij!

Verslag en proefnotities Peter van den Besselaar

Oostenrijk horizontaal en verticaal
By in

Oostenrijk horizontaal en verticaal

Proefavond verzorgd door Rob van Kalmthout

Zelden stonden er op dinsdagavond zoveel glazen op tafel. Om alvast in de stemming te komen voor de wijnreis naar Oostenrijk in april, presenteerde Rob van Kalmthout een paar uitgebreide series Grüner Veltliner en Blaufränkisch.

Oostenrijk produceerde in totaal ruim 2,3 miljoen hectoliter wijn in 2023. Voornamelijk witte wijnen van Grüner Veltliner, gevolgd door de rode Zweigelt, de witte Welschriesling (met name voor dessertwijnen) en de rode Blaufränkisch. Rob is erg te spreken over de website Riedenkarten.at, waar zeer gedetailleerde informatie te vinden is over het terroir en de wijnstijlen van alle wijnregio’s van Oostenrijk. Zo ook over de regio’s Kamptal, Wachau en Mittelburgenland.

We proeven vandaag:

  • Grüner Veltliner Kamptal 2019 horizontaal
  • Grüner Veltliner Wachau 2019 horizontaal
  • Blaufränkisch Mittelburgenland 2011-2017 verticaal

 

Wijnregio’s Oostenrijk

De proeverij begon met een horizontale vergelijking van witte wijnen uit het topjaar 2019. De eerste flight bestond uit wijnen uit de regio Kamptal.

 

Serie 1: Grüner Veltliner Kamptal 2019 horizontaal

In Oostenrijk onderscheidt men kwaliteitswijnen in drie verschillende klasses: 1) Riedenwein, 2) Ortswein en 3) Gebietswein. We starten met de enige Orstwein van de avond: Langenloiser Grüner Veltliner 2019 Ortswein (Alte Reben) van Weingut Brundlmayer. Annemiek benoemt het fruit, citrus, de frisheid en vuursteen. De wijn heeft veel tonen van geel fruit, aangenaam prikkelend zuur en lichte aroma’s van peper.

Vervolgens is de Ried Stein Grüner Veltliner 2019 van Bernhard Ott aan de beurt, een van de topproducenten van het land. Deze stijl is nu prachtig, maar heeft ook nog eens een houdbaarheid van zeker 20 jaar. Peter glundert – hij vindt ‘m frivool en prijst de aandronk. Ook Annemiek is erg te spreken over deze stijl, omdat er zoveel in te ontdekken valt. Zelf ruik ik een melange van kruisbessen, grapefruit en appels. Genieten!

Hierna maakt Ried Dechant Kamptal Alte Reben Grüner Veltliner 2019 van Rabl de tongen los. Geuren van verse boter en snoepjes komen me tegemoet. Deze wijn heeft 6 maanden sur lie gelegen en dat maakt dat deze stijl veel rijker en voller aandoet dan zijn voorgangers. “Perfect op dronk!” aldus Peter en bekroont deze tot de mooiste van de serie.

 

Serie 2: Grüner Veltliner Wachau 2019 horizontaal

Ten zuidwesten van de Kamptal regio vinden we de Wachau, een gebied met een heel eigen kwaliteitssysteem, met name gebaseerd op het alcoholpercentage. De drie categorieën helpen consumenten de stijl en intensiteit te herkennen.

  1. Steinfeder (<11,5%) – Licht, fris, droog, ideaal als ‘terraswijn’.
  2. Federspiel (11,5% – 12,5%) – Medium body, elegant, geschikt als ‘voorgerechtwijn’.
  3. Smaragd (>12,5%) – Vol, complex, krachtig, geschikt voor langere rijping, de ‘hoofdgerechtwijn’.

Gerard trapt af met serie 2: zachte zuren, kruidig en een stevig bittertje. Deze Ried Steinriegl Smaragd Grüner Veltliner uit 2019 van Josef Donabaum is een veelbelovende start van deze reeks. Lichte vanille tonen, bloesem, geel fruit, mineraliteit en boter maken het tot een complexe stijl die ook nog eens heel mooi in balans is.

Rob baalt van de wijn die daarop volgt: “Fenomenaal goed en het meest complex van allemaal, had ik meer van willen kopen!”. Hij heeft het over de Prager Ried Achleiten Grüner Veltliner Smaragd 2019. De wijn ruikt licht belegen en zit vol met geel fruit. Weer die combinatie van grapefruit, zure groene appels en kruisbes, medium(+) zuren, mineraliteit en een lange afdronk. Gerard vindt ‘m zelfs tropisch aandoen.

We gaan door met twee wijnen van Domäne Wachau. Dezelfde stijl, maar dan met een leeftijdsverschil van wel 18 jaar. Beiden komen van Ried Achleiten: een wijngaard in Weissenkirchen in de Wachau. Allereerst staat de Ried Achleiten Grüner Veltliner Smaragd 2019 op tafel. Krachtige zuren, bittertje, vettig en robuust, vindt Gerard. Deze wijn heeft flink wat body, veel mineraliteit en een hoge zuurgraad.

Van de laatste van deze reeks, de Domäne Wachau Ried Achleiten Grüner Veltliner Smaragd uit 2001, zijn we diep onder de indruk. Dit is een fantastisch voorbeeld van hoe geweldig Grüner Veltliner kan rijpen. 24 jaar oud, prachtig rijp en op dronk. Medium goudgeel van kleur. Maar dan die aroma’s! Ik herken nougat, marsepein, bijenwas, honing en citroenrasp. Van zo’n wijn lijkt de tijd gewoon even stil te staan. Gerard is er ook erg over te spreken en haalt de complexiteit en tonen van boenwas en honing aan. Wanneer Rob het uitgesproken aroma van dillekruid benoemt, ruikt de rest van het gezelschap het ineens ook (dit herkenbare psychologische fenomeen wordt ‘anchoring’ genoemd). Een geur die de complexiteit en rijping van deze wijn extra tot uitdrukking brengt.

 

Serie 3: Gesellmann Hochberc Blaufränkisch verticaal

Na de witte wijnen volgt een verticale proeverij van Gesellmann. Rob wilde geen 2014 in deze Blaufränkisch reeks, want “slecht jaar!”. En dus was de wijnmaker zo meedenkend om hem 2011, 2012, 2013, 2015, 2016 en 2017 aan te bieden. Dankzij deze gigantische flight van zes wijnen staan alle tafeltjes afgeladen vol.

2011: Iedereen is vol lof. Dit is Berry’s favoriet: melkchocolade, oud hout, veel herfstbos, hapsap, kruidigheid, kersen, erg mooi! Willem-Jan vindt deze zelfs “gruwelijk mooi!” en benoemt de kersen, bramen en chocolade.

2012: Net zoals de eerste, heeft de 2012 een prachtige diepe kleur die op het randje van granaatrood en robijnrood balanceert. Ik ruik steranijs, pruimen en gekookt fruit. Berry benadrukt de veel zoetere aanzet in deze stijl t.o.v. de vorige, en ontdekt krentjes, zoethout en rozenbottel.

2013: Opvallend aan deze is in eerste instantie de kleur; medium granaatrood en daarmee aanzienlijk lichter dan de andere vijf wijnen. Rob van Ginneken zegt; een schoolvoorbeeld van kurk. En inderdaad. Al doet het gedroogde fruit, de pruimen, steranijs, kruidnagel en chocolade die ik toch óók nog ruik, vermoeden dat deze wijn erg mooi is geweest.

2015: Een veel meer belegen neus, cederhout, pruimen, veel kersen en bramen, aldus Berry. In de neus vind ik een spel van rode en zwarte bessen en bramen. Veel fruitconcentraat en lekker zwoel.

2016: Je kunt duidelijk merken dat de wijnen steeds jonger worden. De 2016 toont zeer intens zwart fruit, zoals bramen en kersen, maar heeft nog best strenge tannines. Peter vindt deze wel al een mooie rondeur hebben.

2017: Maarten Roos vindt deze heel fijn, mede dankzij het zwarte fruit, bramenjam en chocolade. Wederom toon deze stijl een geweldige kruidigheid: steranijs, kruidnagel en zelfs kaneel, gepaard met aroma’s van aalbessen en frisse zuren.

Aan het eind van de avond zijn we het er allemaal over eens: wat de Grüner Veltliners betreft, zijn die uit de Wachau duidelijk complexer qua stijl. Bij de rode wijnen zijn er veel onderlinge verschillen in voorkeur; een kwestie van smaak. 2017, 2019 en 2021 schijnen goede jaren voor rood te zijn, dus hopelijk komen die laatste twee in de toekomst nog eens op tafel, Rob! Zeker iets om naar uit te kijken tijdens de aankomende wijnreis.

Rob sluit de proeverij af met een rijtje ‘verticale proeftips’. “Ik koop altijd 6 flessen van iets. De eerste drink ik altijd te jong. De 2017 is nu aan de beurt. Elk jaar trek ik er dan eentje open. De magnum volgt juist een jaar later.” Doe er je voordeel mee.

Verslag door: Valerie Bollen